16 Ekim 1906 Tarihli Balkan (Filibe) Gazetesi Sayfa 1

BALKAN POLİTİKASI DÖNÜYOR Kari'lerimizce malumdur ki, Balkan politikasında en mühim bir mevkii işgal eden hükumet-i mu'azzama Avusturya'dır. Balkanlar'da sulh ve müsalemetin bugüne kadar idaresini te'min eden, yani diğer küçük küçük Balkan milletlerinin Makedonya'da ihraz-ı nufuz ve hükumet idebilmesine mani' olan Avusturya'dır. Hatta Makedonya'da Hristiyan anasıra ıslahat i'tası içün Bab-ı Ali'ye icrasını ta'ahhüd ettirilen "Morştag" Islahat Projesi de Avusturya hükumetinin bu meslek-i siyaseti eseri idi. Her mülk ve milletde vezaif-i siyasiyesi icra idilen, umur-u siyasiyeyi tedver ve temşiyet eden rical-i devlet, yani millet ulularıdır. Avusturya'da da epeyce zamandan beri hükümferma olan bu politikanın nazım ve muharriki el-halet-i hazihi Avusturya Umur-u Hariciyesi Nazırı ve Başvekili Kont Glohofski idi. Hatta geçenlerde İngiltere'nin Makedonya'da "Morştag" Islahatı'ndan fazla birtakım imtiyazat vermemesi içün Bab-ı Ali'yi tazyike başlaması üzerine "Hayır! Morştag Programı Makedonya'nın huzur ve asayişini te'mine kafidir. Morştag Programı Bab-ı Ali'ye Berlin Muahedenamesi'nin yirmi üçüncü bendinden fazla, birtakım imtiyazatı bile kabul ettirmiştir. Bundan fazlası gayr-ı caizdir" diyen Kont Glohofski'ydi. Kont Glohofski'nin, Mes'ele-yi Şarkiye'de büyük bir ehemmiyet ve mevki sahibi olan o büyük diplomatın, bu i'tiraz ve muhalefeti üzerinedir ki, İngiltere amaline rağmen Makedonya meselesinin rengi yine degişmedi. Yine Makedonya'da hal-i hazırın devam ve bekası tasdik edilmişti. Fakat ihtimalat-ı siyasiye gösteriyor ki, Mes'ele-yi Şarkiye'de bu safhanın da tebdili uzak degildir. Çünkü Kont Glohofski'nin memuriyetinden isti'fası ihtimali çoğalıyor. Parleman'ın yeni sene içün ini'kadı zamanı takarrüb etmiştir. Parleman ini'kad itmezden evvel en ziyade Macar meb'usları Kont Glohofski aleyhinde tedarikat teşebbüsatda görünüyor. Bu hal ile anlaşılıyor ki, Kont Glohofski bu sene Avusturya başvekaletinden çekilecek. Kont Glohofski'nin memuriyetinden çekilmesi Avusturya politikasının tebeddül ve tegayyürünü ima ider. Kont Glohofski başvekaletden çekilir çekilmez, Avusturya'nın hal-i hazır politikasında bir tebeddül-ü mutlak tabi'i görülür. Bu tebeddül, bu politika degişmesi ne olabilir? Avusturya politikasının en mühim rolü Balkanlar'dadır. Bu tebeddülün de en ziyade Balkan ve Makedonya mesaili üzerinde tesirden hali olmayacağı bedihidir. Dimek olur ki Balkan politikası dönüyor. - - - o O o - - - TÜRKİYA - BULGARİSTAN MÜNASEBETİ Dnevnik'den : Türkiya ve Bulgaristan münasebeti hakkında telaş amiz şayi'a ve tevatür devran etmekdedir. Bulgaristan'ın iki