15 Aralık 1938 Tarihli Anadolu Gazetesi Sayfa 4
15 Birincikânun 1938 Perşembe — — A ıımoı.u) -Tayyare-Tahtelbahir | Müstakbel harpte en mü- himrol tayyarenin mi, tah- telbahirin mi olacak? Son harplerde, tayyarenin pek korkunç bir silâh o'duğu ar-ı tık tahakkuk etmiştir. Fakat tahtelbahir de denizci devlet- | ler için hiçbir zaman ihmal editemiyecek kuvvettir Hiç blr harp uıtaıı mileri kadar münakaşa mevzuu ol- mamıştır.. Denizaltı gemileri gözden Kaybolabilmeleri, tonilâtolarnın ağır olmamaları ve bilhaasa çok ucuza çıktığı için en fakir devletlerin bile büdeesine uygün ve maliyetinden gçok büyük tesirler iera oden bir si- Vihtır. Denizaltı gemilerinin bir müdafaa vasıtası mı, yoksa bir tecavüz silühi m) olduğu tespit olunamaz. Ancak bir çok devletler bu bakım- dan denizaltı gemisinin mahiyetini| tamamen tespit otmek gayesine düş-| müşler, bilhasaa 1917 denberi İngi- lizler denizaltı gemilerinin bir mü- dafaa vasıtası olamıyacağını ileri sürerek, müteaddit bahri konfrans. larda bu silâha karşı muarız bir cep- he almışlardır. Gerçi harpten evvel deniz üzerinde | sözünü kanun gibidinleten — İngiliz donanması denizaltı gemilerinin ta- | mdan çekinmiyordu, fakat u-| y Almanların — tal blbıhır mumi Harp senelerinin feci tecrübesi | düşman tahtelbahirlerinde deniz ü- zerindeki donanma — vaziyeti, — yolcu| ve tücesr gemileri çiçin âmansız bir tehlike olduğunu iupat etmiş, harp- ten sonra da Cenevrede toplanan de- niz konferansında İngilizler ve A - merikalılar denizaltı gemisinin bir müdafaa silâhı olarak kabul olün- masını ve bu esas üzerine inşa edil- mesini ileri sürmüştür; fakat tabil- dir ki denizallı gemisinin müdafsa veya taarruz silâhi olarak muayyen bir tİp halinde tespiti mümkün ola - mamıştır. Kara silâhları gibi deniz silâhla- rınin da yalnız yapanlar tarafından Ihtiyaçlarına göre hazırlandığı ve haricen bir formül tayinine imkân ol- Mmadığı muhakkatır. Ancak sakillerin -müdafaası- için 800 ton ağırlığında hafif denizaltı gemileri inşa olunabilir. Maamafih denizaltı gemilerinden hârpte azami istifade etmek her ne kadar kabil ise de, yalnızca bu ge- milerden mürekkep bir filonun da hiç bir netice elde edemiyecağini tes- lim etmek lâzımdır. na pek mücssir olam. Umumi harp ' sıralarında Alnanya denizaltı gemilerine çok büyük bir ehemmiyet vermiş, fakat — netlcede 200 parça gemi daldığı sulara gö- mülmüştür. Bugünkü tahrip silâhla. vı umumi harp senelerine nisbetle çok terakki etmiş olduğundan bu raka- mın bir kaç misline çıkması da ka- bildir. Umumi harp senelerinde Almanlar bu muazzam denizaltı fılosiyle İngi- lizlerin deniz üstüne hâkim olmalrı. na tamamen mani olamamışlar, an- cak müttefikleriyle temasa ve yapı- lacak yardımlara mani olabilmişler- di. Denizaltı gemileri istenilen daki- ka suyun üzerinde hareköt” Wümek, Arzu edildiği zaman dü süya 'dalmak İkudretine malik olmalarına göre iki Ayrı kabiliyeti gösterirler. Su altına gizlenerek gözden kay- bolması zaltı gemilerini düş- man taarruzundan saklıyamaz. Ay- leri dalma tecrübesind ni zamanda denizaltı gemili vermiyecek bir şekile sokmak da icap eder, Su içine vazedilen mikrofonlar Bir kaç sene evvel Amerikalı dok- tor Marston yalanı meydana çıkaran âleti keşfederek zabıta ve adliye teşki- Jâtının işini teahil etmişti. Ayni âlim bu kere de sevgi ve heysesni ölçen mü- kineyi keşfetmeğe muvaffak — olmuş- tür. İlk keşfile şüphesiz İnsaniyete bir hizmet otmiş olan Glim acaba-bu sefer de insanlara bir iyilik- yapmiş sayıla- bilir mf? kında şüpheniz varsa. derhal- dok. tor Martson'un -makinesile hakikati öğrenebilirsiniz., gu bu makine vasıtanile sevginiz!, nef- Bin beş yüz ton ağırlığında nuaz- zam denizaltı gemileri bile — yalnız cetinizl ve herhangi bir kimsa ile an vasıta: Bir inaanı sevip sevmediğiniz hak-| * le dabâ yzak mesafeden denizaltında bir geminin seyredip et mediğini anlamak kabildir. Bu şekil- de muhtelif yerlere bırakılacak - bir kaç bomba vasıtasiyle, bilhassa pris- kopunu çıkarmadığı takdirde deniz- altında körü körüne seyredecek bir| tahtelbahir! vurmak. Denizaltı gemilerinin sürat bnkı- mından deniz üstü filosunun muhtaç mez. Tahtelbahirlerin azami sürati saat- te 87 kilometre olduğu halde sun tec rübelere göre 80 - kilametre - giden torpitolara müessir olabilecek vazi- yettedirler. Ancak denizaltı gemilerinin müm- küwmertebe seri dalmaları ieap & - der. Aksi halde tarafından vurulmaları kolaylaşır. Şimdiye kadar bir tek makine ile tahtelbahirlerin hem deniz üstünde, hem de suyun altında seyrini temin imkün olamamıştır. izaltı gemileri suya daldıkları zaman eloktrik motürleriyle' çalışır. lar ve bu cen eki yir eğnasındı Dizel m dinamolar vasıta- de hazırlanmış düşman şan Bu akümi ürler gerek Cesumet- leri ve gerekse #ikletleri bakımındar denizaltı gemileri için büyük bir zor- luk yaratmaktadırlar. Bilhassa ihtiva ettikleri #sid sül- furik gemi için dsima bir ölüm tehli- kesidir. Zira deniz suyu' ile asit sul- furik birleşince, klor Intişar edece- iginden bütün mürettebatın zehirlen- mek tehlikesi mevzuu bahsolabilli Su altında seyrederken — elekti motörleri denizaltı gemisine evvelâ bir çeyrek saat müddetle 18,5 kilo- metre bir sürat temin ederler. Fa. ses'kat yirmi anat denizaltmda kalahi-|yakın misallerini vermiştir. len bir geminin sürati yavaş yavaş yedi kilometreye kadar tenezzül e- Sevgi ölçülür mü? Bir doktor, heyecan ve sevgiyi ölçen makineyi icad etti! Doktor Martson'un kwimn., oldu- |laşıp ın'ııımıyıcıhnızı kolayea an- "ıyabilirsiniz. — Devamı 5 nci Sahifede — olduğu hıza malik olmaları icap et-| ÜZÜM BORSASI IZMİR Çuval * >Malin cinsi — Kr. S.Kr., ©4 Paterson 17 50 17 50 59 M, j. Taranto 16 78 1676 14 P. Pact 1650 1676 187 6266.'0 ÜZÜM FİATLERİ No. Fiat 7 18 75 14 265 15 25 16 26 iğ 75 10 n İncir borsası İzmir Malın cinsi kr 8. Kr 11 M. J. Tarâinto 36 H, Levi 165424 ZAHİRE BORSASI İZMİR Çüvsl — Malın cinsi 432 kent Palamut —315 — 445 | 129 Balya pamuk — 42 — 48 T ayyare Sineması Bugünden itibaren Senenin en büyük komik filmi j SPOR KRAL LARI Bütün dünyanın sevdiği komik! Fernandel ve Ratımu Sizleri mütemadiyen iki saat hi durmadan güldürecektir. Ayrıca.| zengin ilâveler Telefon: 3646 Seanslar: 2,30, 4,30, 6,50, 9 Cumartesi, Pâzar — 12-2,30-4,30- 6,30 Kr. 8. Kr.8. E Bugünkü harp silâhlarına göre de- nizaltı gemilerinin en müthiş düşma- nı tayyarolerdir. Her şeyden evvel tayyareden ke- İşif, deniz üstündeki teleskopla keşif- ten görüş bakımından daha elveriş- lidir.. Görü iyesinin çok - geniş olması ve b vssa malik olduğu irti- fadan bir kaç metre denize gömül- müş bir tahtelbahiri görüp vurabil- mesi noktasından da tayyare tahtel- bahirin en teblikeli düşmanıdır. Bilhassa deniz üzerinde hareket eden bir tahtelbahire karşı tayyare- nin faikiyeti şüphesiz ki pek fazla- İdir, İspanya harbi bize bunun çok Tayyarenin tahtelbahir için tama- men tehlikeli olmiyacağımı bile ka - bul etsek şüphesiz ki deniz üstü fi- losu için en yaman bir düşmandır. Bir kuç ay evvel İspanya sularında taarruza uğramış olan Almanların Döçland zırhlısı bize bunün en açık bir misalini vermiştir. İspanyanın hükümetçi kuvvetleri kara sularında rastlıyacakları bü - tün vasıtalarını - bombalıyacaklarını söyledikten sonra hangi millete men- sup olduğu meçhul çift motörlü mu- azzam saatte 600 kilometrelik co - — Devamı 6 ncı Sahifede — € Te. 4065 orsa-Piya PARA BORSASI l sa | ANKARA Kapanış F. 5 87 T 125 6386 F. Frangı 3 80258 Liret —» 6638 İsviçre F 28 5052 Florin G8 495 Şi 50 6176 Belga ZL 2675 Drahmi ı 07 Lea 1 545 Çekoslovak Kr, 4 315 Peçeta 5 87 Zloti 23 785 Pengü 24 85265 Ley 0 90 Dinar 28075 Yen 8427 İsveç kr. so 238 Ruble 745 J|ESHAM ve TAHVİLAT ANKARA 1988 Türk boreu 1.19. 125 peşin 19388 Türk borcu I. 19. 125 peşin 1983 Türk borcu T; 19 125 peşin Sıvas - Erzürüm hatlı ikrazatı 1. Sivâs - Brzurüm hatlı ikrazâtı 2. Sivas - Erzurum hattı ikrazatı 8. Siyas - Erzurum hattı ikrazatı 4. 19.- "umhüriyet merkez'bankası 112: - Arslan çimento 9.20 Bomonti Nektar 8.20 Yanan çocuk Mangalı yakan kız suçludur İkiçeşmelik mevkiinde Süleyma- niye mahallesinde Davud kızı 13 yaşında Esma, evinin önünde man- gal yaktığı sırada ateşten — sıçriyan kıvılcımdan Ramazan oğlu 4 yaşın- da Feridin elbisesi tutuşmuş ve ço ı:uguıı vücudü de kısşmen yanmış- Çocuğun yatımasına sebebiyet Bu akşamki program ÖĞLE NEŞRİYATI: 12.80: Müzik (Türk müziği ./Pl) 18. aat ayarı ve haberler. 18.15. 14 Müzik (Komşu memle- ö|ketler için muhtelif plâklar) AKŞAM NEŞRİYATI: 18.00: Müzik (Türk müziği - ince saz faslı) Konuşma - (Ziraat saati) Hüzik (Tüak müziği, mul telif şarkılar) 19.16: Saat ayarı ve haberler. 19.25: Müzik (muhtelif şarkılar ) 20.00: Temsil (Geyik acısı genç Osman )yurd piyesleri - Tertip eğen (Ekrem Reşit - halk türkülerile be- raber) £2100: Saat ayarı ve Arapçık söy- lev. 21.10: Müzik (küçük orkestra) 1 — Ein Abend an der Nordsee (Mario Trevisiol) 2--Jubel und Trübel (Wili Late tensehlager) 3 — jsola bella (Reı:ı:e) â — Lichtertanz der Braut Kasehmir (Rubenstein) 5 — Ungariseh Tanze (Brahms) 6 — Grönland - süit - (Pı-ederih- sen) 7 — Barsöz (Godard) 22.10: Konuşma. Cezmi Erçin, Zi- raat bankası umum müdür muayin. 22.25: Müzik (koro - Pi) 22,45: Müzik (dans) 28.,45. 24: Son haberler ve yârınki! program. Çeşmede silâh taşı- yanlar Çeşme kazasinın Germeyan kö- yünde Mehmed oğlu Mehmed Özer ile Murad oğlu gnet Ünal, köyde sarhoş olarak yanlarında * bulunan silâhları havaya atmak teşebbüsün- von ıermdı suçundan Esma hakkında|de bulunduklarından ı.ıhııı yaka- tahkikat başlamıştır. Senenin en büyük Fransız filmini takdim eder AŞK BAHÇELERİ Nefis ve harikülâde güzel bir Fransız filmi Baş rolde: Son senenin en güzel Fransız yıldızı Z VIVANE ROMANCE PİERE ERNOİR - LOU1S JONVET / SEANSLUR: 3 5 7 ve akşamlari 9 da başlar Cumartesi saat | de talebe 15 kuruştur. Pazar günü saât 1i de gok, uzuz aile matinesi Salon 20 koltuk 30 kuruştur. ö Telefon: 3151 iki İlanmışlardır. Elhamra idaresinde Milli Kütüphane Sineması BUGÜN Görülmemiş bir program.. Zevkine doyum olmıyan film Bugün Kültürpark sinemasının / İzmirin sayın halkına eu büyük hediyesi o'acaktır Fransızca Sözlü Vicdan mücadeles! Fransız sinema âleminin en müm. taz artistleri -- Lorel Hardi İsviçre'de 2 Haydutun oğlu RENE SAİNT-CYR, JEAN CALA NO JULES BERRİ - SİNORET *Tarafından yaratılmış heyecanlı büyük aşk macerası- mevzuu ta- mamiyle aile hayatından alınmış olan bu film, parasına, servetine| güvenerek genç bir kızla evlenen| ihtiyar bir adamın çektiği stırabı Mmusavver cidden görülmeğe değer| mükemmel bir eser. İspanyol hayatını musavvı Lahabenera Dünyanın en büyük lspanyol dan- aözli ve şantözü asrın karmeni ZARAH LANDER Tarafından yaratılmış şarkılariyle İspanyol — danslariyle süslenmiş çok zengin ve çok nefls bir film. Ayrıca Foks Jurnal Fiatler 20 - 30 Talebe Pazar günü 15 - 20 diğer günler 10 - 168 Biletler Kültürpark kişeleriyle park içerisinden geçen otobüslerde maktadır. satıl Seanslar: Her gün vicdan mücadelesi 5,10 ve 8 da Iılııı—ııı 7,10 da Cumartesi ve pazar 11,48 de lahabenera ile başlar 1500 kişilik Türkiyenin en büyük salonu YENİSİNEMADA Te 4065 baren ( Türkçe Sözlü) Bugün matinelerden İzmirde ilkdefa VALLACE BERRY tarafından büyük Karebay Filmi Türkçe izablı Fox Jurnal Cumar tesi, Pazar 9-11 Her gün 2-5.8 Arızona Bil
