14 Aralık 1938 Tarihli Anadolu Gazetesi Sayfa 3
e aları, Fransa talya arasında hâlâ devam ede Bümayiş ya: a çığır & #2 hükümeti İta arladığım bir nutka feverandan dolayı İlalya ct kabul ede- âni feverans in iddin güzetelerine Diğer taraftan bu Mürettep olduğunu Yardır. Bazı İ ihanmak (âzım: hangi yerinde «Tunus> diye bağıı takları hakkırda evelce talimat veril Miş imiş. Fakat Fransız hüküm İtalyan ha nin verdiği bu r Mi izahat ile | k mecburiyoe. finde kalmıştı Diğer tarftan Tunus ve da İtalya aleyhine şiddetli nümayiş- ler olmuştur. Fransız hükümeti, bu Memleketlerde yapılmasına müsaa- de ettiği nümayiş Ile İtalya hüküme- tine demek istemiştir ki: — İşte sizin âni feveranınıza H bizim feveranmız. huhu hüki edenler iz mebuslara, nutku: ifa et Korsika. kar- eti Fransanın siz bırak - her darafında Fransa aleyhine tertip e- dilen nümayişlerle «Tunus, Korsika, Cibuti, Nis ve Savua» talep edilmiş Ve İtalya matbuatı da şiddetli neşri-| Yatiyle bu nümayişe iştirak etmiştir. İtalyanın nümayiş yarışında Fransa- Yı mağlüp ett şüphe — yoktur. Demek oluyor ki: Talimat ile «âni feveran» 1 faşist devlet, demokrat Givletten daha iyi yapabiliyor. Fakat bütün dünyanın merak ve âlâka ile anlamak İstediği, bütün bu hareketin şümul ve manasıdır. Mü- tih anlaşmasının akabinde İngiltera İle İtalya arasındaki münasebetle- Tin mormalleştiği, Fransa ile Alman- Va arasındaki münasebetlerin de nor- Mallaşmek üzere bulunduğu bir &ı - tada İtalyanın, resmi olmasa da, böle büyük bir mutalebat listeleriyle tansanın Önüne — dikilmesindeki Maksat nedir? İtniya haekikaten Fransadan Nis ve Tunusu ülmayı ü- Mt ediyor mu? Yoksa bunları ister- ken, gözü başka sahalarda mı? Bu- hun bir politika manevrası olduğuna Yüphe yoktur. Ve bugün bu manev. Tanın iç yüzünü de ancak Mussolini bilir. Fakat İtalyanın İngiliz ve Pran fiz nazırları arasında Pariste yapı- lan mülâkatlardan memnun - kal- Madiğı mühakkatır. İtalya, İspan- Yada Frankonun kazanınşsını hay- Biyet meselesi yapmıştır. Münihten tonra bu generalin muhariplik hak- lârının tanınacağı ümit edilmişti. Halbuki Fransa buna yanaşmamış Ve İngiltere de bu noktada Fransa- Tn görüşünü kabul etmeğe mecbur kalmıştır. İtalyanın buna pek ziya- da içerlediğine şüphe yoktur. Fakat Pransa aleyhine alınan son vaziyet Yalnız bununla izah edilemez. Al- Man Hariciye Vekilinin Parla ziyare İi de ayrı bir sebep olarak ileri sürü- lebllir. Gerçi İtalya bu ziyaretten ve Ü ziyaret esnasında imzalanacak dlan deklerayonun şartlarından ha- irdardı. - Muasolini Fransa ile Ak Manya arasındaki müzakerel ** safhasından haberdar edildi mana bildirmeği Tüzumlü Rörmüştür. Ve buna inanmah, Fakat Tağlat liderinin bu deklerasyondan THemnun kaldığı çok şüphelidir. Ve iye Vekilinin Paristeki ştarmak e$i de şüphesizdi Almanya ile İtalya, Roma - Ber- İn mihverini kurdukları gündenberi Vrüpanın — vaziyeti etashi — surette #ğişmiştir. Bu d n âmili, İtalya Almanya — ortaklığıdır. Bu Ottaklığın — şartları meydandadır: talya Orta Avrupayı Almanyaya bı- imış, Almanya da Akdenizdo İlalyaya yardım vadetmiştir. Fakat büğüne kadar ortaklığın temin ettl İ kârda arslan payını Almanya al- Miştir. Anşlüş ve Çekoslovakyanın Parçalanması Almanyaya Orta Av- Dada hâkim bir vaziyet temin et- Şilttir. Gerçi bu vaziyet Fransa nam Vt hesabına elde edebilmiş oluyor. Fa A? bilhassa —Anşluş meselesinde * Devami 7 İnci sahifede — istemiye- (ANADALI C Londra, 18 (Ra Ping - Langda taarruza geçen Çin milli kuvvetleri japonları hezimete uğ. ratınıştır. japonlar bin ölü bırakm ) — Çin mens)lardır. Üç askerleri ımİıa edildi üzerinde mühim | apongemileri gittikçe Fakat japonlar bu- 'ak ola- karaya fazlalaşmaktadır. radan ihraç hareketine mu' mamışlardır. İlk gemilerdi amamen imlha cdilmiş. | |ma: ası toarruza ar bu mm. da on Çin fork mişlardır. Çin çeteleri Kantonun ya Garnizonla , Matbuata şu beyanatta bulun. tur: ler, hırpalan- | ” İtık Janon kuvvetlerı hezımete uğrayor Pak -. Ayı 'de karaya çıkan bütün Japon Seng - Lingi şehri yanıyor. Şimal ve c;nupta milli Çin kuvvetleri mukabil taarruza gectıler. Nankın bombardıman edildi Bu gün Çinde müşterek tek düş- vardır: japonya, Çin milit birli. hiç bir kuvvet bozamıyacak. ponlar merkezde ilerdiler, Ar- n 1 kaybettiğini söye rüdü- -dik a- ledir. cenuba da y Çin ordularını l Vo işte elan de , giriştikleri işi irler. Hâdi bu- madığızı göstermektedir. Londra, 13 (Radyo) — Devli He- kl gazı rinin iatihbaratlarına göre İngiltere-Japon- ya ve Amerika » japonya münasebatı bugünlerde daha da bozulacak, arala- rı açılacaktır. Amerika ve İngiltere, tel japonyaya Prağ, 13 (Radyo) — Başvekil) (Beran), bugün Parlâmentoya git- miş ve kabinenin icraat programını; okumuştur. Başvekil, bu münasebetle beyi natta bulunmuş ve dünyada, hiçbir devletin Çekoslovakya derecesinde topraklarından fedakârlık yapmadı- ğını söylemiştir. Başvekil, ezcümle şunları söy- lemiştir: — Topraklarımızın Totaliter devletlerin Nevyork, 13 (Radyo) — (Nev- » Lima kon- fetanm: münasebetiylz yazdıı üzüti bir makalede, Amerikadan istifade etmek istiyecek olan totaliter dev-i letlere kargı bundan sonra - bütün| Amerikanın yekvücud olarak ha- reket edeceğini ve Afrikanın şarkın-. üçte birini! Amerika ve İngiltere Jabonya aleyhine ted- birler almağı kararlaştırdılar Ilk hareketi Amerika yapacak, 'ngil- tere de bunu takip edecektir karşı m sürette düş kabil tedbirler almağı ciddi nmektedirler. Ticaret ne- zareti eksperleri, epey zamandanberi tetkiklerde bulunmaktadırlar. İlk ted- biri Amerika alacak, İngiltere de buna derhal iştirük edecektir. Çekoslovakya ve sulh Yeni Başvekil; sulhu korumak için yurdumu- zun üçte birini feda ettik. Diyor 'sulh için feda ettik. Bu acıklı bir şey- dir. Biz bunu istiyerek yapmadık. Maksadımız, sulhu korumaktı. Biz, eylüle kadar devam edegelen siyasetle artık alâkadar değiliz. Bun-| dan sonra, bütün komyşularımızla, (dost geçinmek isteriz. İstiklâllerini kazanan Slovaklar- la Rutenler; hariciye, maliye ve mil- H müdafaa nezaretlerinde birer mü- messil bulunduracaklardır.» Lima konferansı Amerikadan istifade etmelerine meydan verilmiyecek daki Alman müstemlekelerinin, tek- rar Almanyaya verilmesine rıza gös- terilmiyeceğini kaydetmektedir. Lima, 13 (Radyo) — Paname- rikan konferansı; bugün de toplan- mış ve Amerika hükümetleri arasın- da çıkacak olan — ihtilâfları hal için daimi bir komite tesis eylemi; İhtilâf mı var? Filistin konferansı yüzünden İngil- terenin Fransa ile arası açıldı Londra, 18 (Radyo) — Filistin için burada toplanması mukarrer konferans yüzünden İngiltere ile PFransa arasinda bir ihtilâf. çıkçtı. İngiltere, bütün Arap hükümetleri nin bu konferansa İştirâkini istiyor- sa da, Fransa bunu kabul etmemek- ite ve Süriye ile Lübnan hükümetlerk nin, Filistinle alâkadar olmadıklarını ileri sürmektedir. İngiltere, Fransanın bu mülâhaza- şına rağmen Süriye ile Lübnana ayrı- |" €a birer teklif yaparak kendilerinin İLondra konferansına mümessil gön- idörmelerini letiyacaktir. Yahudi mes'elesi £ Alman vapurları Nev- york limanına sokul- mıyacak Amerika mukabil tedbirlere başlı- yor. Yahudi aleyhtarlığı da her tarafta genişliyor! Prağ, 13 (Radyo) — Slovak hü- kümeti bir kararname neşrederek 'Yahudilerin Slovak arazisinde Noel oyuncakları satmalarını menetmiş-| tir. İkinci bir kararname ile gelecek | Sonkânun birinden itibaren Yahu- dilerin küüllü içkiler satmaları men edilmiştir. Nevyork, 12 (Radyo) — Bele- diye reisi Morris Almanyada Yahu- dilere ve hıristiyanlara karşı yapılan | tazyiklere cevap olmak üzere Nev- york belediyesinin Alman gemileri- ni Nevyork limanına sokmamak, mes'elesini tetkik etmekte olduğu- nu bildirmiştir. Berlin, 13 (ALA.) — Stefani Ajansının Alman Yahudilerinin va- ziyeti hakında yarı resmi bir men- badan öğrendiğine göre alınmış ve- ya alınacak olan tedbirler gerek Al- man milletinin gerekse bizzat Ya- hudilerin menfaatine olarak Alman Yahudilerinin muhaceretini tahak- kuk ettirmekten ibarettir. Çünkü Yahudilerin -Almanyada kalması ileride yeni güçlüklere sebebiyet ve- recektir. Bu münasebetle Berlinde bir Yahudi mahallesi vücuda getiri- leceği hakkındaki haber tekzib edil- Son dal_(î& mektedir. Gelecek sonkânunun bi- rinden itikaren bazı büyük mağaza- lar ve oteller müstesna olmak üzere Alman Yahudilerinin bütün mağa- |zalara ve umumt mahallere girme- lerine müsaade edilecektir. Muhace- ret mes'elesine gelince bunun da her türlü vesaite müracaat edilerek ko- laylaştırılacağı söylenilmektedir. Bu işte yegâne engel ecnebi dövizleri İmes'elesidir ki bunun da başka mem leketlerdeki halledilece, Yahudilerin yardımile|, imit edilmektedir xx Manila tufanı 302 kişinin hayatına mal oldu evyork, 13 (Radyo) — Manila- da vukubulan tufanda, 302 kişi öl- müş ve yüzlerce kim: lanmıştır. Münakalât, daha bugün başlya- bilmiştir. Hükümet, evsiz kalan yüzlerce asileyi barındırmak için geniş mik- yasta tedbirler almıştır. r de yara- Çemberlaynın nutku Harp, bugünkü şerait altında in- saniyet için bir felâket olacaktır Londra, 18 (Radyo) — Benebi matbuat birliğinin teessüs ettiği gü-İ, nün ellinci yıldönümü münasebetile verilen ziyafette, başvekil Nevil Çemberlayn, hariciye — nazırı Lord| Halifaks, diğer İngiliz nazırları ile bütün ecnebi devletler sefirleri ha- zır bulunmuşlardır. Bu münasebetle siyasi bir nutuk irad eden başvekil Çemberlayn, şunları söylemiştir: — İngilterenin siyaseti hakkında İslmdiye kadar söylediklerimi bilirsi- dz. Bu itibarla size yeni birşey söy- ek değilim. ihan vaziyetine gelince, bir taraf | tan İngiltere ve diğer taraftan AL-| manya ve İtalya bulunuyorlar. Bu iki grup, aralarındaki ihtilâfları ya sulbhan halledecekler veyahud da bir, harbe sürükleneceklerdir. Harp, bu-, günkü şerait altında — insaniyetin mâahvı demektir. Sivil, asker, kadın, erkek ve çocuklardan hiç kimsenin bu felâketten maşun kalmasına im- kân yoktur. Bu vaziyet karşısında harpten kaçınmak, her devlet için bir umde olmalıdır. Bugün, sulhu ko- rumakla beraber, mütekabil emniye- ti tesis etmeğe çalışmalıyız. Aksi tak- dirde netice, insaniyet ve medeniyet için musibettir.» Çemberlaynin nutku çok alkışlan. mıştır. 14 Birincikânun 1938 Çarşamba ç Si I Düşündüklerim _I Harbe doğru Münih anlaşmasını — müteakip, (Avrupa ufukarında, halk ve n atın büyük sevinç âvazelerin İdoğan müdhiş akisler olmuşt bakıma göre, harp korkusunun, bir tezahür ve ifadesi olan bu umur sevinç hüdisesi, bazı ileri nikbinleri birdenbire yeniden harekete getirdi Yirmi, yirmi beş sene için şu ve bu paktlar, dörtler arasında yeni anlaş- malar akdi, dünya vazi müstemelekeler hâdisesini tekrar gözden geçirilip herkesi memnun edecek bir şekle bağlanması gibi za- hiri hüsnü niyetlerle dolu, fakat re. aliteden uzak, cebri, zoraki bir ha- rekettir başladı. Siyasetin en ince tarafı, kuvvetli bir objektifle realiteyi alıp görebil. mektir. Hâdiselerin iç yüzünde y şıyan kahramanlar bile bir müdd. cihan efkârı umumiyesini aldatır gi- bi oldular. Fakat hâdiselerin devamlı, plâ: bir şekilde inkişafı ve kendileri: | bir vuzuh içinde ortaya atma) ki, kısa süren bir inşirah devre- ampanaları gene fa- Nitekim şimdi, Av- rupanın dört bucağından gene felâ- nları duyuluyor. Daladiyenin burnuna inen Tu “as ile Lehistanın kulağı to- tinin ve nüs val İzuna çarpan Alman büyük genişle- me plânı, çehrelerdeki nikabları da koparıp attı. Bir hasta cild üzerine sürülen kre- min bu gösteriş kudreti zail olunca, meseleleri yeniden düşünmek zaru- reti doğdu. Mütemadiyen taarruz — hali: bulunan ve, teker teker söyleyip tediğini kopardıktan sonra, ve adalet namına yenisini istemeğe kal- kan diktatörlerin plânlarını anlama- mak esasen imkânsızdı. Hâdiseler, daha olgunlaşarak tahammür ederek tabif meeraları da ilerlerken, muazzam selleri tal tadan bendlerle durdurmağa kalk- mak gibi biçare ve son - tedbirlerle uğrayşmak, elbette ki mantıkla kabili teli! değildi Wğer buna tevessül sebebi şudur: Biraz daha vakit kazanmak, teh- likenin kapısını biraz daha geç aç- mak ve o dakikaya kadar içeride biraz daha toparlanmak.. Harp. olacaktır. Bütün nikbinliklere rağmen, 1939 da, 40 da, ve 1945 de, han yılda olursa olsun, mutlaka vardır. Gidiş harbe doğrudur; hazır- lanış harp içindir. Bu bir alın yazısı dır ki, onu ne silebilirler, ne de örte- bilirler. Orhan Rahmi Gökçe edilmiş ise, Jorj Bone Suriye Başvekilile konuştu Paris, 18 (Radyo) — Hariciye na- zırı Jorj Bone, büugün Suriye başve- kili Cemil Mardamı kabül etmiş ve uzun müddet konuşmuştur. Fransada Karakış ve kasırgalar Liyon, 13 (Radyo) —- Kara kış, Fransanm birçok yerlerinde bu; muştr. Alp dağları, iki günden yağan karlarla örtülmüştür. F nede şiddetli bir kasırga olmuş ve mühim zararlar vermiştir Diğer bazı yerlerde de kasırgalar olmuştur. Arnavutluk Kralı Adriyatik sahillerini geziyor Roma, 13 (Radyo) — Arnavan kralı Ahmed Zogo, kraliçe Cerardi- İno ile bi (İbiryet) yatile Adı yatik sahillerini dolaşmaktadır. Kra- Jın, bügünlerde Venediği ziyare ceği söyleniyor. Mareşalımız Anka- raya döndü Ankara, 13 (Hususi) — Büyük Erkâmı harbiye reisimiz Mareşal b ede- Fevzi Çakmak buraya gelmiş, me- imle kargılanmıştır.
