11 Aralık 1938 Tarihli Anadolu Gazetesi Sayfa 8

11 Birincikânun PAZAR 193> Film hileleri Rejisörler film hilelerinin ifşasın- dan niçin hoşlanmazlar? Harp filoları nasıl hazırlanır? Tayyare canbazlıkları sah- neleri nasıl çevrilir? Hava harplerini &tüdyo — direktörleri filmi çevirirken bulunmasına müsaa- de ettikleri gazetecilerden bazı sine- rinin yazılmaması için dai- ederler, Buna sebep olarak gösterdikleri; her vakit tekrar ettik- leri bir tek cümledir: eHalk bu mu- azzam sahnelerin bu kadar basit ola- rak' hazırlandığını öğrenirse bir da- ha sinemaya gitmez.» Eğer bu cümjeyi direktörlerin 2a- miml! olarak söylediklerine inansak, o vakit bu adamların halkı çocuk kadar saf kabul ettiklerine inanmak lüzimgelecek. Biz çocukken bile si- nemaya gittiğimiz vakit aktörlerin beyaz pezde arkasında saklı dur- duklarına inanmazdık. Bugünkü in- sanlar, her halde bizim — çocukluk zamanlarımıza nisbet edilince, daha çok bilgilidirler. Hiç kimse aldıkları para ne kadar çok olursa olsun, teh- likeli bir sahneyi çevirmek - için ak- törlerin tatlı canlarırı tehlikeye koy. duklarına inanmaz. Figüranların, sahneyi daha tesirli yapmak için biribirlerini hakikaten yaralayıp Öl- dürdüğüne inanan tek insan olmasa gerektir. Çin harbine aid bir filmi |gösterilirken film alan Sağda bir filmde deniz harbi, olda Holivudda uy m filmler stüdyo fon olarak kül- durulari bir fırtına lâh eamdan kubbe şeklinde bir ta- nasıl yaparlar? (ANADOLU) Tabit ömrü uzatmak — Baştarafı 7 inci sahifede— edecek tecrübelere büyük bir mev- ki ayrılmıştır. Elektrik cereyanı va- sıtasiyle, zehirlenmiş bazı uzuvlar sinrler, murdar ilik ve dumağ, tenef- füs cihazları ve kalp, yeniden haya- ta iade olunmuştur. Enetitünün psikoloji şubesi ise, insanın karakteri, azmi ve tampera- manı üzerinde tetkiklere başlamış- tir, Turistik Yollar — Baştarafı birinci sahifede — cak stadyomu önüne kadar olan şu şose İle Burnova, Buca kolları, İzmir. Torbalı şosesi vardır. Bu yollar as - falt olarak inşa edilirken kısmen isti- At neslinin ıs.ahı kametleri değiştirilecek, bazı vi r Ml“î Madafaa encü- kaldırılacak, ve genişletilecektir. Şim p meni projeyi tekrar diki şoseler beş metre genişliğindedir. tetkik edecek Asfaltlar dokuz metre olacaktır. Yolların altı metrelik kıs: Ankara, 10 (Hususi) — Kamuta - yın evvelki günkü tısında M edilecek, iki tarafında da müdafaa encümenin tetki Yugoslavya intihabatına yarın başlanacaktır. 2300 namzed gösterilmis'iz.' Başve- kil Dr. Stoyadinaviçin, bil'öıssa eöki Sırbıstanda büyük bir ekseriyet ka- zanması kuvvetle muhtemeldir. Yeni parlâmentoda 374 mebus bulunacaktır. Belgrad, 10 (Radyo) — Başve- kil Stoyadinoviç, bugün bir beyan- name neşretmiş ve Yugoslavyanın federel olamıyacağını kayıt ettikteni sonra, «Bir kral, bir devlet ve bir metreden üç metre- genişi dirim trötnar yaptırılacaktı Torbalı asfalt yolunun mebdei Eş- n tekrar z Bi " |rofpaş: l dar A yi yukarı farıllır. -Vö -bu; autetle' Iktnci defa çesİvân vardır. Bu tavan üzerme haki-| “Pasada olacaktı ak 1E. yaşından , yülee kanıllır. - e Torbahda Tepeki küylü ve yetişti kilen film tam ve aslına n bırıkn.»v ayyareden alınmış bir. hava: , L A L $ ğ fırtına maguzarası yerir. imanzarasının filmi aksettirllr. — Bu y ernanmakl bzan LA SE a Farzediniz ki, çevrilet filmde kar- filmde hakikaten bulutlar arasında | — — 0'Vanmak ( S KEL NĞN ğ D Z - n F arak yaptırılacaktir. Bu k sinin ıslahı üzerinde iyetle dar- li bir manzara vardır, Sinemada asit- keçen tayyareler vardır. Sinema alan aç ' yereneiefle (d borik ve hafif bir rüzgürla dalgala-|makine hem maket halindeki tayya. karlı|renin, hem de cam tavan üzerinde| çevrilen filmin fotoğrafını alır. çede yer 'are uçuyor ve başka bir tayyare- yi takip ediyor, ateş ediyor ve ateşe Dan ince tüy kuşları daima manzaralarda rejisörün — imdadiına yetişir. Bu manzara karlı havaları o kadar canlı taklid eder ki seyreden. lerin aldanmamaları imkânsızdır. Fakat dikkatli bir göz bu filmin ta- biat karşısında çevrilmediğini, stüd- yoda alındığını derhal anlar. Çün- kü bu filmlerde ne insanların ağzın- dan, ne de beygirlerin burnundan su buharı çıktığı görülür. Sanat bunları taklid edecek hileyi henüz bulama- mışt Bir harp filmi seyrediyorsunuz. Bu ekseriyetle, harp sahnelerinde, ordu karargühlarında alınmış havadis fil- minin kopyelerinden istifade edile- rek hazırlanmış bir filmdir. Bu film- ler çevrilirken stüdyo bir sinema sa- lonu manzarasını alır. Geniş beyaz perde Üzerine isterlilen süratle film mâkine de yapmak için hakik? bir Çin ordusu-'beyaz perdedeki filmin filmini alır. nun stüdyoya getitildiğini iddia eden birisine deli nazarile bakarız, Bugün halka sinema - hilelerini açıkça söylemek ve nasıl yapıldığını öğretmek sinemacılâr için iyi bir rek- iâm vasıtası olut.. Bu doğruyu aöy- Temek, halka hürmet Mmanüsına da gelir. Binaenaleyh bazı sinema hile- lerinin - nasıl yapıldığını yazarken sinemacılık aleyhinde bir iş yapmış ilmiuyoruz. İşe en basitinden başlıyalım : Meselâ on seneden fazla zaman- danberi film çeviren bir yıldız çevir- diği filmlerin hepsinde — eskisinden daha genç, eskisinden daha güzel görünüyor. Halbuki bu yıldız tabil #htiyarladı ve ihtiyarladıkça çirkin- leşti.'Yalnız bereket versin ki fotoğ- gafçılık ve Totoğraf âletleri tabil hâ- diselerden daha çabuk tekâmül edi- yorlar. Bu suretle yıldız bir yaş ihti- jyarlayınca fen ve sanat onu iki yaş gençleştirme imkâmnı bulüyor. Bu işi yapmak sinemacılığın elin- den geliyor. Bu iş biraz daha tekâ- mül etse, yıldızlar bugün” oldukları yaşı ilelebed 'muhafaza edebilseler ne kadar iyi olur. Meselâ — Şirley Templi on sene sonra da bugünkü yaşta göstermeği rejisörler ne kadar isterler..! Fakat teknik bunu yapa- mıyacak galiba, Çölde bir film çevrildiği vakit, ya- pılacak en başit iş çöle kadar git- mektir. Sahrayikebir bugün Parise, tayyareler sayesinde, çok yakındır.. Fakat fırtınasız, düurgun bir çöl man- zarası rejisörün kat'iyyen işine ya- ramaz, durgun bir çöl, çok güzel fa- kat kötürüm bir kıza benzer. Reji- Börler de henüz tablate tamamile Kâkim olamamışlardır. — İstedikleri vakit çölde bir fırtına koparmak el- lerinden gelmez. O vakit, rüzgâr ya- pan makinelerin yardımına — müra- caat edilir. Bu makinelerin rüzgür sesini taklid eden âletleri döner, fır- tına kulakları sağır edecek bir gü- rültü ile gürler. Makinenin pervane- Jeri dönmeğe başlar, kumlar uçar film alan makinenin önünde hakiki bir çöl fırtınası canlanır. Yalnız, iş hentiz bitmiş değildir. Bu fırtına çok mühdud bir “dahadır —dulgalanıyor.. Çölün arka tarafları sakin,, İlk çeve Yalmz bu sırada gürültü hazıl eden mükineler faaliyettedir. Top sesleri, tüfek, makanizmalarının açılıp ka- panmasından doğan şakırlılar, ayak pâtırtıları her şey — muvalffakıyetle taklid edilir. Sinemada düştüğünü gördüğünüz iyıldurmlar ve şimşekler daima hile- lidir. Üzerine yıldırım düşerek sa- hanın bir maketi yapılır. Mu make- tin üzerine filmde — görünmiyecek kadar ince bir madeni tel konur. Fa- kat bu telden bir elektrik cereyanı geçirilecek olursa tel mmir, kızarır ve elektrik ışığı gibi parlak bir man- zara alır. Bu teli istenildiği gibi kı- vırmak mümkün olabildiğine göre, şimşeklere rejisörün — istediği şekli vermek de kabildir. Tabit yıldırım düşürken bu maketin ani ve giddetli bir ışıkla aydınlatılması unutulmaz, Tayyare ile yapılan — cambazlik sahneleri, bir tayyarenin başka bir tayyare üzerindn geçişi, bir tren, ya- hud bir otomobil üzerinden uçan tay yareler, ekseriyetle hileli filmler de. gildir. Her stüdyoda bu işlere alış. miş birkaç isimsiz sanatkâr bulunur. Bunlar çok defa hakiki hüviyetlerile bazan yüzlerine asıl artistik yüzünü hatırlatan maskeler takarak gökyü- züne çıkarlar.. Bunlar arasında ha- kiki tehlikelerle. karşılaşanlar, can- larını tehlikeye koyanlar vardır. Ma- cera filmleri kahramanlarından Lid Pake böyle bir tayyare kazası neti- cesinde kötütüm kalmıştır. Bu tay yare sahneleri, komedi filmler için yapıldığı vakit daima hilelidir. Me- selâ Pariste gösterilmekte olan <Şen fecir» filminde müteharrik tayyare tamamile yerde durduğu halde bü- tün uçuş sahneleri alınmıştır. Vakia bu tayyarenin uçmadığı filmde belli gibidir. Fakat bu hal filmi bozmu- yer, bilâkis Tilmin alaycı -havasını bir kat daha arttırıyor. Hava harplerini gösteren filmler- de dalma hilelidir. Bu sâhnelerde tayyareler tabii — büyüklüktedirler. Kontrplâktan yapılmıştırlar, Takat maket halindedir. Çünkü yere bağlı. dırlar, Bu sahneleri çevirmek için si- nemâü sanatinde eşeffaflık» ismi ve- rilen bir hileye müracat edilir. Tay- İyarelerin üzerinde gayet büyük ci-' İ Yaret , - B tesbit —edilmli maruz kalıyor olarak görünür. iere bırakacaki işgali altında sa yaratılacak olan bi matik surette müşterek komisyona da- Bil olabilecektir. Bu müşterek komle- Yoma seçilen şahislar federal esasa is. tinat edecek yeni merkezihükümeti teş- mıntakaların — kendi Kİt işlerin görülmesini mahulli idare.| O süretle ki japon n inklafı devamın- tün idareler oto- tar kil edeceklerdir. Tik bakışta Mogolistan ve Sinkiang| idarelerinin bu.müşterek komisyonun haricinde bırakılmış olması şaşılacak bir şey gibi görünür, fakat hal böyle olması pek tabildir. M Çang-Ka mak için şu prenaip ileri tür: Mogolistan huansi şartın haricinde, Uzak Şarkta — Baştarafı 7 inci sahifede — Jeüç olacaktır. Bu bakımdan müşterek İ sartile inşa ettirilecektir. komisyon herkes için müşterek olan tarafları birleştirmey« çalışacak — velcaktır. Yolun hususiyetlerine | kısmında pmetre uzunluğundadır. Collât duğu &t servetir n hemen her yıl taşmasından,|mesi bakımından husust bir ehemmi- vındaki yolları bozmasından şim-| yet taşımaktadır. |diye kadar vilâyetin, Kuşadasile irti-| Projeyi tetkik eden encümenlerden |öntı temin edilememişti. Cellât gölü|Millt Müdafaa ve Ziraat encümenleri, p*urutulduğu ve küçük Menderes neh-|bazı maddelerde değişiklikler yapurak ri artık, bir daha zarar vermiyecek va-İprojeyi aynen kabul etmişlerdir. ziyete getirildiği, müteaddid kanallar.| Tâyihayı son olarak tetkik eden la, bilhassa feyazan kananlle bol yağ.|bütçe encümeni, mazbatasında, proje- mür sularını denize dökmek imkânı|nin şu maksatları ihtiva ettiğini kay. temin edildiği için Tepeköy - Efes yo.|detmektedir: H, Cellât gölünün ortasından geçmek| 1 — Ordu hayvanlarını yenilmek maksadile muayyen bir yaşı dolduran Bu yol da 9 metre genişliğinde ola-|at, kısrak ve kafırları kadro harici et- ât gölünden geçen|mek ve bu suretle ordu hayvanlarım (Sinekli tepe) mevklinde ' daima genç bulundnrmak. Cetât gölünün Cumhuriyet devrinde| 2 — Kadro harici edilecek bu hay- kurutulduğu hakında bir anıt dikile-|vanların çiftçiye ve yetiştirlelye satıl- cek ve burada güzel bir meydan vücu-|masını temin etmek suretile bir taraf- da getirilecektir. tan ziraatte hayvan kullamılmasını B yaymak ve ziraati daha verimli bir Almanya Afrikaya (Y T RRME aa pi ayağ"" attı elverişli hayvanların memleket dahi- — Baştarafı 6 ncı Sahifede — linde yetiştirilmesini ten n etmek. müşkalâtla karşılaşmışlar, o mıntaka-| - $ — Memleket içinde .rdu ihtiyacı- da fevkalâde tedbirler ulmağa mec-|Nt temin edecek hayvas — yetişinceye bur olmuşlardır. kadar memleket dışındı a satın alına. O zaman yapılan bir anlaşmaya gö-|'Ak hayvanların yarışa yakın bir re, İtalyanım burasını başka bir dev-| Miktarının kısrak olarak mübayeası Ve olan Hlte lları fetmek üzere geri almış olduğu ordu ..| da intihaböl Yugoslavyada daima ğalebe çalacaktır Belgrad, 10 (Radyo) — Mebusan millet» idealinin, — Yugotlavyada daima galebe çalacağını ilâve eyle - miştir. çu Belgrad, 10 (Radyo) — Yugos- lavyanın her tarafında intihabat ha- zırlıkları başlamıştır. B. Stayadinoviçin bu defa da bü- yük bir zafer kazanacağı kuvvetle tahmin olunur. Bütün ekalliyetle - rin blok halinde hükümete rey.ve- receklerini gazetler kaydeylemekte- dirler. Romanyada Demir muhafızlardan on beş bin kişi mevkuftur Bükreş, 10 (Radyo) — Demir mu- işi ihlâl etmek istiyenlerden - tevkif dilenler onbeş bine baliğ, olmuştur. Bunların muhakemesine, yakında baş. nacaktır. Mevkufların çoğu, Çerno. hâd den sonra yakalanmışlar. ır. | Bükreş, 10 (Radyo) Rador ajanaı ildiriyor; Eski rejona — taraftarlarından ve Raşot hapishanesinde bulunan profe- sör Antoneako, son hareketle alâkadar olmadığını ve arkadaşlarından 318 ki. #i de rejime bağlı bulunduklarını, kole lektif beyannameye iltihaka hazır ole duklarını hükümete bildirerek itmza vermişlerdir. Demir muhafızlar teşki- lâtının şefi Kodreanunın muavini de müşterek beyannameyi imzalamıştır. (84) tatar da ik bir beyanname ile jhükümete sadakatlerini bildirmişler « jdir. Kollektif beyannameye iştirak G« |denler kanunlara mutlak sadakatleri. ni ilân ederek iyi Romenlerle hariç . ten memlekete gelebilecek her hangi bir tanrruza ve fenalığa mukabele et. mek için samimi kardeşlik - hislerila birleşmeğe bütün yurdda yaşayanları davet etmişlerdir. , Romanya Kabines'nde tadilât mı var Bükreş, 10 (A.A.) — Neşredilen vesmi bir tebliğde bildirildiğine göre nazırlar meclisi dün akşam kral Ka« (Bir kral, bir devlet ve bir millet) ideali, İhafızlar teşkilâtına mensup olup, asa- * Şek hükümetinden uzaklaş- sürülmüş- moğollarındır. — Bul Mogolistan ve Türkistan sakinlerinin âdetleri, kültürleri ve hisleri diğer Çin millet. lerinden o kadar farklıdır ki bunları Çin'in diğer kısımlariyle metin çerçevesi içine almak doğru ol. maz, Diğer taraftan, müstakil bir dev- 'et kurulamaz, Sinkiyang ve Mogolis- *an'ın yedi milyon halkı üzerinden an. zak 300,000 1 mogoldur. Yapılacak &a yi şey Mogolistan'ı Mançuko'ya ilhak hükü- Tete veremiyeceği şart — koşulmuştu. suretile kadro harici edilecek olanların |rolun riyasetinde toplanmış ve uzun da bu nisbette kısrak olmasını temin|süren bir müzakereden sonra celse etmek. tatil edilmiştir. Meclisin mesaisi ge- PROJENİN ESASLARI: lecek çarşamba günü nihayet bula- Bütçe encümeninde dün görüşülen |caktır. bit etmiştir. yeni metni şudur: Hazorde ordu kad-| — İvi haber alan mahfeller kabine- Buna göre, büyün jubalanda iki bin| OSühda 12 yaşımı bitirmiş idiş ve|de değişiklik yapılacağı hakkındaki Alman isçi gitmiştir. Önümüzdeki | CSraklarla 15 yaşını bitirmiş katır -| "aberi teyit etmekte ve bu değişikli- Bunüan için, İtalya jubalandı, Alman- yaya vermeyi düşünürken Berlinle bir| anlaşma yapmış ve burasının Alman- lar tarafından nasıl işletjleceğini tes- stmektir. Taymis gazetesinin Pekin muhabi- Finin 25 ilk teşrin turihli mektubunda bildirdiğine göre Japon kontrolü altıp- daki muvakkat hükümet, Tiyen. Çin | Xt zümrlük otoriteleri vasıtasiyle, şimalt| #İmayadan 250 kilometre yukardaki Çin limanlarından koyun, yün ve ken-| Berderaya kadar bile çıkmak kabil o. dirin ihracı memnu olduğunu ilân et.|İAcaktır. miştir. Şimali Çin'in bütün yapağı mahsu- |Hirlerle kolları vardır. Orada da İtal. lünü Japon ordusunun istihlâk ettiği Yanlar bu nehirleri temizliyerek mü- anlaşılmaktadır. Bu emir, bilhassa, en büyük yapa- ı alıcıları olan Alman tacirlerine, ve ikinel olarak Tiyen . Çin'deki İngiliz firmalarına dokunmaktadır. Bu tedbir Alman ticarethanelerini bü yük bir inkisara düşürmüstür. Salâhi- aylar zarfında bu işçi miktarı & bine|/*T: Yerlerine başkaları 'lındıkça or- gelecek hafta içinde yapılması kadar çıkarılacaktır. du hizmetinden çıkarılır. Ordu hiî.m KA y Te KRb den çıkarılacak hayvanler nakil ve tam İstiva çizgisi Üzerinde bulun-| 109 masrafları Ziraat Vekületi büt - maktadır . Buradan juba nehri geçer | 'esihden verilmek üzere bu vekületin 'Nehir geniştir ve Hint Okyanusunauna | Yöttereceği yerlerde açık artırma ile dökülür. Yalnız, döküldüğü yer bir ba- | “tlacaktır. taklık halindedir. Fakat, Almanlar| — Ordu burasını açarak denizden Kisimayoya kadar gemilerin işlemesini mümkün kılacaklardır. Bu suretle, sallarla Ki- bancı memle . ak beygirlerin her satın az yüz kırkımın damızlığa elverişli kısrak olması mec. buri olacaktır. Fevkalâde ve müsta- eol hallerde Bakanlar heyeti kararile bu mecburiyet muvakkat olarak kal « dırilabilecektir. Roma sefirimiz Başvekilimiz tarafın- juba nehrinin Habeşistandaki ne- nakalüta elverişli bir hale aokacaklar, bu süretle Habeşistandan, nehirler va- e. .. sıtasile, denize inmek mümkün xılma-| — dan kabul edildi caktır. Ankara, 10 (A.A.) — Roma bü- Fakat, Almanların maksadı Habe-İyük elçisi Hüseyin Ragıp bugün şistanın işletilmesinde Nalyanlara yar- |başvekâlette başvekil Celâl Bayar dim etmekten ziyade, Afrikanın gark | tarafından kabul edilmiştir. sahiline ayak basmış olmaktır. İtal. ğîxâcîıâîçmiyî'ü:;mfmğ yanlar 400 milyon liret sarfı ile Mo- Mussolini a TF N ire e di BZ SS Ayın 17 vindü: bi öi büyük darbeyi :'vnığ:u':rgl:“ ::’d“::u;’;: u“:_"iı üssü -kurraak — üzere lev verecek ' —— peipdd ea DA c Arap kecmitesi | Kral Leopold |himbir söyev verecektir. Emir Abdullahı idama) Babasının mezarına Kahire, 10 (Radyo) — Arap komi- tesi, Fillistinin yüksek menafiini na.|Leopold; bugün Vander Valti kabul zarı dikkate almıyarak İngilizlerleletmiş ve müteakıben, babası birinci teşriki mesal ettiğinden dolayı, Ma -|Alberin öldüğü günün yıldönümü | Karol, Pa: verayı Şerfla emiri Abdu!lahı idame mahküm etmiş ve onu öldürecek olan- lara büyük bir mükâfat vadeylemiştir. mahküm etti Kral Karol Tatarosko şerefine -- ziyafet verdi Bükreş, 10 (Radyo) — Kral scfaretine fayin edilmiş münasebetile yapılan ihtifâle iştirak |olah husust müşaviri sabık başvekil ederek mezara bir çelenk koymuğ-| Tatareskoywbugün bir-veda ziyafeti tur. vö&miştir. çelenk koydu Brüksel, 10 (Radyo) — Kral ıhtimnli olduğunu. söylemektedir. - ler. Bükreş, 10 (Radyo) — Başvekil ve Ramanya patriki Miron Kristia, bugün yetmiş yaşına girmiştir. Bu münasebetle patrikhanede — ihtifal yapılmıştır. Almanya Çekos'ovakya hudutlarını garanti ediyor Paris, 10 (Radyo) — Almanya, Çekoslovakyanın hududları için ga- ranti vermeğe hazır olduğunu ve Po- lonya ile Macaristanı da bu huşusta ikna edeceğini Fransaya bildirmiştir. Almanya Romanya Ticaret muahedesi Bükreş, 10 (Radyo) — Alman- ya ile Romanya arasında başlıyan ticaret muahedesi müzakereleri bu- gün sona ermiş ve muahedenin ya- zılmasına başlanımıştır. Polonyada intihabat kanunu Varşova, 10 (AA.) — Diyet meclisi intihabat kanunun tadili me- selesini tetkik etmek üzere otuz a« zadan thürekkep bir komisyon teşkil. etmistir. Malum olduğu — w meclislerin feshi hakkında reisizum- hur tarafından nesredilen "mestjda' yeni perlümetlokun bahkea; vürikdk n intihabat kentnunu mslah -et < Tüzk o'duru 7krodilmisti ee 4