30 Ekim 1938 Tarihli Anadolu Gazetesi Sayfa 6

ı 15 sene ıçınde, bu üç sahada da Türk gı'icı'inı'in, yeni Tı'irk iş metodu- | nun bütün eserleri Cumhuriyetin varlığında kendisini göstermiştir Ön beş yılda ne kadar yol aldık, neler yaptık’ mı vesilesile Cumhı etini tet ik etmek lü- n güzel yurdumuz, mali ile harabezara ımmzla birlikte köyle- ülerimiz de son derece 4, bakımaız, perişan bir türkün yüksek di- ket eden ülük mevzuu- inde imhuriyet ti, ziraat ve kö Dü her bakımdan ele alarak ÜUz. çalışmış; Türk köylüsünü, ziraatımızı asırların Ihmali netlcesi olarak içinde kaldığı gerilikten on beş sene kıst bir anda kürtarmıştır. t vekâletinin faaliyetini, umu- mi çalışm t işleri, omran iş- leri ve veteriner olarak dört & de hulâsa etmek mümkündür. 1 işler meyanında ziraat kon- işleri mektep- alar tesis ederek larını temin fa- / Yurdan büyük şehirlerinde açılan mektepleri, Ankaradaki yüksek enstitüsü, Cumhüriyet idar ğt elemünlari yetiştirme! Buyuk Vat Kapfıhanede erkek mahkümlarlı Mahkümlarla — Baştarafı 2nci sahifede — h bir parça daha koparmak az inde.. Millet, ne yapacağımı şaşırmı şaşkın ve perişan bir Balde, İşte Türk tarihinin görülmemiş, bu en buhranh devrinde bütün ruhları coş turan, bütün bir milleti tek bir vücut gibi arkasından koşturan, bir ses,, bir ışık, en derin karanlıkları yırtan bir güneş, bütün ölüleri canlandıran bir hayat fışkırıyor.. Bu sea, bü ışık, bu güneş, bu hayat Bizim gözbebeğimiz, bizim öz malı- Taz, bizim ea kıymettar varlığımız an kadar kısa bir zamanda Atatür. der Üzşaşal, tak bir ifade ile şa nut- san nümünesi oluyorlar. Topraktan -İlik Ziraaat enetitüsü tedir. Vekület, pada da talebe okutmakta, bu süretle zirsat mütahassısları kazanmaktadır. Bu çalışmalardan alınan ilk neti fanliyetin müsbet sahada inkişaf et- mekte olduğunu göstermektedir. B gün memleketimizde yapılan — ziraat, Hahaasıslar, kültürel zirsat menmr- ları tarafından tetivli n köylüle miz tarafından, bililerek, anlıyarak yapılmaktadır. Vekâlet, ziraat işlerinde, tohum is- lah istasyonları, nümune — çiftlikleri tesis ederek Türk köylüsüne yeni zi rant sistemlerini anlatmış, —muhtelif | zamanlarda kanunlar hazırlıyarak çift- çinin durumumu korumuş, memleketi mizde ziraatın kasmen makineleşmesi- ni ve kışmen de çift ha pilmasını temin ey n Meyvecilik, bağdilik, — zeytincilik, hastalıklarla mücadele, bilhassa — pa- mukçaluk, alınan teddirlerle çok ileri ve gitmektedir. let, tavukçuluk, er işleri üzerinde de — durnn hayvan hastahkieeı ile mücadela et, miş, muhtelif yerlerde kurmuştur. Men nin islahı 5 metli sonuçlar vermiştir. Ziraat vekâleti, orm: niyet böcekçilik ve sinde harap olan, yansn, —mahvolan ba ram la, bayan Şehime Yunus da kadın konuşuyer. Atatürktür. alnız bir kurtarıcı, ze refah ve saadet yolunu yalnız bi gösteren inkilâbını yaratan bir ğil dünya tarihine dünya tarihinin şeyrimi mazlüm milletlere enerji aşıl- yan mazi ve | llin en büyük ada mı, en kâmil var! ve kudretidir. Arkadaşlar; On beş yıl gibi belki ller veren, rdler hâ- Ğ B yatında bir zaman mefhumu olabilen ve fakat ebedi varlıkları içinde bir ıhnv,mı—ıw Alman tedbirlerle islah|ne kadar 196266 hane, eİde sağlık inkılâbı v Çemumi hifzı yyanları ile ya-| ,(min et müsssaseler | dekiştiren, | yeti Delv inkişafa buş. mektebi, | va vuştarmak olmuştur. ı $ Br Muhtelif harpler notfeosinde —ana İ ' d n ndan y senesinden 1987 senesi nihayeti- TT1611 nüfas n illerdeki T'ırk'r-rı!anî unavafana Kavüşmüştür. Bu iş'er Ir.ııw âletin orman ayrıla yürda kiymetif unz yetiştirmeğze| | Tolman orma İetilirken, diği rımız Bir taraftan turaflam imesine b yenllerinin|devlet büdeesinden 96,191.851 — lirü Orman |sarfedilmistir. Romat #min etmektedir, Bir çok | göçmenli yerlerde tesis edilen — fidanlıklarla, memnleket ağaçlandırılmaktadır. j.. Zirsatımız, sanayi birlikte wenişlemekt ilgaristandan — gelen , Varna li meahsullerimiz, bütün memlekete mü. him gelir Kü rından devlet vesitiyle, bütün eşyaları birlikte nakledilmiştir mahallelerimiz- getirilen nla- Kara yolila öçmen kardeşlerimiz de dev- ilttiyacmmız let vazıtalarından İstifade iptidai maddeler mükemmel bir dir. şekilde yetiştirilmekte, bancı ülke-| — İskân yerlerine sevkedilen göcmen- almakta- lere toprak, tohumluklar, dir. ,ı.ı. ülatı ziraye, sanatkârlara dükkân, Sağkık içl heyisine evler yap-! pet Sıhhat ve içtimaı in münbit ve mah-! gı eni cümhüriyet etmişler- |lerde de daimu baş mevki çift hayva- Sihhiye Vekâl İnde, gerek dişinda öna güve ini, İnapakliğe görmektedir. İA ümülmüyan bi cum- ejiminin koyduğu premsiple- vin plânlı, devamlı &meklerle ron ilmesinden doğmuştur. Cumhüriyet büdeeler masında, hakikt samimi büdee müva- zenesi prensibi hâkimdir. Ba premsibe göre hazırlanan büdçelerimiz, doğru * hesap zarur! İhtiyaç, ileriyi gözönün- “|de bulundurarak yapılan esasli tetkik- tmavenet vek idaresi ( ti, ntakalarında . | Kköçmen — köy-İ Dün çinde boy ş, teşekkülü İhesini ve manasım bulmuştur, Türki- telükkisi, onu başlamıştır. Vekâlet, halk sağlığı | n beş sene zarfında yaptığı — işleri, cek: ihha kanunu hükümleris zim etmiş Ve bunu başar- | Maliyemiz: | Buz dah, THem l Sıhhat vekâleti, ler zarfinda da n karedşlerimizi uğtür. hüriyet ze harlei götirmeğe devsm ede- İshek e göre ma: Memloketin sıhhi şartlarını i maliyes cumhur memlel ket iht uĞMA Zarar veren bütün aniAĞA, n ulüdür ve denktir. Ser mezar flmiller « ile temin eden | Comhuriyetin İlk büdçesi 1 te le nu)ı'!'ıleleı müstakbel neslin sıhhat- rlik hatırımza Bu var- 'a varidat, 1404 mil- |- olarak yetişmesini temin, balkı tıbe hK, Cumhuriyetin eseridir. bi ve içtimai yardıma mazkar etmek;| Cumhuriyet, günlük vaziyeti kur- tır. Büyük kalkmma ile büdçemiz - gehir ve köylerde sağlık propaganda- ,aymağa çabalayan, ileriyi hiç düşün: deki inkişaf ta artmış, 998 — büdeesi ları Yapmak, doğümu çokaltmak, ço meden h İçuk ölümlerini azaltmak, annelerin her şeyi © İsaşdıklarını korumak, memleketi sari zuk, ket eden eski devirlerden, düğü gibi, mallyeyi de bo-| düzensiz bir halde devir almış! kıf,,ulı— tah 448,234 lirü- aye etmek, — gida Açık büriçeli, hek mülli ekononü na ait tahsi- kontrole bin türlü kayıtlarla bağlı eski devir satı da ilâve etmek lüzimdin kurmak, mevcut- maliyesinin bir gün gelip düzeleceğine ları islaha çalışmak, köntrol: etmek | memlekat ihijyaçlarını karşıkıyacak, çe larda gö - mevzuları üzerinde çalışan sıhhat ve:|bir ve nazara aldığı|rülen devamlı arlışlar, yeni ihtiyaçla- İkületi, bütün bu işlerde muvaffakıyel pek mahdud ihtiyatları 'da Yardımsiz rın yeni vergilerla karşılanmasından göstermiş, yurdun sağlıfında mühü ü i şta|mütevellit değildir. Bunlar, sız£ mev.-| roller oyaamıştır. Vekâlet, yurdan bir|inanan yoktu. cut varidat menbalarımızdaki — veri çok yerlerinde hastaneler kurmuş, sıh- «Mamleketin vaziyeti maliyesi, in- m[n çoğalmasının natlcesidir. hi milesseseler vücu ve İnzibat üzerine mü-| — Vergiler tesisinde ve vergi yükünü inde takip edilen prenaip, milli fa- zorlamamak, mü- liyetlerini dai- önünde bulundurmak , yapı -| nilikler ve ıslakı ile vergileri- mizi, memeket ihtiyaçlarını karşı! | tük verimli bir menba haline getir -| ektir. : çlara| — Nitekim, Cumhuriyet hükümetinin emle-İen yüksek büdçesi hazırlanırken, cüm 250 milyon lir: a yükselmiştir. Buna müdafaa fev- hastalıklardan vi maddeleri, ilâçları İsihhat mücsseseleri almak, ia ki, büd- İştir. Bagün, sıhhat ve içtimm Tm işlerinde yurddı yardımlar — tesik işlerimiz, garbın en büyük milletleri vin sıhhat işleri ile hem ayar ve goklarına faikti Sıhhat vekâletinin başardığı en bü- yük işlerden b vatan dişpmda şayan kardeşlerimizin Büyük Şefin bu ve si, Türk|ma bir|maliyesinin bugünkü dunrumunu gö mek li Cumhu - İliyesinin gi - t M kuy asretlerine n vetlendiği hayet vern ek, önleri ana vatana büvük hız'a vetistiğini, e kün başardığı işle ink- ku söylemiştir: Köylünün nutku: yurddaşlarım. içten bağlı bulundu? iyetin 15 inei yılddı Saltanat devrinde köylü hükü - cen bir kö rı met memure olarak jandarmayı ve tliğı hep onun eseridi olan bana da yüksek huyurunuzda bir de aşar memaruna köyünde gö- Bayarın çok bu kürsüden köy ve köylü adına söz rürdü onlar da köylünün âdota canı- buyurdukları gibi Ala- söylemek hak ve şerefi buğu: dır. ayor,. ; yarattığı a sığmıyan, beşer ak- alardır. n düne rağı tilletleri arasın k mevki ve bügünklü — şa diliyor. Her sıkıntımızda Cüumhüri- yet hükümetimiz elini bize uzatmış görüyoruz. Sayın ) en bü- « aldığı h ve limiz Celâl anmış ni ahir vaziyetinde idiler. Bagün ise devletin 'en ufağından en b Saltanat idaresinin Cumhuriyotlen kadar bütün memurları köy Iıırımın ne kadar farklı bulunduğu evvelâ gelerek h bu verdiklerine benim bu kürsüden millete hitâp e- dırlar. Sa mukubelemiz, ya ir minnet, sa- debilmekliğimle tezahür ediyor. dece-bir şükran değil; bütün varlığı- irde — köylü mızla sana bağlılığımızdır, Sen, bi- e valan bulü, muka ıdııı ygili A Senin bize, mle alâkadar olmakta- ın saylavlarımız Hatta ve- bizi kendi köyümüzde sl- yaret ederek derdlerimize alüka gö Yorlar. Hayatımızdan, ahnah ve saltanların keyfi için Gali-| — Hulâsa: 16 inci genesini dolduran sün.. Senin uğ- çeye, arabistan ve Kafkas cephelerin- genç cumihuriyetimiz. köy ı he e bütün varli- de yıllarca beyhude yere döğüşerek lâzımza onu yapmaktadır. Ve biz bu Kkönin! döken İnsan demekti. O de- na lâyik bulunmaktayız. Çünkü bü -| Bütün millet biliyor ki; bugün hür virde köyde yol. mektep, sağlık gibi köylü bu —memleketin ve mesud bir vatanda müstekil - ve ihtiyaçlar karşılanmadığı #tbi üste- sahibidir demişti ve hükümetimiz bu hâkim ya k, vatan — havasını lik köylü mal, can ve ırzından da €- direktifle köylüyü yüksetmektedir. !hl_rrij emiyorsak bütün —bunlar min bulunmuyordu. (Yaşasın Atarmmz, yaşasın — Cumhuri- | |hep senin sayendedir. İşte bu müşkül ve fena vaziyetten yet, yaşasın ordumuz. İşte bu mesud günümüzde her va- bizi Cumhuriyetimiz. kurtardı. Ve, — Alkışlanan bu hitabeler, hoparlör kitki gibi gene huzuruna geldik. Bü-! (köylü milleti nefendisidir.) Diyerek tesisatile şehrin muhtelif yarlerinde- tün İzi bütün Türkler mektepteki kadrimizi yükseltti. Artık — köyleri- k? meydanm'ar”'a biriten halk tarafın - çocukları, beşikteki yavrulariyle bir- miz birer çalışma, hayat, sağlık ka' 1 dinlenmiştir. H tabelerden sonra likte senin sağlığını Allahtan diliyor- nağıdır. Köylerimizde bulunan yol,'muzikanın iştirakile Cumhuriyet . r| mahrüm olatı köylü toprak «ehibi !. killerimiz Yurdı larım: O de kazancı bin türlü vasıtalarla elinden zim herşeyimizsin. | canımızdan da Üsi YU nin tek işare fımız fedadır.. lar varol... İzmir namına eserini bay- mektep, sağlık, velhasıl) medeni bir şı binlerce halk tarafından * ramını tazim ile kutlarım çok yaşa hayat için lâzım olan zaruri geyleri bir geçit resmi yapılmıştır. Atatürk |Cumhuriyetimize borçluyuz. —Artık - Geçit rexmi çok parlak olmuş ve ge- Azizi İz. ç skerlik bizim için eskisi gibi on beş çide iştirak edenler şiddetle slkışlan- Bu büyük günü en candan duüygu- senelik bir gazap ve surap — devresi miştır. larla en büyük meserretlerle kutla- değli 1.5 senelik bir hayat mektebi| — Çelenkler: mak hakkımızdır. Herşeyimiz - olan olmuştur. Bügün askere bilgisiz ve — Dünkü tören esnasında — hükümet, Cumthuriyet yaşasın.. cahil gidenlerimiz hem okuma yaz- Parti ve muhtelif teşekküller ndları: Yaşasın büyük Türk mi mayı öğrenmiş hem de hayatı tam na Atatürkün heykeline pek çok şük- B. Ekrem Orandan sonra bir köy- manasiyle anlamış olarak dönüyoöre ran çelerkleri konmuştur. lü, Doğanlar köyü muhtarı B. İsken- lar ve köylerinde de birer medeniin- — Gecabi tezahliret: Geceleyin şehir baştan başa işık - - ve hükimiyeti altına girmekten kur - * “,terilmesi, siyasi İmi büdçeden ödenmek üzere biri ha - Jalayı tertip edilm , İnacaktır. huriyet maliyesi vergilerden tenzi « Hat Cumhuriyet mallyesi, Os zprmmaşlır. anlı ime iyab bir leke ola » tülüâsyonları yık « UfUZ paratorluğundun rak kalan mali hi mış, devlet maliyesini ecnebi armıştır. Cumhariy larını Lnım. inde, büdço n b müamit v dâ, yülm İstinad etmekte ve ayrı fedakâr! biçbir kaydı ihtiva etmemel Asıl devlet ihtiyaçlarının teminin- de İstifade ediler menba, memleketin kalkınmasile münasip olarak devamlı bir şekilde verimi çoğalan devlet varik datıdır. Cumhuriyet devri nü- nde, rict ve ikisi dahili olmak üzere üç is- tikraz akdetmiştir. Kjbrit — istikrazı, ikramiyeli -Krgani — istikrazı, Sivas « Krzurum iatikrazı, Cumhuriyet Jiyesi, bi sermaye ile birçok müesseseler de ka- zandırmışar. — Cumhuriyet Merkez bankası , Sümorben tibank,» Deniz bank, Ziraat bankası bunlar arasın » dadır, Â ok bankalara dev » $ millt ren bi let te iştirak etmişlir. Memurların tmaaş meselesi de cüm- et maliyesinde şifa bulan bir ya- üştür. Bugün, muntazaman aşını almayan tek memur Yyoktur. ski devrin amaaş çıktıssını Dekle» mek kalmamıştır. Tekaüdiyeler de aye edir. sözlüyer maştır. Şehirde bi Bir köy muhta: Tarla dona fener Relediye tarar findan 'meydanlarda meşaleler yaktırılmış birinci hır. Karşıyakade : Bu akgam — Karşıyakada — oküllar ve İhalk tarafından büyük bir fener «it yt tertip edilecek, hu alay Kargıyakâ Halkevi merkezinden hareket ederek Soğukkuyuda Salihpaşa enmiinde bu- lunan Atâtürkün anhelerinin mezafi” na gidecektir. Orada müteaddit ba* tipler tarafından nutuklar söyleneceke büyük ananın mezarina çelenkler kü” Hitabeler? Dün şehrin muhtelif Meydanlaritt* da halk hatipleri tarafından Cumht” riyet mevzulu müteaddld. konfermit ” lar verilmiş, toplana kalabalık halke bu konferansları dinlemişlerdir. Tebrikler: Halkevi mensuplar anat 14 te, Paf ti mensupları Parti kamun binalarif” da saat 16 da bayramlarını kutlulâ” — Devamı 8 nci Sahifede —