6 Ekim 1938 Tarihli Anadolu Gazetesi Sayfa 3

| | eeet ğeemenminen aai dan aa n a Almanya İIktısad Nazırı Funk dün Istanbula vardı Nazır, akşam üst susi vagonla Ankaraya İstanbul, 5 (Hususi muhabirimiz- den) — Almanya milli iktsad nazı- rı M. Funk bugün Semplon ekspresi- le şehrimize geldi ve Sirkeç! istas- yonunda merasimle karşılandı. Al- mahya milli iktısad naz) katinde iktısad müşav ve Kli hükümet müşavlı bulunmaktadır. Nazır, derek vali B. Muhiddin Ü ziyaret ettikten sonra Trab, man sefarethanesine gitti, Alman kolünisi mümeasilleriyle gü- Tüştü.. Almian milli iktısad nazırı, refaka- tindeki zevatla bu akşam (dün) An- kara ekspresine bağlanan hususi va- Befir ve Kudüs,5 (Radyo) — Şimali Fi- lstide çak kanlhirlieolar olmüş e (lktiüe iltica Bdecek olan' Yahudile-| yrmmsamin, 'Münihte yaptıkları " zi tur, Nakil vasıtaları tamamen dur-|rin iskânına mani olmak, Müuştur, Ölülerle yaralıların miktarı halejmek” kında hınül_,Mîiâumıçhr, tondra, 5 (Radyo) — Kudüs - ten haber veriliyor: Araplar, F ;enlmuı için. bir uzlaşğma projesi |zünden İevkalâk hazırlamışlardır. Bu projede atideki |draya davet ettii Tetalibat. dermeyan edilmiştir: mek, 5 senelik plân Yeni plânda, zirat, halarda büyük İstanbul, $ (Husüs) — Hükü - Tetçe hazırlanan üçüncü beş sene- plânın tatbikine girişilmiştir. Vekiller hey'eti Dün Ankarada top'anmış ve uzun müddet müzakerelerde bulunmuştur _yA'_"k;ı-. (Hususi) — Vekiller 'eti, bugün başvekil Celâl Baya- :ıüı başkanlığında toplanmış, uzun ven Müzakerelerde bulunmuştur. ———L İtal;; Ş S'f_'l'rlerı'm' göndermek üzeredirler. Fransa, ngiltereden evel imparatorluğu tasdik edecek| ınma: 5 (Radyo) — İtalya, Pa- venüz sefir tayin etmemiştir. ıcıyîn:_. A)'rşı seliri - Goariya, e Zereti müşteşarı Basita- ' sabik Vaşington sefiri Ruso namzeddirler, ia 5 *k muhterem İzmir halkına Azamet - sabah sast 10,20 de tin hâdiselerine son 'ahva | — Yahudilere toprak verme-|yeniden üç alay gönderildiğini söy- Elhamra İ. Milli Kütüphane sineması T Lorel ve Hoordiy iş arıyor Türkçe sözlü Ç(ANADOLU) Romanya Avereskonun ölümü münasebetiyle matem içinde Bükreş; 5 (Radyo) — Mareşal Avereskonun ölümü, umumi bir te essür uyandırmıştır. Maresti kah - ramanı yarın milli törenle kaldırı - lacak ve husust trenle — Marestiye götürülerek defnedilecektir. Yarın, mareşalın ölümü münaşe betile milli matem günüdür. Bütün mektepler ve resmi daireler akşama kadar kapalı bulunacaktır. ü Ankara ekspresine hağlanan hu- hareket etti Camhuriyetin 15 inci yıldönü. münde yapılacak törenler itin mek. teplerde ne gibi hazırlıklar yapılma- sı lâzımgeldiği Kültür Bakanlığın- dan şehrimiz kültür direktörlüğüne bir tamimle bildirilmiştir. Bu tamim- de deniliyor ki: b ee he etü. elçisi Hamdi Arpağ, emniyet direkti * K ğ gonla Ankaraya ';”Lk_'" C eee Haa | | Cenaze, Marestiye kadar yollar- kiye cumhüriyetinin 15 inci Nazır, —*':*'“'I"' ’:_’"l:[k':**i:“; Yelür oösüürü e Stanbur | kerler tarafından selâmlana -|yıldönümünün her tarsfta olduğu bal edileeşi "1 Ş C GiErSİrE yin. el caktır. kültür müesseselerimizde de ndan kadı ») L Bayar târa Alman sefareti müsteşarı, Alman ge H;;p işçileri İstanbu', 5 (AA) — Alman milli neral konsolosu ve Konsoloahana er - Ktisad nazırı Dr, Funk - beraberinde'kâmı, şehrimizdeki Alman mutebera- refikası ve Alman hükümeti âli müşa-İn; ve matbuat mümessilleri tarafın -|» Bı'rçob müıaadılera ter ve Knote İle kale-| dan karşılanmıştır. halde bu virlerinden V mi hsus müdürü olduğı Bir polis müfrezesi selâm resmini kanvansiyonule | yapmış, misafirler halk — tarafından bağlı hususi bir vağonla Belgrattan' şiddetle alkışlanmıştır. şehrimize gelmiştir. Dr. Funk ve maiyeti Perapalasta | Sirkeci İstasyonu Türk ve Alman|bir müddet istirahat ettikten sonra bayraklarile dönammıştı. — Misalirler İsaat 11,80 da mihmandarlarile birlik- usyonda hükümet numma Vali vejte vilüyete gelerek vali Üstündağı ma- mazhar olacaklar Ankara, 6 (Hususi muhabirimiz » den) — Askeri fabrikalarda çalışan işçiler için bir kanun purejesi hazır. lanmıştır. Bu kanuna göre — işçilere (Harp işçileri) udr verilecektir. Taçi. ler, birçok — müsaüdelerden — istifade m parlak bir surete kutlanması karar- laşmış — olduğundan — okullürimizin şimdiden hazırlanmalarını ricu ede- rim, 1 — Cumhüriyetin ön böşinci yıl. dönümüne tosadüf eden haftada İjk- a bütün derşlerin mih- ve Atatürk inkılâb mevzularına haaredilecektir. 2 — Orta okullarla Liselerde, ilk öğtetmen okullariyle ertik ve teknik okullarında 24 birinciteşrin Pazar- belediye reisi Üstündağ, Berlin büyük kamında ziyaret etmişlerdir, edeceklerdir. Dün, Filistinde kanlı | Şimdi de Ispanya hâdiseler oldu Araplar, uzlaşma için bir proje hazırlamışlardır Romada, Kont Ciano ile İngiliz sefiri arasında konuşmalara başlandı Roma, 5 (Radyo)- — İtalya siy mehaflii, İspanya meselesinin de , Çe-İyi araşında İspat koslovakya meselesi gibi sulhen bal-|malara başlanmıştır 2 — Bundan sonra, hariçten Fi-İledilmesi lâzımgeldiğini, İngiltere ye nasırı Kont Ciyano ile İngiliz sefi- için yeni konüş- Tspanyada cumhuriyetçilerle fran- kistlerin, kendi başlarına terkedilme- n bir temayül müşahede edil - hüsnüniy! 3 — Mahalli-btr âsamble kur -| diyor. göstermelerini tavsiye eri Paris, 5 (Radyo) — İtalya harici-İmiştir. Siyast bir af ilân etmek, Londra, $ (Radyo) — Müstem- lekât nazırı Malkom — Makdonald, gazetecilere beyanatında; — Filistin nezaket kesbetmesi yü - Pragda Fransa aleyh- tarlı_ğı başladı Çekoslovakyanın en büyük gazetesi, “Fran- saya ebediyen veda,, diyor Prağ, 6 (Radyo) — Çekoslovükya-,ve bugün de Hitler ile anlaşmıştır. nın en büyük gazetesi olan (Lidoveti İnfirad Işte Fransanın teslim olmu - Listi>, bugün çok acıklı makalesiniin İsmin neticesi budur. Ve bu - olacaktı. aonunda Zaten Hitlerin de (Menn Kampf) ki. #«Fransaya ebediyen veda, Çekos- tabında istediği bu değil miydi? Bir lovakya, bundan zonra Avrupadu jan İçok demokrat memleketlerin ganete - gdarma vazifesini görmiyacektir. leri Pransız taahhütlerinin — bundan Yarın meçhüuldür. Fakat ne da ol-|böyle ne kıymeti olabileceğini! sorma- sa, yeni Çekoslovakya, kuvvetli kom-İğ4 başlamıştır. Enternasyonal efkârı- şusu Almanya ile dast geçinmek moc- buriyetindedir. Çekoslovakyanın İgüne dostu, bandan sonra Almanyı aa akova, & (ALA) — Pruvda gaşe- | Biltlerinin kıymeti- nedir? Filhakika tesinin Prag muhabiri bildiriyor: — |Pransa kendi elleriyle Bovyet Rusya Prag, kulübünde Fransa nleyhinde |ile istişa büyük bir toplanlı yapılmışlır. - Bülgeyyet toaplanlıya iştirak etmiş olan birçok e komiseri Lon » ni ve Filistine biri süvari ve ikisi piyade olmak üzere lemiştir. sınai ve diğer sa- kalkınmalar var | — Yeni beş senelik plânda zirai, İsınat ve diğer sahalarda büyük kal- İkınma hareketleri vardır. umumiye diğer bir sual daha soruyor: Fransanın Sövyetler birliğine Fransız - övyet paktına olan tuah - ede bulunmaksızın Fransiz- ktının bir. mütemmimi ve mıntakavi şark paktının da en mü - him bi ürü olan Fransız » Çekoas- lovak püuktini yırtmıştır, Malum oöldü- büyük rütbeli subaylar, ilim adamları İve Prgğın yüksek sosyelesine mensup zevat (ki bunları alurında Bu toplantıdan sonra İuşevekilim':ı hariciye vekili B. Rüstü Aras ile bir müddet görüşmüştür. hepsi umumi harp- hizmat — eden| rmi sene müd- (u üzere Almanya ve Polonya bu min takavi şark paktına girmekten imti- na etmişlerdir. Binenaleyh bütün bu istamden bugün meriyette ancak ve ancak Frangız » Sövyet paktı kalmiğ. te Fransiz ki eski mühariplerdir.) y detle göğüslerinde taşıdıkları Fran- Fransa dalyalarını ak birer| urı 1 ve harp Bız nlşar ellerine kâğıt sepetlerini birer içine atmışlardır, Eski “ PrAğ tır. Fransanın bu- gün yırttığı Pran- ünjversitesi rektörü ik, uıeş?ııfr âlz - Çekoslovak paktından” sonra Çek generali Medek Pransiz — reksi » Fransız - Söyyet paktının ne gibi bir kiymeti kalır? Husüsile ki Fransa larını bildirmişlerdir. yırttığı mezkür muahede ile Çekoslo- Moskova, 5 (ALA) — Moskova gü-| Yakyaya daha ziyade bağlı idi. Çünkü bu memleket faşist taarruzunu uğra- mıştı. Bütün müttefiklerinin ziyat ve infirad işte mütecaviz önünde teslim cumhuruna birer mektup yazarak Hr- tık Fransız nişanlarını taşimy ak- Berlin sefiri Andrea Ponseyi Roma sefaretine tayin edeceği ve bu hu- susta İtalyaya müracaat ederek is- Umzaçta bulunduğu söyleniyor. Paris, 5 (Radyo) — Fransanın, İngiltereden evvel İtalya Munihte teslim olan Franan hiç bir şey kazanmamış — bilhassa Infirada düşmüştür. Fransa Çekoslovakyanın “İşahsında aadık bir mültefiki ve kü- "İçük antantı kaybetmiştir. Ba antan- tın diğer iki uzvp olan Yuguklavya ve Romanya daha şimdiden Almanyanın yanında yer almış bulunpyorlar. Fil- hakika Münihte teslim olan Fransa » nin sözüne artık kim inanabilir? Kim | olmanın Fransa için mukadder neti- cesi. Vergilerintevhidi Proje, Vekiller Hey- iftihar ve şerefle sunduğumuz li program tesi gününden itibaren © ejtaş. rin Perşembe gününe kadar öğleden sonraları ders göste tale- beye Cumhbhuriyet ve Atatürk — inkı- lâbi me rı hakkında koönferans. lar yerilecektir. 8 — Öğleden Bonra verilecek k glarda Atatürkün hayatı ve iz- gumhuriyetin tesisinde ve Türk inkılâbının bütün safhalarında Büyük Önderliği teba- rüz ettirilecek, Türk İnkılâbının muh telif çepheleri imparatorluk devrin- n deki vaziyetle mukayese - edilerek çanlandırılacakiır. 4 — Konferanslar okulun - öğre menleri ve diğer müteh; a- asıslar ta ından verilecektir mücadı mınların bizzat İstik lâl mücadolesine iştirak — etmiş bir zat tarafından verilmesi tercih olu- nur. nferanslar için mahaz ola- rak Atatürkün mutukları, tarih ku- ymunun ı ün gildi, 'Türk tarih birinci Türk tarih kongresi zabıtl. yı, Üniversite ve yüksek FIKRA Anado'u Osmanlı — imparatorlu; bütün maddi ve manevj kuvvetlerini ondan aldı, gençlik ve haşmet — usar onun sert, kavi ve biraz haşin mad- desinin cevherinin — derinliklerinden çekti, büyüdü; onu aştı gitti ve ana yabancı kaldı. Kaç asır bu impara- torluk hududdan hududa dolaşırken kendi ha et l aldığı İmenbarn acı bir nisyan içerisinde bu- İnalıp kaldığının farkına bile varma, dı. Serhad boylarındaki kiliç şakırtı- ları, yangına verilen kalelere duman ve alev içinde girişler, kan içinde yüzerek çıkışlar bu menbain hayat kudretini her gün biraz daha hırpa- hıyordu. Fakat bu gürültülü yuva nış içinde bu ana gövdenin üstünde açılan yaraların — sızısını hiç kimse duymuyordu. Bütün endişeler ve bü- tün gayretler mağrur bir neşvünüma ile etrafa yayılan dalların kurumağa başlıyan — yeşilliğini 6 dalların dış rlığı üzerinde yapılan ıslah amçli- yeleri İle muhafaza etmek gayesine matuf idi. Kimse asıl ana gövden nasıl sarardığını göremiyordu. Kö- kün yarı keşfedilemedi; kökün derdi anlaşılamadı; köke yabancı kalındı. Anadolu muazzam bir mua- delenin karanlık, esrarlı ve kaşfedil- mek kabiliyetinden uzak maçhullü- &ü içinde kendi hazin ta: di, dürdü. Bugün vaziyet berakistir. Türk camiasının; anlamak, tahlil etmek ve bir yeni İnşaya ulaşmak — ihtirası ile yanan münevver gözleri artık bu muadelenin büründüğü mistik esrar sİni yırtmağa; onun altındaki gizli cevherin bütün mahiyetini kav. yamağa uğraşıyor. — İmparatorluk okullarda | 6 Birinciteşrin Perşembe 1938 ' Ğumhuri&etin İSinciyıl- dönümüne hazırlık Mekteplerde yapılacak işler Kül- tür bakanlığından bildirildi mütehassıslar tarafından verilmek- te olan Türk inkılâbı derslerinin not ları, Cumhuriyet Halk Partisi prog- ramı ve Partj tarafından cumhuriye- tin onuncu ve on beşinci yıldönü leri münasebetiyle neşredilen kitap- larla muhtelif vekâletler tarafından çıkarılan eserlerden iatifı Jeaktır. 6 — Orta öğretmen ertik ve teknik okulları talebesi ta- İrafından on beşinci yıldödnümü mü- nasebetiyle müsamereler yapılac tır. Bu müsamereye istiklâl marşı ile başlanadak, öğretmenlerle den biri tarafından cumhur inkılâp mevzuları üzerine Ş Tev verilocak ve talaebe tarafından milli ve vatani kısa bir piyes temsil edilecektir, T — Cumhuriyet Halk P: rafından hazırlanmış olan rin süretleğ gönderilmizer. O relerince seçilece izeler k zeminli bez Üz. tej e oluna- vınm cephelerine ve okul dahilir yaun üre ere asılacaklır. gönderilen veci sında bulunmayıp ta onuncu nümü münasebetiyla parti dan hazırlanan vecizelerden d fade olunacaktır. | 8 — Okullarda verilec de ve konferanalarda bu vecizelerin manaları talebeye izah edilecek- tir, 9 — Öğretmenlerimizin, cumhurf- et Halk Partisi tarafından cumhu- riyet bayramı münasebetiyle kuru- lacak halk kürsülerinde halkı avydın- latmak için ti tarafından kendilerine ayrıca v Irl.uek vazifeleri de canla yıldö. tara: Cumhur kurumu neştiyatı, |#ebetiyle parti tarafindan hazırla- nan tören programlarında okulları. — Devamı 6 ncı Sahifede — muadelesi anlamak mümkündür. Evet! Bugün Türk camiasının mtt. nevver — gözleri büyük bir dik. katin en canlı — hassasiyel ile Anadolu muadelesini çözme- $e uğraşıyor. — Binlerce meçhul haddin kabarık ifadesinden — ibaret olan bu kocaman muadelenin her haddi çözüldükçe yeni hir dünya keşfedenlerin duyduğu hayretli se. vinçle İliklerimize kadar bazla titri yoruz. Ve yeni bir enerji ile kafamı- zi bu müadelenin diğer bir haddi Üzerindeki karanlık meçhule doğru çeviriyo: Bu muadeleyi halletmekteki tod nedir? Haerşeyden evvel söylemeliyiz ki, buradaki me- şunu metodu- bir taharri usulü İle sebep- leri ve neticeleri biribirine bağlıya- üdir, Fakat burada en büyük Bu muadelenin bütün varlığını ve şümu- lünü topyekün bir idrak ve seziş ha- de duyacak; onu bütlin ince nok- taları ile beraber kavrayıp vazede» çek olanlar, san'at Anadolu muadelesinin bütün sır ları ve meçhulleri bir san'at kadrosu içinde, aydınlığa doğru sürüklenme- jdikçe onu hakiki karakterinin inhi. naları ve tekâmül istikametleri ile keşfetmeğe imkân yoktur. Eğer şim. diki vaziyetimizde — san'atkârımızı; bu büyük muadelenin çözülmesinde. ki ulvi işde yürürlerken göremiyor isek bunun da sebeplerini derhal bulmak ve san'atkârımızı bu şerefli işinde muvaffak olma imkânlarını ona müttefik olarak kalabilir? Biz. 4 At Polonya dahi Franaa için tama » Glmi L Kaybolmuştur. Şunu beyan ede- lim kI Fransanın artık Avrupada tek bir müttefiki kalmıştır. O da İngi teredir. O İngiltere ki Fransanın sır. tından İtalya ile bir anlaşma yapmış 2 — Altm yağmuru Fransızca şözlü 3 — Ulu Önder ATATÜRKün doğu Anadolu seyahatleri Türkçe sözlü Seanslar: N 3 7 de Altın yağmuru, 5 9 da Atatürkün seyahat filmi ve Lorel Hordi etine sevkedildi — |ŞeSEZ yekettir Tahab b kar'alar derhal Maşelamak . İksim Dü bi Ankara, 5 (Hususi — mehabirimiz - ikendisine bir mezaı ktan başka kânlar nelerdir? Neden Türk san'at. den) — Muhtelif vergilerin - tevhidi birşeye yaramadı — ş$imdi Anadolu kârı; lâyık olduğu ehemmiyet ile bü hakkında Maliye Vekâletince hazırla. fethediliyor; bu muazzam muadele. davanın arkasından koşamıyor? Bu- nan proje Vekiller heyetine sevkedil- min içinde sakladı keşfediliyor; na ilerde temas etmek, zevkli bir zi- miştir, Proje, yakında tetkik oluna - bundaki kazancın no olacağını, şim- hin yorma ameliyesi olacaktır. caktır. diye kadar olan kazançlara bakarak BAHRİ SAVCI