29 Ocak 1938 Tarihli Anadolu Gazetesi Sayfa 6

ERe A SF —— AT e e— v Fransız dahili siyasetinde 4 harici müdahaleler mi var? BirFransız gazetesinin Rus yaya savurduğu hakaret! Ve komünist bir Fransız gazete- sinin de verdiği ağır cevablar | Moskovadan sayımızda — Fransada kabine buhranın dış politika Dünkü zaviyesinden tetkik eden iki mühim gazetenn mütalealarını iktibas etmiştik. Son kuriye ile gelen gazeteler arasında bazı gazetelerin de Fransız kabine- sinin buhranını dış politıka çer- çevesi içinde tetkikleri görük mektedir. İstitrad olarak şunu dâ kaydedelim ki bu mevzu et- rafında “Temps, — gazetesinin yazdığı makalenin bazı parça- larını Yugoslav — gazeteleri d telgraf haberi halinde ve feve kalâde ehemmiyetli bir hâd.se olarak ve bilhassa tebarüz etti- rerek neşretmektedir. Temps, w hu yazısında, Fransz iç siyase- tinde harici (müdehaleler oldu- ğunu ehemmiyetle isaret et- mektedir. Sağdan “Journal des Debast, gayetesi bu inevzua tahsis- ettiği makalesindeki fikirlerini “Petit Parisien, gazetesinden nakletti- ğimiz aşağıdaki habere istinad ettirmektedir. *Komünistlerin kabineye karşı aldıkları ” vaziyetin harici poli- tika icablarından ve Fransa - Sovyetler paktının genişletilmesi bhususunda Moskova tarafından ileri sürülen talebe karşı gös- terdikleri açık muhalefet dola- yısile Fransa Hariciye Nazırı Delbosa ve Başvekil Chautam- psa karşı besledikleri husumet- ten ileri geldiği temin olunuyor. Bu iddiaya kıymet veren şey Sovyetlerin bir müddet — evel bu hususta Moskova sefirimiz üzerinde tazyiklerde balunduk- Tarının temin olunmasıdir. Biz, bu baberi, tekz.p edileceği dile neşretmesteyiz.., *Journal des Debats, bu ba- beri yazdıktan sonra şu müta- leaları ileri sürmektedir: “Bir tekzip yapılsa bile bu habere ehemmiyet vermek ge- rektir. Moskovadaki sefirimiz üzerinde böyle rezilâne bir taz- yik yapılmış olsun veya olma- sın, komünisilerin bu tazyikı vukubulmuş ve muhtelif — tarz. larda icra edilmiştir. Delbos *Halk cephesi, nin mevcudiye- tinin imkân bıraktığı derecede Bolşevik diplomasisinin “tesir: lerinden uzak kalmak basiretini göstermiş olduğundan Mo kova ve Fransadaki ajanları Delbosu arzu edilmiyen bir nazır telâkki eylem şlerdir. Bunun için Del- bosu uzaklaştırmak — bususunda büyük bir gayret sarfetm şler- dir. Bundan başka Fransada başvekâ ete, hakiki askerj an- bir manzara laşmaları muhtevi olacak - bir Fransız-Sovyetler — ittifakı yap- meyyal bir şahsiyetin gel- diğini görmek — istemektedi Bolşevik hükümetinin dahili iş- lerimize bu suretle müdahalesi yeni 'bir şey değildir. Bu mü- dahale Fransa meclisi mebusa- nındaki komünist ve Moskova mümessili mebuslar marifetile yapılagelmektedir. Bunlar *Halk cephesi,nin vücud bulmuş ok ması ve hükümetin onların rey- lerine muhtaç bulunması dola- yısile mütevali bir surette tesir- lerini icra etmektedirler. Her halde yabancı Sovyetlerin bu müdahaleleri son zamanlarda cidden bariz ve utanç verici bir- mahiyet almıştır. Bu ahval dairesinde Moosko: vanın emirlerini bir hizmetçi gibi icra ve infaz eden komü- nistlerin kabineye sokulmaları fikrinin bir an için doğmuş olması hayrete şayandır. Bun- dan maada böyle bir projenin nefretle reddedilecek yerde, tat- kik edilmesi ve bazı şâartlara talik olunması şaşılacak bir şey- dir. Bu proje akim kalmıştır, fakat sistematik bir tarada alda- tılan Fransa efkâri ümumiyesi bu ihtimale alıştırılmış bulunu- yor. Bundan başka hariç efkârı umuüm yesinde bu projenin ta- hakküku kabil olduğu intibar husule getirilmişti. Bu yüzden beynelmilel vaziyetimiz br az daha - sarsılmıştir. Moskovanın Fransanın dahili karışıklıkların- dan istifadeyi ısrarla arzu — ett- ğini hariçte bilmiyen yoktur. . Komünist (“Humanite, — 18- 1-1938) gazetesi dahi buhran ve harici politika meselesini *“Pet t Parisien, gâzetesinin neş- rettiği fıkra çerçevesi içinde tetkik etmektedir. Gazete bu haberi neşir ve bunun Fransa Hariciye Nezareti — tarafından tekzp edildiğini tebarüz ettir. dikten sonra şu — mütalealar: ileri si r: *“Biz “Petit Parisien,, gazete- sinin namussuzca tecavüzlerine ötedenberi alışkın bulunuyoruz. Fakat bu defa mâaruz kaldığı- mız tecavüzün saçmalığı ve fena niyetlere makrun oluşu itibarile mutad tecavüzler hududunu aş- mıştır. Fikir ve gayelerini — giz. lememiş bir fırka varsa o da biziz. Memleket dahilinde ve Meclisi Mebusanda ayni tarzda idarei kelâm etmiş bir fırka ©o da b'ziz. Chautemps kabine- sinin sukutunu icab ettiren âmil- ler bzim için tamamen ayan ANADOLU —.. Japonlar, ileri harekete teşebbüs etmiyorlar İtalyanların bulundukları mıntakaya bir bomba atıldı, Japonlar, (Hankov) u 1 Çin şehirleri sokaklarında feci Şanghay, 28 (Radyo) — On Japon tayyaresi, bu gün tekrar Hankov istasyonunu bombardı- man etmişlerdir. Söylendiğine göre Çinlilerin yedi - tayyaresi düşü ülmüştür. Düşürülen tayyare Rus malı imiş.. Şanghay, 28 (Radyo) — Ja ponların, şehircivarında düşür« dükleri bir Çin — tayyaresni idare edenlern Rus zabiti ok duklarını ve tayyarenin de, Rus fabrikalarında inşa edilmiş tay- yarelerden olduğunu tesbit et- mişlerdir. Italyan mıntakasına bir bBamba atıldı Şanhay. 28 (Radyo) — İtal- yan — kuvvetlerinin bulunduğu mıntakaya bir otobüsten bomba arılmıştır. Atılan bombalardan hiç bir zarar olmamıştır. Japon sefiri Çin toprakla- rint terketti Şanghay, 28 (Radyo) —Japoa sefiri, bügün Şanghay Maro adlı vapurla Tok oya mütevec- cihen hareket etmiştir. İleri harekele teşebbüs yok Şanghay, 28 ( A.A.) — Çin membamndan gelen telgraflarda Pukov-Tientsin şimendifer hat- tında vaziyet'n sakin olduğu bildirilmektedir. J ponlar, Çin- lilerin yaptığı çete harblerile uğraşmakta olduklarından şimdi yeni bir ileri harsketine teşeb- büs etmemektedirler. Şanghay,- 28 (AŞA:) — 12 Sonkânunda cereyan eden ve ——— ——— şeylerdir. Maamalıh şu da bir bhakikattir ki, biz harici polti- kamız hakkındaki dişündük er- mizi sık sk ortaya sürdük ve bu politakanın 1936 intihaba- tında iot.hab edilenlerin ladkları programı uygün ol- masını istedik. Yoksa bu bir günah mıdır? Biz hükünetimi- zin demokratık ve mustakil bir Fransız s.yaseti tak.b elmesini sled k.. Makalede bundan sonra *Pe. tit Parisien, in Almanya Pro- paganda Nazırına — sâtılmiş ol- duğu beyan ediliyor ve şu mü- talcalar ileri sürülüyor: “Ayni *Petit Par sien, gazetesinin Lon- dra muhabiri İngiliz elkârı umu- miyesinin Londranın Hitler ta- raftarı mahfelle inin hoşuna gi miyecek bir Frans'z kabinesine karşı tahammül göstermiyecek- lerini işaret ed'yordu. Halbuki lagiliz efkârı umumiyesini: efkârı umumiyesinin ayni gu iddia edilemez. İngiliz libe- ral ve işçlerinin halk cebhesi etafında — toplanmış - bulunan Feansız milli ittihadı programına karşı gösterdikleri samimi ka- bul bunu iS$Pât eder. Ayni te- zahüre Birlesik Amerikada ve Çekoslovakyada dahi şah d ol dükeer ilnza- bombardıman ettiler manzaralar bir Japon nöbetçi neferinin Je- he Allson isminde bir Ameri- kalıya bir tokat atmasile. basıl olan hâdise hakkında fikri 80- rulan Jsponya namına söz söy- lemeğe salâhiyettar bir zat şun- ları söylemiştir: —Nöbetçi vazifesini yapmıştır. Japon nöbetçilerine itaat etmi- yenler yalnız tokat yemekle kak mazlar bir kurşun da yeyebi Lrler. Nöbetçi —haklı — olduğuna göre Japon kumandanlığının ni- çin bu hâdise üzerine tarziye verd ği sualine karşı ayni zat bunun bir nezaket eseri oldu- ğunu söylem ş ve şu sözleri ilâve - etmiştir: —Jepon askerleri Salı günü ce- reyan eden bir hâdiseye daha büyük bir ehemmiyet atfetmek- tedirler. Bu hâdisede John Al lison da methalderdir. Bir Ja- pon polisi Allisona refakat et- mek üzere onun bındıği otamo- bile atlamağa teşebbüs — etmiş ise de Allison ona yumruğunu görtermiş ve aptal demiştir. Yüksek rütbeli iki Japon za- biti tayyare ile Tokyodan Nan» kine giderek askerlerinin şikâ- yeti mucib olan tarzi hareket- lerinin meden ibaret olduğunu tetkik edeceklerdir: İlk hâdise hakkında — izahat veren Japonya namına söz söy- lemeğe salâhiyettar olan zat aşağıdaki — tasrıhatı ilâve et- m ştir: —AİI sson refakatinde diğer bir Amerikalı ve Japon jandar” ma'ari olduğu halde Amerika- hlara aid bir binada taarruza uğradığı iddia edilen Çinli bir kadın hakkında tahkikat yapar- ken iki Amerikalı Japon asker- leri için kışla ittihaz - edilen Çinlilere aid bir binanın arazi- sine girmişlerdir. Buradan çe- kilmek — istemedikleri için her ikisi de yüzlerine birer tokat yemişlerdir. İngi!iz konsolosunun te!graf- ları sansür ediliyor Şanghay, 28 (A.A.) — İngi- liz general konsolosu - telgrafla- rin Japonlar tarafından sansür edilmesi yüzünden vukua gelen hâdiseleri Japon general konso- losu nezdinde üç defa tahri:f olarak protesto etmiştir. Bu protestonamelerin birin- cisi ticari telgrafların sansür edilmesi, ikincisi Royter ajansı- nın ve Manchester Guardiax gazetesinin birer teigrafının im- hası, üçüncüsü de dün gene bu gazetenin. bir te grafından 90 kelmenin tayyedilmesi aleyhin dedir. Amerikalılar da ayni zamanda protestoda bulunmuşlardır. B. Hirota ne diyor? Tokyo, 28 (A.A.) — Mebusar İ meclisinde bir mebusun Süalinç 29 Kiânauusani Kutuplardaki fenni çalışmalar —— Rusya, bu seferlere ehemmi- yet veriyor Profesör Oto Şmit tayyare önünde ve kutupta kalanların yerlerini hazırlıyorlar Dört kişi yedi “aydanberi şi- mal kutbunun tam kutüp nok- tasında bir buz kütlesi üzerinde yaşamaktadır. Hatırlardadır ki, bundan yedi ay kadar evel Sovyetlerin Vo- dopiyanof ismindeki pi oru tara- fından idare edilen 170 numa- ralı bir Sovyet tayyaresinin tam kutup noktası üzerinde uçmağa ve müteakıben de oraya pek yakın bir buz tabakası üzerine inmeğe muvalfak olduğunu tek graflar haber vermişlerdi. Tay- yarede meşhur prolesör “Otto Şmid,, in idare etmekte olduğu bir ilim heyeti vardı. Bu tayyare pek heyecanlı devam etmiş olan altı saatlik bir seyahatten sonra kutup noktasına varmış bulunu- yordu, Otto Şmid daha o zaıman avdet etmişti. Fakat arkadaşla- rından dört kişilik bir heyet bââ kutup noktasındaki buz kütlesi üzerinde yaşamakta, ge- Von Bohlen, ape seyahatinden dönd Berlin, 28 (Radyo)—Nazilerin harici teşkilât reisi Von Bohlen, Budapeşteden dönmüştür. Budapeşte, 28 (A.A.) — Ya: bancı memleketlerde — oturan Almanlar teşkilâtı şefi siyasi müsteşar Bohlen beş gün süren resmi bir ziyaretlten sonra dün akşam Berl.ne hareket etmiştir. Budapeşte, 28 (A.A.) — M lüm olduğu üzere B. Bohlenin Macaristanı ziyareti Macar Baş- vekili M. Daraninin Berlin se- yahati esnasında — kararlaştırı. . M. Bohlen Budapeştede ikameti esnasında hükümet aza- sile bir çok devlet adamlarının buzurunda söylediği bir nutuk ezcümle şunları kardetmişt r: 1— Alman hükümeti yabancı memleketlerde yaşayan tebaasını kendilerine misafırperverlik gös- teren memleketin dahili sya- ——— — cevap veren Harc.ye Nazırı B. Hirota demiştir ki: — Japonyanın Çinden istiye- ceği tazminat yalnız bir harb galibine âdet olarak verilecek tazminatı değil; fakat ayni za- manda Japon tebaalarının zarar ve ziyanlarına mukabil tavizatı da ihtiva eyliyecektir. Şanghay, 28 (AA)— Bu sa- bah Nankın ve Szechuan yolla- rının köşesinde kâin olup Çin gazetelerini kontrol eden Japon sansür memurlarının bulunduk- ları büroya bomba atılmış- tır, Bomba, binanın ahşap kıs- mına tesadüf ederek geri dön- müş ve kapının önünde patlar mıştır. Telefat yoktur. H.ç kım- se tevkif edilmemiştir. Fransız mıntakasında Şanghay belediye reisi M. Chenchunnn evi önünde diğer bir. bomba patlamıştır. i göndüzlü ilmi tetkikat yap- maktadırlar. Bütün arz üzerinde hüküm süren hava cereyanlarının kutup noktasında teşekkül ettiği ma- lüm olduğuna göre bu ilmi tet- kıkatta büyük tecrübelere inti- zar olunuyor. Şunu da ilâve edelim ki şim- diye kadar kutup noktasına dok- san beş heyeti seferiye gitmiş ve bu heyetlere 4200 kişi işti rak etmiştir. 1936 senesine ka- dar şimal kutbuna müntehi - ob mak üzere elli dört istasyon tesis edilmişti. O zamandan bu güne kadar da yeniden üç ie- tasyon ihdas olunmuştur. “Ruse sene artmakta ve mühim bir yeküna baliğ olmaktadır. — —— — Buda setine karışmaktan meneder, 2 — Alman ekalliyetlerine karşı yalnız kültürel bir alâka besliyen Alman -hükümeti bu ekalliyetlerin $' yasi vaziyetleri ile kat'iyen meşgul olmamak. , tadır. Alman hükümetinin resmen aldığı bu vaziyet Macar hükü- metinin Almanyayı — gücendir mekten korkmadan Nasyonalizm. hareketlerine ve Pancermanizim. — ajanlarnına karşı şiddeili ted birler almasn — ve Daranyi hü- kümetin dah.li siyaset sahasın- da vazifesini tam olarak — göre mesini mühim miktarda - kolay: Taştıracaktır. A Eğer salâhiyettar bir- Alman makamıi Budapeştede top'anacak olan dünya okaristik kongres'ne Alman katoliklerin işt rkine mü halefet eden bir vaz. yet takın mamiş olsaydı mutedil mehafi- lin Alman-Macar münasebetleri karş sındaki memnuniyeti B. Boh- lenin yukarıdaki beyanatile alâ kadâr olarak cidden tam ola- caktır. Almanya isteklerini müteaddit defa bildirm'ştir Betlin, 28 (A.Â.) — Siyasi mehafilin tebarüz — ettirdiğine göre Almanyanın istekleri müs teaddid defa bildirilmiştir. Ve bunlar arasında — müstemleke meselesi de mevcuddur. Ber. linde hassaten kaydedildiğine göre müstemleke — meselesinin daha evelden halline gidilmek. sizin Avrupada gerginliğin - iza- lesinin ve binnetice Avrupa ekonomisinde iyiliğin avdetinin ihti; yoktur. ei ş İ