16 Ekim 1937 Tarihli Anadolu Gazetesi Sayfa 3
KST HaBEekLi 'Madridö Paris, 15 (Radyo) İhti- lâlcilerin, Madrit şehrine yap- mağa başladıkları yeni taar- ruzlar, umumi bir hücumun mukaddemesidir. Alâkadarların verdiği malü- mata göre, ihtilâlciler; Aragon cephesinden ilerliyerek Goa- dalamarayı zaptedecekler ve mütcakıben büyük kuvvetlerle Madrit üzerine yüklenecek- lerdir. Sansebastiyen, 15(Radyo)— Gencral Franko, bir şarapnel parçasile her iki ayağı kınl- dığı halde cumhuüriyetçi İs- panyaya aid üç harb tayyare- sini düşürdükten sonra, idare ettiği tayyareyi ihtilâlci İspan- ya topraklarına indirmiye mu- vallak olan bir İtalyan tayya- recisine nişan vermiştir. Santander, 15 (Radyo) İhti- lâlciler, Asturya cephesinde ilerliyerek, askeri ehemmiyeti büyük olan Arondayı zaptey- lemişlerdir. Nadrid, 15 (Radyo)—Cum- huriyetçi İspanya hükümetinin neşrettiği bir tebliğde; dün gece saat 21,30 dan itibaren başlıyan şiddetli ve çok kanlı bir muharebenin, hâlâ davam etmekte olduğu - bildirilmek- tedir. Almanlar Odundan sun'i yün çıkarıyorlarmış Berlin, 15 (Radyo) — Al- man miralaylarından — Lube, bugün mühim bir söylev ver- miş ve Almanyanın, senede yakmakta olduğu yirmi milyon marklık odunun, — icabında, sun'i yün ve kâğıda tahvil olunabileceğini söylemiştir. İstanbul İttaiyesi kursunu bitirenler İstanbul, 15 ( Husust ) — İtfaiye kursunu ikmal edem lerin — diplomalarını, bugün vali B. Muhiddin Üstündağ merasimle tevzi etmiştir. Mülkiye terfileri Liste Cumhuriyet bay- ramında çıkacak İstanbul, 15 ( Hususi ) — Mülkiye terfileri hakkmdaki liste, Cümhuriyet bayramında neşredilecek' -. Elrmeitliei ANADOLU Günlük - siy: ııyısal gazete Sahip ve başyazgamı Haydar Rüşdü ÖKTEM Umumi neşçriyat ve yazı işleri Müdürü: Hamdi Nözhet Çançar İdarehanesi : N İzmir İkinci Beyler sokağı C. Halk Partisi binası içinde Telgraf: İzmir — ANADOLU Telefon: 2716 « Posta kutusu 405 ABONE ŞERAITİ Yıllığa 1200, altı aylığı 700, üç ybğı 500 kuruştur. IŞ Yabancı memleketler için senelik aböne ücreti 27 liradır Her yerde 5 kuruştur Beçmiş nüshalar 25 kuruştar. | — #NADOLU MATBAASINDA BASILMIŞTIR RL[ nlerindeçok kanlı muharebeler oluyor Harp, evelki akşam saat 21 denberi çok kanlı bir şekilde devam etmektedır İ a — Filistinde Arablar bir treni uçurdular Kudüs, 15 (Radyo) — Fi- listinin. hertarafında başlıyan kargaşalıklar devam - ediyor, İngilizler, fevkalâde - tedbirler almışlardır. Söylendiğine göre, örli idare ilân edilmek üze- redir. Araplar, hertarafta telefon tellerini kesmişler ve Musul petrolları borularını yeniden tahrip eylemişlerdir. Muhtelif yerlerdeki Yahu- diler, Arapların - taarruzuna uğramışlardır. Son gelen haberlere göre, iki İogiliz polisi, Araplar ta- rafından katledilmiştir. Maverayışeria — hudutların- dan Filistin arazisine — giren çeteteler geniş mikyasta faali- yete geçmiş bulunuyorlar. 150 kişiden ibaret bir Arab çetesi, İngiliz polis karakolla- rına hücum etmişlerse de tar- dedilmişlerdir. Araplar, bomba ile bir treni uçurmuşlardır. B. Celâl Bayar Yeni kabinede Iktısat Ve- kâletini de idare edecekler İstanbul, 15 (Hususi) — Ya:- kında, yeni kabineyi teşkil edecek olan B. Celâl Bayarın ayni zamanda İktısad Vekâ- letini de idareye devam ede- ceği söyleniyor. Ergani istikrazı Dokuzuncu ikramiyesi Ankara, 15 (Hususi) — Er- geni — istikrazının - dokuzuncu ikramiyesi, yarın (bugün) çeki- lecektir. Trakyada Cumhuriyet bayramında 64 mektep açılıyor Edirne, 14 (A.A.) — Sıtma mücadelesi Trakyanın har ta- rafında hararetle devam et- mektedir. 'Uzunköprü ve Lü- leburgazda açılacak olan yeni merkezlerin kadroları gelmiş- tir. Lüleburgaz kadrosuna İğ- neada ve Midye de alınacak- tır. Sazlıderenin Merice akı: tılması işi de bitmiş ve Hayre- bolu bölgesinde bataklık ya- pan bir göl ile bir kaç sazlı- ğın kurutulması için mahallin- de faaliyet başlamıştır. idare âmirlerile mücadele doktorları iş başındadır. Edirne, 14 (A.A.) — Cum- huriyet bayramında Trakyada 64 mektep açılacaktır. Hazır- lıkların sona erdirilmesi için hararetle çalışılmaktadır. Habeşistanda Müsademeler devam ediyor İstanbul, 15 ( Hususi ) — Habeistanda Habeşlerle İtal- yanlar arasında başlıyan yeni müsademeler devam ediyor. Son bir müsademede, 36 İtalyan zabitile birçok İtalyan askeri maktul düşmüştür. Mmorka adası İşgal edilirse yeni ihtilâf lar çıkacak Londra, 15 (Radyo) — İn- giliz gazeteleri, Fransanın, Minorka adasını işgal etmek fikrinde bulunduğu hakkında- ki haberlerden bahisle uzun makaleler yazmakta ve böyle bir hâdisenin, Avrupada yeni ihtilâflar çıkaracağını kaydey- lemektedirler. İtalyaya hü- cum ediyorlar.. Londra, 15 (Radyo) — Sos- yalist partisine mensup İngi- liz gazeteleri; İtalyanın, İspan- yaya açıkça yardım etmeğe başladığını ve Aragon cephe- sinde vukubulan son hava har- bine iştirak etmiş olan tayya- lerin baştanbaşa İtalyan oldu- ğunu yazarak İtalyaya hücum ediyorlar. Macaristan * Ankaraya ticari bir mümessil gönderdi Ankara, 15 ( Hususi ) — Macaristan, ticaret işlerini ta- kib için Ankaraya bir mümes- sil göndermiştir. Londrayg gitmiyecekler Paris, 15 (Radyo) — Fransa Başbakanı B. Şotanla Hari: ciye Nazırı B. Delbosun Lon- draya gidecekleri yalandır. Romanya kralı Bükreşe dönüyor Bükreş, 15 (Radyo) — Ro- manya kralı Karol, refakatinde veliahd Voyvod, Başbakan B. Tataresko, prens Hohenzolern, Fransa Erkâmharbiyei umu- miye reisi General Gamlen ve Romanya Nazırları olduk- ları halde, bugün Moreste or- duyu teftiş ettikten sonra Bük- reşe müteveccihen hareket et- miştir. Franko Gönüllülerin, müsavat da- iresinde iadesine razı.. Londra, 15 (Radyo) — İn- giltere Hariciye Nazırı B. Eden, bugün İtalya sefiri B. Gran- diyi kabul etmiş ve İngiltere- nin, gönüllüler meselesinde takip edeceği hattıhareket hak- kında malümat vermiştir. Havas Ajansına göre, gö- nüllülerin İspanyadan çıkarıl- ması kabnl edilirse, İngiltere ve Fransa, derhal general Franko — ile cumhuriyetçi İs- paya hükümetine — muharib hakkı verilmesini kabul ede- ceklerdir. General Franko, gönüllü- lerin, Cumhuriyetçi îıpıııyı ile müsavi bir şekilde çıkarıl- masını şimdiden kabul etmek- te ve yalnız, vaziyeti kontrol için Valânsiyaya bir heyet göndermek istediğini bildir: mektedir. Kültür makine- sinin bozuklugu —a ae Fakat bilhassa ter. biye sistemi! Cumhuriyette aziz meslek- daşım “ Peyami Safa ,, nın *Kültür makinesinin bozuk- luğu, üzerinde bir yazısı çıktı, *Kültür makinesinin bozukluğu,, başlıklı demiyorum. Çünkü bozukluk, bence de vakidir. Peyami Safa, Lise ve Üni- mizan yüksekliğini anlatarak, şöyle devam ediyor: Mersinde ve Tarsusta iki talebe mekteb müdürlerini öl- dürdüler, İki cinayetin sebebi de imtihanlardır. Kitabsızlık, tedrisat noksanları, imtihan neticeleri ve bu cinayetler, töpyekün bir tek meseledir. Kültür makinesinin bozukluğu, Bu fikirlerin “topyekün,, günlerdenberi müdafaa ettiği- miz fikirlerin ayni veya onla- rın çok yakını olduğunu görü- yoruz. Ayrıldığımız veya anla- mak istediğimiz nokta şura- dadır: Cinayet, belki imtihan hâ. disesi üzerinde geçiyor. Fakat bu hâdiseyi hazırlıyan unsur, doğrudan doğruya kitab kıt- lığı mıdır? Bizce, hayırl. Çünkü o tak- dirde, canilerin epeyce ârtması lâzımdı. Halbuki ayni kıtlığı, hatta daha ağır şartlar içinde geçirmiş, fakat iki sene değil, tek sene bile sınıf dönmemiş talebenin sayısı ne kadar bü- yük bir yekün tutuyor? Kitabın kıtlığı, muhakkak ki, talebede randıman ve im- tihan meselesi ihdas edebilir. Fakat, imtihanın herhangi şe- kildeki neticesi, bir cinayet veya ona yakın bir taarruz l vesilesi olamaz. Burada, ter- biye meselesi ortaya çıkıyor. Yani kitab derdi susuyor ve terbiye ayağa kalkıp, eli, yüzü karma karışık, kolu, bacağı kopuk bir hal içinde: — Ben -diyor: ben varım ve asıl bana bakınız. Bizce, meselenin en mühim noktası da işte bunun üzerin: dedir. Talim ve terbiye heyetine hâ- kim olan ve “hür inzibat, adı verilen terbiye sisteminin id- diası ve tezi ne olursa olsun, realitenin, muhitin, içtimaf mu- hit ve aile terbiyesinin, vera- setin hususiyetlerine bakma- dan, muasır ve en mütekamil cemiyetlerin terbiye ölçülerin- den kopyemsi aktarlar bu- günkü sistem, yanlıştır, çürü- tücü ve ezicidir. Muallim, bütün nüfuzunu kaybetmiştir. Mekteb idaresi, salâhiyetsizliğin çukurunda ter- lemektedir. Beklediğimiz şey, talebe tarafından budalaca bir mutavaat, hiçbir şey görüb sormamak, düşünmemek, hak- kını aramamak vesaire değil- dir. Ve bilâkis bunun tama- men zıddıdır. Amma, bu de- mek, muallimle talebe arasın- da hiçbir. mefhum kalmasın, genç talebe kitabı, defteri ka- pasın, bütün bir lâübalilikle hora tepsin, sigarâ içip işret kullanıp, sokakları vaveylâ ile doldursun, çatsın, — sataşsın, muallimi geçerken ayak ayak kani bulunmaktâdır. ANADOLU Tam bir nefaset ve mükemme- liyet içinde yakında 12 büyük sahife olarak çıkıyor Karilerinin teveccühlerine güvenen ve dayanan ANADOLU pek yakında Türkiyenin en büyük ve İzmirin yegâne gazetesi olarak karşınıza çıkacaktır. TEFRİKALAR, YAZILARI, MURTELİF ŞAHSİYETLERİN SÜTUNLARI, BOL SANİFELERİ... Yunan gazetecileri versitedeki kitab kıtlığını ve üssü Cumhunyot bayramımızda bulunacaklar İstanbul, 15 (Hususi)— Yu- van Basın Birliği reisinin riya- setinde dokuz — gazeteciden mürekkeb bir heyet bugün buraya gelmiştir. Dost ve müttefik memleket gazetecileri, Ankaraya gide- cekler ve Cumhuriyet bayra- mımızda bulunacaklardır. Yunan grzetecileri şerefine ziyafetler verilecektir. Avusturya rejisi Umum direktörüne ziyatet verildi Ankara, 15 ( Hususi ) — Avusturya rejisi umum direk- törü şerefine verilen ziyafette, Vekiller ve Siyasi. müsteşarlar hazır bulunmuştur. Köylüler Mer'asız bırakılmıyacak İstanbul, 15 ( Hususi ) — Orman kanununun tatbikinde köylülerin mer'asız bırakılma- maları için bütün vilâyetlere tebliğ edilmiştir. B. Danyal Federasyon asbaşkanı oldu. Ankara, 15 ( Hususi ) — Federasyon asbaşkanlığına An- kara Sanat okulu müdürü Bay Danyal kabul edilmiştir. talya da iştirak edecekmiş Roma, 14 (A.A.) — Siyasi mahafil İtalyanın Belçikanın bitaraflığı hakkındaki Alman beyanatına iştirak edeceğine üstünde otursun veya istiskal- lerle omuz silksin, demek de- gildir. Hayır, değildir. Biz şah- sen, uyanık, zeki, mücadeleci, hakperest ve hakkını aramak terbiye ve kudretine sahib bir neslin, şimdiki terbiye sistemi içinde yetişeceğine kat'iyyen ve asla inanmıyoruz. Şimdiki “hür inzibat,, sistemi baki kal- dıkşa ve çocukların bu'"anor- mal tezahürleri, güya bir ye- nilik, bir yeni içtimai bünye- VE DOĞRU nin hazırlanışı şeklinde telâkki edildikçe, daha çok, hem de pek çok hâdiseler bekliyebi- liriz. Tekrar edelim: Evet, kitab derdi - vardır. Kitab kıtlığı, talebeyi ve mu- allimi ezip kıvıran ve dokuz aya ayrılmiş bir yıllık tedri- satı altı ay içinde gıcır bük- meye tahvil eden bir felâket- tir amma, bir cinayet vesilesi değildir. Böyle rühi bir halin hazır” ha | lanışı ve mevcudiyeti, olsa ol- sa, terbiye sisteminin bozuk- luğundan ileri gelir. Muallim | ve mekteb idare ve meclisinin salâhiyeti nisbetinde, kuvvetli bir çalışma doğabilir. Fakat KUDRETLİ NEFİS VE MÜNEVVER HİKÂYELER, HALK HABERLER, MEMLEKET Yeni paralar Dün 40 bin adet beşer liralık tedavüle çıklı Cumhuriyet Merkez!Bankası tarafından bastırılan yeni kâ- ğit paralarımızdan beşer lira- hlıklar dün Türkiyenin her ta- rafında tedavüle çıkarılmıştır. Merkez Bankasının şehrimiz şubesinde de dün yeni kâğıt paralarla — eskilerin tebdiline başlanmış, tediyat ta yeni kâ- ğıt paralarla yapılmıştır. Ban- kanın dün piyasaya çıkardığı yeni paralar 200 bin lira; yani 40 bin adet beşer Jİiralıktır. İstanbulda Müthiş fırtına koptu İstanbul, 15 ( Hususi ) — Bugün; İstanbulda müthiş bir fırtına baş göstermiştir. Ka- vaklarda bir yelkenli sahile çarparak parçalanmıştır. Yelkenlide bulunanlardan dört kişi boğulmuştur. Diğer sahillerde de bazı kazalar olmuş, münaklât, sa- atlerce inkıitaa uğramıştır. Paris para borsası İki ay, Cumartesi günleri kapalı olacak.. Paris, 15 (Radyo) — Hü-, kümet; İkinciteşrin — iptidasın- dan Birincikânun sonuna ka- dar para borsasının Cumartesi günleri sabahtan akşama kadar kapalı bulundurulmasını em- retmiştir. Rusyada intihabat Varşova, 15 (Radyo)—Rus- yada intihabat — başlamıştır. İntihabat, bazı mıntakalarda çok heyecanlı devam ediyor. İtalya korporatif meclisi Roma, 15 (Radyo) — İtal- ya korporatif meclisi, bugün de B. Mussolininin riyasetin- de toplanmıştır. B. Mussolini, İtalyada mev- cud madenler için tanzim olunan programı - izah eyle- miştir. B inci işletme Müdü- rü bay Tahsin Devlet Demiryolları seki- zinci İşletme müdürü B. Tahsin, dün erkenden İzmire dönmek meburiyetinde bulunan gazete- lerin muhabirlerine büyük bir yardımda bulunsrak en küçük bir yer bile kalmıyan trenlerde yer temin etmiş gazetecilerin şükran duygularım kazanmıştır. H adai eliL Ü SAA ea hasılei TAKVİM lllıeınıı 3 İlkteşrin 16 Cumartesi şimdi, hem kitab yok, hem İWEerae Bem Vasat Evkat Eran V. de terbiye sistemi bozuk... İşte derdin en acıklı tarafı!, Orhan Rahmi Gökçe üneş Ü.26 Adakşam 13 up. 4,51 12,20yatsı — 1,36 ".l ikindi 3448 16,1?imsak 8,55 3,
