23 Eylül 1937 Tarihli Anadolu Gazetesi Sayfa 3

N j | | ' N Stat kanı ” ASTETAR İhtilâlciler 26 mevki da- At n e ha işgal etmişler Barselonda — ————aa> « amaam —— erzak fıkdanı başgös- terdi. Halk ekmek istiyor By..*—' 22 (Radyo) — Havas Ajansına göre, ihtilâlciler, iler- yirmi dört saat zarfında 26 mevki işgal eylemişlerdir. itanderden gelen haberler, Cumhuriyetçilerin, mütemadi- ric'at etmekte olduklarımı bildirmektedir. Leon tepeleri cebhesindeki ihtilâlciler, 2146, 1344 ve 2195 rakımlı işgal eylemişler, Oviyedonun cenubuna sarkmışlardır. işgi Salamanka, 22 (Radyo) — Barselondan haber veriliyor: M:vndı erzak fıkdanı hüküm sürüyor. Halk, ellerinde yat- olduğu halde “ekmek isteriz., diye bağırmışlardır. bargo Kaballero, erzak temini için Pariste Fransız ricalile — Eera erde bulunmaktadır. Tarih Kurultayı dün Ka 7 inci sahifede — Müzeyi Sultanahmet ve Yasofya camilerini ve yere- tah Sârı N ayını gezmişler ve ken- Törne (B. Celâl Esad ve “—" Özbek - tarafından ik- Za eden izahat verilmiştir. VAAMyı üzerinde profesör Morda bu izahata iştirak #miştir. bul, 22 (A.A.)— İkinci Türk 22 (AA)— 14/15te kongre as baş- Hasan Cemil Çambelin lığında — toplanmıştır. Ğ""uuıik yerlerinde Kemal k:' (İsparta) ile Sıdıka Inan- bulunuyorlardı. t isicumhur Atatürk bermu- tef huzurlarile toplantıya şe- Vermişlerdi. Günlük siyasal gazete p ve başyazgamı Haydar Rüşdü ÖKTEM Ümumi neşriyat ve yazı işleri Banıdi Nüzhet Çançar t*r İkinci Beyler #sokağı T Halk Partisi binası içinde Talraf: İsmir — ANADOLU 1 27716 « Posta kutusu 405 ABONE ŞERAİTİ !'& 1200, ııuşıyıııı 700, üç Y aylığı 500 kuruştür. *btam memleketler için senelik ücreti 27 liradır Her yerde __S kuruştur Böçmiş müshalar 25 kuruştar “ANADOLU MATBAASINDA BASILMIŞTIR YMke n e re e rm.eı Tarih kongresi bugün | de toplandı Başkan celseyi açmış demiştir ki: İkinci Türk Tarih kongresi münasebetile memleketin her tarafından kongre mesaisine karşı gösterilen büyük alâka temadi etmektedir. Valilerden belediye reislerinden, C. H.P. reislerinden, ticaret odaların- dan hava kurumlarından, es- naf teşekküllerinden, ilim ve kültür ve gençlik ve spor te- şekküllerinden ve bir çok ze- vattan hergün yüzlerce telgraf gelmektedir. Bunların okunması kongreyi fazla işgal edeceği için yalnız telgrafların — geldiği yerlerin listesini okumakla iktila edi- yorum. Bundan sonra başkan Sov- yet Rusya ilim akademisi baş- kanlığından gönderilen tebrik telgrklini okumuş ve buü - tel- graf alkışlarla karşılanmış ve ve - riyaset divanınca kongre adına teşekkür edilmesi karar altına alınmıştır. Bundan sonra başkan Ha- san Cemil Çambel ruzname- nin muhafaza — edilebilmesi tebliğlerin — yetiştirilebilmesi için tebliğ yapacak zevatın yazılarını kısa şekilde ifade etmelerini ve bir çeyrek saat zarfında hulâsaya çalışmalarını rica etti. Ve sözü profesör Yusuf Ziya Özere verdi. Pro- fesör tezini izaha başlamıştı. Bu tez bittikten sonra baş- kan tenelfüs için celseyi on ae ra aa eee A Lem B. Delbos Dün İtalya delege. sile konuştu Cenevre, 22 (Radyo) — Fransa Hariciye Nazırı B. Delbos, bugün İtalya delegesi B. Yuvasikoya ile uzun müd- det konuşmuş ve iki devlet arasındaki bütün meseleleri teşri eylemiştir. B. Delbos, İtalya meselesi hakkında Fransanın takib et- tiği siyaseti izah eylemiştir. Kuptan Trancoso Nihayet tevkif edildi Henday 22 (A.A.) — Dün akşam Brost adliyesi kapiten Tranoso hakkında bir tevkif müzekkeresi ısdar etmişlir. Bu müzzakere Hendaye istasyonu- nun hususi komiserliğince Tro: cosoya tebiğ edilmiştir. B. Troncoso C:2 denizaltı- mizi alıp kaçırmak - teşebbü- sünde bulunmakla itham edil- mektedir. Mumaileyh Bayonne götü- rülecek ve orada müddiumu- miye teslim edilecektir. Bayonne, 22 (A.A:) Trancoso dün akşam Bayonne tevkilhanesinde hapsedilmiştir. Taşlar: — Başı 1 inci sahifede — dan sonra herhangi geniş bir ölçü de dahili veya harici bir temas yapmak lâzım gelte, artık İzmirin adı amlımıyacaktır. Böyle bir taleb ileri sürülse bile, derhal: — İzmiri tecrübe ettik. Hiç de hasılat getirmiyor ve böyle te- maslara kat'iyyen müsaid değildir. Denilecektir. Bu hükmün yan- Tışlığını isbat etmek için me yapılsa bafilel. GCeoçen sene de milli küme maçlarında her bakımdan bir çok haksızlıklara — uğramıştık. —Ağrını açan bile olmamıştı. Keza, geçen. lerde İstanbul muhteliti namm al: tında İzmire derme çatma bir muh. telit gönderildi va böyle bir takı: man karşısına, bakiki İzmir mah- teliti çıkarılarak İzmirin spor izze. tinefsine de hürmetsizlik gösterildi. Bizim mıntaka ikinci reisl Bay Reşadın bu gibi mevzolarda 'havsas olduğunu biliriz. Böyle işleti”baş- kalarının keyif lerine borak masak çok iyi olur. dakika tatil etmiştir. z İkinci celse -Hasan Cemil Çambelin başkanlığında saat 17 de yapıldı. Başkan, sözü profesör Marinatosa verdi. mrerermımı , Königsberg panayırında paviyonumuz İ %g"dıîlh:.(l'luıuıî) — 15 “*dilen muhi Ağustosta açılan 23 üncü beynelmilel Königsberg doğu panayırına geniş olarak iştirak ettik. Paviyonumuz büyük alâka görmüştür. Ziyaretçiler, teşhir telif mahsullerimize fazla rağbet göstermiştir. | Hik ve taharri imkânlarından, İlk tahsilde vaziıyetimiz. Maarif sahasındaki müşahe- delerimiz, bize teveccüh eden birçok mes'uliyetli, çetin işle- rin mevcudiyetini ne kadar sarahatle gösteriyor? Maarif Vekilimiz, İzmirde bulunduğu gün Anadoluya bir beyanat vermiş ve köylerimiz- de bir milyondan fazla çocuğa aid bir ilk tahsil meselesi mevzubahs - olduğunu — söyle- mişti. Türkiyede, umumi vas- fini ve icablarını, köye göre tayin ve tesbit etmek İlâzım geliyor. Bu hakikat, maarifi- mizin ilk plândaki en açık hâdisesi ve yüzüdür. Fakat şu da var ki, bugün- kü işliyen ilk, orta ve yüksek tahsil makanizması, bu esas- tan bir hayli uzaktır. Türkiye köylerinin bir çoğunda meselâ iki sınıflı mekteblerde tek mu- allim vardır. Bu muallim, iki sınıfa ayrılan 80- 100 çocuğu okutacak, yetiştirecek, idare işlerini de görecektir. Yarım tedrisat (dediğimiz — sistemin bozukluğu ve tedbirler seri- sindeki cılız mevcudiyeti mey- danda dururken - velevki ilk- mektebte olsun- iki sınıfın bir muallime verilmesi ve bu mu- allimin uhdesinde ayni zaman- da idari işler bulunması, köy çocukları aleyhine bir vakıadır. Keza, üç, dört dershaneli mek- teblerde de muallim adedi iki veya üçtür. Muallimimiz az olduğu gibi ona aid tahsisa- tımız da o nisbette azdır. Halbuki şehirlerdeki sıkım- tının böyle ,bir tezahürü yok- tur. Her ilkmektebte bir sınıfa bir muallim düşüyor. Köylerde bir milyon çocuğumuz bekledi- gine, Türkiye büdcesi köylü- nün vergisine — dayandığına, nüfusumuzun yüzde yetmiş kü- surunun köylerde tekâsüf et- miş bulunmasına, maarifimizin devletçi bir prensibe, idare- mizin de demokrasiye istinad etmekte olmasına göre, bu- günkü vaziyet hiç te isabetli ve âdilane sayılamaz. Biz ilk tahsil gıdasını tamamen mü- savi şartlar altında yermeğe mecburuz; Ayni zamanda düşünmek gerektir ki, köy çocuğu, bir şehir çocuğunun -içinde 'yaşa- diği-mühit ve cemiyet şartla- rından, geniş müşahede, ted- daha doğrusu çocuğu olgun: laştıran bütün elemanlardan mahrumdur, İlk , tahsil, mutlak bir bilgi davası yürütmediğine göre, köy muallimi bu mâh- rumiyetleri düşünüb -telâli - ve tatmine de mecburdur. Hal- büki böyle “bir “muvaffakıyet imkâmı, mevcut değildir. Yani, ilk tabsilimiz de köyle şehir arasında, gerek ilk tedris ve terbiyenin rubuna, gerekse muallim ve çocuklara göre, yekdiğeri ile tezad teşkil eder- ken, devletçi bir maarifin âda- let prensiblerini de bozan iki ayrı ayrı şekil var demektir. Yanılıyor muyuz dersiniz? Orhan Rahmi Gökçe Kli'rinğ hesablarımızın du Fumunu gösteren cedvel 'C. Merkez Bankasından alınan hesab hülâsaları cedvelini neşrediyoruz Ankara, 22 (A.A.) — İktisat Vekâletinden aldığımız malü- mata göre, Kliring hesaplarımızın 15/9/937 tarihindeki du- rumunu gösterir cedveller aşağıdadır: 'Türkiye Cumhuriyet Merkez bankasından alınan hesap hu- lâsalarına göre, 15/9/937 tarihindeki kliring hesapları baki- yelâ veı klredili mübyeata ait taahhütler yekünleri aşağıdadır: tvek Türkiye C. M. Bankasındaki blokajlar: Memleket Miktar Avusturya 2,744,200 Türk lirası Belçika 174,600 - yi Bulgaristan 2000 y « Çekoslovakya 4505000 .« Estonya 4500 . » Fenlândiya 000500 ., Fransa BB . ÜÇ Hollanda AD ©. y t:_”we î:.soo e nya :387,100 ,, » İsveç LÖGĞAN0 — , İsviçre KiGDMAD AA İtalya AAA0 — 5 Lehistan 8,900 », * Macaristan 695,800 — ,, B Norveç SA0 n 6 Romanya 2,050,700 — ,, ö Yugoslavya LT v nT Yunanistan 53,100 * Yekün 98.967)400 — »— » Cetvel: 2 Muhtelif memleketlerin Merkez Bankasındaki blokajlar: Reichsbank - Berlindeki blokaj yekünu: Ahesabı 16,121,700 Türk lirası B A 7,715,600 ,, S Cu 3,260,300 ,, — » Almanyadaki umumi blokaj yekünu 27,097,600 Türk lirası Cetvel: 3 Muhtelif memleketlerden kredili olarak yapılmış olan mü- bayeata ait taahhütler yekünleri: Memleketler Resmi daireler Hususi daireler Yekün Almanya 24,637,894 T.L. 11,765,081'T.L. 36,402,975 Avusturya 56,000 , 343,185 , 899,185 Belçika 28,380 , 28,380 Çekoslovakya — 707,953 , 466,662 , — 1,074,615 Estonya 24,351 , 24,351 Finlândiya M7 « 32,532 , 32,719 Fransa AĞNT « 197,937 . 206,193 Hollanda 144206 , 68,116 , 212,322 İngiltere 190,767 , 397,338 . 588,105 İspanya 19,146 , 434105 , 62,251 İsveç 1,607,659 , 275,933 , — 1,883,592 İsviçre 614425 », 316,346 ,, 377,189 İtalya 399,281 ,, 262,281 ,, 661,562 Macaristan — 741,987 ,, 167,662 », 909,649 Norveç 23415 ,, 61,600 ,, 85,015 Lehistan 22,208 ,, 12,935 ,, 35,143 Yugoslavya — 7,922 T.L. — 22,651 T.L. — 30,573 Yunanistan SD.T2. nn — SDT Yekün — 3491,531 ,, ,, 2,799,634 , , 6,291,165 1 — Siparişi mukaveleye bağlanmış olduğu halde henüz memlekete ithal edilmemiş olan mallar bedelleri yükarıdaki yeküne dahil değildir. 2 — Almanyaya ait yukarıdaki yekünde dahil bulunan altı aya kadar vadeli mübayeat: Resmi daireler Hususi şahıslar Yekün 3,397,647 T.L. 5,478,310 T.L. 8,875,957 Bakiye daha uzun veya başka vadeli mübayeata ait taah- hütler yekünunu ifade eder. 3 — Almanyadan gayri diğer memleketlere ait yukarıdaki umumi yekünde dahil altı aya kadar vadeli mübayeat: Resmi daireler Hususi şahıslar Yekân 608,187 T.L. 1,856,983 T.L. 2,465,170 Bakiye daha uzun veya başka vadeli mübayeata ait taah- hütler yekünunu ifade eder, 4 — Her memleketin kredili taabhütlerimizde dahil olmak üzere hesaben alacaklı bulunacağı meblâğ tesbit edilebilmek için 1 numaralı cetvelde o memleket için gösterilmiş - olan blokaj yekünute ait olarak işbu 3 numaralı cetvelde münde- riç taahhütler yekününe ilâve edilmesi icab eder. Hariçte mahsullerimizin sürümü fazlalaşıyor İstanbul, 21 (Hususi mubabirimizden) — Sovyet Rusya - Tür- kiye arasında yeni bir ticaret muahedesi akdedilmek üzeredir. Bu muahede, bu hafta sonunda iki hükümet murahhasları ara- sında imza edilecektir. Bu muahedeyi Tüffüye - Çekoslovakya arasında bir ticaret muahedesinin akdi takib edecektir. Ayrıca Türkiye - Danimarka arasında da bir ti muahedesi akdolunacaktır. Yapacağı- mız bu yeni nlı% mahsullerimizin, dış piyasalardaki sürümünü temin ve id etmiş olacağız.