7 Eylül 1937 Tarihli Anadolu Gazetesi Sayfa 4

* T Eylâl 937 İspanya ihtilâlcileri Gihon yolunda 24 saatte 5 bin esir, hücum ara- baları ve mıtralyozler almışlar İspanyol asileri Satander, 6 ( Radyo ) — Amerika Frankoyu tanımıyor.. Montevideo, 6 (Radyo) — Bolivya hükümeti Uroguvayın notasına cevaben Franko hü- kümetlini taniyacağını bildir- miştir. Meksika hükümeti bu hu- susta cenubi Amerika hükü- metlerine — iştirak — etmemek- tedir. Vaşington, 6 (Radyo) — Hariciye müsteşarı B. Kordel Huli, Uroguvay hükümetinin notasına cevap olarak, bu tek- Kifi hüsnü telâkki etmekle be- raber Amerika bükümetinin birçok siyasi sebepler dolayı- sile General Frankoyu tanıya- cağımı bildirmiştir. Rus vapuru Çanakkalede demirledi İstanbul, 6 (Hususi)— Toş- kent adında bir Sovyet gemisi, Akdeniz limanlarına gitmek üzere bugün Çanakkaleden dışarı çıkmış, fakat az - bir müddet sonra geri dönerek Çınıkkıle önünde demirle- miştir. Vapur süvarisi, meçhul tahtelbahir tarafından torpil- lenmekten korktuğunu — söyle- miştir. Haydutlar Dört rehineyi serbest bırakmışlar Pekin, 6 (A.A.) — Güvette Papaz mektebine taarruz et- miş olan haydutlar dört rehi- neyi serbest - birakmışlardır. Bunlar kendilerine iyi mua- mele edilmiş olduğunu söyle- mişlerdir. Henüz haydutların -elinde bulunan diğer altı rehinenin de yakında serbest birakıla- cakları ümid edilmektedir. üA ea —Pek âlâ, kendime mahsus telsizle teşebbüslerde — bulu- nacağım. Ta ki.. — Birtakım hâdiseler çık- masından mi — korkuyorsunuz yoksa? — Hayır.. Hiçbir şey - tah- min etmiyorum. Yalnız Bori- sin benim verdiğim işaretleri alacağını umuyorum. Bundan sonra benimle irtibat tutarsa bilmem.. — Azizim profesör, — bu işaretleri hemen vermiye baş- hyamaz mısınız?. * Mütevellfa Marsla - birlikte vücude getirdiğimiz - vasıtayı Son haberlere göre, ihtilâl- ciler ileri harekâta devam ediyorlar. İki —kıt'a, yürümektedir. Son 24 saat içinde 5000 esir, 21 hücum arabası, 400, mitralyöz ve pekçok mühim- mat, ihtilâlcilerin eline düş- Müştür. Paris, 6 (Radyo) — Bayon limanında 61 İspanyol hükü- met vapurile binlerce Milliyet- çi bulunmaktadır. Milliyetçiler, denizaltı gemi- lerinin taarruzlarından korka: rak bir tarafa gidememekte- dirler. Madrid, 6 (Radyo) — Tek cephe ve tek kumanda teşkili hakkındaki karardan sonra Ge- neral Miyaha; umum milisler kumandanı tayin edilmiştir. General Poza; Aragon cep- hesinde yapılan — taarruzda muvaffakıyetsizlik gösterdiğin- den vazifesinden azledilmiş ve yerine General Eskoyar tayin edilmiştir. Ambargoyu kaldırdılar Amsterdam, 6 (Radyo) — İspanyol Askomendi vapuru üzerindeki ambargo kaldırıl- mıştır. Bu vapur, altın hamu- lesile beraber Bilbaoya hare- ket etmiştir. Kemal vapuru kara. ya oturdu İstanbul, 6 ( Hususi ) — Kemal vapuru - Geliboludan gelirken karâya oturmuştur. Tablisiye idaresinin gemileri, iki saat uğraştıktan sonra Kemal vapurunu yüzdürmüş- lerdir. Gikon üzerine Nakleden: F emseddin Benli kullınıcıkım — Bana neticeyi süratle bildireceksiniz, değil mi? — Elden gelen her yardımı yapacağıma emin olunuz. — Çok teşekkür ederim profesörüm. Bu iyiliğinizi hiç unutmiyacağım! * Profesör Roı. Li n | evinden çıktığı vakit l:r,.ı'ı“ı hoş gibi idi. Ne olduğunu, ne yapacağını tayin edemi- yordu. Fakat sarahatle anla- dığı bir nokta vardı: Bu garib tabiatli kadının rica ve arzu- suna hizmet etmek. İ )Fııl ANADOLU Japonya, İngiliz notasına cevap verdi. Paris, 6 (Radyo) — Tok- yodan bildiriliyor: Japon hükümeti, İngiliz no- tasına bugün cevap vermiştir. Notanın muhteviyatı gizli tu- tulmakta ise de, muvakkat bir cevap mahiyetinde ve menfi olduğu tahmin edilmektedir. Japonya Hariciye Nâziri, ngiliz sefirinin yaralanması hâdisesi ve nota meselesine temas eden beyanatında: *— İngiltere - sefirinin oto- mobilinin Japon tayyarecileri tarafından ateşe tutulduğu is- pat edilmedikçe, biz bunu kabul edemeyiz.., Demiştir. B. Mussolini Roma, 6 (A.A.) — Havas Ajansı muhabirinden: Romada toplanmış — olan otuz bin genç B. Mussolininin huzurunda askeri talimler yap- mişlardır. Düçe kendilerine hitaben ezcümle şunları söylemiştir: Sizler her faşistin ve her şeyin fevkinde arzetmesi lâ- zmgelen imtiyaza, yüksek- şe- refe, silâh taşımak imtiyaz ve şerefine lâyik olduğunuzu is- bat ettiniz. lmpırotorluğıın ve faşizmin sizin sağlam kolları- nıza, sizin çetin sebatınıza ve pervasız kalblerinize güvene- bileceğine eminim. B. Blum Bir söylevinde ne diyor? Velizy, 6 (A.A.) — Sosya- Kstlerin bir nümayişi esnasında bir nutuk sövliyen B. Blum, her şeyi İspanyol ihtilâflarının” tahdidi zaruretine tabi kal- maktan ibaret olan ve bir se- nedenberi takib edilmekte olan siyasetin haklı olduğun- dan bahsetmiştir. B. Blum, halihazırda Akde- nizdeki vaziyetin ne muhik ne de müsamahası kabil gösteri- lemiyeceğini ve bu vaziyetin hükümeti büyük mes'uliyetlerle her zamankinden çok daha ağır vazifeler karşısında bu- lundurmakta olduğunu ilâve etmiştir. Erzurum şarkıları Erzurum, 6 (AA) — Ri- yaseticumhur — orkestrası şek lerinden B. Hasan Feritle bes: tekâr B. Necil Kâzım ve ar- kadaşları Erzurum ve civar halkının şarkı ve seslerini tes: bit etmek üzere buraya gel- mişlerdir. Misafirler Erzurum Halk- evi namına bir heyet tarafın: dan l:ııılınıııııuı Profesör Röz, husüst dai- resinde, müteveffa — general Marsla birlikte meçhul kud- rete aid mevceleri elde etmek üzere yaptıkları hususi aletin bulunduğu kısma girdi. Bu alet şimdiye kadar kât'i neti- celer vermemişti. Fakat bugün Lidyanın ricasile kuvvet bulan bir ümidi vardı. Bu ümidle, alet Başında çalışmıya başladı ve mütemadiyen: — Boris... - Boris.. Nere- desin? Diye işaretler vermeğe de« vam etti. Fakat meçhul kuv- vetten bir cevab almıya mu-< valffak olamadı. Neticeyi Lidyaya bildirdi. Lidya mütcessir olmakla be- raber tecrübede beraber bu: lunmak arzusunu gösterdi. Profesörün hususi lâbora- istlere neler söylemiş Siyfâ 4 Maarif Vekilimizin mü- him beyanatı — Başı | inci sahifede — muallim mektebleri hakkında çu beyanatta bulunmuştur: öğretmen ihti- yacı: Öğretmen — ihtiyacını tesbit ederken okutmak mecburiye- tinde olduğumuz çocukların nerelerde bulunduklarını dü- şümnek lâzımdır. Şehir ve ka> sabalarımızda okutulması lâ- zım 130-150 bin çocuk var dır. Bura mukabil köylerde okutulması gereken çocuk sa- yısı bir milyonu bulmaktadır. Bu rakamlar ilkokullara öğret- men meselesinde bizi en açık bir. şekilde —aydınlatan bir tablo göstermektedir. Nüfus- lari 400 den fazla olan köyle- rimizle şehir ve kasabalarımız için bugün çalışmakta — olan- lardan başka 12,000 — öğret- mene daha ihtiyaç vardır. Bu sebeble bir taraftan mevcud — öğretinen — okulları devam ettirilirken diğer taraf- tan da ileride köylerde çah- şacak yeni tip öğretmenler yetiştirmek - için tedbirler al- mâktayız. İşte bu maksadla ders yilı başından — itibaren İzmir civarında Kızılçulluda, Eskişekir civarında Çifteler çiftliğinde iki öğretmen okulu daha açacaktır. Bu okullara Eskişehire ve İz- mire civar illerden üç ilâ beş sınıflı köy okullarını bitirmiş sağlam, müsteid ve zeki koy çocukları alınacaktır. Bu yeni müesseselerde ayni zamanda köy hayatında lüzumlu bilgi- lerle ziraat derslerine ve işle- rine Öönem verilecektir. Bu okullarda yetiştirilecek çocuk- lardan en müsteidleri orta- okul sınıflarını bitirdikten son- ra İiselere, diğerleri de bu okulların öğretmen okulu kıs- mına devam edeceklerdir. Ge- ne bu müesseselerde köy in- şaatçılığı, köy demirciliği ve tamirciliği, köy kooperatifçiliği ve kâtipliği şubeleri buluna- caktır. Bu suretle köy hayatı- nin inkişafı için gereken en mühim unsurlar yetiştirilmiş olacaktır. İzmirdeki — Kızılçullu — oku- lunda ayni zamanda bir de eğitmen kursus» açılacaktır. Bu kursta da memleketin diğer yerlerinde faaliyette bulunan kurslarda olduğu gibi nüfus- ları öğretmen gönderilmesine elverişli olmıyan - köylerimiz için köy eğitmenleri yetiştiri- lecektir. İlkokulları bitirip Orta- okullara başvuracak talebe meselesi: tuvarı Lama yakınında - idi. Profesörün çok — ehemmiyet verdiği makinesi de hususi bir odada bulunuyordu. Lid- aya: " î— Bu makine, belki Borisin elde ettiği harikalar yanında bir hiçtir. Fakât mevcud tel- nılğ:âıı de en mükeminelidir. Lidya, zeki ve —bilgili bir kadındı. Aleti hayret ve tak- dirle tetkik etti: — Sizi tebrik ederim. Eğer bu alet bana istediğim hiz- meti görürse, çok memnun olacağım. Dedi. — Görüyorum ki meçhul kuvvetle buluşmak hususunda çok acele ediyorsunuz. Profesörün sesinde bir baş- kalık peydı olmuştu. Lidya v 4 Memleketin her tarafında okullarımızın talebe sayısı se- vinilecek bir şekilde artmak- tadır. Memleketin birçok yer: lerinde bilhassa okul binası yaptırmak hususunda halkı- mızda iftihara değer kuvvetli bir hareket kendini göster- mektedir. Turgutlu, —Nazilli, Divrik ve Ağrı gibi yerlerde yeni binalar sayın halkımızın himmetile yapılmış ve yapı- maktadır. Bakanlık bu okul- lara başvuran talebeyi okuta- bilmek için Ortaokullara öğ- retmen yetiştirmek hususunda tedbirler almış ve almaktadır. Bu tedbirler sayesinde Anka- radaki Gazi Enstitüsünden bu yıldan itibaren senede 200-250 ÖOrtaokul oirehneııı almağa başlıyoruz. Bu yeni elemanlar bilhassa okul binası yaptirmış olan şehirlerin öğretmen ihti- yacını karşılamağa çalışacağız. İzmirde Ortaokul ihtiyacına gelince; burada İlkokullarda mecburi tahsil yaşındaki ço- cukların & 80 ni okutulmak- dadır. Bittabi bunlar Ortaokula başvuracaktır. İşte İzmirde bu ihtiyacı karşılamak üzere İlk- okulların ve halkın en kalaba- hk bulunduğu Eştefpaşa ve Tilkilik semtlerinde iki Orta- okul vaptirmağı MW Bu binalar bitinceye kadar mevcut ve bulabildiğimiz bina- larda ihtiyaca göre çifte ted- risat yaptırmak süretile Orta- okul — ihtiyacını — karşılamağa uğraşacağız. Okul kitapları: İlk ve Ortaokulların ve Li- selerin kitab işlerile Vekâlet birçok meslektaşları vazifelen- dirmiştir. İlkokullar için mü- sabakaya koönan kitaplardan bazıları Devlet basimevinde bastırılmaktadır. Diğer — okul- ların kitapları da hâzirlatıl- maktadır. Bu ders yılı için yetiştirilmesi zarüri olan ki- taplar vaktinde tâlebenin eline verilecektir. Yıgoılıvya Iırılınıı doğum yıldönümü Belgrad, 6 (Radyo) — Yu- göslâvya kralı S. M. ikinci Piyerin doıııııııı M üncü yıl- dönümü, bugün bütün Yugos lavyada muazzam merasimle kutlulanmıştır. Belgradda kral sarayıtda müazzam — merasim yapılmış, öğleden sonraki geçid resmi çok parlak olmuştur. Bütün kiliselerde, kralın uzun ömürlü olması için âyinler vapılmıştır. Şenlikler devam etmektedir. hıywle gözlerinin içine baktı, fakat pıM bu defa gözlerini inditmedi: — Hayır, sandiğiniz sebeb- ler yok.. Dedi, — Evet, ben Viktoru cid- den çok severim. Hatırasını hiçbir zamnan unutamıyacağım. Bunu iyi biliniz! Profesör, bu sert sözler önünde gözlerini indirdi ve: — Tecrübeye başliyalım mı? Diye sordu. — Lütfedersiniz. — Pek âlâ siz de kulakla- rıniza şü ahizeleri takınız. Lidya bâaşindaki — şapkayı| çıkardı; kıvırcık ve siyah saç- ları, sanki abanostan bir taç. gibiydi, Profesörün verdiği ahizeyi kulaklarına taktı. Pro- İnebolu faciası — muhakemeye devam edildi İnebolu faciası maznunları. nın muhakemelerine dün şeh- rimiz Ağırceza mahkemesinde devam edilmiştir. Maznunlar: dan B. Mehmed Ali ve Rami kaptanlarla çarkçı Salim mah- ketiede hazirdilâr, diğer maz- nün B. Halid gelmemişti. Mahkemece, maznun B. Ha- lidin gıyabında muhakemeye devam edilmesi kararlaştırıl- dıktan sonra - İstikbal vapuru lostromusu B. Tahsinin şahid sıfatile iladesinin Rize Ağır- ceza mahkemesince alınması hakkında — yazılan — talimata henüz cevab gelmediği anla- şıldi ve tekid yazılmasına ka- rar verilerek muhakeme 4 Bi- rinciteşrine bırakıldı. Bir yanlışlık Edip Kemalin (Kanunları: mız) adındaki kitabınin altincı cildinde yazılı kanunda bir erin Ramazan ayına aid yevmi pirinç istihkakının sehven (520) gram gösterildiği, halbuki as: bnda bunun (250) gram yazilı olduğu ve istihkakların tesbi: tinde bu miktar üzerinden he- sab edilmesi Maliye Vekâletin: den bir tâmimle şehrimizdeki alâkadarlara bildirilmiştir. Bir infilâk 40 amele enkaz altında kaldı Sofya, 6 (Radyo) — Kömür madenleri ocağında bir kaza neticesi olarak inhidam vukua gelmiştir. 40 amele enkaz al- tında kalmıştır. Bunlardan 26 sı diri olarak- çıkarnlmış, iki ce: sed de bulunmuştur. Diğerle- rinin akıbetleri meçhuldür. Belgradda bir tevkif Bolıııd 6 (Radyo)— Meb- eski nazır Yanisin uvlıl edildiği söylenmektedir. Konkordatonun — tasdikinden: beri hükümet aleyhinde çalışan Yanis, bir müddet evel fır: kadan da - ayrılmış- bulunu- yordu. Amiral Horti Müss de z D Viyana, 6 (Radyo) — Pöş teden alınan nnhMre göre, Amiral Horti, B. Hitler: le bir mülâkat yapacak ve bundan sonra B. Müssoliniyi de ziyaret edecektir. B. Dekanya ılloook Cenevreye Peşte, 6 (Radyo) — car Hıwyı Nazırı B. Dık—- gârib bir hal vardı. Yantında- ki harikulâde güzel vücud, profesörün asabını bozuyordu. Profesörün — damarlarında yıll-hı—oli kanı — do- laşmıya başlamiştı. - Halbüki profesör, bütün — gençliğini sadece ilim ve fenfe fedâ et- miş bir adamdı. Bugün bu v ştrd ğ ibeli profesörün — benliğini — Küvvetli ve manyatik -bir cazibe profesörü çekiyordu. Profesör iğildi ve genç kadı- nın güzel elini öptü. Ptofesör bu elin üzerine iğilmiş -bir halde kaldı ve Lidya dâ elini çekmedi. Bu vaziyette bir — Sonu Var —