31 Ağustos 1937 Tarihli Anadolu Gazetesi Sayfa 3

X Bulgar kralı Başvekilimize taziyet telgrafı çekti Ankara, 29 (A A.) — Baş- vekilimizin kardeşini kaybet- mekle uğradığı matem üze- rine Bulgar kralı Majeste 30 ris aşağıya dercettiğimiz tazi- yet telgrafını çekmi#ir: Üi Son Ekselâns İsmet İnönü Başvekil Ankara Ekselânsınızın uğradığı acı matem hakkındaki hazin ha- beri aldım. En samimi tazi- yetlerimi arzederim. a Boris Başvekil İnönü bu çok dostane ve nazikâne alaka- dan derin bir surette müte- hassis olmuş ve aşağıdaki telgrafla teşekkürlerini — bil- dirmiştir: : Sa Majeste Boris Bulgar kralı — — Majestelerinin göndermek lütfunda bulundukları telgraf- tan son derece ışıüteh.u;. olarak hararetli minnettarlık hislerime itimat ve derin ““ğürmetimin kabul buyurulma. Bnrica ederim. Ca İsmet İnönü N— — — — — Alman papazları Yakında Vatikana gide- /— cekler.. Berlin, 30 (Radyo) — Al- man Katolik kilisesi erkâm, yakında Vatikana giderek pa. pa ile temasa gel F ve Almanyada kilisenin bugünkü vaziyeti hakkında izahat vere- ceklerdir. Hait Papazlar, Vatikana harekc! cluıeâ::' evel Alman Hırıuy_ı: Nazırı Von Nöyrhatla bir mü- lâkat yaj lardır. P: , kiliselerde verdik- leri bir emirde, nııyonllll_t' lerle mücadeleye devam edilk mesini bildirmişlerdir. İtalya kabinesinde Mühim değişiklikler yapılacak.. Roma, 30 (Radyo) — Faşist büyük ıııediıîninr. mühim ka- rarlar vereceği, İtalya kabii sinde vv: “sefirler ırz:uıdı ı:; him değişiklikler yapılacağı söyleniyor. ANADOLU Günlük siyasal gazete Hıyd:r ;MWKTEM Umumi neşriyat Ve yazı işleri Müdürü; Hamdi Nüzhet Çunçar İdarel İzmiz. İkinci- Beyler eait C. Halk Partisi binası içi Telgraf: İszmir — ANADOLU Telefon : 2776 « Posta kutusu 405 ABONE ŞERAITİ Yı 1200, altı aylığı 700, üç Ve ylığı 500 kuruştur. Yabancı memleketler için senelik abone Gereti 27 liradır. Valânsiya, 30 ( Radyo ) — İhtilâlciler, dün gece saat iki- de Valânsiyayı bombardıman etmişlerdir. Halk, asi tayya- relerin vürudunu haber alınca büyük bir telâş göstermiş ve herkes yatağından kalkarak bodrumlara koşmuştur. Asi tayyarelerin — attıkları bombalardan Valânsiya hari- cinde 36 kişi ölmüş ve pek çok kimseler de yaralanmıştır. Aragon cebhesinde Milis- lerin yaptıkları taarruz, tama- men akim kalmıştır. Bunu takib eden şiddetli bir mukabil taarruz da Kata- lonyalılar - tarafından püskür- tülmüştür. General Frankonun - plânı, Asturyayı temizlemek ve ta- sarruf edeceği 50 bin askerle Hariciye Ve l Bana Güneî miz Cenevreye gidiyor Konsey bu toplantı- sında neler görüşecek İstanbul, 30 ( Hususi muha- birimizden) — Hariciye Ve- kilimiz B. Tevfik Rüştü Aras birkaç güne kadar konsey müzakerelerinc - iştirak etmek üzere Cenevreye hareket ede- cektir. Konsey ruznamesi henüz malüm olmamakla beraber Roma imparatorluğunun ta- nınması, Akdenizdeki son hâ- diseler dolayısile devletlere verdiğimiz nota etrafında ko- nuşulması muhtemeldir. Hariciye Vekilimiz bu seya- hatinde Köstence yahutta ÂAti- na yolundan birini tercih ede- GüMş Hacıköy Seylâb felâketi gör- dü zarar çoktur ıslınbul. 30 (Hususi muha- birimizden) — Gümüş Hacı- köy _hziıı seylâb felâketi ge- çirmiştir. Seylâb neticesinde binlerce — yurddaşımız barksız kalmıştır. İki yüz elli ev tamamen ye kılmış, bulunuyor. - Ölenlerle kayboların sayısı da on birdir. Maddi zararın bir milyon li- rayı tecavüz ettiği — bildiril. mektedir. Festival bitti İstanbul, 30 (Hususi muha- birimizden) — Festivalin son günü olmak münasebetile bu Beyleri sarayında :::”lık bir balo verildi. Bal- kan milli oyunları ” oynandı. Güzel ve nezih surette geç vakitlere kadar eğlenildi. Belçikada ruhani mera- sim yapıldı Brüksel, 30 ( Radyo ) — Kraliçe Astridin feci ölümü- ölümünün ikinci yıldönümü münasebetile bugün Belçikada ruhani merasim yapılmıştır. evsiz, Şehir civarına atılan bombalardan otuz altı kişi ölmüş ve pek çok kimseler de yaralanmıştır Aragon ve Madrid üzerine yürümektir. Bir İtalyan fırkası, şimdiden Satanderden Saragos cebhe: sine gönderilmiştir. Dün bir hava muharebesinde sekiz Mi- lis tayyaresi düşürülmüştür. Milislerden bir çok güruplar teslim olmaktadırlar. Paris, 30 (Radyo) — (Su- dan) adındaki İspanyol vapu- ru, (Taraguna) dan gelirken meçhul bir denizaltının - taar- ruzuna uğramış ve yediği bir toapille sakatlanmıştır. Kaptan vapuru güç halle (Porvandr)e götürebilmiştir. Madıid, 3 (Radyo) — İhti- lâlciler; dün, Üniversite ma- hallesini bomadıman etmişler ve büyük hasarat yapmışlar- dır, muhteliti Pire takımını yendi İstanbul, 30 (Hususi muha: birimizden ) — Pire takımı, önümüzdeki pazar günü dört kulüb muhtelitile maç yapa: yapacaktır. Bu maça çok eheemmiyet verilmektedir. İstanbul, 30 (Hususi muha- birimizden ) — Pire muhtelit takımı ikinci maçı bugün Fe- nerbahçe - Güneş — muhtelitile yaptı. Stadyom bu mühim maçı görmek üzere gelen bin- lerce seyirci ile dolu idi. Enerjik bir oyun oymyan Fener-Güneş muhteliti, birin- ci devreyi 1-0 mağlüb bitirdi- ği halde ikinci devrede üç sayı yaparak misafir takımı 3-1 yenmiştir. Sabiha Gökçen Askeri diplomasını aldı.. İstanbul, 30 (Hususi Muha- birimizden) — İlk kadın tay- yarecimiz Bayan Sabiha Gök- çene bügün kskeri diploması verilmiştir. Bu —münasebetle Eskişehirde merasim yapılmış, Orînen_l Fahrettin — Altay mühim bir nutuk söylemiştir. OÖrgeneral bu nutkunda bi- ricik kadın tayyarecimizin ifa ettiği hizmetleri ve gösterdiği muvaffakıyetleri anlatmış, ken- disinden daha mühim hizmet- ler beklediğini söylemiştir. Bayan Afet Bük. reşe gitti İstanbul, 30 (Hususi muha- birimizden) — Türk Tarih Kurumu asbaşkanı profesör Bayan Afet, Devlet hava yol- larının hususi - tayyaresile bu- gün Bükreşe hareket etmiştir. Bayan Afet Yeşilköy hava is- tasyonunda birçok zevat tara- fiından hararetli Bbir surette uğurlanmıştır. B. Vels Serzburga vardı.. Serzburg, 30' (Radyo) -— Amerika Hariciye Nezaret müs- teşarı Vels, bugün Küin Meri vapurile buraya gelmiştir. IZ — Başı T inci sahifede — 30 Ağustos; öldürülmek is- tenen Türkün hayat eseri, ha- maset ve kahramanlığının te- celli sahası ve bütün cihana iman ettirdiği yüksek vatan- perverliğinin timsalidir. 30 Ağustos büyük milletin başardığı inkılâblarının esasımı çizdiği gündür. 30 Ağustos, azim ve iman, kin ve intikam hamlesi olan Türk ordusunun ateşten bir çember içinde yalnız bir düş- manı değil, bütün düşmanlığı erittiği gündür. Ey büyük ulusum! Ne mut- lu sana ki böyle kahraman bir ordun var. Ey kahraman ordum! Ne mutlu sana ki başında böyle eşsiz bir Başbuğun var. Alkışlanan bu nutku müte- akıp Müstahkem Mevki ko- mutamı general Rasim Aktuğ kürsüye çıktı ve çok - veciz olan şu nutku verdi: General Rasimin nutku Arkadaşlar; Bugünün askeri bakımdan değeri, bütün yurddaşlarımca artık bellenmiştir. Çünkü bu yurdun uyanık, yiğit çocakları memleketin sinesinde — olup bitine yabancı — kalmıyacak kadar nurludur, şuurludur. Genç subayımız, gönlümü- zün acısile, tatlısile yaşıyan hatıraları işte bir defa daha gene canlandırdı. Bu - itibarla ben artık bugünün geçmiş hatırasının zevklerini - deşele- miyeceğim, onları gönlünüzün en aziz köşesinde, kendi ken- dinize yaşatınız. Yalnız ben bugünün, eski- den olduğu gibi bu yıl - için de, gelecek yıllar için de büyük, yüksek ve tarihf müj- deler taşiyan esas değerini anladığım gibi anlatmıya ça: lışacağım. Hep biliyoruz ki bugün, bu zafer bayramı Başkumandan- lk meydan muharebesinin yıl dönümüdür. Öldürülmek istenilen bir ulusun ebedi . kalkınması gü- nüdür bul Bugün Türkün oğlu; insen- larca tanınan ve henüz tanın- mıyan bütün güç ve kuvyetle- rin sönmez Iışığını tâşımakta olduğunu karanlık görüşlülere göstermiş, erler meydanında galib gelmiş ve bu galebesile nihayet kısa bir zaman sonun- da yalnız komşularımızı değil, cihanı bize dost etmiştir. Şu- rasını teslim ve kabul etmeli- dir ki, Türkün kazandığı bu zafer Başkomutan Atatürkün önderliğile elde edilmişti. Dün- yanın en kahraman eri olan Mehmedçiği en iyi anlıyan o oldu, en kıt malzeme ve vası- talarla, en son sistem silâhlarla mücehhez orduları Mehmed- çikle elele vererek o yendi. Bu itibarladır. ki, bugünkü gün, Türk ulusuna ve ordu- suna olduğu kadar onun Baş- kumandanlığına da — hayranlı- ğımızı göstermek — günüdür. Evet, zaten hepinizce de bi- lindiği veçhile bugünü yara- tan (Ondan), Başkumandan biraz bahsedelim: Şerefli, sevinçli günlerimizde Onu zikretmek yalnız bir ev- de değil, Onun adinı dilimiz- de, gönlümüzde her vakit o afer Barai düyü heyecanla kutlulandı duğu gibi böyle bayram gün- lerinde daha büyük bir heye- canla gezdirmek bizim bir ih- tiyacımızdır. Ondan bahsetmek herşeyi ifade eder, isteklerimizi top- lar, gönüllerimizi birleştirir, bizleri — biribirlerimize — daha kuvvetle bağlar. İşte, şimdi hepinizi Onun varlığında top- lamak istiyorum. Bugün anıd- ları anmak ve endiçmek gü- nünde yalnız Onun anılması, aramızdan çekilmiş, gitmişle- rin rublarını ve yaşıyanların gönüllerini şadetmeğe — kâli gelir. Arkadaşlar, O yalnız Türk cumhuriye- tinin bildiğimiz hududları için- deki Türklerin veya şimdiki dünyanın dört tarafına dağıl- miş ve cevherini muhafaza edegelmiş olan Türklerin değil, fakat tarihin zaptedemediği zamanlardaki ilk yaradılış de- virlerindeki büyük — Türklük bünyesini, büyüklüğünü, izze- tini, kudretini, nurunu şahsında toplamış bir mevcudiyettir. O, görmek istediği zaman önünde hail kalmaz, gözlerin: den çıkan ışık dalgaları, bütün karanlıkları deler, geçer. Geç: mişi gördüğü gibi' geleceği de herkesten iyi görür. Onun öngörü kudreti kar- şısında hiçbir şey saklı kal- maz, ona hiçbir. sır yoktur. O, bugünün azametini rubu asra yaklaşan bir geçmişte Arıburnunda, Kemal yerinde görmüş ve bu savaşın şevketli ziyasını kendine mahsus da- hiyane işaretle muhitinin şaş- kın gözleri önünde canlan- dırmıştı. O, yurdumuzün na- sıl bir akibete gireceğini he- pimizden daha geniş sezmiş, görmüştü. Çünkü o, genişlemek iste- diği zaman kalbinin esiri kal- mamanin yolunu bulmuş, ben- liğimizdeki kudretin kullanıl- ması tarzını muhitine, — ordu- suna, yurdunun bütün ulusuna da öğretmek faziletini göster- miştir. Onun için zaman ve mesafe ile keyıtlanmak — mecburiyeti yoktur. O lüzum gördükçe küdretli — kollarını uzatır, o mahia — tanimıyan kollar gittiği yerde sulh ve selâmet hüsnüsaadet, yümnüemiyet ya- ratır. İşte o gözlerin parlaması, ©o kudretli kolların uzamasile- dir ki bu uğurlu gün yaratıldı. Ve bugüne kadar neler ypıl- dı, neler yapıldı. O, yalnız bugün değil, da- ha çocukluğunda, talebeliğinde öğretmenleri tarafından (Ke- mal) mefhumuna sembol se- gildiği gündenberi, memleke- tin maddi ve manevi kema- line yarıyacak ışıklar saçmağa başlamıştır. Mekteb sıralarında başlıyan (Kemal) izleri biri- birini besledi, bugünkü şek- lini aldı, Kemal; (Kamâl) oldu. Evet, Kemal, Türkün biricik we yıkılmaz Kamâli, yani kâa- lesi oldu, kâbesi oldu, niha- yet Kamâl, kendi kalesinin, kendi benliğinin ulu burcuna kendi elile, kendi heykelini dikti. İşte, o yüksek kalenin yapı- cısı, sahibi o Atatürktür ki, Bugünü yaratmakla kalmıya- -| yare bayramı Ankara, İstan- a D aa k bir | cağını, bize her yıl gösterdiği | diğer harikalarla anlattı. Daha ilk Zafer bayramını kutluladı. ğgımız tarihtenberi hangi bay: ram vardır ki, girdiğimiz yeni senenin yeni bir müjdecisi ol: masın. Bu itibarla bugünü, geçmiş zaleri kutlular ve bu uğurda fedakârlık gösterenleri, can verenleri saygı ve sevgile anarken gelecek bahtiyarlıkla: rımızın muhakkak — midecisi olan bu uğurlu günlerde Baş buğumuzun, Türkün Atasının ve onun kurduğu *Cumhuriye- tin şuurlu ve uğurlu hüküme- tinin, Türk ulusunun ve yalnız Türk yurdunu değil; cihan muvazene ve selâmetini koru: mak - için pekleştirdiği Türk ordusunun selâmeti için temiz ve saf gönül duygularımızı, yüksek dileklerimizi hep bir den, bir ağızdan, birlikle, bir- liğe doğru yükseltelim. Yaşasın Atatürk, — yaşasın Türk cumhuriyeti, yaşasın Türk ulusu ve ordusu. j Geçid resmi Heykelin önünde yapılan bu merasimden sonra Atatürk heykeli selâmlanmış ve ğ resmi için Birincikordondaki tribünlere — geçilmiştir. Çok muntazam ve muhteşem geçid resminde ordu, komutan General Rasim Aktuğu selâm- lamıştır. Şahin bakışlı Meh: medçik; bütün askeri kudret| ve kuvvetini ;öılqefei şanla, şerefle geçmiş, topçu, — istih- kâm, muhabere, deniz kuv- vetlerimizin ve motörize or- dunun, dafi tayyare toplarının, jandarma, polis ve belediye zabıta kıt'alarının geçişi, hal: kın fevkalâde sevinç ve teza- hüratı arasında alkışlarda kar- şılanmıştır. Geceki tezahürat Geceleyin de büyük şenlik ve tezahürat yapılmış, tener alayları tertib edilmiş, resmi ve hususi binalar elm aydınlatılmıştır. . Balo — ği Dün akşam ordu evinde bir de balo verilmiştir. Süslü şehir Bütün şehir, dün zafer bay- ramı şerefine ve| fevkalâde bir şekilde süslen- mişti. Türk Hava kurumu men- featine müteaddit kollar tara- fından rozetler tevzi edilmiştir. Ankara ve İstanbulda.. İstanbul, 30 (Hususi muha- birimizden) — Zafer ve tay- bul ve memleketimizin herta- rafında parlak bir — surette kululanmıştır. — Genel — Kür- may Başkanı Mareşal Fevzi Çokmak Ankarada ordu na- namına tebrikleri kabul - et- miştir. $ Bayram münasebetile yurdun dört köşesinden Atatürke teb- rik telgrafları gelmektedir. Nazillide Nazilli, 30 (Hususi)— Zafer ve tayyare bayramı parlak me- rasimle kutlulandı. Sabahleyin askeri kabul merasimi yapıldı. Törene Halkevi — bandosunun çaldığı istiklâl marşı ile baş- Jandı. Bütün — yönkurullar özel ve resmi müessese başı kanları törende hazir bulun dular.