1 Temmuz 1937 Tarihli Anadolu Gazetesi Sayfa 3

1 Temmuz 937 (XT dİrak gençleri — | 500 Talebe gelerek okul- larımızda okuyacak. İstanbul, 30 (Hususi) — Irak talebesinden 500 gencin, mem- | ümize gelerek mektepleri- ııı'lfle okuması, Irak hüküme- | tince kararlaştırılmış ve hükü- l Metimizden bu hususta müsa- ade istemiştir. - Hasıl olan, muvafakat üze- Tine İraklı gençlerin, bu ders senesinde memleketimizde bu- Tunacakları bildirilmektedir. , İzmir fuarında çkiye müsaade edildi Ankara, 30 (Hususi) —İzmir fuarında içki kullanılmasına Dahiliye Vekâletince müsaade edilmiştir. Opçu atış talimleri Büyük muvaffakıyetle bitti nbul, 30 ( Hususi ) — gün, Metris topçu endaht Mektebinde, komutanlarımızın & runda topçu atış talim- Ti olmuş ve büyük bir mu: tle neticelenmiştir. İngiltere kabinesi Dün toplandı t a » 30 (Radyo) — İn- Biliz kabinesi, Başvekil (Nevil berlaynlın riyaseti atltın- d_. toplanmış ve beynelmilel vaziyeti tetkik ettikten a Fransada başgösteren Mali buhran etrafında da ko- tur, Belçika Eski Muharipleri kabine- hİn istifasını ve parlâ- Onun lâğvını istiyorlar HB"*IEİ, 30 (Radyo) — Es- h';tı' ipler cemiyeti idare İi ; Kral Leopolda verdik- * bir muhtırada, kendileri- ' kabul edilmesini - rica et Tişlerdir. ça Kral, Cuma günü cemiyet ı"ikl'ı hfye!ini kabul edeceğini '_"lllıtir. - ylendiğine göre, eski mu- m"- kabinenin — istifasını, Mmentonun feshini ve af y lünun İâğvini — istemek- Romunya.Çeho:. lovakya Mühim bir muahede « — aktettiler İ.hq. 30 (Radyo) — Ro- 'a ile Çekoslovakya ara- Mühim bir mukavele Ye Sdilmiştir. Bu mukavele- % Çekoslovakya silâh Tün 1, Romanya - ordusu- hep çç Potörize edilmesi — için , ı—:"ü Vesaiti - verecek, bu " Parasını bir bangerler ödiyecektir. | ANADOLU ğ 'lük siyasal gazete Bip ve başyı 5Ha P * başyazgamı Unyydar Rüşdü ÖKTEM Katüra iyat ve yazı işleri K_'_nınııu Nüzhot Çançar i Beyler Pııd.ısîyiun T;:âıı : İzmir — ANADOLU AXBM“ » Posta kutusu 405 mg"ismm : liğı 700, Ş Ylağı 500 klıîıusıııın Za A ture " "N-_E kuruştur —— A ———0 Tunce-lide Şakilerden 36 kişi nehi- ANADOLU re düşerek boğuldu Şeyh Rıza, hükümetimizden aman diledi, tarama ameliyesi bitmek üzeredir İatanbul, 30 (Husasi) — Şeyh | köylerine iade eylemektedir. Rıza, hükümetimize gönderdiği bir mektubda, aman dilemekte ve )4 bahatleri başkalarına — atfeylemek- tedir. Hükümet, Şeyh - Rızanın evin: de yaptığı bazı — araştırmalarda, şeyhliğe aid bir takım kitablar ve isyanı nasıl bazırladığını gösteren | kâğıdlar bulmuştur. İnanbul, 30 (Hususi) — Hü- kümet Dersimde suçu olaıyanları derhal serbest birakmakta ve onları Ademi müdahale komi- Şakilerden bir. kısmı, Munzur suyu şimalinde koçmak üzere bir köprüden geçerket köprü yıkılmış ve otuz altı kişi nehire düşerek boğulmuştur. Tarama ameliyesi, Monjor neh: rinin şimaline doğru devam etmek- te ve mütemadiyon ilerlemektedir. Bu ameliyenin, bu hafta içinde sona ermesi ve Dersim hâdisesinin tamamen tarihe — karışması mn- | hakkı tesinin bir tebliği Tâli komite yarın to_plaııacak ve gonüllü. lerin geri çekilmeleri işini konuşacaktır Londra, 30 (A.A.) — Ade- mi müdahale tâli komitesinin dünkü toplantısının sonunda bir tebliğ neşredilmiştir. Bu tebliğde evvelâ B. Crandinin geçenlerde İspanyaya İtalyan kuvvetleri çıkarılmış olduğuna dair Valânsiya hükümeti tara- fından ileri sürülen iddialar hakındaki tekzibinden bahse- dilmektedir. B. Grandi İspanyaya gö- nüllü gönderilmesi hakkında komite tarafından ittihaz edil- miş olan karardanberi İspan- yaya bir tek İtalyan gönüllüsü bile gitmemiş olduğunu tas- rih etmektedir. Deniz kontrolu plânından bahseden Lord Piymouth bah- Ti tarassud sistemini tanıtmağa matuf proje hakkırda izahat izahat vermiştir. İngiltere ve Fransa hükümetleri bu proje mucibince İspanyanın bütün sahillerini kontrol altında bu- lundurmak — mesuliyetini üzer: lerine almak olup kontrol icra eden gemilerde bitaraf mü- şahidler bulundurmak — husu- sunda esas itibarile mutabık kalmışlardır. İngiltere İspanyol cumhuri- yetçilerinin ellerinde bulanan sahillerin kastrolu mesuliye- tini deruhte edecek, İspanya dasyonalistlerinin ellerinde bu- lunan sahillerin kontrolu me- suliyetini ise İngiltere ile Fran- sa müştereken deruhte ede- ceklerdir. Belçika, Çekoslovakya, Sov- yet ve İsveç mümessilleri bu teklifleri müsaid surette kar- şılumışlardır. Alman ve İtalyan mümes- silleri ise zaruri muvazene ve bitaraflığa istinad — etmiyen her türlü teklife prensip - iti- barile muhalif olduklarını be- yan etmişlerdir. Bütün murahhaslar teklifi kendi hükümetlerine bildirme- ği taahhüd etmişlerdir. Ecnebi gönüllülerin geri çağ- rılması hakkındaki kısa bir müzakereden sonra tali komi- mitenin kontrol ve gönüllüle- rin geri çağrılması meseleleri- ni tetkik etmek üzere 2Tem- muzda toplanması karar altı- na alınmıştır. Alman ve İtalyan murahhas- ları Roma-Berlin hükümetleri- nin kendi müdahale müşahit- lerine istifa etmelerini emret- miş olduklarını komiteye bil- dirmişlerdir. Amerikalı Yugoslavlar Belgrada bir heyet gönderdiler Belgrad, 30 (Radyo)—Ame- rikalı Yugoslavlar namına Belg- rada gelen heyet, dün Belg- radda kalmış, öğleden evel tayyare fabrikasını ve Kral sarayını ziyaretle kral defte- rine adlarını yazmışlardır. Öğ- leden sonra Başbakan B. Sto yadinoviç tarafından — kabul edilen heyet şerefine akşam, belediye tarafından bir ziyafet verilmiş, nutuklar söylenmiştir. Umumi harb esnasında Ame- rikadaki Yugoslaklar, 20,000 gönüllüyü Yugoslavyaya gön- dermişlerdir. Amerikada bu- lunan Yugoslavların - ekserisi, Avusturya idaresi zamanında hicret etmiş Yugoslavlardır. İhtilâf büyüdü Varşova, 30 (Radyo)— Baş Piskos ile hükümet arasındaki ihtilâf büyümüştür. Parlâmento fevkalâde bir içtimaa davet edilmiştir. Şehir gazinosunda Doktor J. ROZENFELD'in Tahtı idaresinde | î & 8 BAYAN ile Şef d'orkestr İ | Brüksel beynelmilel sergisinde birinciliği ihraz eden 9 kişilik Viyananın en meşhur orkestrası az ve kol HER AKŞAM devam edecektir, &h4 Yer ürünlerinden Hava Kurumu hissesi Hazırlık komisyonu raporund' teklif edilen nisbetler İ LoidCorcun biî yalanı Eğer Loid Corç, bir asır, iki, üç asır evel söyleseydi, *kâhindir,, diye etrafında top- lanılır, ona karşıdan istavroz çıkarılırdı. Çünkü o: — Güneşte bir harp olsa, Türkler merdiven kurar da o harbe iştirak ederler. Demişti. Tarihimizin tedkik ve tecrübesinden çıkarılan bu neticeyi, biz yalanladık. O kadar ki, Loid Corcun sözünü, bugün, şu şekilde kullansak da hakkımız vardır: — Türkler o kadar sulhper- verdir ki, dünyada değil, gü- neşte bile bir harp olsa mer- diven kurup onu söndürmeğe çıkarlar, Yeni siyasetimizdeki milli ifade şudur: Harp etmek kolaydır, dişe kadar - silâhlamılır. ve harbin kapısı açılabilir. Fakat asıl marifet sulhu yaşatmaktır. Harp, taarruz mahiyetinde kaldıkça bir hodgâmlık, bir insanlık — düşmanlığıdır, — bir ilim ve medeniyet düşmanlı- ğıdır. Bugün, zaferin arkasın- harbin muhasebesini i borçlu olarak çıkarabilecektir. Buna mukabil sulhu ve onun teferruatını, neticelerini düşü- nünüz. Arada ne müthiş fark vardır? Biliyoruz ki bütün bu söy- lediğimiz şeyler, her hilekâr bakkalın terazisinde ayrı ayrı siklette tartılır. Bizim terazimiz ise, kiloyu bilmiştir, hiç saçmiyor: Sulha âşıkız, fakat icabında seve seve, sevine sevine harp edeceğiz. Dünyanın geçirdiği bu buh- ranlı günlerde, bu esası kısa- ca not etmek te faydalıdır elbet te: Namuslu Türk vata- nıni, namuslu - bir millet ola- rak yaşatacağız.. Fazla izaha lüzum yok.. Kalbimizde bile bu endişenin şerefli bir his- sesi vardır. Loid Corcun, harp için gü- neşe çıkabileceğini söylediği Türk milletini bir de bu asrın genç, güzide ve — kuvvetli bir diplomatından, İngiliz Ha- riciye Nazırı M. Edenden din- ledik.. Bu tanınmış devlet adamı, Avam kamarasında, Türkiye Başvekilinin 14 Ha- ziran tarihli nutkunu sevine sevine kaydetti. Çünkü bu nutuk, sağdan, soldan tokat yemiş asil ve ana bir müesse- senin - Uluslar sosyetesinin - varlığına hürmet ve kıymet veren bir nutuktu.. Nitekim, Avam kamarası da Başbaka- nımızin nutkunu, uzün uzadıya alkışladı. İngiliz dostlarımız gibi, her dost ve her millet bilmelidir ki, sulh ve hakkı müdafaa davasında onlarla beraberiz.. Haksız yere, güneş ayağımıza inse bile harp etmeyiz. Fakat hakkımızı çalar da güneşe ka- Çırırlarsa, güneşe de çıkarız evvel Atatürk! Orhan Rahmi Gökçe l elkiskdilli e et yeaeğ çei Silâh taşıyanlar Kemerde yapılan silâh araş- tırmasında, Caler oğlu Salâ- hiddinde bir tabanca ve Ah- med oğlu Kenanda da bir Ankarada toplanan Türk Hava Kurumu orta Anadolu yer ürünleri köngresinde ha- zırlık komisyonunun bir rapo- tü okunmuştur. Hazırlık ko- misyonu; Türk Hava Kurumu için bir gelir kaynağı ve hal- kımızın da havacılığa — karşı göstediği alâkanın maddi bir ifadesi olan yüzde ikiyle işini düzenliyecek mahiyette olmak üzere şunları teklif etmektedir: Son yıllar - içinde - İzmir, Trakya ve Marmara havzası köngrelerinde toplanan mem- leket mümessilleri, Türk Ha- va Kurumu iş talimatnamesi- nin, yer ürünü çerçevesi içine bütün istihsal maddelerini al- mış olan 158 inci maddesinin tatbikatı üzerinde çok faydalı kararlar kabul etmişlerdir. Bu koöngrede kurum için halk ta- rafından verilen payların, pay alınan ürüne göre yüzde nis- betleri tesbit olunmuş, bu nisbetlerin tahsili hususunda daha kolay — usüller bulün- muştur. İki yıldanberi yapılan tec- rübeler sonunda adı geçen mıntakalarda — tatbik edilen usüllerin Orta Anadolu min- takasına da — teşmili — faydalı olacağı Türk Hava Kurumu yüksek genel idaresice anla- şılması üzerine Ankarada 10 Haziran 937 iarihinde Hava Kurumu binasında yapılan ma- halli toplantıda cereyan cden müzakere sonunda coğrali ve iktısadi durumlarile iklim ve tabiat şartları ve bu - şartlar altında vücud bulan ürünleri az çok biribirine benzeyen Orta Anadolunun vilâyet ve ilçelerinden çağırılacak mü- mesil üyeler huzurile akdedi- lecek kongrenin tetkik ve tas- vibine sunulmak üzere Orta Anadolu mıntakasında Türk Hava Kurumu - aidatına tâbi tutulması lâzimgelen — bütün ürünlerle — canlı ve cansız diğer ihracat — maddelerinin adları ile bunlardan alınacak aidatın tahsil yollarını — ve aidat nisbetlerini gösteren İis- teyi yüksek katınıza sunuyoruz. Bu listede adları yazılı zi- raj ve nebati, hayvani ve ma- deni ürünlerle ticaret ve ihra- cat metaları her ne kadar ko- misyonumuzca köngre mınta- kası dahilinde yetişen mahsul- lerden seçilmiş ise de komis- yonumuzca hatırlanamıyan ve mahalli hususiyetleri haiz bu- lunan bazı mahsul ve metala: rın bu liste haricinde kalmış olması ihtimalini de komisyo- numuz düşünmüş ve İistede adları yazılı ve muhtelif ev- ssfta yer ürünleri ile ihracat metalarına daha bazı ilâveler yapılmasını ve hatta bunlardan mahalli vaziyetlere göre aidat- tan istisna edilmesi icap eden- lerin de listeden çıkarılmasını kongrenin tedkik ve tasvibine terketmiştir. Tahsil yolları ve usulleri Tahsil yollarına ve usulle- rine gelince: komisyonumuz, her madde ve metain gerek mıntaka haricinde ve gerek yabancı piyasalarda kemmiyet ve keyfiyet bakımlarından haiz bulunduğu sürüm kabiliyeti ile iktisadi kıymeti gözönün- ona göre aramış ve tesbit et- miştir. Meselâ: zahire ve hay- — van borsaları bulunan yerler- de kurum aidatının - borsalar vasıtasile tahsilini komisyonu- — muz en kolay ve pratik bir usul olarak düşünmüş olmakla — beraber borsalar bulunmıyan — yerlerde kurum şubelerini tah- — sil bususunda — kayıtlı bulun- durmamayı ve mahallt icap- lara ve hususiyetlere göre tı sil yollarını aramakta şubeleri — serbest bırakmayı muvafık bul- muş ve müstahsillerden toptan veya perakende olarak alınan — diğer ürün ve metalar için de — ayni usulün tatbikini faydalı görmüştür. Komisyonumuz — mensucat fabrikalarımız. mamulâtı - ile, balı ve kilim gibi imalât üze- rinden (ev sanayii hariç) de — aidat alınmasını teklif mahi- — yetinde kongreye arzı uygun — bulmuştur. Nisbetler Hazırlık komisyonu; buğday, — arpa, çavdar, mısır, yulaf, bur- — çak, çeltik, nohut, bakla, fa- — sulye, mercimek, böğrülce sa- rımsak, soğan, kuru üzüm, kavun, karpuz, bal, petmez, sirke, afyon, tütün, haşhaş, — anason, kenevir, keten, la- — hin, balmumu, susam ba- hk, ve ihraç edilecek derileri ve — diğer derîlerv;.v den yün, tiftik, kıl, kereste, alçı, kireç, tuğla, kiremit, kum, çakıl, bütün madenler, man- gal kömürü, ot ve saman, çimentodan yüzee iki; hu- — susi — otomobillerden — 100; — taksi ve otobüslerden 50, — elektrik ücret makbuzlarından bir, şehir dışına giden oto- büslerden yüzde bir alınmasını — teklif etmektedir. Ğ Türk-Fransız — Ticaret muahedesi bugün mer'iyet mevkiine giriyor.. Paris, 30 (Radyo) — Hari- ciye Nezareti bir tebliğinde 15 Haziranda Ankarada Tür- kiye-Fransa murahhasları ara- — sında imza edilmiş olan ve 1 — Temmuzda (bugün) mer'iyet mevkiüne giren Türkiye-Fransa — Ticaret muahedesinin iki mem- leket arasında mühim iktısadi imkânlar — hazırladığını bildir- — miştir. Paris, 30 (ALA.) — Hari- ciye Nezareti 15 Haziranda — Ankarada imza edilen ve 1 Temmuzda mer'iyet mevkiine — girecek olan Fransız-Türk H caret itilâfnamesinin iki mem- leket ticaretinin inkişafı için büyük imkânlar temin —et mekte olduğunu — bildirmek- tedir. ü TAKVİM Rumi - 1353 Arabi- 1356 Haziran 12 | Rebiülabar 28 | Temmuz 1 Perşembe