22 Nisan 1937 Tarihli Anadolu Gazetesi Sayfa 2

Cevab İrfau Hazar Birkaç eihetten beni tenvir eden dostum Murad Çınarın — yazısını alâka ile okudum, Mavzuumuz, san'atklârı yapan muhit mi yabud yara tılış mı keyfiyetidir. Değil yalmız san'atkârların, hepimisin maddi ve manevi şahsiyetleri üzerinde büyük rol oymyan çocukluk hayatı, asile ve mekteb nüluzu, yaşadığımız yerdeki içlimal hava, onların müsbet ve menfi tesirleri, elbette bugün insan varlığım anlamakta en öne gelen esaslardır. Son Alman, İngiliz terbiyeci — sosyologları, yaratılıştaki istidad naza- riyesinin edebiyatçılar tarafından yişirilmiş bir saban köpüğü olduğunu #öylerler, İçtimat mubitle ve terbiye ile her istidada namzed adam ye- tiştirmenin mümkün olduğunu iddia ederler. İçtimat taklid bu ııei.ııb- lerin umdesidir. Bilhassa Behaviyorizm sistemi son zamanlarda çok rağ- bet buluyor. Biz ite, yaratılışın ve istidadın hakkını dalma kabul edenlerdeniz. Geçenki yazımızda mubitin ve vefahın da bü yaratılışa yarı yarıya - hiz- Tet ettiğini ve büyük şairi meydana getirdiğini kaydetmiştik. Azizim Murad Çınar! Hugo Pariste, bir ilim ve san'at dünyam içinde boer derdden azade yetişmeyib de fakir bir adada, fakir bir balıkçı aile. nin içinde yetişseydi asrın devi ve büyük şairi olurmuydu dersiniz? S- faletin her nevini görmüş büyük san'atkârlar bile, muvakkat da olsa ge- no seslerini duyurabilecek iyi bir muhite, elverişli vasıtalara malik olmuş, eserlerini yazacak 2zaman bulmuş, karanı oldukça doymuş insanlardır. Aradaki yüz yılların iktsadi şarılarım düşünmek şartile Fuzoli dahi zamanının orta halli bir adamıydı. Bulunduğu şehir kendisini seviyordu. Devrinin en ağdalı kültürünü hazmeden, en yüksek divanlar yazan, İs- tanbula kadar ününü uçuran adama, mahakkak ki sefalet içindeydi diyemeyiz. Nico tobumlar vardır ki, çorak yörlerde çürüyüb gitmişlerdir. Eğer büyük Hümid, memleketin en sapa köylerinden hirinde doğtaydı, gene büyük Hâümid olurmuydu dersiniz. Düşününüz! Sabahtan akşama kadâr güneşin altında çapa çapalıyan, karayağız, elleri nasırbı, yabı ayak Hâ- midi! O, belki güzel köy türküleri uydurabilirdi. Belki de, onları curada yanık yanık çalardı. Fakat inci dişleri kuru kara ekmeği kemirirken Şekspirleri, Korneyleri yani yüksek kültürü rüyada dahi göremezdi. Bu- Bgünkü san'atkâr herşeyden önce, geniş ve derin kültürlü adamdır. Mazi- nin şair telâkkisine çoktan veda ettik. Artık şair gökten sembille imni- yor. Bir filesofi yapıyor. Hatta filozoftan duha çok okumak mecburi- tinde kalıyor. İşte Hâmid bu neviden bir şairdi. Ve birinci yanmıda söylediğim şarlar olmadan büyük Hümid olamazdı. Bilmem- birleşe- Pariste olgun, dolgua, göğüs ve kalça modası başlıyacaktır. May Vestin Pariste de kendi- sine taraftar bulacağını Ame- rikalılar pek ummuyorlardı. Maamafih kadın, yüz güzel- liği kadar çok zamanlar endam güzelliği ile deerkekleri teshir miştir. Mayonezin tarihi! Herşeyin bir tarihi olduğu Gülmek yasak Birleşik Amerikada Bibledon kasabasında bir adamcağız ev- lenmiş, fakat doktorlar, zevce- sine gülmeği mucip olacak söz ve hareketlerden kat'i surette sakınmasını tavsiye etmişlerdir. Bu tavsiyenin sebebi şudur: Bu kadın; güldüğü anda uykuya dalarmış. Çok fazla güldürülürse, bir daha uyan- mamak üzere uyuması da pek muhtemelmiş. Yasakların en gariblerinden birisi de bu olsa Mayonez busene 87 inci se- nesini idrak eden bir yemektir. Mayonez kelimesi Maon ke- limesinden doğmuştar. Maon; İspanyanın Mitorka adasının Raks müsaadesi Raks için pek çok yerlerde müsaade alınır, doğrudur. Fa- kat raksın adının bile ağıza alınmaması lâziım olan yerler vardır. Meselâ bir mabedde rakıs akla bile gelmez, bir - hapisanede de böyle. Yalnız Manş denınııde Ge- bir Fransız filosu bu limanın dışında birharb kazanmış ve filoda bulunan maruf bir aşçı bu zafer şerefine en güzel ye- meklerini pişirmiş ve bu ara- da da yeni bir yemek arzet- miştir Pek beğenilen bu ye- meğe; — bulundukları limanın şerefin Maonez adı verilmiş ve gitgide bu isim Mayonez ol muştur, müsaade istemişler ve bu mü- saade İngiliz hükümeti tara- fından verilmiştir. == mn:';o_ 30 hayvan koşacak nanmasını mağlüb eden İngiliz Pazar günü “ yapılacak at yarışlarına 30 at ve kısrak girecektir. Bugün doğacak çocuklar.. Bugün yıldızların birçok ma- küs tesirleri olmakla beraber bu- gün iyi hâdiler de eksik olmuya. caktar. Bugün en ziyade güzel san'atlar mensubları için muvatık bir gün olacaktır. Bugün döğacak — çocuklar şi- rin, sevimli ve sefere meraklı ola- caklardır. İçlerinden bazı maruf şan'atkâr 've şairler yetişecektir. Bugün doğan kızlar, aile ha. yalında mesud olabileceklerdir. — Amiralı Nelsonun zenperest- liği meşhurdur, Napolyonu; Lıydı Hamiltonun koynunda wakit geçirirken Mısıra kaçıran * bu Amiralın mektuplarından bir kısmı şimdi Londrada sa- tılığa çıkarılmıştır. Laydi Hamiltona yazılmış bir mektup 85, Laydi Hamil- tondan bahseden uzun bir — mektup 100 liraya satılmıştır. | Amiralın mektuplarından mü- — gekkep bir kolleksiyona 2000 — lira teklif edilmiştir. 3 Şişmanlık modası mı? * Moda mehafilinin verdiği bazı haberlere göre, busene gibi Mayonezin de tarihi vardır. bir iskelesinin adıdır. 1850 de Bazıları kazanç 'vcr:ı':ı'ne tabi tutulacaklardır... n ae Sakerlarük m numaralı kazanç ver- gisi kanununun üçüncü mad- deıınuı 14 üncü fıkrası muci- bince vergiden muaf tutulmnası lâzımgelen mekteplerin — tayi- ninde bazı yerlerde tereddüde düşüldüğü anlaşılmıştır. Maliye Vekâletinden vılıyeâe gelen bir tamimde Maarif Ve- kâletinin resmi tedris m- larını ve talimatnamelerini ay- nen kabul eyliyen sususi ana, ilk ve orta tedrisat mektep- lerile liseler ve meslek mek- teplerinin kazanç vergisinden muaf bulunmaları lâzımgeldiği bildirilmiştir. Vilâyetimizde Maarif Vekâ- letinin resmi — programlarını tatbik eden hususi mektepler İzmir Ravzai irfan ana ve Öde- miş ana mekteplerile İzmir Yusuf Riza ilk, Karşıyaka ana mektepleri ve Kültür lise- sidir. Bunların haricinde kalan hususi Türk mekteplerile cc- nebi ve ekalliyet mektepleri- nin her birinin ayrı ayrı pro- gram ve talimatları bulunduğu için resmi tedris program ve talimatnamelerini tatbik etme- dikleri anlaşılmıştır. Bu gibi bususi ve ekalliyet mekteple- rinin kazanç vergisine tabi tu- tulmaları lâzimgeldiği bildiril- Hava seferleri Mayıstan itibaren başlıyor Mayıs ayı içinde Ankara, İstanbul ve İzmir arasında muntazam hava postaları baş- hyacaktır. Bu seferleri yapa- cak olan yolcu ve ı"’“. M tay- cııı civarında — büyük bır va istasyonu inşa edilece- ğini yazmıştık. Hangarın inşası ve sahanın tanzimi geçikecek olursa şehrimizdeki istasyon- lardan istifade edilmesi düşü- nülmektedir. Bayram Resmi devair ve mek- tebler kapalıdır Ulusal Egemenlik ve çocuk bayramı münasebetile bugün öğleden sonra ve yarın, resmi daireler kanun mucibince ta- tildir. Mektebler ise gene bu- gün öğleden sonra başlamak üzere 2,5 gün kapalıdır. rın meydana — çıkarılması için kontrol memurları - faaliyete geçeceklerdir. Beraet etti Menemen kazasının Zafer mahallesinde oturan şoför Sa- mi karısı Zekiyenin eşyasını gasbetmekle maznun Afyonlu Ahmed çavuşun ağırcezada beraetine karar verilmiştir. “HAB Şer Meclisi —a -0 a— — Kl'ıltürparlıta yapı- lacak tesisat Şehir Meelisi önümüzdeki Pazartesi günü öğleden sonra Belediye salonunda toplana- cak ve Belediyenin 937 mas- raf büdçesini müzakere ede- cektir. Geçen celsede Mecli- sin bugünkü Perşembe günü toplanması — kararlaştırılmıştı. Halbuki bugün Ulusal Ege- menlik bayramı münasebetile daireler tatildir. Meclis reisi, toplantı günü- nü Pazartesiye tayin etmiştir. Kültürparkta bazı müesse- seler tarafından - yaptırılacak eğlence vesaire tesisatının mu- ayyen müddetle intifaından sonra Belediyeye kalması hak- kında Fuar komitesine inşâat salâhiyet verilmesi Şehir Mec- Tisinin geçen günkü celsesinde teklif edilmiş ve bu teklifin Nizam Encümenine gönderil- mesi kararlaştırılmıştı. Nizam Encümeni, lâzmmgelen kararı vermiş ve mazbatasını meclis riyasetine göndermiştir. Encü- men teklifi muvalık bulmuştur. Bayanlardan mürekkep orkestra Eğlence mevzuları hazırlanıyor Fuar komitesi, dün Beledi- yede toplanmış ve ekspozan- lar için şimdiden bazı hazır- lıklar yapılması hakkında mü- zakerelerde bulunmuştur. Bu yıl Fuar zamanında İz- mirde birçok eğlence mevzu- ları hazırlandığını ve bu me- yanda mühim fudbol, güreş, tenis müsabakaları ve Sonba- har at koşuları yapılacağını yazmıştık. Bu eğlenceler mü- nasebetile İzmire fazla ziya- retçi gelmesi multtemel görül- düğünden otellerde lâzımge- len tedbirler alınmaktadır. Fu- ar günlerine mahsus olmak üzere istiyen aileler evlerine pansiyoner alabileceklerdir. Brüksel Enternasyonal Fua- rında birinciliği kazanan ve meşhur san'atkâr Viyanalı dok- tor Rozenfeldin idaresindeki doküuz Bayandan mürekkep bir orkestra İzmir Fuarının devamı müddetince Fuar ga- zinosunda vesair zamanlar Şe- hir gazinosunda çalışmak üze- re angaje edilmiştir. Bu heyet sekiz Mayısta şehrimizde bu- lunacaktır. Feci bir vak'a 3 Yaşındak çocuk boğuldu Ödemiş kazasının Tekke mahallesinde feci bir vak'a olmuştur. Topbaşı mevkiinde cambaz Velinin bahçe damın- da oturan Ali kansı Hamide- nin üç yaşındaki kızı Dürriye, nasılsa bahçe kuyusuna düşe- rek boğulmuştur. Cezalandırılanlar Sivrisinek mücadelesi için evlerindeki kuyulara — mazot döktürmiyen yedi kişi ve Gü- zelyalı semtinde denize süp- rüntü döken beş kişi beledi- yece cezalandırılmışlardır. IERI.ERİ" Vilâyetimizde iskân edilecek, inekhane yaptırılmıyacak.. ee ü geei Tarbalı kazasının Kayas çift- liğinde Ziraat Vekâleti tara- fından modern ve büyük bir inekhane tesis edileceğini yaz- mıştık. 15 bin dönüm kadar arazisi bulunan bu - çiftliğin inekhane için elverişli olmadı- ği anlaşılmış ve burada inek- hane tesisinden — sarfınazar olunmuştur. Bu arazinin ileride vilâye- timizde yeni iskân edilecek göçmenlere tevzi — edilmesi de muhtemeldir. Bu sene için- de Bulgaristandan İzmire bin göçmen ailesi getirilecek ve bu göçmenler muhtelif yerler- de iskân olunacaklardır. Balıkçılık Vekâlet, bazı ma. lümat istiyor İktısad Vekâletinden İzmir Ticaret odasına gelen bir mek- tubta balıkçılık hakkında bazı sualler sorulmuştur. İstenen malümat, mıntakada kaç balık memuru, dalyan bulunduğu, senevi istihsal ve istihlâk mik- darı, en fazla yetişen ve avla- nah balhık cinsleri, kaç balıkçı tayfası ve reisi bulunduğu, kullanılan avlama alât ve ede- vatı, istihsalâtın nerelerde sar- fedildiği, bütün — istihsalâtın amamının satılıp satılmadığı, mıntakadaki voli yerlerile bun- ların mülkiyetleri, balıkçıların şikâyetleri, koönserve ve tuzlu balık yapılıp yapılmadığı, bu şekilde senevi imalât, havyar, tarama, balık yumurtası ve bu gibi sair maddeler istihsal eden müesseseler, adresleri, yıllık istihsalâtları sorulmuştur. Aynı zamanda avlanan ve ba- hkaneye getirilemiyen yinme- ğe yaramıyan balıkların mik- darı, mıntakadaki balık istih- lâk eden yerler, buralarda kara ve deniz nakliyat şeraiti, bu yerlere her gün için muntazam nakil vasıtası işleyip işleme- diği, hnakliyat ücreti, mınta- kadaki buz - istihsalâtı, satış fiat ve mikdarı, sahile yakın yerlere kadar kar kuyuları mevcut olup olmadığı, balık- çıların senede kaç ay çalıştık- ları, halkın balıga karşı arzu derecesi hakkında da malü- mat istenmiştir. Oda, bu ma- lâmatı topliyarak — Vekâlete gönderecektir. Durmıyan otobüsler Otobüslerin durak yerlerin- de durmaları mecburidir. Bu mecburiyete — riayet etmiyen iki otobüsün şoförü, dün be- lediyece beşer Hira — cezaya çarptırılmışlardır. Ödemişte yangın Ödemiş kazasında Beşgöz mevkinde yangın çıkmıştır. İsmail karısı Bayan Ayşenin otlardan yaptığı çardağında çıkan bu yangın neticesinde çardak ile civarındaki Muha- sebei hususiye muhasebecisi Bay Mustafamın bağ kulesi ta- 22/4/937 Ü, MAHKEMELERDE: KA ı Urla yolundaki cinayet Mazrun her vakit silâh atarmış Urla civarında - iskele yolu üzerinde bir otomobil içinde sarhoşluk yüzünden arkadaşı Bay Mehmedi tabanca ile öl- düren Bay Alinin muhakeme- sine dün İzmir Ağırceza mak- kemesinde devam edilmiştir. Bu celsede iki müdafaa şahidi dinlenmiş, bu şahitler, maznun Alinin sarhoş olunca silâhını çekerek havaya ateş ettiğini gördüklerini söylemişlerdir. ğ Çünkü maznunun avukatı, bundan evelki celsede bu ci- nayette hiçbir. sebep mevcud olmadığını, müekkilinin sarhoş olunca şilâhına davranmasının bir âdeti olduğunu söylemişti. Diğer bazı şahitlerin dinlen- mesi için muhakeme, başka Hir e VREr Narlıdere cinayeti Muahakeme sona erdi Narlıdere köyünde muhtar B. Hüseyini öldürmekle maz- nun İhsan ve Hasan ile bun- ları suça teşvik etmekle maz- nun Bayan Zehranın muhake- meleri dün şehrimiz Ağırceza mahkemesinde devam edil- miştir. Bu celsede maznunlar- dan Bayan Zehranin göster- diği iki müdafaa — şahidi din lenmiştir. Seyfeddin ve Hü- seyin adlarını taşıyan bu şa- hidler, maktul muhtar B. Hüs seyinin, köy içinde ekseriya sarhoş olup — silâh attığım, ötekini, berikini dövdüğünü duyduklarını hatta kamacı B. Mehmed ile B. Samiyi döv- düğünü haber aldıklarını söy- lemişlerdir. Muhakeme, sona ermiş ve kararın - tefhimi için önümüz- deki salı gününe bırakılmıştır. Çocuğunu denize atan Kadın mahküm oldu Karşıyaka iskelesinden ha- reket eden vapurdan kucağın: daki bir aylık çocuğunu denize atan ve öldürmek istiyen Sö- keli Ayşenin ağırceza mahke- mesinde muhakemesi sona er- miş ve suçu sabit görülerek altı sene, sekiz ay hapsine karar verilmiştir. Mahkümiyet ve beraet Torbalı -Dağkızılca nahiyesi orman memuru Bay Ahmed Fevzi ile kömürcü Ali, Osman ve Mehmedin şehrimiz Ağır: ceza mahkemesinde cereyan etmekte olan - muhakemeleri sona ermiştir. Bay Ahmed Fevzi ile diğerleri orman çep ruhsatiyeleri üzerinde tahrifat ve sahtekârlık yapmaktan maz. nundular. Suçu sabit olan or* man memuru iki sene ağır hapse mahküm edilmiş, diğer maznunlar beraet etmişlerdir. İnebolu faciası maznunları İnebolu faciası maznunları- nın muhakemelerine cumartesi günü öğleden evel — şehrimiz ağırceza mahkemesinde devam edilecektir. Bu celsede, İne- bolu vapuru batarken yolcu- larını kurtaran İstikbal vapu- runun ikinci — kaptanı ile ma- kinisti şahid sıfatı ile dinlene: ükıd" . mamen yanmıştır. -