10 Nisan 1937 Tarihli Anadolu Gazetesi Sayfa 3
448 10/4/937 ü Tuna devletleri antanı tahakkuk edecek mi? Pravda gazetesi, B. Stoyadinovi- çin bu işi başaracağını yazıyor Belgrad, 9 (Radyo) — Ga- zeteler, son Belgrad toplan- maları münasebetile uzun ma- kaleler yazmaktadırlar. Pra- vada gazetesi diyor ki: *“Son toplantılarda verilen kararlar, şüphesiz ki, memnu- niyete şayandır. Yeni kararla, eski siyasetten asla dönülme- dmiştir. Bilâkis, yeni inkişaflar temin edilmiştir. Bu içtimalardaki kararlar, küçük antantın dağılmak üzere olduğu şayialarına güzel bir cevap teşkil etmiştir. Yugoslavya barış için çalış- İspanyol heyeti Ankaradan İstan. bula döndü İstanbul, 9. (Hususi) —Bun- dan evel Ankaraya gitmiş olan bir İspanya ticaret heyeti, bu- gün şehrimize dönmüştür. Grev devam ediyor Paris, 9 (Radyo) — Brest bavagazı müstahdimininin grevi devam — etmektedir. Yapılan müzakereler bir netice verme: miştir. Amele 40 saat mesai Ve yüzde 12 zamda ısrar et- mektedir. Nim grevi de devam etmek- tedir, şehir ziyadan mahrum- dur. Bu civarda iki kasaba da aynı haldedir. Bulgar Gazete mürettipleri bel- grattan Sofyaya döndüler Belgrad, 9 (A.A.) — Dört gündenberi burada bulunmak- ta olan Bulgar gazeteleri mü- Tettipleri Belgradın büyük ga- zetelerinin idarehanelerini zi- Yaret etmişlerdir. Mürettipler — Belgraddaki ikametleri zarfında payitahltın büyük gazeteleri tarafından ereflerine — verilen ziyafette hazır bulunmuşlardır. - Bu zi- Yafetler esnasında hararetli Hutuklar söylenmiş, Yugoslav- Ya ile Bulgaristanı yekdiğerine bağlıyan — samimi — kardeşlik Tabıtalarından - bahsedilmiştir. Bulgar mürettipleri dün Bel- Braddan ayrılmışlar ve Yugos- lıvyılı arkadaşları tarafından 'Ostça ve kardeşçe uğurlanmış- lardır. Günlük ıiy:nl gazete Sahip ve başyazganı * Haydar Rüşdü ÖKTEM - Umumt neşriyat ve yazı işleri Müdürü: Hamdi Nüzhet Çançar 'd;ııhm.ı: İzmir İkinci Beyler sokağı C, Halk l,’.ııüıi ı.’ı::.. içinde Telgraf: İzmir — ANADOLU Telefon: 2776 « Posta kutusu 405 ABONE ŞERAİTİ Yalbği 1200, altı aylığı 700, üç aylığı 500 kuruştur. Yabancı memleketler için senelik abone ücreti 27 liradır Her yııde__! kuruştur üti geçmiş nüshalar 25 kuruşlur. NADOLU MAJBAASIND maktadır ve bütün gayesi bu- dür. Dün Bulgaristâanla, bugün İtalya ile anlaşmıştır. Yarın da şüphesiz ki, Macaristanla anlaşacaktır. Vaziyet, yakın bir zamanda büyük bir Tuna devletleri antantının tahakkkune çalışıldı- gn göstermektedir. Büyük Avrupa diplomatlarının bu iş için sarfettikleri ve boşa giden gayretleri malümdur. Şimdi gözler Bay Stoyadinoviçe çev- rilmiştir. Biz, onun bu işte mu- vaffak olacağına eminiz. , aBi Metaksas İlk fır.;a;;;îıîara. ya gelerek İstanbul, 9 (Hususi) — Yunan Başbakanı general Metaksas, ilk fırsatta Ankarayı ziyaret edeceğini söylemiştir. İngiltere Akdeniz ekemonya- sı sona ermiş İstanbul, 9 (Hususi) — Ro- mada çıkan (Tribona) gazetesi, Akdenizde İngiliz ekemonya- sının sona erdiğini ve bu de- niz de İngiltere yerine kaim olmağa azmetmiş genç - bir devlet mevcud olduğunu yaz- maktadır. — — Siyasi müşahidler Tanca meselesile alâkadar oluyorlar. Roma, 9 (ALA.) — Havas ajansının " muhabirinden: Siyasi müşahidler bilhassa geçenlerde İtalyanlar ile komü- nistler arasında vukubulan hâ- diselerden sonra Tanca mes- elesile şiddetle alâkadar ol- maktadırlar. Mesagero' gazetesi; komü- nist partisinin Tanca şubeleri tarafından zaman zaman giz-> lice bir bülten neşredilmekte Tolduğunu kaydettikten sonra şöyle diyor: * Garb devletleri mümes- sillerinin gözleri önünde ve bunlardan bazılarının malümatı tahtında bazı nahoş hâdiscler hazırlanmaktadır.., Bu gazeteye göre, komünist- ler bir hareket komitesi teşkil ederek İspanya mümessiline alınanacak - tedbirlerin bir lis- tesini vermişllerdir. Bu liste komünist düşmanı olmaların- dan şüphe edilen memurların azlini, Tanca idaresi şeflerin- den bazılarının işten uzaklaş- tırılmasını ve mekteblerle has- tanelerde bulunan rahibelerin hudud haricine çıkarılmalarını derpiş eylemektedir. Prenseslerin yıldönümü Belgrad, 9 (A.A.) — Gaze- teler; Prens Pol ile Prenses Olganın kızları Prenses Eliza- bethin doğumunun yıldönü- münü dün Blanc Dedinje sa- rayında pek samimi bir su- Ka a € rette tes'id edilm duj re tayı Fransız silâhları taşıyorlardı İstanbul, 9 (Hususi) — Su- riye hudüdlarında yakalanan şakilerin ellerinde Fransiz tü. fekleri vardır. Şehit edilen Türk kardeşlerimizin cesedle- rindeki kurşunların da Fran- sız silâhlarından çıktığı tesbit edilmiştir. Kamütay müzakereleri Ankara, 9 (A. A.) —Bugün Fikret - Sılayın Başkanlığında toplanan kamutayda bazı Me- busların masuniyeti teşriiyele- rinin kaldırılmaları hakkındaki taleplerin intihab devresi so- nuna bırakılmasına ait muhte- lit encümen mazbataları oku- narak tasvib edilmiştir. Markez hastanesinin tamiri hususunda 937-938-939 sene: lerine sari taahhüde girişik mesi hakkındaki kanun verilen bir takrir üzerine sıhhiye en- cümenine verilmiş, Evkaf umum müdürlüğü büdçesinde yedi bin liralık münakale yapılması ve 1936 yılı umum? muvaze- nesine giren bir kısım daire- ler büdçelerine - 1,210,000 li- rahk munzam tahsisat veril- mesi ve gene ayni büdçenin muhtelif dasıl ve maddeleri arasında 279,774 lirenın mü- nakalesi hakkındaki kanunlar- da kabul olunmuştur. Kamutay Pazartesi günü toplanacaktır. Kont Ciano Yaz tatilinden sonra Ankaraya gelecek Ankara, 9 (AA) — Aldı- ğamız malümata göre Türkiye- nin Roma büyük elçisi iadei ziyareti esasen iki hükümet arasında takarrür etmiş - olan Hariciye Nazırı Kont Cianoyu B. M. Meclisi açıldıktan sonra Sonbahar içinde memleketi- mize gelmek için davete me- müur edilmiştir. <Z İtalya Hariciye Nazırının bu ziyaretinin kat'i tarihi Kont Ciano ile görüşülerek takarrür ettirilecektir. Süvarilerimiz Brendiziye vardılar * Brendizi, 9 (AA.)i— Bey- “nelmilel Roma atyarışlarına iştirak Sedecek olan Türk sü- vari zabitleri bu sabah bu- raya gelmişlerdir. Başlarında General Şemsettin bulunmak: tadır. B. Tevfik) Rüştü (iBağdada, oradan da Tahrana gidecektir Ankara, 9 (A.A) — Haber aldığımıza göre, Hariciye Ve- kili Doktor Tevfik Rüştü Aras Mayıs sonunda Milletler cemi- yeti toplantısına iştirak ettik- ten sonra iadei ziyaret için Bağdada gidecek ve oradan Tahrana geçecektir. Tevfik Rüştü Arasın Tem- muz iptidalarında Moskovayı ziyaret edeceği de haber alın- mıştır. Bay Abidin İstenbul, 9 (Hususi) — Bi- rinci umumi müfettiş. Bay Abidin Özmenin başka bir İdarehanemizde çalışan Bay Halil, dün bize şa garip vak'ayı anlattı: “— Akşam üzeri evime giltim ve aile efradımı te- lâş içinde buldam. Bana: — Hazırlan!. -dediler- gyarından sonra Kemalpa- şaya yol inşaatına gidecek- mişsin! — Ne münasebet? Diye sordum. — Çünkü yol parasını vermemişsin! Hatta, mahal- dlemizde dahâ başkaları da aynı şekilde davet edildi. Cevabıni aldım. Halbuki; ben, Yol vergisine olan borcumu ödedim. Makbuz cebimdedir. Hayret etlim, gidip mahtılle mümessilini gördüm. O da aynı şeyi tekrarl'adı: — Pazar günü Namaz- gâh karakolunda bulun, yola gideceksin! Dedi. Bu ne haldir? Ver- gisini, vaktinden çok evel vermiş ben ve benim gibi vatandaşların koapısına ka- dar gelerek, bu gibi vazi- yetler ihdas etmek doğru mudur? İnsan — ya parayı verir, ygahud yola gider. Bir koyundan iki deri çık- maz kil..., Hakikaten, bu muamele çok garip olmuştur. Kaldı ki, Bay Halil, aynı mahal- lede,( Dibekbaşı, Morahane sokağı) vergisini tediye et- miş bazı vatandaşların da aynı şekilde yola davet edildiğini — söylemektedir. Memurlar, yaptikları tah- silâtı lâyıkile tesbit etmi- yorlar mü ki, bu haller vuku buluyor? Vazifemize dikkat ede- lim!.. Çünkü yola gönde- rilmesi icap eden, herhalde bu vatandaşlar değildir. SAPAN ——— İdamdan kurtuldular £ Muğla, 9 (Hususi) — Köy- ceğizli Sabriyi — öldürmekle suçlu ve idama mahküm Asım ile Abdullahın nakzen yapılan son duruşmaları geçen cuma günü Muğla ağırceza mahke- mesinde yapılmıştır. - Za Maznunları sabık Adliye Ve- killerinden Mahımud Esad Boz- kurd müdafaa ediyor, Manisa saylavı Refik İnceoğlu da, maktul vereselerinin vekili bu- lunuyordu, Bu davayı dinlemek - üzere civar köylerden yüzlerce halk mahkemeye yelmiş rve salonu doldurmuştu. Süngülü jandar- maların muhafazasında salona getirilmiş suçlular sap sarı halde yerlerine — geçmişlerdir. Celse açılınca Mahmud Esad Bozkurd, bütün dinleyicileri ağlatan müdafaasına başladı. Pek uzun süren müdafaa ne- ticesinde muhakame davayı karar tefhimi için talik etmişti. Bugün karar tefhim edilmiş maznunların beraat - ettikleri bildirilmiştir. Bay ' Mussolini Fahrt profesör oldu Roma, 9-(Radyo) — Lozan üÜniversitesine mensup bir he- yet Romaya gelmiş, B. Mus- solini tarafından — kabul edil- miştir. Heyet reisi, B. Musso- diniye fahri - pra ü Sayfa 3 Türk dilini aileler arası- na sokmalıdır Musevi münevverleri, daha, cezri tedbirler almalıdırlar İsminin yazılmasını istemi: yen Müsevi münevverlerinden bir zat, Müsevilerin Türkçe konuşmaları lüzumu hakkında muharririmize şu beyanatta bulunmuştur: — İspahyolcayı bırakıp'Türk dilini konuşmak, biz Musevi- ler için, ifası biran evel zaruri olan bir vazife, Edası ihmal kabul etmiyen milli bir borçtur. Dındaşlarımdan birçok mü- nevverlerin bu mevzu etrafın- daki fikirlerini (ANADOLU) da takib ettim ve ediyorum. Şimdiye kadar bu fikirlerden edindiğim kanaat, daha doğ- rusu çıkardığım netice şudur: Herkes, Türk dilinin bir evel tamimini ve Muse- vilerin, mümkün olduğu kadar bu güzel dili konuşmalarını candan arzu ediyor. Bunun an için, alâkadarların muntaza- | man çalıştıkları da, hepimizin bildiği bir hakikattır. Şu ka- dar var ki, bu çalışmanın, da- ha iyi ve seri neticeler ver- mesini temin etmek zarureti, günden güne hissedilecek de- receyi bulmuştur. Ben, birkaç eenebi tarım ki, bundan üç dört yıl evel İzmire geldiklerinde tek keli- me Türkçe bilmedikleri halde bugün benim kadar Türkçe konuşabiliyorlar. Halbuki, ta- mamen yabancı bir memleket: ten Türkiyeye gelmiş bir ec: nebi ile Türkiyede doğmuş ve fakat her nedense Türkçe öğ- renmemiş olan bir Musevi arasında bir fark olmak lâzım gelmez mi? Buna rağmen, Musevilerin yüzde - ellisinden fazlası, hâlâ İspanyolca konuş- makta ve Türkçe bilmemek keyfiyetini bir mazeret olarak serdeylemektedir. Bir dili bilmemek ayıp de- gildir. Fakat öğrenmek lüzu- munu hissetmemek, affedilmez bir kabahattir. Bunu bilmi- yenlere münasip surette anla- tabilmek ve icabederse cezri tedbirler almak — için- teşkilât lâzımdır. Ben hatırlarım, birkaç sene evel Türkçenin tamimi için mahallelerde « gezen ve daimi telkinatta bulunan kollar vardı. Şimdi bu kollar yoktur. Yok- sa her Musevi Türkçe öğrendi de mi bu gibi tedbirler terk edildi? Hiç zannetmem. Bence, Musevilerin Türkçeye alışma- ları için daha çok mesai sarf etmek lâzimdir. Yeni nesil, hele Türk mekteplerine giden çocuklar, fevkalâde mükemmel bir halde Türkçe konuşurlar. Fakat evlerine gidince, aileler arasında İspanyolca konuşul- duğu için bu yavrular da ze- hirleniyorlar. Bunun için aile- ler arasında Türkçe konuşma keyfiyetinin — esaslı surette ta- hakkuk ettirilmesi şaritır. Türkçe konuşmak istiyoruz, demekle Türk dilinin tamimi için çalışmak arasında fark vardır. İstemek başka, yap- mak ve yapmağı azmetmek büsbütün başkadır. (Türk Kültür Birliği ) nin şimdiye kadar göstermiş ol- iyük gayret Sözlerim, tenkidden — zi b ikaz mahiyetindedir. Bu se-. beble kimsenin gücenmesini; asla arzu etmem. Maksad; her; şeyden evel samimi olmak ve: bu hisle işe sarılarak, bizi bir: an evel hedefe ulaştıracak iad- — birleri düşünüp bu tedbirle » tevessül etmektir. Siz de takdir. edersiniz ki, — samimiyet olmasa dünyada hiç — bir şey olmaz. Samimiyetten âri olarak yapılan işlerin öm- rü az olur. Binaenaleyb; Mus sevi münevverlerinin, Türk di« lini her Museviye öğretmek ve bu hususta cezri tedbirler al- mak için elbirliğile daha ge- niş mikyasta faaliyete geçme- leri lâzimgeldiği — kanaatin- — deyim.,, ——irmn ——— Li Uydurma haberler Moskovada temizleme ameliyesi devam ediyor.. Paris, 9(A.A.) — Petit Pa- risien gazetesi Moskova muha- birinden aldığı aşağıdaki tele grah neşrediyor: 5 Yagodanın düşmesi üzerine — yabancı memleketlerde bir sü- rü yalan ve yanlış haberlerin ve şayiaların ortaya çıkması pek tabiiydi. Bu haber ve şa- yialara kat'iyen inanılmamalı- dır. Moskova tam suürette sü- kün içindedir. Hiçbir karışık- — hk vukua gelmemiş, biçbir — barikad vücude getirilmemiş ve kızil ordü ile Gepuenin hususi kıtaları arasında hiçbir çarpışma — olmamıştır. Halen dahiliye komiseri İejovun ener- jik idaresi altında Gepeuda aman vermez bir temizlik ya- pılmaktadır. Hükümet vaziyete hâkimdir. Diğer taraftan aymı- gazctenin Riga muhabiri de gazetesine şu telgarafı yolla- mıştır: "Burada dönen şayialara gö- — re Gepeuda yapılmakta — olan temizleme ameliyesi netice: sinde tevkif edilen Gepeu memurlarının sayısı takrihen 300 dür.,, Prens Pol Gelecek sene Praga gidecektir. Prag, 9 ( Radyo ) — Baş: vekil B. Milan Hodzanın, son — Viyana ziyaretinde Habsburg prenslerinden birisile müza- keratta bulunduğu hakkındaki haberler katiyyen — yalandır. — Yugoslavya naibi hükümeti - Prens Polun Prağ seyahati ancak gelecek sene- iptida- larında vukua gelecektir. TAKVİM
