2 Nisan 1937 Tarihli Anadolu Gazetesi Sayfa 6
| «4 Sayta 6 ANADOLU — gaç eai aF aDSariTa FT ROTTARNANT OKS A Z GNUN US A Dramcıseı — ü Kamutayda hararetli müzakereler | Ereğli kömür şirketini de satın aldık Ereğli havzasında görülen büyük inkişaf, istikbal için çok ümid vericidir — Başı 1 inci sahifede — görüşülmesi cnamında söz alan Bay Halil &X içinde Havza kömür ist görülen eşe (İzmir), son ua yıl salâtında hn istikbal için çok ümid verici olduğuna ve buradaki istihsal — vasıtaları — modernize — ve Havraya giden hat ikmal edildiği ve liman yapıldığı zaman bu min: takada kömür istihsalâtının — boş milyon tona kadar çıkabileceğini kaydetmiş ve memleket iktısadiyatı üzerinde çok hayırlı tesirler yapa- cak olan bu mokavelenin akdin- den dolayı Ekonomi Bakanımı teb- rik ederek bu mıntakadaki demir: yolu inşaatının bogünkü vaziyeti ile Ereğli limanı inşaatı üzerinde ve geçen müzakereler — etrafında sualler sormuştur. Emin Sazak (Eekişehir) muka: velenin akdindeki — muvaffakıyet üzerinde durarak bu hususta göste rilen büyük gayrete işaret etmiş ve bugün yüzde doksanı devlet elinde bulunan bu havzadaki yabancı di- ger şirketlerle de aynı suretle bir galaşmaya — varılması temennisinde bulunmuştur. Ankara, 31 (ALA.)—Kamu- tayın bugünkü toplantısında Ereğli şirketine aid tesisatın satın alınması hakkındaki mu- kavelenin tasdikine aid kanun lâyihasının müzakeresi müna- sebetile bazı mebuslar tarafır» dan ileri sürülen mütalealara karşılık olarak Ekonomi Bakanı B. Celâl Bayar aşağıdaki be- yanatta bulunmuştur: — Evvelâ esas mukaveleye taallük eden suale cevab ar- zetmek — isterim. Depolarda mevcut olan mallar, bunlar eskimemiş ve demode olmamış ve bugün işimize yarıyorlarsa bu kaydü şart dahilinde tara- feynce tayin olunacak eksper- ler marifetile kıymet takdir edilecektir. Kıymet bugünkü rayice göre tayin olunacaktır. Kıymet tayin olunduktan:sonra üç buçuk milyon esas kıymete ilâve olunaraktan on sene zar- fında bilâ faiz ve bedeli kö- mür teslim edilmek - suretile tesviye olunacaktır. Esas budur. B. Mithat Aydın (Trabzon)— Sualime cevab vermiş vaziyet- te misiniz? İktısad Vekili B. Celâl Ba- yar (İzmir) — Evet, budur. B. Mithat Aydın (Trabzon)— On taksitte tediye edeceğiz. Gelecek sene veya üç sene sonra kömür bedeli düşmüş veya yükselmiş olacak olursa ne olacaktır? İktısad Vekili Celâl Bayar (İzmir) devamla: Alış kısmındaki mallar bu- günkü rayic üzerinedir. Satış meselesine gelince mukavelede yazar. Fob kıymeti kömür sa- tışlarının on seneki rayici üze- rinden yapılacaktır. Ve bunun böyle olmasını da iltizami ola- rak kabul ettik. Çünkü kömür fiatları bütün dünyada yüksel- mek istidadını göstermiş ve halen de yükselmektedir. Ereğli şirketi hepinizin bildiği şekilde havzada birinci derecede mev- ki işgal eden bir müessesedir. Bugün - havzanın 3/4 üne sa- hiptir denilebilir. En zengin damarlar kendisinin imtiyazı veya ruhsatnamesi dahilinde- x kinl nazaran 400 milyon ton rad- desindedir. Ve bunlar satıhda- dır. Bu satıh işlendikten sonra daha aşağıda suyu geçtikten sonra nasıl bir manzara gös-? tereceğine dair henüz kat'i bir fikrimiz yoktur. Belki ya zengin bir cevhere tesadüf edilebilir veyahut ta bitmiş ola- bilir. Ereğli şirketi bugün dahi istihsalâtı dolayısile havzada birinci dereceyi işgal etmek- tedir. Senevi istihsal miktarı 600- 800 bin ton arasında tahalüf etmektedir. Tesisat kuyuları ve bütün lavaları, fabrikaları, limanı, şimendiferi ve bütün aktifile 3,5 milyon Türk lira- sına satın almış bulunuyoruz. Bunun haricinde kalan kısım kasasindaki paralarile — halk üzerindeki matlubatıdır. Bu- nun iyi bir iş olduğu hakkın- da encümenlerin, burada söz söyliyen hatiplerin teveccüh- kâr sözlerine bilhassa teşek- kür ederim. Havza hakkındaki bu tema- yülü gördükten sonra memle- ketimizin milli ekonomisi üze- rinde çok büyük kuvvet ve tesiri olan kömür meselesi üzerindeki dikkatimizi arttıra- cağız, teksif edeceğiz. Havza kiymet - itibarile ne dir? Bunun her halde ekade- mik müzakerelerden, politik münakaşalardan ziyade mahi- yetini mütehassısların lisanına bırakmak lâzımgelir. — Otoriti denilebilecek ve beynelmilel şöhreti haiz olan âlimlere hav- zayı teknik noktai nazardan tetkik ettirdik. Ve bunların raporları elimizdedir. Bize tav- siye ettikleri şey mevcud iş- me sistemini bırakmak ve yeni bir işletme sistemine dahil ol- maktır. Havzayı üç üniteye ayırmak fakat bu üniteleri bir elden idare etmek. Bünu yaptığımız takdirde bugünkü — maliyet fiati üzerinden takriben 2 lira kadar istifade edebileceğimizi bu mütchassıslar ifade edebil- mektedirler. Havzayı cumhuriyet hükü- meti eline aldığı zamanda is- tihsalâtı 500 bin ton raddele- rinde idi. Bugün 2 milyona vasıl olmuştur. Ve bunun ya- rısına yakın olan miktarını harice ihraç ediyoruz. Evvelce harice ihraç mümkün değildi. Havzanın bugünkü istihsalâtını artırmak için sadece rasyonel bir şekilde çalışmak kâfi gel- memektedir. Aynı zamanda sayın mebus Halil Menteşenin buyurdukları gibi amele me- selesini de ehemmiyetle &le almak lâzımdır. Amele mese- lesinde bu sene sıkıntı çekil- miştir. Fakat esas sıkıntı ame- lenin gelip zaman zaman ça- lışması ve birakıp gitmesi de- gildir. Kalifya amelenin bu- lunmamasıdır. Esas amele diğer Avrupa memleketlerin- deki ameleye nazaran kâfi derecede ve istihsal noktasın- dan memnuniyetbahş derece- müreffeh hayat yaşamıyan bu vatandaşlarımızı - sıkı bir ne- zaret altında bulundurmak ve amele hayatına uygun konforu de ihtiva etmak suretile hav- za dahilinde iskân etmek, kendilerini — mesleki terbiye altında bulundurmak zarureti vardır. Bu fbizim program- mızda dahildir. Havzanın istihsalâtını art- tırmak için ele alınan mevzu- lardan birisilde liman ve şi- mendiferdir.. Aym zamanda ilâve edeyim: Büyük tonda ge- milerdir. Bütün bunlar kül halinde teknik esaslara istinat etmek suretile tahlil ve tetkik edilmiş ve bir karara varıl- mıştır. Bu kararın icrası için esas olan kuvvei müeyyide, yani para, devletin. umumi büdçesine dayanmaktadır. Bu da bu sene varidatımız arttığı cihetle ümidbahşdır. Ereğli şirketini ele aldığımız zaman ümid ediyoruz ki |hali hazır vaziyetile hüsnü idare edebileceğiz. Gene ümid edi- yoruz ki bugünkü vaziyetinden daha iyi olacaktır. Böyle bü- yük işletmelerde lâzimgelen evsafı haiz elemanlarımız var- dır. Memleket çocukları işin idaresinde ve tekniğinde bu işi başarabilecek liyakati ha- izdirler. Bunu bu kürsüden if- tiharla söyliyebilirim ve temin edebilirim. (Alkışlar.) Bizim mukavelemizin şartla- rından birisi de şimdiye ka- dar hakikaten yaptığımız mu- kavelelerden başkaca bir sis- temi ihtiva etmektedir. Mü- hendis ve mebus arkadaşımız buna işaret buyurdular. Biz kapitalizasyon sistemine - git- medik. Bunu uzun senelere bağlıyarak faizlerini de üzerine ilâve ederek bir anuite esasına varmak istedik. İlk teklif de bize böyle vaki oldu. Bu tek- lifin terkedilmesi lâzımgelece- ğini kendilerine söyliyerek va- sıl olduğumuz bu neticeyi ken- dilerine bildirdik ve kabul et- tirdik. İlk teklif 14 milyondu. Bunun yüzde 7,5 unu faizle 35 senede ödemeyi ve bu miktarı kapitalize ederek senede bir milyon ikiyüz bin lira anuitc teklif ediyorlardı. Bu bir mil- ğon 200 bin lirayı 35le dar- ettiğimiz zaman mali kıyme- tinin 40 küsur milyona çıktı- ğını görürsünüz. Bir defa sistem itibarile vaki itirazımızı — kabul - ettirdikten sonra arzettiğim veçhile bütün milli fabrikaları, madenleri ve bunlara dayanan hakları rıh- tım ve şimendiferleri ve Tür- kiyede olan aktifleri ve mal- ları yalnız portföylerindeki se- net ve para hariç olmak şar- tile 3,5 milyon lira mukabi- linde devlete intikal etmiş bulunuyor. Bu 3,5 milyon 10 senede ve on müsavi taksitte bilâ faiz ödenecektir. Ve mu- kabilinde kömür vereceğiz. Kömürü de şu şartla veriyo- ruz. Suriye hariç olmak üzere ( çünkü Suriye bizim kömür piyasam ) nefsi Fransa ve Küçük'antant konseyi toplandı Belgradda modern ordu- lara dayanan bir politika- nın esasları kurulacak —a — Başı | nci sahifede — | sulh havası yaratacaktır.,, De- mektedir. Prag, 1 (Radyo) — Bay Krofta, küçük itilâf konferan- sından sonra, Belgraddan he- men ayrılmıyarak 9 nisana ka- dar kalacak ve Bay Benesin gelmesini bekliyecektir. Belgrad, 1 (Radyo) — Kü- çük antant konseyi, bugün Çekosfovakya - Hâriye * Nazın Bay Kroftarın — başkanlığı altmda toplanmışrır. Bu iç- timada, Yugoslavya ile İtalya arasında akdolunan son mua- hede etrafında müzakereler olmuş ve Bay Milân Stoyadi- noviç izahat vermiştir. Alâkadar mahafil, yarınki içtimam çok mühim olacağını iddia etmektedir. Yugoslavya başbakanmı, ya- rın akşam könseye - iştirak etmiş olan nazırlar şerefine bir ziyafet verecek ve bu ziyafette bir nutuk irad edecektir. Belgrad, 1 (Radyo) — Kü: çük antant konseyine iştirak eden Romanya Hariciye Na mühim zırı Bay Antonesko, bugünkü içtimadan sonra Çekoslovak- ya Hariciye nazırı B. Krufta ile uzun müddet konuşmuştar. Belgrad konferansının küçük anlaşmanın Milletler cemiyeti çerçevesi içinde ve kollektif emniyete dayanarak kurulmuş ve azasından her birine kom- şularile olan münasebetlerini kendisine en uygun gelecek şekilde tanzim imkânını veren bir bölge Aanlaşması olarak kaldığı ve daima bu suretle kalmak istediğini isbat ede- ceği söylenmektedir. e mür satılacaktır. Bu suretle kömürlerimiz için de yeni bir piyasa temin etmiş oluyoruz. Biz bu mukavelenin hükümle- rinden memnunuz. Bize bu malı satanlar dahi memnun- dur. Mütekabil memnuniyet içerisinde bu mukaveleyi hu- zarunuza getiriyoruz. Kabulü- nü rica ederim, Havzada esas prensip işlet- mekte vahdeti temin etmektir. Rasyonel bir hareket ancak bir suretle vücude - gelebilir. Fakat bunu — yaparken hiç kimseye yerli olsun, ecnebi olsun gadretmiş değiliz. On- ların tabii haklarını gözeterek netice almak istiyoruz. Mem- nuniyetlerimizden birisi de bu- nu bize satan Ereğli şirketinin herhangi bir tesir altında bu- nu satmağa mecbur olması gibi his yoktur. Buna bilhassa dikkat ettik., Teveccühlerine teşekkür ederim. (Alkışlar.) Mitat Aydın (Trabzon) — Tasdiki mevzuu müzakere olan mukavelenin en büyük husu: siyetinin satış bedelinin Türk lirası üzerinden tayin edilmiş bulunmasında olduğunu işaret etmiş ve bazı sualler sormuştu. Hatipler tarafından ileri sü- rülen noktalar etrafında Eko- nomi Bakanı Bay Celâl Bayar tarafından verilen izahatı mü- teakıp mukavelenin tasdikine aid kanun lâyihası reye konu- larak kabul edilmiş ve top- lantıya son verilmiştir. A A ğ y Bu tezim hâlisane bir su- rette dost ve müttefiklerin malümatı altında ve evelce aktedilmiş olan taahhüdlere tamamen riayet edilerek ya- pıldığı takdirde yatıştırma ese- rini kolaylaştıracaktır. İstanbul, 1 (Hususi) — Kü- çük antant konseyi, bugün öğleden sonra Belgradda top- lanmıştır. Alâkadar kaynaklardan ge- len haberlere göre, Belgradda modern ordulara dayanan yeni bir kolitikanın esasları kuru- lacaktır. z * İspa harbi — Başı T inci sahifede — hükümetine 75,000 bomba ve birçok hücum arabaları gön- derilmiştir. Faris, 1 (Radyo) — Asi Espana kruvazörü Gaskonya körfezinde Madrid hükümetine mensup üç vapura taarruz et- miştir. Londra, 1 (Radyo) — Ade- müdahale komitesi - bir tebliğ neşretmiş, Kara ve deniz kantrolunun — pazartesi günü tatbik mevkiine konacağını bildirmiştir, Madrid, 1 (A.A.) — Millt müdafaa meclisi tebliğ ediyor: Guadalajara cephesinde hü- kümet kuvvetleri Miralorioyu işgal etmişler ve sonra - ileri hareketlerine devam ederek Sealices Da La Sal civarında asilerin münakalât yollarına hâkim olan mühim sevkülceyş mevzilerini elde etmişlerdir. Hükümet kıt'aları asilerin dümdarlarını bombardıman et- mekte olan tayyarelerin faa- liyetine iştrak etmişlerdir. Hü- kümetin topçu kuvvetlerile tay- yareleri — asilerin mevzilerini bombardıman etmişlerdir. mi İzmir sulh hukuk — mahke- mesinden: Müddei izmir inhisarlar ida- resi tarafından müddeialeyh Seydiköy eski tahrir kontrol memuru Abdurrahman aley- hine açılan alacak davasından dolayı giyap kararının gazete ile ilânen tebliği suretile icra kılınan muhakeme neticesinde müddeialeyh 94 lira 77 kuru- şun masarıfı muhakeme ile birlikte 10/9/936 tarihinde ka- rar verilmiş olduğundan müd- deialeyhin müddeti kanuniyesi içinde mahkemeye müracaatla temyiz yoluna gitmediği tak- dirde bu baptaki hükmün ka- tiyet kesbedeceği tebliğ ma- kamına kaim olmak üzere ilân olunur. 1002 İzmir ahkâmı şahsiye sulh hukuk mahkemesinden : Başdurak maliye şubesi da- hilinde fatih mahallasi müez- zin sokağında 11 tajlı evde kimsesiz olorak ağustos 936 tarihinde ölen Aziz karısı Me- dinenin — Fatih mahallesinin müezzin sokağındaki 11 tajlı evin 24 hisse itibarile beş hissesine sahip olup ölünün varisleri varsa tarihi ilândan itibaren üç ay içinde sıfatla: rını beyan etmedikleri takdir- de ölünun metrukâtınının ha- zineye devrolunacağı ve müd- det geçtikten sonra müracaat | edilirse nazarı itibare alınmı- Birinci icra memurluğundan: 937/2113 Bir borçtan dolayı tahtı hacze alınıp paraya çevrilme- sine karar verilen İzmirde Fev- zipaşa bulvarında kâin olup kadastronun 954 ada 1 Par- selde kayıtlı 610 metre arsa- nın metresi 600 kuruştan ve yine 953 ada 5 parselde ka- yıtlı 857 metre arsanın met- resi 750 kuruştan ve yine 953 ada 63 parselde kayıtlı 969 metre SÜ santim arsanın met- resi 750 kuruştan ve 331 ada 1 parselde kayıtlı 406 metre arsanın beher metresi 800 ku- ruştan tarihi ilândan - itibaren otuz gün müddetle açık artır- maya çıkarılmıştır. Talip olan- ların kiymetli muhammenenin 447 buçuğu — nisbetinde pey akçası veya Milli Bankanın teminat mektubu vermeleri ve artırma 4/5/937 tarihine tesa- düf eden Salı günü saat 11 de dairede icra olunacaktır. Müş- terilere ait bu hususun daire- ye talik olunan açık aârtırma şartnamesini 15/4/937 tarihin- den itibaren okuyabilir, hakla- m tapu sicilli ile sabit olma: yan ipotekli, alacaklılar - ile diğer alacaklıların ve irtifak hak sahiplerinin bu haklarının ve bu hususta faiz ve masari" fe dair olan iddialarını evrakt müsbitelerile 20 gün içinde icra dairesine bildirmeleri aksi halde hakları tapu sicilli ile sabit olmadıkça satış bedeli* nin paylaşmasından, hariç kar lacakları ve tayin edilen za: mandan artırma bedeli, gayri menkulün 9675 ini bulmadığı takdirde en son artırmanın taahhüdü baki kalmak üzert artırmanın 15 gün daha tem- dit edilmek suretile 19/5/937 tarihine tesadüf Çarşamba gü" nü saat 1i de gayri menkul en çok artırana — ihale edile” | cektir. Satış peşin para iledir. mal bedeli alınmadan teslim edilmez, mal bedeli verilme? ise ihale kararı fesh edilir, v& kendinden evvel en yüksek teklifte bulunan kimse arz et miş olduğu bedel ile almağf razı olursa ona ihale edilir © — da razı olmaz veya bulunmat” sa icra dairesince hemen İ gün müddetle arttırmaya çıkâ” j rılır bu arttırmaya alâkadarlı” ra tebliğe hacet olmayıp yab niz ilânla iktifa olunarak ©© çok artırana ihale edilerek hef iki halde birinci ihale edilef kimse iki ihale arasındaki Iıilf' tan ve diğer zararlardan mes ” ul olduğu ve tapu harcının be” lediye ve vakıf icarının V' ELGLT EFSLR SS L yüzde iki buçuk dellâliyenit Müşteriye ait olduğu ilân olu” nur. » İzmir sulh bukuk mahk€ mesinden: 37/1145 İzmir — inhisarlar izafetle vekili avukat Halil Sabri tarafından halen bursâ nın 6 parmak sokağında numaralı evde - ikamet eğ" Halil oğlu Mustafa ıleyhl”î açılan alacak davasının duruf ması sırasında: Ğ Müddeialeyhe göndenki; davetiye bilâ tebliğ iade ed miş ve mübaşir meşruhl"». nazaran mumaileyh — Musl nın halen ikametgâhından 'y; rilarak semti meçhule gl“’ anlaşılan müddeialeyhin iki metgâhi meçhul - kaldığın ilânen tebligat ifasına ei verilmiş olduğundan müd * aleyh Halil oğlu Munıf,'”a'q muhakeme günü olan 7/419b. tarihine — müsadif çl_lî“;u, günü saat aonda. izmir hukuk — mahkemesinde idaresit?
