3 Mart 1937 Tarihli Anadolu Gazetesi Sayfa 2

; e e — LA * ” V# GONUN ŞNT F ĞEELE NS , KA AĞ ea e b p S Ç RNEE Neleri devletleştirmedik, neleri millileştirmedik?, Cemiyetin maddi, Manevi cebhesine mütemadiyen milli bir renk, millt bir maktad ve he def tayin ettitimiz halde Türk dilini, Türkiye tâbüyetindeki her vatan. daşın boyun eğdiği bir bayrak gibi kaldırıb kafalara dikemedik.. Türki yede, dilsiz olmamak - çartile herkesin Türkçe konuşmak mecburiyeti, manevt bit keyfiyet olarak çoktan kabul edilmek gerekti. İstiklil müca- delesi ve yeni millet mefhumu, tarihin ağır tecrübelerine dayanarak, eski Osmanlı kalabalığının meşhur Babil kulesindeki dil hercü mercini #ilih süpürmeliydi. Olmadı, olamadı gitti. Dün gazetede okudum: İştanbul vilâyeti böyle bir mevzu üzerinde tetkikat yapıyormuş. Din kitablarının iusanlara vadettikleri cennet, hayatla iken ayni yola Biden, ayni iyilik cemberi içinde yaşıyan insanlara müştereken idrak ey- Hiyecokleri bir saadetmiş. Vatan demek de, üstünde yaşıyan insanların, ayni his iştiraki, ayni kafa birliği, ayni kültür ve bars içinde eriştikleri sandetin maddi ve manevi bir sembolüdür. Hakiki vatan bu olduğu gibi, hakikt millet te budur. Bizim, milliyet değilse bile, millet telâkkimiz buna istinad ediyor. Tübiüyetimizdeki herkese “Türk,, şerefini bahşeden maksad bu idi ve budur. Ne çare ki, kanunt cebhede hakikat bu oldu- u halde, dil ve bars bahsinde, bir yamalı bohçayı andırmakta berdevamız. Her yerde, Türk olan vatandaşların, çeşid çeşid lisanlarla konuş- makta olması, milli haysiyetimizi rencide edib duruyor. Bir arkadaşımı- zan dilediği gibi, vatan, geniş dalların ve sık yapraklarının altında ka- yıdsız ve şartsız yan gelib serinliğinden istifade ettiğimiz bir ağaç değildir. Ona karşı maddt ve manevi bir takım tanhhüdlerimizin vücudu şarttır. Bu taabhüdlerden biri de, dil birliği olmak iktiza eder.. Uzun bir mücadele devresi geçiren Türkçe konuşturmak davası, x4- manın kültürleri, yarım tedbirler arasında hiçbir netice elde edememiştir. Bunda da kânunan, devlet, belediye nizamlarının hâkimiyeti ele alması icabediyor. Hattâ, yalnız belediyelere böyle bir salühiyet veril. mesi maksadı kısa bir zamanda tabakkok ettirir. Dil üzerindeki ısrarı: mız, dil vasıtasile daha birçok şeylerin de tahakkuk - edeceğini bildiği- miz içindir. Vatandaş, Türkçe konuş! İspanya ve gönüllüler! |Yalancı şahitler yazıhanesi anya'nın cihan gönüllü- lerile alâkası büyüktür. Bir yakın bir zamandır, İspanya'da — beynelmilel gö- nüllü grupları biribirile boğuş- * maktadırlar. Fakat bu hâdise yeni ve birinci vak'a olarak görülmüş değildir. 1779 sene- sinde Fransız ve İspanyol filo- / ları Cebelüttarık'ı abluka al- tına almışlar ve bu abluka da 1783 senesine kadar sürmüş- tür. Bu müddet içinde ciha- nın her tarafından gönüllüler İspanya'ya akın etmişler ve Dük dö Griyon'un kaman- dasına girmişlerdir. Bu Dük ve gönüllüleri Cebelüttarık tepelerini karadan vurmağa memur idiler. Kör köpekl Holivud sokaklarında her sabah iki gözü kör bir köpek görülür; bu köpeği genç ve diğer bir köpek gezdirir. Köpeğin adı “Koktey,, dir. Ve sinema yıldızlarından biri- sinindir. Son zamanlarda iki gözü kör olmuş, vâkıa yıldız tarafından terkedilmiş ise de, arkadaşı diğer bir köpek ba- yanından çok vefakâr çıkmış ve her gün bu suretle kendi- sini gezdirmeğe başlamıştır. Alil köpek bu sayede yıl- dızlar arasında yiyecek bul- makta ve eskisi gibi yaşa- maktadır! 100 Yaşında baba oldul Amerika gazetelerinin ver- diği bir habere göre Ohlaha- nur'da Edvar Li jsminde bir adam, 100 yaşında olduğu halde baba olmuştur. Bu bir asır görmüş ihtiyarın zevcesi henüz 36 yaşında imiş! Bu münasebetle Amerika gazetelerinden birisi: “100 Yaşında bir adam ba- ba olabilir mi?,, Diye bir an- ket yapmış ve adamcağızı ba- ba olduğuna pişman etmiştir. inıe Sı' Yalancı şahid, sade eski mahkemei şer'iyelere mahsus il ya... Asri yalancı şahit- gîg'deyvır! vi h Napoli'de zabıta kenar ma- hallelerde Loizo Kampari is- minde birisinin yazıhanesini kapatmıştır. Bu yazıhane; her nevi dava için yalancı şahid tedarik etmekte imiş. Yapılan tahkikatta, bu ya- zıhane marifetile büyük dava- lara mahsus birçok yalancı şahid temin edildiği anlaşıl- mıştır. Besiçiftliği Dikili'de Pamukte- pe'de kurulacak Dikili kazasında altmış bin lirâya tesis edilecek Besi çift- liğinin yerini tesbit etmek üzere baytar müdürü Bay Adil Yergök ile Ziraat müdürü Bay Nadir Uysal bugün - Dikili'ye gideceklerdir. Besi çiftliği, dikili'nin Pa- muktepe çiftliğinde tesis edi- lecektir. Kültürparkta koruluk Kültürparkın arka tarafında muhtelif cins ağaçlardan bir koruluk tesis edilmiştir. Koru- luğa ağaç fidanları dikilmiştir. Bugün doğacak çocuklar.. Utared ve neptonun - tesirleri hâkim olduğu zaman arzda hayal bhakikatlere galebo çalar ve birçok menff bâdiseler başgösterir. Düş- manlarımız bugün fenalık yu müak için en mümald bir zemin bulacaklardır. Bagün iftiraya uğ ramak, baksız. olurak zan altına düşmek — mümkündür. — İmzasız mektublar, kinayeli ve imalı vöz. ler aile faciaları duğuracaktır. Buügün doğacak — çocuklar hi: lekâr tabinth olacaklardır. Yalnız hilekârlıklarını fenalığa tatbik et miyecekler, Bismark gibi mak- saklarına vusul için kullanacak. lardır. vCEHİR Vilâyet umumit meclisi ——... ——— Varidat büdçesi hazırlandı Vilâyot umumi meclisi, dün saat onbeşte vali Bay Fazlı Güleç'in reisliği altında top- lanmıştır. İzmir kiremid fabri- kasından alınmakta olan res- min indirilmesi hakkında fab- rika sahibinin vermiş olduğu bir arzuhal okundu. Ödemiş, İstiklâl ve Zafer ilkmektebleri öğretmenlerinin geçen yıllarda tahakkuk eden mesken bedel- lerinden istihkaklarının temin edilmesi hakkındaki arzuhal- leri ile birlikte aid oldukları encümenlere — havale edildi. Torbalı-Tire yolu inşaat müd- detinin uzatılması hakkında müteahhidi tarafından verilmiş olan Aarzuhal da nafıa encü- menine gönderildi. Umumi meclisin açılışı mü- dasebetile çekilmiş olan tazi- mat telgraflarına Adliye ve Maliye vekillerinden gelen ce- vablar okundu; bundan sonra varidat büdçesinin müzakere- sine geçildi, fakat varidat büdçesinin bir defa da masraf büdçesile karşılaştırılarak tes- bit edilmesi muvafık görülmüş ve büdçenin müzakeresi cuma günü saat onbeşe bırakılmıştır. Ekmek fiatı 25 Santim ucuzlatıldı.. Beledine daimi encümeni, un fiatlerini nazarı dikkate ala- rak ekmek fiatlerini bir miktar ncuzlatmıştır. Bugünden itiba- ren birinci nevi ekmek 25 santim noksanile 10,25 kuruşa, ikinci nevi ekmek de 8,25 ku- ruşa satılacaktır. Bir yılda Vilâyette 363723 Baş hayvan kesildi 936 Yılında vilâyetteki be- lediye mezbahalarında kesilen hayvan miktarı hakkında Bay: tar müdürlüğü tarafından bir istatistik — hazırlanmıştır. Bu istatistiğe göre; İzmir ve nahiyelerinde 166899 baş hayvan, Bergama'da 23,036) baş, Tire'de 16,675, Ödemiş'te 11,252, Kemalpaşa'da 10,444, Kuşadası'nda 2467, Menemen- de 6656, Urla'da 5716, Ka- raburun'da 724, — Çeşme'de 4358, Seferihisar'da 3633, Bayındır'da 2683, Torbalı'da 3672, Dikili'da 4090 ve Fo- ça'da 1420 baş olmak üzere bütün vilâyette 263,723 baş hayvan kesilmiştir. Köylerde kesilen kasaplık hayvanlarla balık ve kümes hayvanları etleri bu hesabın dışındadır. Tecim okulunu bitirenler İzmir tecim okulunu biti- renler derneğinin geçen pazar günkü umumi toplantısında ekseriyet hasıl olmadığından, toplantı 14 mart pazar günü saat 14 de bırakılmıştır. Şeh- rimiz tecim İisesinde yapılacak bu toplantıdan sonra koöngre üyelerine bir çay ziyafeti ve- rilecek, samimi hasbıhallerde .bulunulacaktır. ABERLERİ Dünkü!'hava Yağmur, fırtına, rüzgâr herkesi korkuttu Teofil Gotye vapuru, fırtınadan ancak akhşam üzeri limanımıza gelebilmiştir Dün, şehrimizde yağmurla karışık müthiş bir Lodos fır- tınası olmuştur. Saat 10,30 da başlıyan Lo- dos, 12 ye kadar devam et- miş ve bu arada nenizde de müthiş bir fırtına çıkmıştır. Dalgalar, dalgakırana çarp- tıkça bir bulut halinde havaya yükseliyor ve deniz suları kor- donu kaplıyordu. Med, şimdiye kadar görülmemiş derecede idi. Denizle kordon bir sevi- yede bulunuyordu. Saat 12 de başlıyan yağ- mur, sağnak halinde geliyordu. Odunpazarı, Halimağa çar- şısı, Karataş'ta iskele sokağı gibi münhat yerleri sular istilâ etmiş, sellerin yokuşlardan ge- tirdiği molozlar, bir aralık Kara taş ve Göztepe'de tramvay yolu na yığılarak seyriseferi inkıta ettirmek tehlikesini — göster- miştir. İzmir'le Karşıyaka arasında işliyen vapurlar, fırtına esna- sında muvakkat bir zaman için Alsancak iskelesine uğra- madan Pasaport - Karşıyaka arasında yolcu alıp vermiştir. Bardaktan boşanırcasıne ya- ğan yağmur esnasında cadde- ler bomboş kalınıştır. Herkes, bir çatı altına sığınmıştı. Tay- yâre sinemasının önünden ge- çen otobüsler, kordon üzerine yayılan — dalgalar — arasından geçiyor ve yolcu taşıyorlardı. Karşıyaka'da Lodos fırtınasından Karşı- yaka rıhtımı sular altında kal- Mıştır. Denizde kaza Fırtına esnasında Dolma önünde demirli bulunan Lütfü Huda motöründe bir kaza ol- muştur. Motör sahibi Bay Ri- fat kaptan, başına düşen bir serenle yaralanımış, hastaneye kaldırılmıştır. Teofil Gotye vapuru Fransız bandıralı Teofil Gotye vapuru, dün limanımıza gelirken fazla dalga ve sis yüzünden Sakızadası civarında demirlemek — mecburiyetinde kalmış ve yoluna devam ede- memiştir. Bir saat devam eden kesif sis kalktıktan sonra vapur hareketle limanımıza gelmiştir. Bu vapurla bir mik- tar seyyah da gelmiş, yağ- mura rağmen şehire çıkarak gezmiştir. Saat on dörtten sonra hava açılmış ve güneş çıkmıştır. Yarsubaylar talim için çağırılıyorlar. — ..— Askerlik şubesinden: 1 — Umumi — müvazeneye dahil olan veya mülhak hu- susi büdçelerle idare edilen dairelerde veya sermayesinin devlete aid olan veya hususi kanunlarla dvleetce teşkil edi- len veya bir imtiyazı işleten müesseselerde müstahdem olan- larla Ailâyet veya belediye da- imi encümenleri azalıklarında bulunan ve terhisinden iki sene geçmiş olan 313 doğum- ludan başlamak üzere 326 doğumlu dahil yalnız ihtiyat topçu ve muhabere yarsubay- ları (45) gün talim görmek üzere kendi sınıflarına aid birliklere gönderilecektir. 2 — Bunlardan ihtiyat top- çu yarsubayları 15 Mart 937 günü muhabere sınıfından olan yarsubaylar ise 10 Mart 937 günü, kıt'alarında bulunmak üzere sevkedileceklerinden top- çuların 11 /3/ 937 de muha- berecilerin 9 /3/ 937 günü şubeye gelmeleri. 3 — İzmir'de bulunup ta kayıtlarını yaptırmıyan bu sı- nıflar subaylarının şubeye mü- racaatları ilân olunur. Aydın incir ittihadı Fakat çok geçmeden kesil |Heyeti umumiye tas- bulutlar tekrar İzmir ufukla- yını sarmıştır. Dün fırtınalı, açık, yağmur- lu ve kapalı olmak üzere ha- va muhtelif ve gayri muttarid vaziyetler göstermiştir, Yağmurdan evvel iki saat kadar devam eden şiddetli rüzgâr, yeni çiçek açınış olan meyvalı ağaçlar üzerinde de oldukça zararlı olmuştur. Üzüm standardizasyonu üzümlerde karaböce bir kara belâ olmuştur Standardlarda âdi kalite üzüm- lere yer verilmemelidir. 10 Martta Ankara'da topla- nacak üzüm kongresine İzmir kuru meyva ihracatçılar bir- liği mensubu bütün ihracatçı- ların iştirak edecekleri haber alınmıştır. İhracatçılar, yarın akşam deniz yolile İstanbul'a hareket edecekler ve oradan da Ankara'ya geçeceklerdir. İzmir kuru meyva ihracatçı- lar - birliği tarafından üzüm kongresinde okunmak üzere bir rapor hazırlandığını yaz- mıştık. Bu raporda ihracatçılar, şimdiki üzüm tiplerinin idame ettirilmesini ve standardizas- yonun bu tiplere uygun bir şekilde yapılmasını istemekte- dirler. Bu mütaleanın alâkadarlarca ne dereceye kadar şayanı ka- bul görüleceği bilinemez. Çün- kü dış memleketlerde üzüm yetişen her yerde üzümlerin standardizasyonu — kabul edil- müş, ihracatı da sıkı bir kon- trol altına alınmıştır. Bütün üzüm memleketlerinde kara- böce denilen adi üzümler, standardların içine kat'iyyen karıştırılmamakta, ayrıca satıl- maktadır. Halbuki İzmir ihra- catçıları, 7 ve 8 numaralı tip- lerde behemehal karaböceleri K 6i . paçal olarak bulundurmakta: dırlar.! Üzüm standardizasyonunda verilecek en mühim karar, standardlarda karaböce karış- tırılmasının kat'i surette men'i olacaktır. Bundan başka ihraç edilecek üzümlerin her halde yıkatılması ve fira verdirilmek suretile kürutularak ihracı da karar altına alınacaktır. Hiç bir üzüm yıkanmadan ihraç edilemiyecektir. Standardların — ambalâjları üzerine ihraçlarında (Devletçe kontrol - edilmiştir) - damgası vurulduktan ve bu standardlar dış piyasalara arzedildikten sonra üzümlerimize şimdikine nazaran her halde çok müş- teri bulunacaktır. Alâkadarlar, Kara böceyi Kara belâ diye tavsif etmek- tedirler. Bu adi kalite üzümle: rin, iyi cins üzümlere, standard- lara karıştırılmaması lâzımdır. Üzüm kongresinde, üzümcü- lüğümüzün inkişafı için fevka- lâde mühim ve faydalı karar- lar ahnacaktır. * Kongreye İımi'ı':ien 25 ihra- catçı ile üzüm kurumu müdürü Bay İsmail Hakkı Veral, Ti- ek — fiye kararını verdi. Aydın incir kooperatifleri ittihadı heyeti umumiyesi top- lanmış, — ittihadın tasfiyesine karar vermiştir. Heyeti umu- miyece verilen bu karara göre, tasfiye için beş kişilik bir tas- fiye heyeti ayrılmıştır. Bu he- yette başta ittihad direktörü Bay Talât olmak üzere incir mıntakalarından ve - ortaklar- dan dört zat daha vardır. Aydın incir kooperatifleri ittihadı yerine kooperatif ka- nununa uygun yeni - teşkilât vücude getirilecektir. Cezalandırılanlar Yerlere tükürdükleri görülen 28 kişi belediye zabıtası tara- fından cezalandırılmıştır. Kilovat tarifesi Elektrik -kilovat tarifesini yeniden tesbit edecek - olan tarife komisyonu perşembe günü Nafıa - komiserliğinde toplanacaktır. Kilovat tarife- sinin ucuzlatılacağı kuvvetle söyleniyor. Terfi eden fen memurları.. Nafıa fen memuru Bay Or> han Rıza Barkay ve İlhan Gürr tan bareme göre birer derect terfi ettirilmişlerdir. B. Şuşnig Macar haşvekili ile konuşacak Viyana, 2 (Radyo) — Mev” suk bir habere göre; Avusturyaâ cumhur reisi, Macar hükümet naibi Amiral Horti'yi ziyaret etmeden evvel Martın 15 şint doğru başvekil Bay Şuşniğ Peşte'de Macar başvekili Bay — Darani ile bir mülâkat yapâ' caktır. caret ve Sanayi odası umumi kâtibi Bay Mehmed Ali Etetfi Borsa reisi Bay Mazhar İzmif oğlu, Borsa komiseri Bay iştirak edeceklerdir. Ayrıca müstahsiller ve sati” cılardan da murahhaslar gidt” cektir