9 Şubat 1937 Tarihli Anadolu Gazetesi Sayfa 2
Memurlar ve halk Cumhuriyet ve demokrasi, halk yığınlarının rüyasında görünen, cen- t moyvalarını ve sularını ikram eden insanları alıb cennetlere götüren, kat arşte dolaştıran, muhayyel ve nurani evliya değildir, yalan! Camhuriyet ancak kafalarda yaşıyan ve hayata girmiyen bir başka d fikir veya ideoloji de değildir, yalan!. Cumhuriyet bir vakıadır ki, müsbetler arasında gözü kör, yaşar. huriyet ve demokrasi #sokakta da vardır, evde de, hükümette de, yde Cumhuriyet ve demokrasi, de., Yani her yerde hazır ve nazır gibi birşeydir cumhuriyet.. cildlerle kitabın, fikir silsileleci, kaideleri, izahları vossiresi de d inin ardı sıra ür. Yani cum- biril dhuriyet ve demokrasi rafta, kütüphanede, kafada, rüyada kalan bir nes- he olmaktan çok uzak, bayatın ve cemiyelin kendi düzeninde, kendi ahenk ve münasebetlerinde bulunan ve bulunması lâzım gelen bir key- Canlıdır, gözle görülür, idrak ve gaurla kavranır, yürekle Gumhuriyet ve demokrasi, balk ne kadar serbestiye sahip olursa endisini ancak memurla halk münasebetlerinde gösterir.. Ni memur, ayni zamanda, cumhuriyet ve demokrasinin varlığımı wazzaf bir unsurdur. Onda, demokraside ve cumhuriyetten bir bir mişane bulunmak gerektir. Halk, her ikisini, bilhassa memurun iyetinde, barekâtında, nezaketinde, iyi temiz iş görüb halkı vevme- sinde ve halka hürmet etmesinde arar. Halka; burnunun ucundan, yahud gözlüklerinin üstünden bakan me- yur, kendisini halktan daha büyük ve kıymetli görmiye kalkan memur, kendi anıl vazifesinin muaşeret ve kanun hükümlerine değil, doğ- dan doğruya cumhuriyet ve demokrasiye ihanet ediyor demektir. Yani cumhuriyet ve demokxasiden balka giden yolda, sevimsiz, xa- h bir engel, bir arıza vaziyetine geçiyor demektir. İyi memur, yani huriyet ve demokrasinin memuru, temsil ettiği idare sistemini ve Yimini balka tamıtıya, halka sevdirmiye mecburdur.. Cumhuriyetin ve demokrasinin varlığı, neraket, vazife ve halka hürmet şeklinde memur- la gözükür. Bunu ber memur bilecektir.. Bilmiye mecburdur da.. 'İuoııı öpme mes'elesi Bir vakitler Viyana'da bir Öpüşme ve öpme aleyhine bir kulüp kurulmuştu. 5000 Âzalı bu kulüp şimdi hedilmiştir. h kulüp, öpme ve öpüş- resmen men'i için şid- ir propaganda yapmıştı. a göre öpüşme hem ahlâki, hem de) gayri hhidir. Fakat -son günlerde Viya- 'da müdhiş bir grip istilâsı çıkmış, bu istilâdan öpüşen- den fazla öpüşmiyenler, yâ- ni bu kulüp erkânı, zarar gör- ve neticede kulübün he- mânâsızlığına hükme- - Viyana âşıkları derin bir tefes aldılar, demektir! — Kadınlar Mektebi Kaliforniya'da kadın kulüp- leri fedeıuyoııundı mühim bir mes'ele görüşülmüş ve şu verilmiştir. Bir kadın kocasının âile merbutiyet ve sada- İ temin için kadınlar: 1 — Öğle yemeğinde şık en hoş şekilde giyinmeli- 2 — Kocalarile haftada iki g gezmeğe çıkmalı, fakat akşamlar kocaları ser t bırakmalıdırlar? 3 — Ev masrafını, tuvalet 1 fına tercih etmelidirler? ş —4 — Pazarları validelerini yemeğe davet etmelidirler, - S — Eğer söz söylemek isi ise kocalarını sabır memnuniyetle beklemeli- — Kocalar önünde kuv- ve haklı bile olsalar da- jma zayıf fakat sevimli görün- — Doktor kadın Siyam'lı madmazel Piyera n Paris'te tp fakültesin- n diplomasını almağa mu: olınuş, hem de bınncı— Ö ske Saime Sâdi Bu kadın, ilk Siyam'lı dok-! tor kadındır! Bu kadıncağız, gazetecilerin bir sualine şu suretle cevap vermiştir. — Hayır, Siyam'a gidecek değilim; orada bir kadının doktor olacağına inanmazlar, bunun için Cenubi Amerika'ya gideceğim ve orada doktor- İuk yapacağım? Fare ile vergi tediyesi Arz üzerinde vergi borçla- rının fare ile ödendiği bir yer var mıdır? Diye sormayı- nız! Evet, vardır ve Bombay- dır! Diye cevap vereceğiz. Bombay'da fareler o kadar çoğalmış ve o kadar fazla za- rar vermeğe başlamış ki niha- yet hükümet bu tehlikenin önüne geçilmek için halkın vergi borçeîırını mukabil fare verebileceklerini ve her fare leşine bir kıymet konduğunu ilân etmiştir. Zavallı Şubat... Eski Roma'lılar Şubat ay- nın uğursuzluğuna inanmışlar- di. Bunun için eski Roma'da Şubat ayına tesadüf eden bir bayram yoktur. Arap'lar da bu fikirdedirler. Arap'lara göre Şubat ayında semavattan arza tam 380,000 fenalık düşermiş.. Acaba, Şubatın bu zavallı- lığına bizim kendisine topal- hk atfetmemizden doğmuş ol- masın?.. Bugün doğacak çocuklar.. Güneş bugün merih ile arz üzerine fena bir tesir yapacaklır. Birçok feci hâdise ve hattâ cina.- yetler bu tesirden — doğacaktır. Maamafih bu tesirler, en ziyade idaresi ve dimağı zayıf olanlar üzerinde mücesir — olacaktır. Nor- mal olanlar için vaziyet daha müsaiddir. Bugün doğacak çocuklar, çok faül olacaklar ve hayatta muvaf. fak olmak için en fazla maddi mesaiye ihtiyaç gösteren meslek- leri - seçeceklerdir. Kız çocuklar ANADOLU YEHİRY Şehir |meclisinde"münakaşalar ABERLERİ Vılayet bütcesı Fabrikaların şehır dışına) Yüksek tasdikten nakli mes'elesi. İzmir şehrini bir harabe haline gelmekten kurtaran karar Şehir meclisi, dün saat 16, 30 da Belediye salonunda top- landı. Reis Dr. Behçet Uz celseyi açtı. Bu celsede İzmir için hakikaten hayati ve mü- him mes'eleler görüşüldü ve münakaşa edildi. Evvelâ geçen celseye aid müzakere zaptı okundu, kabul edildi. Belediye fen heyetinin, şehirde fabrika olamıyacağı ve fabrikaların Halkapınar'da inşası hakkında bazırladığı talimatname uzun münakaşalara yol açtı. Heyeti fenniye, 25 beygir küvvetinde makine kullanan müesseseleri fabrika sayıyordu. — Mustafa Buldan'lı, fabrikalar tâbiri ara- Esına tabakhanelerin de kon- masını teklif etti. Reşad Leb- lebici, fabrikaların tarif edil- mesini istedi, Fen heyetinin teklifine üzüm fabrikalarının da girip girmiyeceğini sordu ve: — Üzüm boyama ve temiz- leme makinelerini şehir dışına nakletmek çok mühim ve iktı- sadi bir iştir. Ve öyle anlıyo- rum ki, ileride bütün fabrika- lar, şehir dahilinden çıkarıla- caktır. Bu nasıl yapılabilir? Diye sordu. Belediye başmühendisi Ca- hid izahat verdi, üzüm ima- lâthanelerinde — yüzlerce - işçi çalıştırıldığını ve makinelerinin kuvveti 25 beygir olduğuna göre bu müesseselerin de fabrika sayılması lâzımgeldiği- ni söyledi. Ve: — Zaten fabrika sahiple- rine biriki senelik müddet tayin edeceğiz. Yeni - yapıla- cak fabrikalar da gösterilecek sahada yapılacaktır. Mustafa Buldanlı, Hüsnü Tonak ve Sâdi üzüm fabrika- larının — piyasadan ayrı bir yerde yapılamıyacaklarını, avu- kat Halid Tevfik, bir şehirin yeniden kurulması milyarlara mütevakkıf olduğunu — söyle- diler. Reis Behçet Uz izahat ver- di, herşeyden evvel halkın sıhhatini düşünmek lâzımgel- diğini, sermayedarların iste- dikleri yerlerde fabrika kura- mıyacaklarını, fabrika duman- larının sıhhati — ihlâl ettiğini söyledi ve dedi ki: — Meselâ, Alsancak'ta bir arpa temizleme makinesi var. Civarındaki ev sahipleri her- gün şikâyet ediyorlar. İmar plânına göre fabrikaları, ev- lerin arasından çıkarmak lâ- zamdır. Bunda zaruret vardır. Suad Yurdkoru: — Üzüm fabrikaları kükürt gâzı neşir ve halkı - rahatsız ediyorlar, battâ fabrikalarda gaz maskelerile çalışan işçiler bile vardır. Ne diye halkın zehirlenmesine müsaade edi- yoruz? Reşad Leblebici, üzüm fab- rikalarının, şebir dışına nak- Hnin — milyonluk iş olduğunu söyledi. Subhi Emin, üzüm imalâthanalarinin fahriltg sayı ha oldu, neticede madde ay- nen ve 12 reyle kabul edildi. Yeni yapı kanununun 6,5 metreden dar, eğri-büğrü so- kaklarla çıkmazlarda yeni in- şaat ve osaslı tamirata müsa- ade edilmemesi hakkındaki maddesinin tatbik ciheti hak- kında belediye fen heyetinin hazırladığı talimatname mad- desi de gene birçok münaka- şalara meydan verdi. Avukat Cemil, bu maddenin tasarruf haklarını tahdid edeceğini bil- dirdi ve: — Herkes binasının sahi- bidir, onu tamir ettiremezse ona tasarruf edememiş sayılır ve o bina yıklır. Böyle bir kararı meclis nasıl verir? Mühendis Aziz, — Burada istenen şeyin 6,5 metrelik cadde ile eğri büğrü yolların tarifidir. Dedi. Bazı azalar daha söz söylediler. Eczacı Faik söz aldı ve: — İzmir sokaklarının han- gisi dört veya altı buçuk met- reden geniştir. Burada karar verirken ve tamiratı esasiye, en küçük tamirat “"olduğuna göre İzmir'i bu halile bir ha- rabe olmak üzere bırakacağız demektir. Çünkü hiç bir ev tamir edilemiyecektir. Buna müsaade edemeyiz. Bir komis- yon teşkil edilsin ve bu mad- deyi, kamisyon tefsir etsin. Dedi, teklif kabul olundu, ni- Zam ve daimi encümeni aza- ları ile mühendis Aziz'den mürekkep bir komisyon seçildi. Belediye un fabrikası muhasibi İzzet'in zatazaman ve fabrika- nn 933 . senesi kat'i hesap cedvelleri bir araya konularak aynen kabul edildi, ihtiyaç ve yeni icablar nazarı dikkate alınarak belediye makine ve elektrik mühendisliği tarafın- dan hazırlanmış olan taksi ve kamyon talimatnameleri tetkik için nizam encümenine havale edildi. Vezir ve Osmanağa suları- nın kapanıb açılması için 50 kuruş ücret alınması, Karşıya- kada oturub da Yamanlar su- yu alanların evelemirde muka- vele akdetmeleri, her abone- den üçayda 15 metre mikâbı su sarfetmeğe mecbur olduğu ve su parasının muayyen tak- sitlerde alınması, İzmir'den Karşıyaka'ya ve Karşıyaka'dan İzmir'e nakledilecek cenazeler için İzmir'den asri kabristan'a nakilde alınan ücret derece- sinde ücret alınması, şehirden diğer bir şehire — nakledi- lecek cenazenin tabutlanma- sında bulunacak doktor için beş lira ücret tahsili, müşte- reken gaz ve benzin satanlar- dan hafta tatili kanunu muci- bince yılda 15 lira ruhsat har- cı alınması teklifleri de kabul olundu, eczanelerden de hafta tatili kanununa göre bir harç alınması hakkında Dahiliye Vekâletinin emrinde hukuki DiCİ zj MEYLiKİ Yundan gelmiştir.. Vilâyet bütçesi yüksek tas- dike iktiran etmiş olarak Da- hiliye Vekâletinden vilâyete gelmiştir. Büdçe, son defa da- imi encümenin verdiği karara göre fasıllar üzerinde hiçbir değişiklik yapılmamıştır. Ma- liye Vekâletinin istediği 108 bin liralık hisse bu suretle temin edilmiştir. Bütçe geldiğine göre muhte- lif inşaat ve bilhassa Naha işleri üzerinde hızla faaliyete geçilecektir. Tütün deposu Vekâlet Fen heyeti projeyi tasdik etti İnhisarlar idaresinin Kültür- park civarında inşa ettireceği büyük tütün depo ve imalâta- nesinin hazırlanan projesi, Na- ha vekâleti Fen heyetince tas- dik edilmiş ve proje vekâlete sunulmuştur. Bu projeye göre, büyük de- po binası 500 bin liraya mal olacak ve deponun iş, istira- hat ve yimek salonları; banyo ve yıkanma yerleri bulunacak- tır. Vekilin tasdikinden sonra, inşaata derhal başlanacaktır. Hakkı Nezihi Palamut hakkında ted- kikatta bulunuyor Evelki gün şehrimize gelmiş olan İktısad vekâleti Standar- dizasyon bürosu şefi Hakkı Nezihi; “dün, palamutçularla temaslarına başlamıştır. Hakkı Nezihi, bundan evel Çanakka- le'de de bu hususta tedki- katta bulunmuştur. Ankara'ya dönüşte, bu hususta bir rapor hazırlıyakak ve İktısad vekâle- tine verecektir. Antikiteciler toplantısı İzmir - “Antikite Severler, sösyetesi idare heyeti dün toplanarak, turizm hareketle- rini arttırmak ve(İzmire fazla seyyah celbetmek üzere bazı kararlar alınmıştır. Yukarıdakilere yazık Karantina Eskikuyu soka- ğında Osman oğlu Hakkı otur- duğu evin alt kısmında acı ve ve öksürtücü ve boğazı yakıcı şeyler yakıp üst katta oturan Ali ağlu Sabri'nin efradı aile- sinin sıhhatlarını bozduğundan yakalanmış ve hakkında zabıt tutulmuştur. Kanü LZRASLA IZ TEAE LN I Beş yıllık imar plânının, ha- zırlamakla meşgul olduğu ko- misyondan alınarak meclis he- yeti umumiyesinde müzakere edilmesi kabul edildi. Azadan Sadi, bütçe darlığı sebebile geceleyin yakılamıyan elektrik lâmbalarının sabahleyin erken- den işe gitmek mecburiyetinde olan işçilere bir kolaylık ol mak üzere saat 5,30-6,30 ara- sında yaktırılması hakkındaki teklif okundu, reis, izahat verdi, bu teklifin, parti dilek- leri arasında da mevcud oldu- ğunu ve bunu önümüzdeki kış mevsiminde yapmak üzere be- lediyenin elektrik saatları sipa- riş ettiğini söyledi. /2/937 Bi Belgrad Mülâkatı.. — Başı J inci sayfada — bir mukarenet zemini hazırlamıştır. Bu nokta dünya sulhü itibarile bil. hasta büyük bir ehemmiyeti haizdir. Türkiye'yi ve hattâ bütün Bal. kan itilâfı devletlerini - Avrupa'da teşekkül etmekte olan şu veya bu zümreye meylediyor, şu veya bu zümreyi diğerinetercih ediyor zan- nedenler çok aldanıyorlar. Balkan devletleri şa veya bu zümreye te- mayülün yarın şu veya bu zümre Tehine Fisebilillah barba girmek demek olduğunu — çok iyi anlamış- lardır, Onlar için zümre - değil sa- dece sulh vardır. Balkan devletleri kalkınmak için, milletlerini huzur ve tefaha kavuşturmak — için uzun bir $ulh devresine muhtaç olduk- Tarımı dudaklarının — ucu ile değil kalplerile, şaurlarile anlamışlardır. Binaenaleyh hangi devlet veya han- gi zümre sulha taraftar ise, sulhü istediğini maddi — delillerle urtaya koymuşsa Balkan devletleri onlarla ancak dost olabilirler. Düne kadar İngiltere'nin siyasetindeki — isabeti takdir ettikse ve hattâ Belgrad resmi tebliğinde bilhassa tebarüz ettiril- diği gibi İngiltere ile olan müna: sebetlerimizdeki inkişafın almış ol duğu çok müsaid sufhadan bahti. yar bulunuyorsak bunun yegâne se- bebi İngiltere'nin «ulh dâvâsına ve Akdeniz barışına samimiyetle çalış- makta olduğunu — bildiğimizden ve gördüğümüzdendir. Fransa ile dost bulunuyorsak ve bu dostluğa mu- hafazada bir kıymet bulduğumuzu gene ayni resmi tebliğin bir cüm- lesile ifade ediyorsak bu da gene ayni veçbile bu hükümetin sulha bağlılığına olan itimadımızdan mü- tevellittir. Ve bu gün gene İtalya ile olan münasebetimizi wslâba ve bunu bütün Balkan — devletlerile İtalya'nın bir dostlağu şekline if. rağa çalıpıyorsak bunu da sırf bu hükümetin Akdenizde barışı mu- hıfııı azminde olduğu hakkında Türkiye ve onunla — birlikte Balkan antantı eski ve tecrübeden geçmiş dostlarım ihınal etmeyi de- gil bilâkis onlara ve onlarla bir- Tikte sulh dâvüsına yozit dostluklar temin etmeyi siyasetlerinin hedef i olarak almışlardır. Biz muhafaza —ettiğimiz Rus, İngiliz ve Fransmz dostluğuna bu gün İtalyan dostluğanu da zamme- debilirsek ve bu suretle yarın bil- farz İtalya ile diğer dostlarımız ara- sanda bir tredünyon hizmeti göre- rek yalnız Balkan sulbümü değil dünya salhünü de tarsine muvaf: fak olabilirsek kendimizi bahtiyar addedeceğiz. İşte Bolgrad'da neşredilen samimi resmi tebliğde münderiç drektif mahiyetindeki ana-fikirlerden bizim çıkardığımız münalar bunlardır ve öyle zannediyoruz ki her hüsnüni. yet sahibi de © samimi — sözlerden avcak bu manâyı çıkarabilir. Hamdi Nüzhet Çançar Papa Bolşevizm aleyhine işaret verdi. Vaşington, 8 (Radyo) Papa, hususi apartmanından dün Vatikan radyosu ile Ma- tilâ katolik kongresine bir hi- tabede bulunmuş ve gene ko- münizm tehlikesine işaret ede- rek katolik âleminin birleşmesi lüzumunu bildirmiştir. Antonesko Ansızın hastalandı Bükreş 7 (A.A) — Anado- Tlu Ajansının hususi muhabiri bildiriyor: Romanya dış işleri bakanı Antonesko soğuk algınlığından mustarib olduğu için doktor- ların tavsiyesi üzerine dört beş gün yatağından çıkmı- yacaktır. Bakan Ankara seyahatinin Atina'dan dönüşe talikini rica Bundan dolayı Anio misİ
