16 Ekim 1936 Tarihli Anadolu Gazetesi Sayfa 4
| l Sayfa 4 Parıs, 15 (Radyo) — Li- berte gazetesi, İtalya'nın si- lâhlanmasından bahsederek: İtalya'nın hava hazırlıkları bilhassa /nazarı dikkatı calip- tir; halen İtalya'nın hava kuv- veti ihmal edilmiyecek bir kuvvettir. İtalya'da gençlik de havacılık için iyi hazırlanmış- tır, İtalya'nın 10,000 pilottan mürekkeb bir hava ordusu vardır. Habeşistan'a — giden 1000 tayyare hesaba katılma- mak üzere bügün İtalya'da yeni 2500 askeri tayyare var- dır., Demektedir. Roma, 14 (A.A) — Havas ajansı muhabirinden : İtalya tarafından askeri sa- hada sarfedilmekte olan ve nazırlar meclisi tarafından son tebliğle bildirilen mesai bil- hassa -donanma ye tayyareci- likte yapılmaktadır. Bu da gösteriyor ki İtalya'nın en zi- yade alâka göstermekte ol- düğü nokta Akdeniz'dir. Bu alâkayı gösteren bir hâ- dise daha vardır. 1914 teki beynelmilel sergi Ostiede'açı- lacak ve parolası Roma de- nize doğru olacaktır, Bu sergi Roma'nın denize doğru inki- şafına yarayacaktır. Kara kuvvetleri Avrupada Alp dağlarının teşkil etmekte olduğu tabii hududa karşı vukubulacak herhangi bir ta- arruzu def için kâfi addedil- mektedir. Buna mukabil İtalya veti bilhassa İtalya'nın bun- dan böyle Afrika'da hayati menfaatlara sahip olması - iti- barile kuvvetli bir donanmaya malik olmasını amirdir. İtalyan — sahillerini himaye edecek olan donanmanın ha- reketine — istinatgâh teşkil ey- liyecek yeni üssü bahriler ihdası için yüz kırk milyon sarfedilecektir. Donanma için sarfedilmesi derpiş edilen mesai İngiltere- nin Akdeniz'de yapmak iste- diği- hazırlıklara da kısmen cevab teşkil etmektedir. Halihazırda - İtalyaa — ordu ve donanmasının mükemmeli- yeti dolayısile Malta adası muhasemat halnde - İtalya'nın tehdidine maruz - bulunmak: tadır. Şarki Akdenizde iyi | üssübahriler yoktur. Sir Samuel Hoar İngiltere- nin Malta üssübahrisinin va- ziyetini daha uzak yani İtal | yadan daha uzak üssübahri- TANADOLU | w Günlük siyasal gazete Sahip ve Başyazgam Haydar Rüşdü ÖKTEM Umumitf neşriyat 've yazı işleri müdürü: Hamdi Nüzhet İdarehanesi: İzmir İkinci Beyler sokağı C. Halk partisi binası içinde Telgraf. İzmir — ANADOLU Telefon: 2776 - Posta kutusu 405 | — ABONE ŞERAİTİ Yallığı 1200, ait ayhığı 700, üç aylığı 500 kuruştur Yabancı memleketler için senelik a ücreti 27 liradır Her yerde 5 kuruştur - Sünü geçmiş nüshalar 25 kuruştur. ANADOLU MATBAASINDA 1.BASILMIŞTIR. Üİ bülteni de basılmıştır. İtalyanın, deniz ve hava programı Liberte gazetesi, İtalya'nın silâh- lanma faaliyeti için ne yazıyor? lerle tarsin arzusunda olduğu- nu işrap eylemiştir. İngiltere- nin siyaseti İtalya'da büyük bir merak uyandırmıştır. İtalya'nın bundan böyle şarki Akdeniz'de serbestçe seyrüse- fer etmekte büyük bir men- faatı vardır, Ve İngiliz merkez sıkletinin değişmesinden endişe edilmektedir. İtalya dostane bir anlaşma ar- sosundadır. Her me kader böyle bir anlaşma şimdiye kadar ne şi- fahen ve ne de - tahriren mevzw- bahs olmamış ise de zannolundu- guna güre İtalya deniz kuvvetlerini artıracağını ilâin ederken herhangi bir müzakere sırasında iyi bir mev- kide bulunmak gayesini takip et- mektedir. Şimdiki halde İngiltere'nin Ak- deniz donanması ile müsavat tesi- sine kalkışmak mevzuubahs değil- dir. İtalya'nın inşaat “tezgâhlarında otuz beşer bin ton istiabında iki zarlılımı vardır. ve faaliyet halinde bulunan 25şer bin tonluk 4 zarh- hıtandan yalnız İkisi asrileştirilmiş- üür. Bunlar da Giulio Cosare ile Conte Di Cavourdur. İngiltere bun. Jara karşı 8 zurhlı çıkarabilir. Fa- kat İtalya'nın hafif filosu Akde. nizdeki İngiliz hafif filosuna çok faiktir kib edeceğiz? Ankara, 14 (A.LA) — Türk Dil kurumu genel sekreterli- gizden: Üçüncü Dil kurultayına su- Dili — bülteninin — 15,16,17,18 ve 19 uncu sayıları da çık- mıştır. Bunlardan 15 ci sayıda profesör Dr. Saim Ali Direım- re'nin Kelt Keliae kökleriyle Türkçe'nin karıştırılması hak- kında hazırladığı Fransızca Türk A ve B harfleriyle baş- hyan kısmı ile İndo n eklerin Türkçe — asliyetlerini gösteren bir yazısı vardır. 16 cı sayıda 1936 kışının sonlarında Türk Dil kurumu- nun çalışma durumu ceb kıla- vuzları ve kitap taramaları işleri hakkında malümat, Gü- neş Dil teorisinin izahına ve bu metodla birçok analizlere dair gazetelerde çıkmış yazı- ların mühim bir kısmı bulun- maktadır. Bir arada basılan 17,18 ci sayılarda Üçüncü Türk Dil kurultayı toplanması hakkında bildiri ile derleme dergisinin önsözü ve terim kolu çalış- maları olarak terim merkezin- den çıkmış olan 6 bin kadar terimin Fransızca, Osmanlıca ve Türkçe'lerini gösterir lis- teler vardır. Bu terimler riyazi bilimler, hesap, cebir, hendesi müsel- lesat, Otonoğrafya, kozmoğ- rafya, jeoloji, botanik, zeoloji tarih, psikoloji, edebiyat ve beden terbiyesi terimlerinden 19 cu sayıda Güneş Dil teco- risi üzerine yapılmış gazete- lerde basılmış olan ottotlerin kalan büyük kısma toplanmış- tır. Bütün bu bültenler kuru- mun satış merkezi olan Türk kitapçılığı limitet şirketinde her sayısı 30 kuruş — olarak satılmakta ve her on sayısı için 300 kuruşa abone de yazıl- maktadır. Üçüncü abone yılının so- nuncusu olan 20 ci Türk Dili Tükdü — Neşriyatını nasıl ta- ANADOLU Üzüm satışları: » Alıcı 712 300 F. z. İzzi 163 B.pamuk 45 25 46 &M 45 25 46 4468 Ken. pala. 320 — 490 9 .K. ceviz. 11 50 15 4512 Kilo keçi d.57 57 Londra, 15 (Radyo) — Rus- ya'nın verdiği notada şunlar vardır: *7 teşrinievelde verdiğimiz notayı ikmal etmek üzere, bugün de şunları size bildir- mekle şeref duyuyorum: İspanya işlerinde ademi mü- dahale esasını Portekiz hükü- meti ihlâl etmekte ve Porte- kiz askerleri general Franko- ya yardım etmektedir. Bu vaziyete nihayet vermek için, Portekiz kuvvetlerinin kontrol altına alınmasını lâzım görürüz. Bu kontrolü İngiliz ve Fransız deniz — kuvvetleri yapabilir; bu suretle gizliden ve kaçak suretile yardım im- kânı kalmaz. Bunun - için bu teklifimizin ademi müdahale komitesinin bir içtimanda tet- kiki lâzımdır ve komitenin en yakın bir zamanda davetini de rica ederiz., Londra, 15 (Radyo) — İs- panya işlerinde İngillere bi- taraflığını muhafaza edecektir. M. Eden: 'İngillere hükümeti, ananavi siyaseti mucibince pürüzlü mes'elelerde muslihane bir ta- vassut rolü oynamaktır; siya- Kai K.S. K.S. M. J. Taran, 12 50 17125 423 Ü. kurumy 1175 17 75 341 A, R. Üzüm.10 50 12 75 850 8 50 34 ). Taranto 7275 8 ü Semn D TP çam İSAN —ipe 22 K.A.Kâz. 14 14 yol Nasyonalist gencrı_lı Lıno 19.Ş. Riza — 18 18 Sevil radyosunda — söylediği 18 P. Paci 8 8 50) bir nutukta İspanyol Fası sul- 15 C. Alanyalı 15 15 tanının heyeti murahhasasını 10 F. z. Mehmet 6 7 25| selâmladıktan sonra İspanyol 8 İlya Galami. 13 13 25| Fasına tam bir muhtariyet ve- 3022 Eski satış rilmesi projesinin tedkik edil- 262749 Eski “ mekte olduğunu söylemiş ve AEKTLÜ, w ancak İspanya'nın harici bir İncir satışları: tecavüze karşı Fası müdafaa Ç. Alıcı K.S. K. S.| için askert müdahalede bulun- 2395 Ş: Remzi —7 15 mak hakkımı muhafaza edece- 1272 Tütsü ilete 6 75 16 ğini bildirmiştir. — 500 Rifat Baran 5 25 hurda Bu nutuk Aayni radyoda Arapça olarak tekrar - edil- miştir. ;â '[l’îı;:: mı.ıâ Va ıg ' Berlin, 15 (Radyo) — Al- 32 K. Kâzım 1050 11 man gazeteleri, bilhassa Bor- 26 H. Şeşbeş 15 15 sen Çaytung, Rus notasından 14 A. Muhtar 8 50 —8 SO| bahsederek: 4681 “Madrid'in sukutu, Bolşe- 133255 viklerin beynine indirilmiş bir 137936 darbe olacaktır. İspanya'nın Zahire satışları: vaziyeti Moskova'nın endişe- Ç. Cinsi K.S. K. S.| sini mucib olmaktadır. Bunuıı_ 920 Buğday 475 6 için Rusya bu manasız nota-7 50 Bakla 48125 48125| sını vermeğe mecbur kalmış- 15 Susam 13 50 13 50 tır., demektedir. şsan v 1. n n 5 e| — Cuuura, 29 y(maayoy — vay- 150 Burçak 4375 4375| mis gazetesi: “Avrupa'nın hemen bütün matbuatı arasında faşizm ve bolşevizm doktrini çarpışması vardır. Vaziyet öyle bir vazi- yettir ki küçük bir kıvılcım SovyetRusya'nın verdiği notada neler var? İspanya işlerine karı;md;ı—ah esasının, Portekiz hükümeti tarafından ihlâl edildiği iddia olunuyor. n ısrarı kabul etmez. Bunun için İspanya işlerinde ancak Avrupa'da da ayni vaziyetin çıkmasına mani olmak - için çalışmaktayız. İngiltere ilk an- dan itibaren Fransa'nın bita- raflık teklifini kabul etmiştir. Ayni zamanda bütün alâka- darları da bu bitaraflığa da- vet ettik. Vakıa buliş betact- le yürümektedir. Bu da iki tarafın işlerine bitaraflık had- lerini aşacak şekilde müda- hale etmemek içindir. Demiştir. Berlin 15 (Radyo) — Al- man gazeteleri, Rusya'nın ye- niden verdiği notadan bahse- derek: “Bolşevik rüesası, İspanya kızıllarına sür'atle yardım lü- zumuna kani bulunmaktadırlar, Madrid, İspanya'daki bolşe- vizm hareketinin en kuvvetli merkezidir. Fakat, Bolşevikler bilmeli- dirler ki İtalya ve Portekiz'den başka Almanyada kızılların Madrid'e yardımının — önüne geçmiye hazırdır. Mühlik ihtilâtlara mani ol- mak için, Sovyetlerin bu ha- reketine mani olmak lâzımdır. | yare, tayyare istasyonuna in- — İ miştir. Pilot ve radyo memu- Demektedii ler. Madrid'in sukutu, Bo hürriyet vermek hususundaki projeyi tetkik ed büyük bir tacia doğurabile- cektir. — İspanya'daki dahili harb, bu bedbaht memlekete hasredilmelidir. Biz İngiliz'ler, — Rusya'nın entirikalarını reddetmekteyiz. Fakat bolşevizm, İspanya'daki haileyi genişletmek istemekte devam ederlerse, karşılarında sade faşist hükümetleri yeni, fakat nizam ve asayişi rejim ittihaz etmiş diğer memleket- leri göreceklerdir., Demek- tedir. Berlin, 15 (Radyo) — Nazi partisi icra komitesinin Vis Baden veya Berkez Baden'de toplanacağı hakkındaki haber- ler asılsızdır. Partinin merkezi komitesi, icra komitesini top- lamak ihtiyacında değildir ve M. Hitler de her gün parti rüesasile temas halindedir. Esasen muayyen mes'elelerden başka müzakere edilecek fev- kalâde bir mes'ele de yoktur. Burgos, 15 (Radyo) — Ge- neral Franko gazetecilere: *“Nihat zafer, Madrid'in su- kutile bize teveccuh edecektir. Bundan sonra İspanya Avrupa konserindeki mevküni tekrar elde edecektir. Siyasetimiz bü- tün devletlerle dostluktur; fa- kat Rusya ve halk cephesi rejimine tâbi memleketlerle dostluk yapamıyacağız.., Demiştir. Burgos 15 (Radyo) — Pe- naraes maden mıntakasının işgali, Madrid hükümetini mah- rukat tedarikinde müşkülâta düşürmüştür. İspanyol komünistleri, milis kıt'alarını kumanda eden za- bitleri tarassut altında bulun- durmaktadırlar. Madrid'de yollar tutulmuş ve yolların muhafazasına ya- bancı gönüllüler memur edil- miştir. Bütün erkekler ve me- murlar da her gün iki saat istihkâmlarda çalışmağa mec- bur tutulmuşlardır. Lizbon, 15 (Radyo) — Mad- rid cephesinde âsilerin vazi- yeli şöyledir: General Franko'nun kuüv- vetleri Madrid'e giden yollara hâkimdir. General Franko dün bir beyanname neşretmiş ve bun- ları Madrid'e tayyarelerle at- tırmıştır. Govadalaraza - cephesinde, Sikoeniça ve Sen Marren'in işgalinden sonra, general Mo- la'nın bir. kısım — kuvvetleri Miralay Eskame kuvvetlerine iltihak etmiştir. Arbnjues — kasabası — işgal edilmiştir, bu suretle milislerin |bir sulhun fikirlerini kabul € bütün — mukavemetleri kınl- mıştır. General Tag Goövada- larazar'a yaklaşmaktadır. Paris, 15 (A.A) — Madrid hükümetine mensup bir tay- herhangi a şe- BNi v iras İT x SA 9U Ce e . ge 'ı l b diri- m3ce 15 4 | vik'lerin beynine indiril- |: gMA" ae bir darbe olacaktlr siğe 4* : | miş bir darbe olacaktır. : 32 S. Süleyma. 13 75 ı:gğg 3 ç : Bu ki 353T 8. Celir. 925 17 İspanya Nasyonalistleri, İspanyol Fas'ına tam | ötın 31 B.S.Alazra. 9 25 10 25 Di . ru ile tayyarede bulunll_b: İspanyol saylavı derhal Patf ? hareket etmiş ve bu MYM ü C.'m sebebi hakkında hiçbir | :yı verilmemiştir. Üde Şauh ,ı_ı_] —.. .— | ;ev' Müslümanlarla z Mecusiler kavgas' | 5,,, Bombay, 15 (Rıd):'o.ıı# başi Bombay'da bir cami ci kanı Müslümanlarla Hind'li MŞ il siler arasında bir müsad * B olmuş polis te müdahale ü miştir. ” t Bu müsademede 3 kişi hf | D çerlenmiştir. Hâdiseler w Bu defa tekerrür etmiştir. Şi &r. kadar 2 maktül ve 60 YJ İ.; sayılmıştır. 50 kadar da w ha kifat yapılmıştır. _a Thores'in nutk! Ni Yakında i X Neşredilecek.. t Paris, 14 (AA) — Kot nist partisinin matbuat bül 15 bin Alsas'lının onün#" komünist, Sosyalist, Rıd”l Sosyalist ve umumi iş konle derasyonu — âzasından mı'll'k' kep halkçılar cephesi mti” suplarının alkışları ırll'", M. Thores - tarafından söyİ” nen nutkun — metni yıb", neşredileceğini bildiriyor. M. Thorez 15 bin Alsâ$ önünde komünist, myı"“ © Radikal Sosyalisti Fransız İ? mokrasisi içinde vahdete tf vik etmiştir. M.-Hitler hakkında sözle rine gelince; hatip benim # cadelem ismindeki eserin Fransız milletine karşı knll:" mış olduğu tecavüzkârane gÖF lere mukabele elm:klc; :“' ka birşey yapmamıştır. Fül bu eserinde Fransız ırkini? zenci ırkın tesirile piçl p olduğunu ve Fransa'yı m vetmek için onu tecrid ©y7 mek lâzimgelmekte bulundü” ğunu söylemiştir. İngiliz — Erkânı harbiye ret” sinin beyanatt. Londra, 15 (A.A) — İngilif erkânı harbiye reisi Sir 07'" Derevele Sehelidde. söyle bir nutukta büyük bir deV” letin sulhun idame etmek İSİT kuvvetli olması lâzım glld' söylemiş ve demiştir ki: — Tecrübe göstermiştir ir” İ SI LEFİE ü ğ ü ü ü u aö mek için lâzım olan kuv”' haiz olmazsa ©' sulhçunun a siri daima az olur. İngilter” * nin menfcatleri o kadar ger'i — tir ki yeryüzüne çıkacak , ları bt
