30 Eylül 1936 Tarihli Anadolu Gazetesi Sayfa 2

T.R. Aras asamblede dileklerde bulundu —Başı Tinci sayfada— — metnini tasdikten evel bildi- | — remiyeceğini, ancak İngiltere, — İrak muahedesinden mülhem olduğunu beyan eylemiştir. Fransa ile Lübnan arasında —da müstakbel müzakerelere gi- rişileceğini haber veren mu- rahhas, muhtariyetler hakkında — da şunları söylemiştir: — Muahede, mevcut muh- — tariyetlerin garantisini ve fert- O lerin ve cemaatlerin hukuk İ" müsavatının teminini de Su- riye'ye taahhüt ettiren ahkâmı (© ihtiva etmektedir. (© — Mumaileyh, muahedenin tas- | dikından üç sene sonra Su- ne sahip olacağını ilâve eyle- miştir. Fransız murahhasından son- söz alan Türkiye hariciye ili doktor Tevfik Rüştü Aras demiştir ki: — Fransa mümessili, Suri- (| ye'de Fransız hükümetinin ye: ni bit rejim tatbik etmek fik- © rinde bulunduğunu - söyledi; /| Böze başlarken, bu vesile ile /— Mes'ut bir emsali hatırlatmak — İsterim: — Bu İngiltere - Irak muahe- " desidir. Ve Büyük Britanya'nın dürbinliği ve Irak zimamdar- | JTarının kıyaseti sayesinde mü- — kemmel neticeler — vermiştir. Irak'ın Milletler cemiyetine gi- , Tişi sırasında Fransız tevkali- — de komiseri ile görüşüldükten , — Sonra asamblede Suriye'nin de — yakından ayni faydalardan müs- tefit olacağı ümidini izhar et- Miştim. Bugün bu ümidin tahakku- — kunu vadeden bir projeye res- - Men muttali oluyorum. Mat- buat bu Projenin tanzimini — haber vermişti. Muhteviyatı — henüz meçhuldür. Alâkadar — toprakların hemen yakıninde — bulunan ve bundan başka da ı(Frınıı ileçok dostane müna- betler idame eden Türkiye- — nin böyle bir anlaşmıya olan alâkasını tebarüz ettirmiye lü- — zum yok gibidir. D Memleketim bu iyi komşu- — lük münasebetlerinden başka — beynelmilel mukavelelerden te- | vellüd eden bir hukuk mes'e- desi dolayısile de mezkür an- laşmıya esaslı bir ehemmiyet atfeder. Çünkü mevzuu bahso- .j n rejimler büyük bir Türk ekseriyetinin ikamet ettiği İs- — kenderin ve Antakya mınta — kasını da ihtiva eylemektedir. — Fransız hükümetinin mez- — kür mıntakayı da (halkın ken- işlerini bizzat kendilerinin ' görmesini temin eden bir mu- ameleden istifade ettireceğini — Üümit etmek isterim. — Nasil ki, İrak, büyük müt- ki İngiltere'nin müzahare- “tile görüş ahengi ve musli- h menfeatlere istinat eden amimi dostluk — siyasetimizi sıklaştırmaya hâdim oldu ise — Suriye, İskenderun ve Antak- a mıntakalarına bu suüretle verilecek imkânın da Fransa ile Türkiye arasındaki samimi — münasebetlerden — diğer bir — bağ teşkil etmesini temenni eylerim. — Ayni bakımdan - İngiltere ile Mısır'ın iki tarafın nefine ol akdettikleri —anlaşma betile gerek- İngiltere- ye gerek Mısır'a derin sevinç- derimi bildirmek isterim. — Çünkü bu mustakbel idare amandater — devlet taralından . ! | | | ğ mür ai riye'nin bukuku hükümranisi- | yapılmış beynelmilel mukave- lelere mecburi olarak tevarüs edecek ve diğer taraftan ar- zettiğim mühlet zarfında hu- kuku hükümranisine kavuşa- cak olan Suriye devleti bu taahhütlere kolayca ve mem- nuniyetle muvafakat edecektir. Hususile ki bu mustakbel dev- letin bütün hukuku ammesi muhtariyet prensibine istinat etmektedir. Hattâ İskenderun sancağının muhtariyeti ve Dür- zü ve Alevi muhtariyetlerine de örnek olacaktır. Bu suret- le mustakbel muahedename- | nin resmen tanıyacağı Suriye- nin tamamiyet mülkiyesi ve vahdeti bu prensip usullerine tamamile uymaktadır. Çünkü Mısir - Türkiye'nin kendi mukadderatlarını kendi- lerinin sahip olmaları lehinde üzerindeki hukuklarından fe- ragat ettiği ve saadetlerini ve | refahlarını şiddetle temenni ettiği memleketler arasında bu- lunmaktadır. Mandalar raportörü — olan Romen delegesi Tevfik Rüştü Aras'ın yukarıdaki mülâhaza- sını kaydettiğini ve raporun- da nazarı itibare alacağını söy- lemiştir. Fransız delegesi Vienot bun- dan sonra tekrar söz alarak şunu demiştir : — Türkiye mümessilinin söy- lediği sözlere ve Fransa ile Suriye arasında ve konseye arzettiğim anlaşmalara Varan gayretler hakkında gösterdiği teveccühe teşekkür edetim. Kendisine ayni tamanda şunu da işaret etmek isterim ki üzerinde anlaştığımız mua- hede projesi mandater dev- letle Türkiye arasında yapılan müzakereler neticesinde 1921 de - İskenderun sancağı için tanınan muhtariyete Süriye'de- ki müstakbel idare tarzı Suriye devleti — tarafından — kat'iyen riayet edileceği bakımından Türkiye'nin bütün haklarını korumaktadır. T.elgraf, Ha ;guslar sosyetesinde hararetli müzakereler cereyan etmektedir Macar murahhası, muahedelerin tadilini istedi ve komşularının silâhlanmasından şikâyet etti Cenevre, 29 — Asamble bugün 2 celse yaparak rapor- ları tedkik edecektir. Sabah celsesinde Kanada murahhası M. Makenzi, ihtilâfların halli için sosyetede ıslâhata değil. hüsnüniyete lüzum olduğunu, Avusturya murahhası da Ayus- türya — istiklâlinin muhafazası zaruretini İsöylemiştir. Avusturya — murahhası vamla : — Dostlarımızla iyi geçin- de- mek istiyoruz. Misakın değiş- | tirilmesi zamanı gelmemiştir. Para tedbirlerinin cihan iktı- sadiyatını düzelteceğine ka- naatim vardır. Maamafih asıl diğer iktısat ve gümrük ted- birlerinin de kaldırılması ve hafifletilmesi lâzımdır. Demiştir. Çin tmurahhası, silâhlanma hummasının müş: tereken makul hadde - indiril- mesini söylemiş, pâra tedbir- leri hakkında iyi neticeler di- lemiştir. İkinci celse 15,30 da top- lanmış, — Avusturalya, — İsveç, Çekoslovakya ve yeni Zelanda murahbasları söz almışlardır. Bugün Fransız - diş Romanya dış bükanı ile uzun müddet konuşmuştur. Brük- sel sulh konferansında sosye- teyi Rober Sesil temsil ede- cektir. Cenevre, 29— Assamblenin dünkü — toplantiısında — Macar murahbası komşularının askeri hazırlıklarından şikâyetle Ma- bakanı, | M. Litvinof, kollektif em- niyet üzerinde durdu —a © errüm —e..e——— taristan'ın da ilânihaye hare- | ketsiz kalamıyacağını - bildir- miştir. murâhhâsı M, Litfinof, sosyete islâhatına dâha kuvvelli temas edilmediğinden şikâyetle Rus- ya'nın tekliflediği bölge pakt- larını izah etmiş, bunların kol- Tektif emniyet içindeki mevki- inin tesbilini istemiştir. Söz- lerini bitirirken, mütearrızın ergeç kollektif emniyeti kabule mecbur olması iç'n. limet kuvvetlerinin birleşmesi ve müşterek hare- ket imkânını göstermeleri kâ- fidir. Demiştir. Macaristan, herşeyden evel harbın önüne geçmek için mev- tud usulün ıslahına — taraftar- dir. Ayni zamânda 18 üncu maddede, müahedelerin mus- Kihan tadili prensiplerin pratik Surette tâtbiki için bu mad- dede derin tetkikat yapılma- sını istemiş, mazbata paktla- rına - iştirak — edemiyeceğinl, çünkü, sistemin, bugünkü va- ziyetin idamesi olacağını bil- dirmiştir. Silâhsızlanma işinde de, bazı devletlerin, silâhdan tecrid edilmiş olanlar aleyhine silâhlanarak bir müvazenesiz- İik yarattıklarını, Macaristan'ın artık kendi emniyetini tehlike- de bırakamıyacağını, | miştir. Londra, 29 (Radyo) — Lo- | karno konferansına İtalya'nın | iştirak kararı verdiği hakkın: söyle- eere.e:erorOtArAAAASLA.AAALAALEAAKALALALALA AAA İtalyan - Habeş ihtilâfları ve son safha Gore'deki İngiliz elçisi çe- kildi. ltal_y_alı_ı Bazı İtalyan kuvvetleri, vetleri ile Gore mıntakasında harekâta Cenevre, 29 (Radyo) — | M. Eden bir tebliğ neşrede- rek; Göre'deki vaziyetten bah- setmiş ve Gambelata gelen bir Habeş heyetinin, Gambe- lat gibi Göre üzerinde de bir | İngiliz himayesinin tesisini is- | temiş olduğunu bildirmiştir. Ayni tebliğde Cımma'da Gala kabileleri ile Amar ka- bileleri arasında müsademeler devam ettiği ve Cımma - sul- tanının İngiliz konsolosuridan yardım istediği ve konsolosun bu karışık vaziyet üzerine Gam: belat'a geçtiği bildirilmektedir. İtalya gazeteleri bu tebliğ- den bahsederken: | “Henüz işgal etmemiş ol- duğumuz — yerlerdeki — anarşi işte gözönündedir. Bu anarşi İtalyan askeri tarafından kal- dırılacaktır., demektedir. Landra, 29 (Radyo) — Go- re'deki İngiliz konsolosunun | Gambelat'a çekilmesi İngiliz * 9 e lar sevinçte. teslim ölmuş Habeş kuv- geçtiler. Habeş çeteleri matbuatı tarafından hüsnüsu- retle karşılanmaktadır. Morning Post: “İngiltere'nin bu - harekeli, İngiliz - İ)alyan #münasebetle- rini iyileştirecektir., Demek- tedir. Adis-Ababa, 29 (Radyo) — Ras Gebede kumandasındaki z Kü __.. hareket kıtası, Eritre'deki mo- törlü kuvvetlerle birlikte çe- teleri takibe başlamıştır. Bu kuüvvetler, şimdiye kadar işgal edilmemiş olan Habeş toprak- Tarının ablokası - hareketinin piştarıdır. Gore'deki İngiliz konsolosu- nun beyanatı ve konsolosha- ü . T YTBENNC Y Müteakiben söz alan Sovyet * etmek- sefaretlerle daki haberler - teyid tedir. Roma'da, Mussolini arasında bu hususta temâslar başlâmış bulunmak: tadır. Bu hususta İngiltere, Fransa ve İtalya arasında hususi bir müzakere cereyan- edecektir. Moskova, 29 (Radyo) — Tas ajansı Jurnal Dö Mosko- da çıkan bir makaleyi neşret- miştir. *Mü- mevki,, dir. Makalenin serlevhası tecavizin ahlâki Bu makalede: *Bütün mütecavizlere, uzun zamandaânberi tecayüze hazir- lahanlat bilmelidirler ki, bun- lâr sözden icraâta geçebilirler; | fakat, Fransa hariciye Bakani | Conevre'de Hitler'in sözlerine güzel bir cevab vermiştir. Al- manya'nın, Fransız - Rusya Misakının Teshini — istemesi, emellerine daha kolay varmak arzusundan — ibarettir. Fakat M. Delbos Nörenberg nutku- na tam ve yerinde bir cevab vermiş - bulunmaktadır., de- nilmektedir. Başbakanımız 'Malatya'ya vardılar İstanbul, 29 (Hususi muha- birimizden ) — Başbakanımız İsmet İnönü Malatya'ya geç miştir. Malatya'da birinci umu- mi müfettiş Abidin ve bazı valiler Başbakan İsmet İnönü- nün reisliği altında toplanarak görüşmüşler, mühim karârlâr almışlardır. Antakya |Arap'ları- | nın küstahlığı.. İstanbul, 29 (Hususi muha: birimizden ) Antakya'da Arap'lar istiklâl tezahürâtı yap: mışlârdır. Bu tezahürat esna- sında bir Türk Marangözün dükkânına giren tezahüratçı: lardan bazıları, dükkânda asılı bulunan Türk bayrağını yırt- mışlardır. Bu hâdise, Antakya Türk'lerile Arap'ları arasında bir arbedeye sebebiyet vermiş, Fransız askerleri yetişerek ar- bedeyi bastırmış, failleri ya- kalamıştır. M nenin kapatılarak Gambelâta çekilmesi Gore'deki anarşinin tabit bir neticesidir. Adis-Ababa, 29 (Radyo) — Dün Mareşal Graçyani 10,000 askeriye resmigeçid — yaptır« mıştır. Bu münasebetle bir nutuk irad ederek askerilerden bir- çoğuna nişan vermiş ve terfi edenlerin isimlerini bildirmiş- tir. Nişan alanlara biner liret mükâlat da verilmiştir, Bu münasebetle birçok Ha- beş'lilerin — ilticası da kıbuli edilmiştir. . * , 30 /9/ 936 yerleri İtalyan'lar Mayorka adasını işgal ettiler.. İstanbul, 29 (Hususi muha- birimizden) — İspanya'yâ ait Mayorka adasının — İtalyan'lar tarafından işgal edildiği ha- beri Sovyet Rusya'dâ derin akisler uyandırmıştır. Buna mukabil Sovyet'lerin Madrid hükümetine iki tayyare filosu yârdım gönderdiği hâber ve- riliyor. Rusya'da İtalyan'ların bu müdahalesine karşı miting- ler aktedilmiş, protestolarda büulunülmuştur. |Filistin'de ilân edilecek örfi idare Londra, 29 (Radyo) — Fi- listin'de bazı yerlerde ilân edilecek örfi idare kanunu ayni zamanda Kudüs'de ilân edilecektir. Meb'uslarımızın tetkikleri.. İzmir meb'usu Kâmil Dur- sun Ve Sadettin Faça ve Me: nemen kazalarında seyahat ve tetkiklerine devam etmişlerdir. Foça'da belediğece yapılan bâzı işleri ve Menemen'de hal, fidanlık ve mezbahayı ziyaretle şarbaylara teşekkür etmişlerdir. Avdette Çamaltı tuzlasına giderek bütün mo- dern tesisatı dolaşmışlar ve tuzlanın çalışkan müdür mü- hendisi Sezai'nin her kısım hakkında verdiği izahatı çok derin bir memnuniyetle dinle- dikten sonra İzmir'e dönmüş- lerdir. Partimizin köylüye yardımları Cumuriyet Halk Partisi ta- rafından Selçuk - havalisinde görülen sıtma musaplarına yar- dımca bulunulmak üzere Sel- çuk'a 3,5 kilo kinin ile bir miktar para gönderilmiştir. Gümrükte ikramiye Gümrükler başmüdürü Sey- fi Aydın başta olmak üzere İzmir gümrükleri memurlarınin müstahak olanlarına birer tnâ:- âş nisbelinde ikrâmiye veril: imiştir. Fuarımıza Fenlândiya resmen iştirak edecektir.. Fehnlândiya hükümetinin İs- tanbül koönsolosu fuarın açık bülunduğu esnada şehrimize gelmiş ve fuarı gezmiştir. Gelecek yil İzmir fuarınâ Fenlândiya resmen iİştirak ede- cektir. Sıhhat Müdürü Şehrimiz Sıhhat müdürü doktor Cevdet Saracoğlu Bbir ay izinle İstanbul'a gitmiştir. Yugoslavya ve Bul. garistan'da frank V vaziyeti Belgrad, 29 (Radyo) — Vre: me gazetesi Fransız franzı hakkındaki karardan bahse- derek: “Bu hâdise bizim için bir istifadedir, çünkü Yugoslav- ya'nın Fransa'ya olan borçları bu suretle azalmıştır.,, Demek- tedir. * Solya, 29 (ALA) — Fransız frangının — devalüasyonundan bahseden finans bakanı leva- nın bundan mütcessir olması için hiçbir sebep mevcud bu- Tunmadığını ve Bulgar para- sının şimdiki kıymetini muha- faza edeceğini söylemiştir. —— j M ğ MK DRİD UU ı ı ı ı ı 59 aa a C