27 Mayıs 1936 Tarihli Anadolu Gazetesi Sayfa 5

MNN Maym 27 1936 Bütçemiz — Baştarafı Jci sahifede — bik mevkline girdiği sırada za- Türj ihtiyaçlar arasında bulu- Dan tuz ve çeker gibi İkl mü- him maddenin halkımızca ucuz €8 tederik edilebilmesini temin Makeadile İki kanon kabul bu- Yaralmaş İdi. Bu bBötçe tabminatına giren vari dattan 7,5 mllyon İiralık bir tenzili icabediyordu. Ba kanan- ların — tatbiki neticesinde bu Maddelerin istihlâk miktarı de otuz derecesinde bir t-zayöd Böstermek İtibarile ba tedbir Yatandaşların — ihtiyaçlarını tat Tüln hususunda çok faydalı ve Meşkük netice vermekle bera ber kıtmen de bütçede bu ver. Bilerden kanunlar Günün elimizde bulunan 11 Aylık varidat hesaplarına göre, 1935 mali senesinin 11 ayı tarfında 180 milyon İira tahsl İât yapılmıştır. Geçen senelere yasen son aylık tahslsatımız bu hesaba katılırsa 1935 sene *i bütçesini 200 milyon liralık biz tahellât İle kapatmış olaca Bimizi küvyetle ümid edebili. Ta. Şa vaziyete göre 195 mil. Yon iralık varidat tahminimiz den demin arzettiğim 7,5 mil. Yon lira nisbetindeki tenzllât telâfi edildikten başka beş mil Yon lira derecesinde bir. varl dat fozlasile 1935 bürçesi he Yaplarını kapatmış olacağız. Bu anın mühim bir kısmı İs- Uhlak mevzolarındakl vergiler. de görülmekte olmasmna göre lkımızın refaha doğrüa — git | TBekte olduğu neticelerini çıka Tabiliriz. Bonu da cumuriyetin :Mm mesallerinin semereleri Srak zevkle ve şükranla ka Ütmek İsterim. y 'eni bütçemiz: Tekdim ettiğimiz bütçelerin habilli elimizde 935 bütçesinin Sekiz aylık varidat tahsllâtı ol. Toğu sıroda tapzlm edilen 1936 bütçesi 216 milyon 800 bin olarak varidat ve masraf Vatında tovazün temin edilmek |1 Mretile yüksek kaumataya tak. Ülm edilmiş Idi, Ütçe hazırlandı: Bütçenin encümende tetkiki mda on — aylık tahsllât ra- inı elde etmiş bulunu Jotdak. Ba son rakamlara göre *Vyelce yaptığımız tahminler. İa bir kumında tenzilât ve İa sembaları: (de “ilâtiler 'ak süretile — tadilât yapıl- kezalik — rıhtım müba; erini, bunları İşleten mü: teler bütçelerine İthal su: retile umum? müvazeneden çı- karmayı, bazı vergiler idarel hususiyelere devri münasebetile hazineye idarel husasiyeden ve- rileceği tahmin edilen varidatın bilâhare bazırlanan 1934 hesa bi katisine göre tayin icabet miş ve bütçe encümenile ma- tabık olarak yapılmış olan bu tadilât neticesinde bütçenin va- ridat tabmini 212,764,000 lire olarak tesbit olanmuştur. Mas raf kıamı da bütçe encümenl nin çok kiymetli mesalel netl- cesinde bu hadde İndirilmek saretile hekiki bir tevazün ha Hinde tadilen yüksek heyelinize sunulmuş baolunmaktadır. Bu miktar 1935 senesine nazaran 17 milyon 700,000 İlira bir fazlalığı göstermektedir. Şu ka dar ki bu fazlanın yedk miiyon liraya yakın miktarı 1935 se neslâde bütçe haericinde idare edilmekte Iken ba bütçede yer alan buğduyı koruma vergisin: den 4 mllyon liraya karip mik tarı da gene bu sene — içinde kabul buyürdüğünuz hava ku- rümona yardım — vergisinden dağmuş olduğundan mükayeae için bu iki verginla tenzlli ba- Hade 1936 bütçesinin 1935 senesl bütçesine nozaran bakiki fazlanı 5,5 milyon İira olduğu tezahâr eder. İşte bu fazla bu sene elde ettiğimiz varidat ra- kamlarına uygun olduğa gibi bütçe rakamlarındaki samimi- yeti Wade eder. Masraf bütçesinin — tahlili ve varldat fazlasının tevzll şekli; 1935 Moasraf bütçesi 195 milyon olmasına göre busene bütçesinin fazlasını teşkil eden 17 milyon 700,000 liranın tev. zlini gösterir başlıca rakkamlar şöyledir: 3,930,000 Maliye 6,780,000 Müdafaa grubu 3,000,000 Zirsat 1,200,000 Maarif 630,000 Sıhhat ve içtimai muavenet| 2,030,000 Diğer daireler, Müfettişi| umumilikler, — vilâyet — ve) kaza teşkilâtı ve müteler. rik ilâveler 7,570,000 Maliye bütçesinde: Maliye bütçesindeki fazlalığın nerelere ald olduğunu şu rak- kamlarla arzedeceğim: 1,000,000 Geçen sene kabul buyarülen kanan muclbince zi raat borçları falizlerinin indirli mesl ve takeltlendirilmesi yü zünden Ziraat bankası ihtiyat sermayesine İlâve edilmek üzere verilmesi icabeden, 1,000,000 silolar inşaatı ve buğday zararı kargılığı için verilmesi lâzımge- 50! AWRUPA'LI KADI VE MAHRACA Kozmopolit — 26 — :;'"Iİ Jpek şalvarlarin kısa ve € srma İşlemeli yölekler ı.::ılııdl, Sultanın yaverinin , ı.uplı Ondrev gibi gi lılıSıılıı. da malyeti İle bir: ©* karşıdan göründü. Bir Aal olmak üzere bu akçam, n umuümi şalonda, — vapur n ları e birlikte yemek Yecekti! Sultanın kulaklarında iki kü- Ş fakat çok kiymetli küpe Vardı, | Üsürey kendi keodisine: kekler. de güpe giyer. asri Roman J. L. Mortenden ler mi hiç? Dedi. Mavi soltanın kulağına - bir- şeyler söyledi; bunun — üzerine sultan Öndrev'e dikkatle baktı; ve kadınlara — karşı ihtirasını kösteren bir sesle; Öndrev'e; — Madam, kostümünüz cld. den sİze yaraşmış... Fakat, bu ben ne ifade eder, biliyor mu: Diye sordu. mdrevi — Sadece bir süs... Diye cevab verdi. Sizin Bayan da aynini yapmış.. '— Bu bayan Hind'li değil. dir. Ba ben de bir sösten iba- t V Akay İşletmesi için mübayan olunacak vapurların takelti için, 500,000, sosyal yaurdımlar içln 460,000, bava yollarına yardım için 350 bin, buğday koruma vergisi teşkilât ve masrafı olarak evvelce müvazene haricinde ya- pilan sarfiyat 1 milyon, Tahran elçiliği binası toşaatı, Milit mü- dafan kara kısmında görülecek olan 2 milyon 2 yüzbin İlra ile deniz kısmındak! birbuçuk mil yon Hra fazlalık, geçen sene kabul buyurulan kanon mucl- bince birer derece yükseltilen maaşların farkının ve bir kıtım hizmetlerin tstilzam ettiği fazla masrafların karşılığıdır. Hava kurumuna yardım vergisi: Bu sene kabul buyrolan ha va kurumuna yardım verglsinin haslı tamamen "hava büdçesine tahsla ve iİlâve edilmiştir. Bu tehlikeyi bilen — vatandaşlırın hava kurumuna yaptığı tasbhüöt yardımları santimine kadar ey- rıca bü İhtiyaçlara — tahsls sarfolonmaktadır. Vatandaşların ba koruma yaptığı teberrü ve taahbütlerinin vataoi ev büyük bir vazife olduğunu ve bu yar dumda gösterdikleri şevk v» ba miyeti bu ihtiyacın İstilzam et tiği mühlm masraf rakamlarını ölçen bir maliyeci sfatiyle hu zurounuzda şükranla — söylemeyi bir veclbe bilirim, Cihan silâhlanması karşısında: Şu moktayı da kaydetmek İsterim ki Cihanın — silâhlanına yolundakl kuvvetli hareket ve fasliyetleri muvacehesinde Türk varadıbdın müdafaa ve sulh ve zifesl olan kuvvetlerini ihtiyaç gözterdiği maaraflar bir taraf- tan büdçelerdekl lakişaflerdan ve elde etmekte olduğamuz para lacla ve diğer taraftan yüksek heyetinizin Irşadiyle takip edi len mali siyaset netiteceslude elde ettiğimiz devlet itibarına İstinadea temin ettiğimiz büyük mikyasta kredilerle tatmid edil mektedir. Köylümüzün kalkınmanı: Zirsat büdçesinde görülen üç Milyon Hralık fezlaya - gelince, Köylünün hayatını yükseltmek husasunda en sıkı ve heyecanlı alâkasını her vesile İle gösteren Cumuriyet, O parayı köylü emeklerini kıymetlendirmek va ayni zamanda memleket ikti- sadiyatını küvvetlendirmek için tabils etmiştir. Bu sahaya para ayırırken büyük bir ioşirah duymaktayız- Bilr taraf tan sunayileşme mes elemizin muvaffakıyetle başa- rılması için Hcabeden pamuk, yün gibi iptidei maddelerin | ret değildir. Bum dini - bir mânâsı vardır; ve Siva mabu: 4 dünun — İçaretidir! Tebli boan bilmeyorsanuz... Soltan bafifçegüldü ve mer- divenlerden indi. Öndrev biraz bozulmuş ve sinirli idi, ve kendi kendisine: — Bo Sivanın İşaretini çı- karmıyacağım. Sanki bu adama da na olayor? Yoksa, kendi dinile alâkadar m? — Hoyir.. Belki de yaverinin karısının dinidir! Dedi, fakat birdenbire miha niki bir bareketle mendilini çıkardı; beni elldi. . .. Balo idare beyetine beynel- milel — şekil — iktizanı İhtlyar bir İtalyen kontes ile bir Fran- sız diplomat, İki İngiliz Bayan aslahını ve ayoni zamanda ucuz- latılmasını, diğer cihetten ibra. cat maddelerimizi teçkil eden ba maddelerle kürü - ve yuş meyvalarımız için yeniden pa: zarlar açılabilmesini temla ede- cek olan bu semereli masraf - ların yakın bir Istikbalde feyizli metlcelerini elde etmiş olacağız. Köylümüze yardım — bahsında geçen sene kabul buyordağunı kanun mucibince Ziraat Banka sndaki — borçların — taksitlendi rilmesi ve falzlerinin azaltılması keyfiyeti daima minnetle bah settiğimiz ba sınıf — vatandaş ların hayatında büyük — bir fe- rahlık yarattığı gibi mahsnlleri hassra uğrayan mintakalardaki müstabslllere verdiğiniz müsaade özerine dağıtılan 2,250,000 lira kıymetinde tohumluk ve yemek HNk büğdaylarda büyük bir müs: tahsli kütlesini sarsıntıdan mah foz totmuştar. Maarif vaziyetimiz : Maarif vekâleti bütçestodeki bir. milyon 200 bin Iiralık fezla, geçen — #ene nmumi mu vazeneyo abonn 'at mek tepleri masrafları ve her sene büyök — milletimizin ilim ve irfana karşı gösterdiği İştiyak ve rağbet netlccal olarak tedrle hayatındaki iİnkişafın — İstilzam ettiği fazla masrafların karşı: lığıdır. Şaglık ve soysal yardım : Sıhhat ve İçtimsi muavenet vekâleti bütçesinde görülen 630 bio Mralhık fazla, balkım zın sılbatının ve binnetlce kuvve tial korumak yolundaki devlet vazifelerinin — başında tattoğa muz — mücadele — hizmetlerluin takviyesi içindir. Hariçteki — ırkdaşlarımızdan aoavatana — İltihak — edenlerin fokdâalarını ve derhal müstahsll vaziyetine — gelmelerini temin için her cihet inceden İnceye tetkik — edilerek — hazırlanmış olan programın — tatbiklne de- vam edilmekte ve büyük mllli işin de muvaffakıyetle başarıl- ması mubacirlerin — yeni muhitlerine — geldikleri — sene içinde ev, toprak ve çift — İle zirai aletlere sabip — olmaları için ihtiyari lâzımgelen masraf- lar, fevkalâde — membalardan temin olunan paralarla karşı- Tanmaktadır. Sümerbank faaliyeti: İktisadi işlerimiz kabul bu- yurduğunuz kanon — mücibince Iktsad Vekâletine merbat bir devlet mücsresesl — olarak çalış- makta olan Sümerbank, tatbi. kine memur olduğn sanayileşme programımızın — İetlizem — ettiği vardı. Erbert idare heyetine girmek istememişti. Bunun te- bebi zevçeti ÖOndrev'in — müsa- bakaya İştirak etmiş olması idi. Vapuran geniş — salomı n nelmilel bayraklarla süslenmişti. Hava smcak ve ağır İdi. Fokstrottan sonra güzel bir tango hbavası çalındı. Ondrev'in bu akşam szami bir zevk ve neş'esi vardı. Birden arkasından — bir ses duydu: — Beni çıkarmışsınız! Böyle yapacağınıza emin idim, Çok minnettar oldum! Ondrev döndü ve arkasında sultanı 'gördü! Sultan elinde tottağa mü: cevher muhafazasını açtı, Siva benl size çok, pekçok yaraşımı İdi. Sizl bu eösten mah- ve masraflar, bir taraftan duyunu umumlye bütçesinde, diğer el hetten fevkalâde meblâğlardan elde edilecek varidat arasında derplş edilmiştir. Ba progra: mıb demire müteallik — kıumı müstesna olmak Özere — tosbit edilen müddetten daha — evvel tatbiki için İcabeden — tertibat alınmıştır. Madenciliğimiz: Ayoi zamanda vseve kabul - büyrülen - kanun müciblnce tesik olunan madea arama ve İşletme — teşekkülleri nin faaliyetleri için Tâzımgelen Mmatraf ve sermüye temin olun: muş ve 836 senesinden itiba- ren bir kıtım bakır. ve krom madenlerinin İşletilmesine baş- lanacağı gibi hisse de devlete maledilmek üzere Ergani bakır medeninin — iki tesisatımın İkmali ve İşletilmesi için lâzımgelen — hazırlıklar ya pılmıştır. Bundan başka zeogin kömür bavzamızın kâmilen devlet ell- e alınsrak rasyonal İşletilmeni, Belicesinde > fiatlerinin tenzlli ve bu sayede hem İbracatım zın çoğaltılması hem memleket dahilinde Istihlâkin temini için iktize eden fasliyet — tertibatı hazırlanmıştır. Yüksek — fırınların İnşası ve ana demir sanaytinin korulması için olan teşebbüsümüzü biran evvel tahakkük — ettirmek için ciddiyetle çalışmaktayız. Şimendiferciliğimiz: Nafıa İşlerimiz - memleketin İmar ve ayDi zamanda müda- faatında en kuvyetli bir. vanta olen şimandlferler inşaatı prog- Tamının İstiltam ettiği bütüu masraflar derpiş edildiği — gibi Sivaa - Ersurum yolunun iha- lesindekl muayyon — müddetten birbaçuk sene daha evvel biti.- rilmesi için lcabeden karşılıklar ayrıca düşünülmüş ve bulun- muştür, su işleri: Kezalik Cumurlyetin üzerin de ehemmlyetle tevekkuf ettiği v0 İşleri dahi programları dahi- ilnde fasliyet saham ber sene biraz daba — kuvvetlendirilebil. mek süretile İnkişâfını — tekip etmektedir. İşte bötçede görünen İnki şafın bazinece derpiş — olu ban — fevkalâde — menbalardan elde edilebilecek paraların ve temin olanan kredilerin başta memleket müdafaası — gelmek üzere tahala ve sarf mahalle rini bülâsatan arzetmiş - bulu- nuyorum, Hesabı kat'i masraf bakkında — maruzatıma gende — geçen sene zarfında kımı rüm ettiğim İçin çok mütees #rim. Bunun için çu vaçiz he- diyemla lütfen kabalünü rica ederimi Dedi. Mahfazada firaz İle — İçlan- miş ve hakiki plâtinden mamül bir kordonla bağlı bir gerdan. hk vardı. — Möaaade ederseniz, boy: nunoza asayım! Fakat Ondrev bu . hediyeyi kabul etmedi; yözü kıpkırmızı olmuştu. Saltan: — Rlca ederim, bu kabul e beni ihya edecekelniz! Dedi. Öndrev daha - fazla reddede- medi; — Pekâlâ. Kabul ederim. Fakat sade bu akşam için. Dedi. BAA Ca eee Sayta 8 ÇIRNLIMİ 200 Milyon Tâiradır nihayet verirken yüksek Ka motaya takdim edilmiş plan 1934 hesabı katlal İle hir sena evrelki besabi kğtlsl — arasımı bir mükayese yepmayı da fı dalı buluyoraum 933 Yılına bir bakış ; 1933 senesinde bütçe var| datından fevkalâde — meni lardan 174 milyon İlra tahel- Vât yapılmış, bunlera mukabi| 170 mlilyoo ira tediye olun- muş ve aradaki 4 milyon lira- llk facktan nihayetlada bütçe emanetine —alınan ve ertesl senede tediye — edilecek olan 330 bin lira çıkarılacak olursa besap devresi 700 bla Uraya yakın bir — fazla İle ka- ponmiş İdi. 1934 yılında vaziyet: 1934 senesinde ise gene büt- çe varidatlle fevkalâde menba- lardan 207 milyon lira tahsilât olmuş, bonlara mukabil 195 milyon İira tediyat yepılmıştı. Aradaki 12 milyon lirelık fark #ene sonunda bütçe emanetine alınan 7 mllyon lira indirilirse besap devresi 5 milyon Uralık bir fozla İle kepsomış demektir. İşte bütçe tatbikatının bu ne tceleri — bütçemizin — tahminle. rindeki ciddiyet ve İsabetl ve tevazünlerindekl resanet ve Be- lâbeti gösteren en kat'i delil- lerdir. Vezne mevratları - vaziyetine gelince; 1933 senesioden | Ha ziran 1934 de ertesi seneye devredilen ve banka mevcutlarile yoldaki pareların amami yekânu 6,300,000 lira olup bundan bütçe emanetine alınan miktarın — karşılığı olan 8,300,000 Hira tenzil — edilince 1934 senesi mali senesine mü.: devver — kabibi İstimal — nakit mevcadua 3 milyon İlradan Iba- ret kalır. 1934 senesinde İse 1 Hazl- ran 1985 terihine devredllen vezne ve banke — mevcuatlarile yoldaki paraların umum yekü- mu 21,6 milyon lira olop ve #ene nibayetinde emanete alınan 7 ve fovkalüde tahellâttan er- tesl senede — sarfedilecek — olan. 6 ki, cem'an 13 milyon lira bundan tebzil edilirse 1935 ve- neslne devrettiğimiz — kabili ie- tlnal nakit mevcudunun 8,5 milyon İlradan ibaret olduğu anlaşılır. Ba rakamların mukayescel gösteriyor ki: 1934 senesinde ve masraf rakamları 6 nezaran müblm artıdış olduğu halde malt — vaziyetimizin seyri ceki seneden deba çok memnunl- yete şayan neticeler vermiştir. Bu vaziyetlo ayol tezayüt seyri İle 1936 — senesinde de devam ettiğini ve 1935 seneşine glr- diğimizden daba iyi bir vazi- yette 936 aenesine gireceğimizi emniyetle söyliyebilirim. Vari. dat bötçesi; 1936 senenl varl: dat bütçesade mormal — varldat membalarımızdan 212,764 bin Hra alecağımızı tahmin eyle- mekteyiz. Bu tahmin biraz ev- vel arzeylediğim tahallât — vezi- yetimizin seyrine — uygundar. Varidat bütçesi 86 milyon 800 bin İrası vamtasız vergilerden, 83 milyon 980 bin İirası vası- talı vergilerden, 36 milyon 600 bin Urası inhisarlardan ve mü- tebaki 586 milyon lirası da muhtelif hasılât ve — varidettan terekküb ektedir. ue vezne