28 Kasım 1935 Tarihli Anadolu Gazetesi Sayfa 2

F. R. Atay İngilizce The Spectalor dergi: sinin — İstanbul'dan aldığı mektub da gösteriyor ki Türkiye'nin nü- Faslanmasımı — kıskananlar — vardır. Lozan andlaşmasının ilk yıllarında Küçük Asyayı sömürgeler hartamn. dan silmek fikrine bir türlü alışamıyanlar — tarafından — tabmin olunan nüfas yedi, vihayet sekiz milyon kadardı. Buna Türkiye'nin harablığını, yoksulluğunu, bacasız: bğımı, raysızlığını, kültür kurumla» rının azlığım, — salgınları ve tarım tekniğinin geriliğini de ilâve ediniz. Bizim o kadar övündüğümüz yeni Türkiye'nin uzaktan nasıl — görül. düğüne bükmedersiniz. Bu görüş, Türk hakikatleri hakkında derin; unulmaz bir cabillik eseri idi. Emperyalist simsarlar, Atatürk maliyecilerinin, büyük para piyasa: Tarına ne zaman avuç açacaklarını beklerken, asıl büyük moğcize vü- €et buldu: Maddiğ ve maneviğ büyük inşa'ya karar verdik ve başladık. Halk, hayat ve memleket mansarası büyük bir hızla değişti. 1927 de Belçikalı bir uzman vası: tasile bir de nüfusumuzu anlamak istedik: 73,648,270 çıktı. Bizim için bu 13,648,270 in değeri, bu sayının hesaptaki kıymetinden büs: bütün ayrı idi. Bu nüfus içinde Türk olmyan unsurun miktarı, başka memleketlere her gün girip çıkan — turistler kadar birşeydi. 13,648,270 bür cinsten, bir kandan, bir mayadandı. Sonra, bütün faaliyetler gibi, nüfus da arttı. Bundan daha tabii ne olabilir? Erckin ekonomi, en. düstri, sây, teknik, barış ve sükün yanlarında geniş bir ijiyen ve sağ. hik organizması ile, bir memleketi kaplıyacak olursa, ve o memlekette Türk gibi canlılığı ruh ve bünye sağlığı hiç söz götürmez bir millet oturursua, nüfuye en geniş nisbet. lerde- artmaz da - me olur? Fakat biz vekarlı milletiz; hattâ çekingen denecek kadar, propagandacılıktan üzak yaşatız. 1935 sayımına yak- laştıgımız sırada, haklı ümidleri- mizi bile içimizde saklıyorduk. Baklı ümidlerimiz diyorum. Pek titiz bir hakikatçi olan Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanı doktor Refik Saydam'ın on savaş bölgesinde 1934 yılı doğum ve ölüm sayı ve nmisbetlerini gösterir bir istatistiki elimizde idi. Bu ista. tistiği yanımızın içinde neşrediyo- ruz. İstatistik on savaş bölgesinde 3078 köyle bu köylerde oturan 1094,433 nüfusa göre yapılmıştır. Doğum miktarı 42,751 dir. Ölüm —miktarı — 10,282 dir. (Binda 39,062), ölüm miktarı 19 bin 282 dir. (Binde 17,0618) imdi, basit bir besab ameliyesi — ile 39,062 den 17,0618 takamımı çı: karırsanız geriye 210444 kalacak: tır. Demek ki on savaş bölgesinde binde 22 ye yakın artmakta oldu: fumuzu Biz, sayımdan evel bi- fiyorduk. Yeni sayım İsviçre federal iz- tatistik büroşu müdürü doktor Karl Bruşvoyler'in idaresi altında yapılmıştır. Bu zat Ankara'dan ay: mlirken bize demiştir ki: <Sayım, pekâz memleketlerde bu kadar doğru ve dikkatle yapılmaktadır.,, Şunu da ilâve ediyorda: “Anadolu da medeni bal bir dereceyo gelin- veye kadar, bu nisbette artışımız devam edecek, sonra hafifliyecek. tir.,, Halbuki biz. Anadolu'da eko- nomi, tarım ve endüstri gelişimi ile beraber, benüz her şeyimiz gibi, pek eksik olan mhbi teşkilkt- Taamamızın ilerliyeceğini biliyoruz. Bunun için İsviçreli uzmanın nü- fus artışı için tasarladığı müddeti daha çok uzatmak lâzım geldiğine güphe etmiyoruz. Şimdi ayni uzmanın nüfas sa. yamı hakkındaki — yazısından şu fikraları alalım: “Sayım neticesine göre 1927 senesindeki nüfustan 2,6 mil yon fazladır, Çok kuvvetli bir çoğalma, fakut her halde bu çoğalmanın bir kısmı 1927 senesi nüfus sayımının o kadar mükemmel — bir suretlte icra edilamemiş olmasından da ileri gelebilir. Bu 16,2 milyon ra- kamı, tecrübe sayımlarına is tinaden bir sene evel, benim Yeni Ingiliz Bakanları Yemin Ettiler Ve Kral Tarafından Kabul Edildiler Dış Bakan, Tagiliz Sıyasası Hakkında Dün Yeni Bir Söylev İngiliz başbakanı M. Buldvin refikası ile birlikte.. Londra, 27 (özel) — İogiliz kabinesinin yeni bakanları sa dakat yemini etmişler ve kral Mısır Gazeteleri, İstiklâli- yetin Temini İçin Partile- ri Birliğe Davet Ediyorlar Kabire, 27 (özel)— Elehram ve diğer gazeteler, bötün Mısır par- tilerinln ble araya gelerek Musr'in İstiklâliyeti için çalışmalarını ve aralarındaki iİhtilâfları terketmelerini tavsiye etmektedir. Gaze- teler, Misir hükümeti ilo İngiltere arasında 1923 — temel yasam Iiçim müzakorelere başlanmasını İstemektedir. Vefd partisi lideri Nahas pııı da ayoi fikri ileri sürmektedir. beşinel Corç tarafından kabul edilmişlerdir. Lord Loneonderri, laord Ha: bargosunun Geri Bıra- Parla, 27 (özel) — (Potl Parizyev) gazetesi, İtalya-Habeşletan Abutllâ6nın balli İçin Paris'te İııgiliı Fransız — ekaperlerinin — bir toplantı yaptıklarını - yazıyor. Ayoi gazete, petrola konmak İstenen ambargonun geri bıra- kılmasını ve bir uzlaşma çaresi aranmasını tavsiye ediyor. Italyanların Iki Vapurunu Müsadere Ettiğimiz Doğru Değilmiş. Roma 27 (Özel) — Zeceri tedbirler münasebetile Italyan posta yapurlarının programlarını değiştirerek birçok seferleri tatil ettik. leri ve Türkiye tarafından iki posta vapuranun — müsadere edil. diği hakkında Parla gazetelerinin yazdıkları haberler, Italya hü- kümeti tarafından yalanlanmaktadır. Italya Her Çareye Başvuracakmış! İstanhal 27 (Özel) — Roma'dan baber veriliyor: İtalyan resmi çevenleri, petrol ambargosunun - İtalyayı boğmak demek olaca gım, fakat İtalyanın boğalmuğa müsande etmiyecegini ve bütün çarelere başvuracagını söyliyorlar, ve istatişltik dairesinin Başba- | duğumuz kanaatinde isek da. kö- kana — söyledeğimiz —. rakama | tücüllere " komullak vermek, ime ü A e 0 ol iğı için, kendilerinin ':;î"'“"_ 'I':';":'_ ":"Z'f::;_ ancak biddetlerini srtıram; olacağlz. Neticenin »7 olabileceği x İştanbul'daki © fesad - kumkı kendisine — söylendiği — zaman | yası .uıııe.biı meılzkeıiuı:ul: Buşbakan gülümseyerek (15,5 | şanu anlamak için sayım — kadar, Vermiştir. Hfaka, Mister Tomas ve harbiye bakanı kralın haznrundan çık- tıktan sonra kebine İçtimamda hazır. bulunmuşlardır. Londra, 27 ( Özel ) — Sir Ssmoel Hoar, Harleiye nezaretl senelik dinesinde bir. nutuk Arat otmiştir. Bu ziyafeto prens | Döğal ve sefirler İştirak et miştir. Ba nutkunda; - lı.ısİIlı #yasetinla yaşmaz esası salbtür, sulb beynelmilel lik manasile mücadelelerla dur. dürülması demektir. — Uluslar sosyetesinin mesalsini — gözden ozak bulundurmak ve sulh yo: landaki — gayretlerini — takdirle karşılamak lâzımdır; Bu müca- sesenin mesalsi, İhyakâr mesa- idendir. Ve ulüslar — sosyetesi, bu mesalel İle — istikbalin pek çok mes'elelerini şimdiden hal. letmiş veziyettedir. *Uluslar sosyetesinin hedefi, doğrudan doğruya olhanın eko- nomik, içtimal ve finansel bü: tün dertlerile alâkader olmak, bunları — cihanın İstirahat ve saadeti namına müsald - çekli- lerle halletmektir,, demiştir. Brezilya İsyanı Bastırılıyor —— .. 0—— Parli, 27 (özel) — Brozliya felleri, tamamen — tenkil — edil- mek üzredir. Tayyare — kuvvet- lerzi, âsilerin bulundukları mın- takaları bombardıman “etmlş. lerdir. Brezilya hükümeti, matbuuta sansör koymuştur. Kudüs - Bağdad Telefonu Londra 27 (özel) — Kudüs ten bildiriliyor: Bağdad Ile Kudüs arasındaki telefon muhaberatı bagân res- men başlamış küşad mera: slmi yapılmıştır. Iki Dok- torun İddiaları! Hayatı on Sene Uzatabileceklermiş! İstanbul, 27 (özel) — Nov- yorktan bildiriliyor: Rokfeller hıfaısaibba mücesesesi, — Virjin- yalı iki doktor için 300,000 dolarlık bir tahalsat vermiştir. Ba iki doktor, İnsan veya berhangi bir hayvanın bayatım uzatacak bir seram — keşlettik. lerini ve bu süretle bayatı hiç olmazsa on sene - uzatabilecek lerini iddla etmektedirler. Mareşal Badoglio Dün Asmara'ya Varmış veKu- Poti Parızyen, Petrol Am-mandayı Teslim Almış... Roma, 27 (Üzel) — Mareşal Badoglio, bugün Asmara'ya vâsıl olmuş ve genel kumandayı Mareşal Dö Bono'dan teslim almıştır. Mareşal Dö Bono, bugünlerde İtalya'ya dönecektir, kılmasını TavsiyeEdiyor!Inebolu Faciasının Mes'u- lü, Ikinci Kaptanmış! milyon çıkarsa memnun olu rum) demişti. Bazı Alman mecmua ve gündelik gazeteleri nüfus sa yımı münasebetile Türkiye'nin siyasi maksatlar gütüğünü be yan ettikleri için bu ufak vak'ayı zikretmek — mecburiye. tinde kaldım, Siyast — maksatlarla sayım neticelerine tesir yapmağa te şebbüs edilmek değil, böyle birşey hatırdan geçmemiştir,,, Bütün — bunlarla — dostlarımızı memaan — edecek - izalılarda bulun. böyle sıhhat — istatistiklerinin — vo her yıl alıman asker sayısının, aşağı “yukarı, bir hesab dayancı olduğu: nu bilmesi Tâzim gelir. Gelecek on yal içinde her tarafı raylar ve göselerle bağlanan, — şehirleri, en düstrisi, ekonomisi ve tarımı büs. bütün gelişen, — 20,000,000 luk bir Türkiye'nin hakikat olacağına hiç şüpbe yoktur. Bir taraftan büyük konusu ile, bir yandan Balkanlar: daki dostlar ile kendi bölgesinin barış ve sükünunu sağlıyan, baştan başa cihazlanınış böyle bir Türki. yenim kuvvet, devam ve realitesine dayanarak, her halde boş hayallere kapılmakton daha faydalı olur. Ankara, 27 (Özel) — Deniz İşletmesi tarafından Ekonomi bakanlığına verilen (İnebolu vaparu) yük listesinde, İkinci kap tan Beslin'in mes'ol olduğu — gösterilmektedir. Listeye bağlı ra porda gemiyi ilk terkedenler arasında ikinci kaptanın da bulan- duğa ve denize yük atılışında yolsazlak yapıldığı, bu hareket esnasında husule gelen müvazenesizliğin, vapurun batmasına stebe- biyet verdiği zikrolunuyor. Roma'da Altın ve Gü- - müş Toplayorlar Roma, 27 (özel) — İane toplamak teşebbüsü devam ediyor. Bugün bir milyon liret toplanmıştır. Bir Alman bayli altın ver: diği gibi İtal'yan tebeası olmak İstediğini de beyan eylemiş. Eski muharibler birliği relsi M. Broşo, Milâno'da bir söylev vermiş, Fransızların, İtalya'ya karşı silâh lstimal ıııılyıoıklodıl söylemiştir. Birlik relsi de İtalya'ya bir mikdar altın vmılıılı. Htalyan kontesleri de Janeye İştirak ediyorlar, Birçok alleler, kocalarının almış oldukları altın madalyaları vermişlerdir. 1896 tarihinde Habeşistun'da harb eden general Baldisera'nın da kalmış saatinl vermişlerdir. Mareşal Ciraldi, genel — savaşta almış olduğu bütün madalyoları vermiştir. Kontes Rahenbah, 20 parça mücevberatısı hediye etmiştir. İane heyeti, 40 kilo altın ve 50 kilo gümüş toplamıştır. Başbakanımızla, Celâl Bayar'la İzmit'ten Bursa'ya Geçtiler.. İstanbul, 27 (Özel) — Başbakanımız İsmot İnönü ile Ekonomi Bakanı Celâl Bayar İzmit'e vâsıl olmuşlar ve halk tarafından hu raretli surette karşılanmışlardır. Başbakanımız, Celâl — Bayar'la birlikte kâğıt fabrikasını gezdikten sonra — Ertuğral yatına blu- mişler ve Mudanya'ya, oradan da Bursa'ya — gitmişlerdir. Yarın (bagün) sabab, Gemlikteki fabrikaların temelatma töre- nini yaptıktan sonra İstanbola gelecekler ve cuma günü şişe fabrikasının açılma törenini yapacaklardır. Aylık Toplantı ——... / .—— Dairelerin Muh- telif işleri Görüşüldü.. Resmiğ dalreler direktörleri dün saat onyedide ilbaylıkta I. bay Fazlı Güleç'in başkanlığında bir toplantı yapmışlardır. Bu toplantı vilâyet idareleri kanunu mucibince heray yapılması mu- tad toplantıdır. Dalreler direktörleri; işlerin iyi yörümesi bakımından arala- rıada kararlar almışlar ve her dayre direktörü kendi dafiresini alâkadar eden mes'eleler hak- kında malümat vermiştir. Bazı dalreler arasında İşlerin mun- tazam bir şekilde görülmesine engel anlaşmazlıklarda bu top: lantıda bertaraf edilmiştir. Türk Antrasiti n; : iatleri.. Yapılan incelemeler — netice- siade Türk antranslilain kuv- velharariye — İtibarile Tetanbul gazhane koknna nazaran onda dört, Alman kokuna nazaran onda iki yüksek olduğu Istan- bul Iktisad Vekâleti — tahlilatı tleariye laboratuarı — yolü İle yapılan resmiğ tahllllerden en- laşılmış ve maliyet elemanları füzerinde de yapılan İnceleme: ler sonunda beher tonunun 1 İlkteşrin 1936 da tekrar yapı- lacak tetkikut netlcesine kadar açağıdaki fiatlere satılması ta- karcör etmiştir: Zonkuldak'ta fabrikada tes Hm fiati 16 lira 80 kuruş. Zonguldak fob fleti 18 İlra 10 kurüş. İstanbul'da — depoda — vamta üzealnde teslim fiati 21 lire, Bu fiatlerde satıcıya ald olan muamele vergisi dahildir. Yeni Nışn'gı Çığır Üç aydır. Ankara'da her ay muntazaman neçredilen — Çığır mecmuasının 32 İnci — sayısı da çıklı. Mecmuanın çıkış plânının ilk darağı olan (Toplu ve taş kilâtlı gençlik) davasını başar- dıktan sonra Çığır ilim ve fikir alam üzerinde kuvvetle çalışmağa — başladı. Daba — iik görünüşte (Yeni Mecmua) nın ve ( Hayat ) mecmmualarının bıraktığı önemli boşluğu dol- durmakta olan Çığır salâhiyetli fmzalarla bu yolda çok İlerle- mek - İstidadındadır. Yeni çıkan sayısı (Atatürk ve Türk gençliği) mdında çok önemli bir başyazı İle başlı- yor. Bandan sonra Dr. Avnl Refik'in (Folsefenin mahiyeti) Dr. Halil — Fikret'in (Evter- biyesi), Rıdvan — Nafizi'n (Çe- yirmeler), Miraç'ın (Eski ve Yeni), M. Şakir'in (Folklor, Etnoloji ve Etnoğrafya), Ferld Celât'in (Os. İm, amdelerile T. C. ümdeleri), Hüseyin Naimı- k'ın (Eskf Türkler'de » para), Mahmud Ragıb'ın (Ulusal Mü- zik özerinde görüşler), H. Gök- men'in (Blzde #por — ve izel teşkilâtı), Gabrlel Danoançiyo'- nun en güzel eseri (Cökonde); Monis Fsik, Özben, Kâmuran Kadri, M. Müeyyed, Hamdı Kabo, Riza — Polat'ın — şilrleri tenkitler ve ayın vesimleri var. Çığır'ın 20 büyük sayfa içinde bütün bu — olgunluğuna rağmen bir senelik abonesl 60 ve altı aylık ıboıeıl 30 ku ruştur! Tam bir. köültür. mecmuası olan Çığır'ı bütün okurlarımıza önemle sağlık - verirlz.