16 Kasım 1935 Tarihli Anadolu Gazetesi Sayfa 4

Cephe Mektupla Hemi Harar'da Habeş âmirleri Nasıl Karşılanıyor? Asker Ailelerine Takılanlar Ceza- landırılıyor.. Zincirle Bağlı Maznun- lar Ve Çırıl Çıplak Kırbaç Cezası.. Harar, 10 (Pari Susr muha birinin mektubu) — Sağlam ve eli silâh tatan son erkeklerin de mümkün mertebe sür'atle cepbeye bareketleri hakkındaki emir, Barar'da el'm bir bayret İle karşılanmıştır. Alil olduk.: ları hakkında elinde bir doktor reporu olanlardan başka Ha rar'da hiçbir erkek kalmıyacak demektir. Harar'lıların bayreti haksız değildir; çönkü Harar'lıların Habeş'iilerle müşterek bir alâka ve davaları yoktur; Harar'lılar me irk, ve dil ve ne de din it'barile Habeş'li olmadıkları #4 #mparator Menelik'la yarım Sur evvel kendilerine yaptığı zrdüm ve hakaretleri de unv- müş değildirler. Harar'lılar Müslüman idiler; ve Menelik tarafından katllüm lara uğramış olmakla beraber bâlâ da Müslümandırlar. Menelik Harar'ı zabtettiği za man, şehrin çok eskl ve güzel camlini yıkmış ve yerine şim: diki biçimsiz kiliseyi kurmuş tor. Halbuki bu kiliseyi şimdi bir iki cozamlı Habeş hıristl: yanından başka ziyaret eden yoktur. Bararlı'lar, düne kadar ken- dilerine zulüm — yapanlar vam ve hesabına cepheye, ölmeğe gitmeğe biçbir veçhile rezi ola- muyorlar, Fakat ellerinden ge len birşey yoktur! Suriye Gazeteleri Ve Türkiye Türkiye'de Cumuriyet ilâm- nın odbikinci yıldönümünü tesid için Bernt gazeteleri gayet a. mimi ve hararetli bie surette Aştirak etmişlerdir. Bütün gezeteler bundan bah- setmekte, Atatârk İle arkadaş | Daldılar ve çıplak sırtlarına en: larını ve kardeş Cumurlyette öniki sene içinde yapılan te- rakkileri zikretmektedir. Berat'ta çıkan (EFlbelağ) ga zetesi onikl yıl İçlüde yapılan İşleri hulâsa ediyor ve Türkl- yenin Avrupa'da salh istemekle beraber bir Avropa ibhtilâlfı ol duğu takdirde ber balde bita raf kulmak İstediğini kaydedi yor ve diyor ki: Bu neticeye varabilmek için bir memleketin yden ev vel küvvetli olması — lâzımdır, ve işte Türkiye Comuriyetini İdare edenler bugün onikinci yılımı katluladığımız Camuriyet kurulundan beri bu — neticeye varmak İstemişler ve muvaf (ek olmuşlear.,, “Eanebar,, gezetesi, Atatörk He orkadaşlarının hayat verlci mesallerine ve yapılan bariku- lâde işlere uzun bir. makale tebale etmiştir. “Ebabil> gazetesi hemen bü tün sahifelerini bu yıl dönü Mmüne tahele etmiştir. Beratta çıkan — “Elkeşkül, gazetesi diyor ki; “Sariye'liler, kardeş milletle beraber bayram yapıyor. Ata: türk'ün İdaresinde . takip ettiği perlak müvaffakiyet - yolanun #bediyan devam — etmesini te- memul ediyor. 4 bökümetinin bütün tedbirlerine rağmen — şimal ve cenub cephelerinde İtalyanların Herlemekte oldukları haberleri, hem de — mübaleğalarla — halk arasına yayılmaktadır. Halk srasında orduda da İn tUzam olmadığı, orda kuman- danlarımın birbirile — anlaşama dıkları rivayetleri vardır. Ba hsberlerin mübalegali ol dağu mubakkaktır. Ordunun arkasında yüöz kadar kamyon, ptek çok deve ve betımelik yapan adamlar vardır ki bun- ların baklettikleri erzek ile yöz bin kişilik bir. orduyu — besle- mek mümkündür. Askert idarenin emrl üzerine her köylü iki Taler (bir nevi mecldiyedir) Mukabilinde or doya bir torba orzak ve ble kova so getirmeğe mecburdur. Köylüler llk zamanlar bu emri hararetle yerine getirmişlerdir. Fakat mukabilinde para alama- yınca şimdi nazlı davranmak. tadırlar. Burada İtalyan'ların - Ciciko dan Harar'a kadar olan yolun başlangıcına yaklaştıkları söylen mektedir. Bu hususta benüz hiç bir reemi haber yoktur. Harrarda karışıklık olmaması İçla Habeş bükümetl sekere gidenlerin ka rı ve kızlarına sarkıntılık eden- lerle ecnebilere tasrraz ode- ceklerin çok ağır cezaya çar: pılacaklarını ilân etmiştir. Bu hususta en hafif ceza yüz kır- baç darbeslidir! Bu sabah Habeş adaletinden bir nümune gördüm: Mazaun- lar, ikişer İkişer sencire bap- lanmış oldukları halde baklımnin önüne getirildiler, burada der. | bal mahküm edildiler, va gene ikişer Ikişer bağlı oldukları balde yözükoyun yere yatı- dirllen bırbaç darbelerini bir ves bile çıkarmadan yidiler! Kırbaç gergedan derlelnden mumül ve değdiği yerin etleri- ni de koparıyordu. Bu süretle kırbaç altından kalkanlar — he- man bapisaneye ve bazı da | hastaneye sevkolunuyorlardı. Hâkimliğe Verilenler İkinci Süleymaniye — mahal. lesinde oturan Hakkı kızı 'Mu azzezi gorla — kaçırmak lstiyen Mehmed Nedim — oğlu — Bildi, Efençukuru köyünde — devlete ald ormanın yanmasına — sebe- biyet veren Cumaovasının San- dı köyünden Akif oğlu Hakkı, Tilkilik eaddesinde büyücülük yapmakla suçlu Uşaklı Hasan oğlu Alt Müddelamumiliğe ve- rilmitlerdir. - Haklarında son tahkikat üçüncü sorga bâkim- Mt Pelyikiri, üç Aylık Çocuğunu Düşürmüş Kahramanlarda Hüseyin kızı ve Şaban karıs Hatice ile Mus- tafa karısı Servet; eşya mes'a- lesinden kavga etmişlerdir. Ser- velş Haticeyi üzerine binerek döğmüş ve saçlarımı çekmiştir. Üç aylıkgebe olan Servet ço cuğunu düşürmüştür. Di BEZLSLLE A Ü ZK Dün, Ticaret Mahkemesinde Tetkik Edildi. — Baştarafı 1 inci sahitede Refa, kaptanın adımı, — baba tımın adını ve yaşımı — sordü, Mehmed All: — Adım Mehmed Ali, £7 yaşındayım, babamın adı. Ah med Nalın'diır. dedi. Bündan soora kaptanın — tahkikat evra: kındaki İlk Hadesl okunda , bunda deniliyordu kl: — Sancak kala dıpında Pe- likan (fenerini dönerek yeni rotayı almak üzere İdik. — sağ nak balinde sancaktan şladetli bir yıldız tüzgürı başladı. Gemi lekeleye doğra yattı. Lomyar ve lamboz kepaklarından içeri dalgalar girdi. . Gemide panik zühar etmişti. Süküneli temin ve dalgaları başa almak — İçin demitledim. — Karşıdan - gelen İstikbal vapurandan — letimdad ettim. Bu esnada yolcular ge miyi doğrultmak için lekele ta rafındaki yükleri devize attılar, Geml doğruldu. Bu defa sancak tarafına yazladı. Yanımıza yak. laşmış olan İstikbal de lekele den zincirimize toslayınca geml sancağa — kapaklardı. ve sulara gömüldü. İlk W#adenin okunması bitin ce reisin enallerl üzerine kap tan ça Cevapları verdi: — Yükümüz, — taşınabilecek miktarda idi. 700 küsür ton kadardı. Buğday, pirinç, on, yağ, pamuk vesalire yüklü idik. Yolda biç müvatenesislik ol. madı, Yalnız Kösten ve peli- kan feneri arasında oldu. Yol- da yük dolayisile tedbir alın: masıoı — İltizam — edecek biçbir hedise olmadı, Yalnız ber za man olduğu gibi rüzgür nere- den gelirse yükleri akal cehite abıp müvazeneyi temin edi. yorduk, Hâdiseye sebep ani olarak zühur eden rüzgürin ve denizin şiddetidir. Batmazdan — evel rüzgürın bafor mikyası kavveti (4) idi. Bu şiddetliye yakın bir denizdir. Gemi yatmıştı. Yolcalar eşyayı denine attılar. Eşyanın yerleri değişmemiştir. Gemi, rote de- glştirirkea rüzgârın ve denizin #detinden batmıştır. Geminin batacağını yarım enat evvol anlamış ve kansat getir- miştim. İçine fazla su girmişti. Makine dalresinden; kömürlük. ten sa geliyor, ocaklara — yak- laştı, — demişlerdi. — Baktım ki geminin fezla yalpays — düşüp devrilmek ihtimall var, funda demir sttim. Bu mrada yamı. mızdan geçmekte olan İstikbal gemisini de düdükle Imdada çağırdım. Geldi ve bize halat Bttı. Batmazdan yarım — saat evvel gemlden sayu boşaltmak Hmkânsızdı. Makine İmkânı yok diye baeber vermişti. Gemi fazla battığı için suya boşaltacak talamba makibesini — çalıştıra- imamışlardı. Gemi yarım &aat evvel Batacak hale gelmişti. O vaz İyette seyir etse İdik muhakkak yolda devrilecektik makine İş lemiyordu. Karaya gidemezdik, Bana o kanaat gelmişti. EBsa sen karaya giderken fazla yalpa yapacak ve gemi geme devrile: cekti. Geml esmsen 15 derece meyil etmişti. K — Aşağıdan, kazan önü ne su geldi diye cevap verli diktaen sonra makine vğurlaş mişti ve demirledikten sonra makine işlemez bir bale gel vYEeTaermerermden- , ç : aA TT ME tnsdübıli mişti. — Vepur — demirledikten yarım eaat sonora battı. Fonda demir ettikten tonran âni ola- rtak istim koyuverdiler. İstikbal vaporu —Özerimize — yanaşmak detedi. Arkada kimee olmadı ğindan yanaşamadı. Kıç tara fodan tosladı, gemiyi tumba etti, İstikbal kendi kıçı İlo bi- zim kıçımıza çarptı. Baş tarafa halat atmıştı. Fazla balat tuta- cak kimse yoktu. İstikbal, biz batmadan 5 dakike evvel yanaştı. Eğer bize toslamasaydı ge- mimizin Batması 5-10 — daki ka geçikmezdi. Çönkü gemi o kadar <u almıştı. Buandank sonra rolsi ikinci kaptan nerede çağırımız, — dedi Mehmed All kaptan — cevsp verdi: — Sizlere ömür vefat cttl.. Üçüncü kaptap ayağa kalktı. — Ben varım efendim, üçün €ü kaptanım, Dedi. Reis bir mülâhazadan sonra geml zabitan ve mürettebatını dışariya çıkarttı. — Geminin senelik muaye nesl yapılmış ı (di? K — Evet; senelik munya nesl yapılmıştı; battâ gemi ilk seferlal — yapıyordu. Kaptan devam olti Mükine ve taknede yoktu. Hepsl sağlamdı. Taşıdığı — yük, geminin hacml fstlabisinden fazla değil L Evvelce daha fazla yükle sefer yaptığımız; vakidir. Ben düdük çalar, Istimdad ederken bana hiç cevap veren yokta. —Mürettebat, yolcularla baştarafta yük atıyorlardı. Ge miden ne zaman ayrıldıklarını bilmiyoram. Yolcunun fazla te- lef olmaması İçla demirledim. Gemi seyretas idi, yolcu telefatı fazla olurdu. Ayai zamanda dalgaları da geminin başına al- mak ve devrlilmesine mani ol- mak İstedim. Gemide altı filika vardı. İktal fndirildi. Diğerlerini o elvarda kimse olmadığı için indirtemedim. Gemiyi demirlemeden karaya düşürmeği düşündüm. — Fakat tehlike gördüm. Gemide fazla n olduğundan devrilmek ihti- mall vardı. Karaya tahminen üç mll kodar açıkta idik ve alelade bir seyir iİle bu mesaa- feyl yirmi dakikada — katede- bilirdik. b Bundan ponra Mebmed Ali kaptan verdiği ifadesinin doğ ruluğuna yemin etti. Süyarinin İstlcvabı bittikten şonra üçüncü kaptan Remi'nla Hadesi alındı. Rels hâdisenin basıl olduğunu sordu, Rami; gör- düklerini ve yoptuklarını çu şe kilde anlattı: — Anlalya'dan — yükümüzü aldıktan sonra ambarları kapat. tık, İşi mayna ettik, Köşe fe- nerlal geçtikten sonra rüzgürın ve denizlerin — tesirile gemiye su girdi. Suyun girdiğini gö- rünce ben vardiyeya koştum. İkinci kaptan ve süvuriyi vak. adan hgbudıı ettim, Gemi; fazla meyletmişti. Sular lumbar deliklerinden İçeri - giriyordu. (Lumbar — delikleri yolcuların gemiye girmesine mahsos ka. paklardır. ) Giriş gittikçe yeni lemez bir şekilde olayordu. Ben yolcuları teskine ve anyu boşaltmağa uğraşıyordum. Gemi yeni rotasını alıp Pe. anıza Hkab fenerine döneceği zaman meyil daha fazla oldu ve fun: da demir edildiğini gördüm. Telsiz S.O.S. verdi. Fleyşin ile “İstikbal'den Imdad İstendi. Bir aralık tehlike fazlalaştı. Gemi eilere yukarı çıkmalarını, sayun boşaltılamıyacağını — söyledim. Kadın, çocuk bütün yolculara tahlisiye yelekleri dağıttırdım, ve kıçta yarı İomiş bir vazl. yette bolunan filikaları mayoa ettirdim. Banlara yolcular bin diler. Bo mrada İstikbal yanımıza yonaştı. Bir balat attı. Fakat geml — seyir halinde gundan ve bulat oğır olduğan- dan tutulamadı. Gemi artık 45 derece kadar meyletmişti. Ken- dimi denize attım, Ve 1,6 da kikalık ble yüzüşten sonra ba şımı çevirdiğim zaman geminin kaynadığını gördüm, Halata tu- taondam, 20 Dakika sonra bir sandal İle gemiye bindim. Geml batmazdan evvel bütün malları, portakal sandıklarını masaları denize attırdım. Diğer dört — filiksyı öteki güvertede olduğu için Indirte medim. Esasen gemiyi terkedi. Bİz emri verilmemiştir. Yolcu- lar tehlike olduğu bildirilmeden denvize aılamışlardı. Hattâ ban- lardan bir. kışmını souradan içeri aldık. Bunlar: “Aman kaptan bizl kurtar,, diye — bağırıyorlardı. — Banları üçüncü çarkçı İle birlikte iple yukarı çektik. R — Sefer eenasında mava- zeneslzlik oldu mu? Ü. K. — Ba her zaman olabilir. Her geml meyledebilir. Tehlikeli birşey olmadı. Yök ge minin hacml fetlebisinden ekslk idi. Su aldıktan sonra kumanda nın emirler vermesini bunun önüne geçeceğini umuyordum 1,5 dakika evveline kadar ge- mide bulanduğum — için ancak © zaman geminin batacağına kunaat getirmiştim. Benim va- zifem iİcabı düşüneceğim gemli değil yolcalardı. Ben de bunu yaptım. Rözgür çok şiddetli Idi. R — Demirlemesinden bir fayda basıl oldu mu? Ü. K — Demirlemek vazi fesl ikinel kaptana âittir. Emri #üveri verir. Bir fayda olup olmadığını — tahmin edemem. Rözgüra baş vermek için de. mirlediğini anladım. Ba - fay- dalı — olabilirdi. Rüzgâra baş yerecekti. Çünkü gemi, dümeni tatmıyacak kadar batmıştı. Mes. leğim itibariyle kanaatim budar. İstikbal vapurunun bize tos- ladığını görmedim. Bizlm ya: kınımızda demirledi. Aramızda fazla — mesafe olduğü ve arada manlalar — holunduğuğa — İçin süvariyi görmedim. Fakat tayfa ve zabit arkadaşlarım benimle beraber denize atladılar. Maki nenin ne zaman İşlemez bale geldiğini bilmiyorum. Yalnız ikinci — çarkçımın bora — ile yokarıya: — BSular geliyor, kömürlüğe geliyor. Çabuk bir çaresine bakın dediğini İşlttim: Bu hâ dise fanda demirden beş de kika kadar evel olmaştu. Çarkıcıbaşı Söylüyor: Çarkçıbaşı Salih de hâdiseyi şöyle anlatıı: Demitlemeden 10 dakika kadar evvel gügertedeki kapaklardan kömürlüğe sa akı- yordu. Kömürlüğün içinde 5 ÖİÖORK— Deniz Kozla bulundu.' Burdur'un Taziyeti. Facla münasebetlle mnhte Nf belediyelerden — şebrimls şarbaylığına taziyet tolgeaf ları gelmektedir. Burdür şarbay: lığından dün aşağıdaki telgraf gelmiştir. İsmir Şarbaylığına İzmir Hmanında batma fe lüketine maraz kalan İnebota vaparunda ölen yurddaşlaıı mizin acı baberini içtima be- Hade bulünan şar - kurultayı- miz teessürle haber almış ve derinden duyduğu ba aucıyı felâketzedelerin âllelerine ta ziyetlerimizle — ulaştırılmaşını sizden İstemeğe karar — ver: miştir. Burdur Şarbayı Erdem tona yakın sü birikmişti. Sia- üneye alınması İçin kömürlü: gün kapısını açtım. İki kişiyi aşağı İndirdim. Makina hiçbir zaman İşlemez hale — gelmedi: Yalmız gemi fazla — meyll etti: ğinden sözgeçler — dışarıda kal mış, sayu boşaltmaek kabil ola* mamıştı. — Gemiyi — dözeltmeri için devrilmeden 10 — dakik$ evvel üçünü çarhçı ile süvariyt haber yolladım. Ben — gemiyi mülâzim kaptandan sonra tef kettim. Birkaç saniye sonra dt süvari denize atladı. Antalya' da'da bir defa — meyillemiştik: Fakat facla derecesinde — değil yalnız geme bu defa, her «© ferkinden fazla yalpa yapıyor — du. İstikbalin bize — tosladığın! bilmiyorum. Bir projöktör yok" tu, Makine dalresinden — çıktı ğim zaman ortada çahsıma sid filika yoktu. Süvari filikası d alabara olmuştu. Gemi — dört dakika sonra — battı. -Rüzgüf Bertti. 43 Yaşında olan İaebolt güverte lustromosu kadrl oğl Maebmat rels dedi ki: Vapur Antalya'dan beri me yülü geldi. Yükleri dalma e& tarma ediyorduk. Kaptanları? vazifesini tayfama ben yaptıf! yordum. — Rözgür istikametin? giderken gemioin veziyeti İŞİ idi. Fakat dönünce vaziyet d€ Kişti. Gemi ea aldı. Te süvariye ve üçüncü kaptatf söyledim. — Batmazda bir eet kada eyveldi, Sa dizime kadar çıktığı ** men tekrar - vardiyaya çıkbıi — Teblikenin arttığını, baştankaf? etmemizi söyledim dioleamedilet fonda demir ettiler. Döndüt halka yelekleri dağıttım. mükemmelen — baştankara bilirdi. Çönkü bızlı SAĞ Bir aralık bulunduğum ’“' lerin arasında (Gemi dıuj diye bir ses duydum, Iıd' kaldırdım; bir de ne gördyiri ben kendime gelinceye kadif gemi akal çihele yatımış ve ©7 tada kimse kalmamıştı. Kaptif halat alacak kimse olmadığ'” söylüyor, bu yalandır. Bis b" datı güttük, fakat 15 yolcunür — asıldığı ba balatı volta dik, İstikbal İnebolu'ya madı, hattâ balatı bile elle * tılar. Firengiye boğlayıb #P — dılar. Serdümen söyliyor: ge | Hâdisenin vakuu H! vardiyada bulanan 17 — Sonu sitıncı sayfada Z Imebolu Süvarisinin “Kazayı Bahfi,, ğâporu Dileği _*