1 Şubat 1935 Tarihli Anadolu Gazetesi Sayfa 3

ümhuriyet Nedir, Niçin Cümhuriyetciyiz? Avukat Bay Mustafa Münir'in Hükümdar için halkın bizim bildiğimliz mânada ne ablâkı, ne fazileti mevzunbeahs değil. dir. Onun için, ahlâk halkın mutl bir köle olmasıdır. Onun için milletin fazlleti, kendisinin en adi, mecafur ve şeni hırs ve İştihalarına bir âlet olmasından Jbarettir, Hükümdar için âile yoktur, hükümdar Için din yoktur, hü- kümdar için ublâk yoktur. Ta rib bunların binbir misallerile doludur. İstibdat İle saltanatın farkı, Ikincisinde, hükümdarın etru fında bükümdarlık ruhanu te sahürlerine âlet olacak birasıl zadeliğin toplanmasından — iba- rettir. Asılzadelik ki, kudretleri azalmıya — başladığı — dakikada, memlekete düşmandır, — ccnebi yardımından — datifade — ederek memlekette, kuüdretini — tesise çalışır, Cümhuriyste gelince; o, bü 1du şumulü ile faziletkâr insan Tağın en mütekânıll bir rejimidir. Orada hiç kimse; ne Allah- tan, ne tabiattan — verilmiş bir imtiyaza malik değildir. Yalnız $U veya bu İnsanın sulbinden vücuda gelmesi, ona bir tefev vuk, bir hak bahşetmez. Cümhuriyetin rubu ve mes hetlerinden en büyüğü, müsa vattır. Herkesin hakkının bir ve ayni olmasıdır. Orada, ne Allahın mümessili veya gölgesi, De asilzadeler yoktur. Cümburiyet, başlı başına hür. Tiyettir. Düşünme ve yapma kudretlade kimseye esir olmıyan Ve İtgata mecbur olmıyan — bir hürriyet... Bu hürriyetin tek bir kaydı vardır ; Âmme ve vatandaşlık bürriyetlerine ve menfeatlerine Mmuarız. olmamak, Cümhuriyette hâkimiyet mün- hasıran halkındır. Bilâ kaydı tart milletindir. Yurdu, tarihi, kültürü bir olan İnsan toplu: kuğu, memleketi ve kendilerini İstedikleri gibi, Iyi ve refahla Yaşama ve ilerlemeleri içia h- zim olan şekilde idare ederler. Millet bu İdareyi kendisinin teçtiği mümesalller — vasıtasile Yapar. Cümhuriyette bâkimiyeti ida te küadreti, yalnız, fazilete ve faziletkürlığa istinat eder. İda: Te küdretini ele almak İçin, Memleketsever — olmak, halka kâr olmağı bilmek ve © fepat etmek lâzımdır. l—dl menfestini âmme men- önünde feda edecek kadar tkâr olmak, memleketi, ve hülkı içinden gelen ve derin bir aşkla sev- TTek Yazımdır. Halk kitlesinin, hâkimiyet l“'Bdıl imtlsal hakkımı elle- Tine vereceğl kimseleri intibap Tn gösterdiği İsabet, berketce | edilen bir mütearifedir. | Monteskiyo, bunün - delillerini “eki Roma ve Yupan cümbhu- Tiyetlerinde arar. — Asrımızda, Gibabı İstila 'eden demokrasi, ün en parlak - delillerini :—i eden tecellilerle doludar. *lhâsıl cümhuriyet; mille: bi- H"'"U. hürriyet, müsavat ve let hâkimiyeti demektir. Ve | ı Ulusevindeki Konferansı. bu; düşünen, İzzeti nef İs, şeref ve ahlâk sahibi iİnsanların ya- şadığı bir memleket için en zaturi ve ayni zamanda en mütekâmil bir rejimdir. Bu, bütün dünyanın kendi kendine, tabii bir tekâmül ile vardığı ve yürüdüğü rtejimdir. Bizim cümhuriyetimize gelince; Türk, bilhsasa bugünkü nec- sil, zevk ve ihtirası ve hüküm daranlıklarını, — memleket — ve milletin hayati olan monfoat: letini çiğnemek, şeref ve fazilet ve hayat mahvetmek ile İdare ve idame eden saltanatı bunan bakiki mahiyetini pek iyi bilir. Onaların bu yurda yağdırdıkları felâketlerin belki bütün yekün ları ile ıstırablarını, nesil sincesinde taşımış ve çek imİştir. Cümburiyet, Türk milletinin ruhuna, her milletten — ziyade yakın bir şekli hükümettir. Türk — milletinin — hılkatinde cümhuriyetin vücudü ve beka- smın — İstlizam — ettiği bütün şartlar esasen tmevcuddur. Ba memlekette asırlarca — yaşayan saltanat rejiminin yerine, cüm- hüriyet Tejimi ne Törk hiç yadırgamadan derhal — tetabok etmiş değil midir? Türk milleti, ezelden müsa: | vat âşıkıdır. Türk'te anizadelik kurulamamıştır. — Türk — rübü, mağror olandan, kendini diğer- lerinden yüksek — görenlerden tab'an mefret eder. Türk, içti mal bünyesinde hiçbir. imtiysza taebammül etmez, Türk, hilkaten etarete taham- mül edemiyeb, bütün terihinde hür ve müstakıl doğmuş ve ya- şamış bir. millettir. Fazllet, Türk ahlükıyatının başında gelir. Türk, fazilete Aşıktır. Memleket — severlikte, cemiyete hizmette ileri gidenleri daima sezmiş, görmüş ve Sevmiş ve başında tutmuştur. Türk, iylllgi bilen, tanıyan ve şükran borcunu eda eden bir arktır. İşte, biz bunlar için ve fırka progrsmımızda yazılı ol. doğu gibi, Cümhuriyet, milli hâkimiyet mefküresini en İyi ve en emin surette tatbik edor. Devlet şekli olduğu için Cüm hurfyetçiyiz. Türk milleti, rubune cri ya kın, hılkatına en uüygüan olan ba şekli devleti büyük bir ev. | dâdı başında olduğu halde biz. zat kendisinin binbir felâket ve yoksulluk içerisinde kurduğu millet bâkimiyetini, medeniyet ve yükselme yolunda, elbet mü kemmel bir kudret olarak kul. lanacak ve fazilet ve insan se verlik İle tavsif edilebilecek olan elerine erişecektir. hn;:ı:lî.o’ı ve yarının — Türk nesli, Aziz Atatörk'ün emanet ettiği Türk Cümhuriyetini İlel'e- bet mubhafaza ve müdafaa ede- cektir. Atatürk berhangi şeralt için- de oluran olsun buünün — için lâzım olan - küdreti, Türk'ün | damarlarındaki asil kanda ber bulacağını, en böyük bir ha kikatı tarihiye olarak, bütün dünyaya ilân etmiştir, Sevgili arkadaşlar! Sözlerimi bitirirken, ilel'ebet yaşatmağa and içüğimiz - cüm.- huriyetin yükaelmesi temenni- sini, bissiyatınıza da tercüman olduğumdan emin olarak izhar d . ge — BİTTİ — bugünkü | n İçıreılcr İ Enayır — — İzmir Dokur Eylül panâyırı, geçen yül, beynelmilel oldu. ve çok rağbhet kazandı. Panayır ko- mitesi, son yaptığı toplantıda, pa> nayıtın adını (Uluslararası pana- yarı) deye kabul etti, Panayır, bu yıl, 22 ağustosta açılacak ve 11 eylülde kapana: eaktır. Komite, daha şimdiden panayır hazırlıklarına başlamıştır. Bu gösterir ki, (Uluslararası beşinci İzmir purayırı) bu yıl, geçen yıldan daha çok güzel ola: cak ve muhakkak ki- eskisinden kat kat fazla rağbet kazanacaktır, Uluslararası dördüncü İzmir panayırımn dünya üzerinde uyan- dırdığı canlı alâkayı unutmuş de- giliz. Avrupa matbüatının İzmir panayırı hakkında yaptığı noşri» yar, panayırın muvallak - bir eser olduğunu meydana — koymuştur. Açık söylemek Tâzımdır ki, geçen yıha panayıtında bazı noksanlar yardı. Buna rağmen, panayıra iş- tirak eden yerli, yabancı. bütün firmalar, memawmni)etlerini — bil. dirmişlerdir. Bu yıl, geçen yıldan çok da- k çalışıldığını ve bu Uluslararası beşinci İzmir ponayırımı Avrupa panayır- larına eş bir hale koymak istan: diğini yakından görüyoruz. Panar in daba bugünden işe sarılması, ponayırın çok mü kemmel olacağı hakkındaki - ka- paatimizi — kuvvetlendirimektedir. Biz şu kadarını söyliyelim ki, bir- çok ecnebi Firmalar, şimdider, Uluslararanı beşinci İzmir panayı- rına iştirake hazırlanmaktadırlar. Saylav Seçi- mi Hazırlığı.. —a a— Seçim Gelecek Hafta Halkevinde Yapılacak. Saylav seçimi için İçerilşler ü n Şar Tetkik Epiye duyu ——— nwafr Muallim Mal:allesi e İlerledi. Taksitler Onbeş Senede ödenecektir! | Şehrimizde yangın yerinde evsiz muallimlerle memurlar için bir maballe inşa — ettirli. meti bakkında tetkikler l diğini yazımışlık, — Bu İaşaat; Ankara'da büyük yapı koope. ratifine, en aşağı 200 ev ol. k üzere yaptırılacak va me Şehir Meclisi Yarın Toplanacak. Serriireee zÜi aammaien, 5 Yıllık Şehir Imar Prog- Belediye mübenditleri dün; Bay Bebest Uz'an başkanlığın de belediyede — toplunmış imar programnın esasları üze rinde görüşmüşlerdir. Yangın yerinin ve yukarı mahallelerin İmsarı İşi, beş yıllık Amar programıbın ana batlarını teşkil etmektedir. Yangın yeri ve vla tam — ortasnada 360 bin metre murabbalık bir saha üzerlüde — vücude — getirilecek (Kültür park)ra tam ortasında asri bir stodyom yaptırılacaktır. Stadyomun — çevresinde otomo | bille gezinme, aila gezme; yaya yürüyüş, bisiklet geziş yerleri olrcuğu gibi teals kortları yüz: me havuzu, bir de şeblr. mü zerl olacaktır. Bu tarsftaki yolların ve (Kül. türpark) etrahın.ın — şimdiden oğaçlandırılması — kestirilmiştir, derhal İşe başlenacaktır. Mü hendisler; yangın sahasında ya- Bakanlığından gelen büyrülta | pilecak bu işler için plânlarını üzeribe belediyece bütün ha. bazırladıktan sonra yakarı ma: zırlıklar tamamlanmış ve İkinci hallelerinde yaptırılması tasav- müntehiblere — davetiyeler gön- derilmesine başlanmıştır. — say lav seçimi şubatın & İncl cuma günü aat onbeşte C. H. F. İzmir Halkevi salonunda yapı- lacaktır. Karşıyaka Su Mes'elesi. Su Temizlendi, Sı- ra Borulara Geldi. İçinde ( jrotozoor : — gözle görülmiyen “hayvancıklar) bulu- nan Yamanlar suyunan boruü: larında ve büyük — huvuzunda sön temizlik bilmiştir. Dünkü tahlilde suyun — temiz oldağu görülmüştür. Yaldız. protozoer bulunmıyan kada, borulara te mizlik İçin atılmış olan klorür dö ço eserleri görülmüştür ki, Hâçtan mütevelliddir. Bu eser: leria de tamamile temizlenmesi için bütün borulardan ve ba suzundan suların daba bir bafta mütemadi bir şekilde akıtılması muvafık görülmüştür. Bundan soora tekrar bir tahlil yapılacak ve su — akıtıla caktır. Şaşal Yolunda Şaşal köprüsü iuşsatı ikmal edilmiştir. Bulgurca Comaovası arasındaki köprünün — İnşasına devam edilmektedir. Şaşal kay: nağı yakınında Kürevi hazır- bkları da bitmek üzeredir. vur edilen ve beş yıllık imar programına — dehil olan lâğım, kaldırım, 60 ve alr — teşlanti plânlarını hazırlamıya — başlıya- caklardır. Şehir meclisi yarın saat onal- bda toplansecaktır. Meolise ve- rilecek bütçe — bazıclanmıştır. Bütçe varidat ve mesrafı tevzin edilememiştir. Çünkü — şehrin boyıl yapılması — lâzımgelen İş leri 350 bin liraya mütevak. kıftır. — Yepılacak — işlerin en mübimlerine lüzum olan para ayrıldıktan sonra kızılmak su- retile bütçedeki açık miktarı 150 bin liraya indirtlmiştir. Bele- diyo — varidatı azalmakta oldu- gundan bu yıl belediye bütçesi 900,000 — HHrayı — bile güç bul: maktadır. Şebrin hec semtinde devam etmekte olan ağaçlandırma f: liyeti birçok yerlerde bitmiştir. Yusufdede caddesinden Kadife kalesine kadar olan yol tama. men ağaçlandırılmıştır. Bir ucu Dolaplıkuyu'dan — başlattırılan ağaç dikme faaliyeti Kireçlika yaya kadur uzatılmış, kız Vsesi çevresi, yolu, Celâl Bayar bul varı, Göndoğda'du Fransız has- tanesine kadar olan yol baştan başa ağaçlandırılmış, bulvarlarda ve caddelerde muhtelif surette eksilmiş olan ağaçların yerine yeni fidanlar dikilmiş, eksikler taraamlanmıştır. Bundan sonra asri mezarlık, Paşabahçesi mezarlığı, onun ya- ramı Hazırlanıyor! Şelıiı--îiâlccsiııd;îîîv0,0()O Li;; Açık Var. Çünkü Yapılacak Iş Çok! ——— —: nindoki — hiristiyen — mezarlığı, Karçıyaka'da — Soğukkuyudaki mezarlık bu. yıl tamamen ağaç: î lendırılacaktır. İkiçeşmelik'ten. Eşrefpaşa'ya giderken yolun iki tarafında bulonan eski mezarlıkların park haline konulmasına başlanmış vr. Tümsaek ve çukurlar düzel tilmektedir. Iki Cinayet Muhakemesi. Biri Kürd Osmanı öbü- rünişanlısını vurmuştu Tepecik'te Körd Osmun öl dürmek ve Cemal'i yarulamakla suçla Âbldin Hle bu suça Âbi dinl azmettirmekle suçlu Mu- barrem'in ağırcezadakl durüş malarına dün devam edilmiştir. Dün Höseyin namında bir şa bit iklaci defa dinlenmiştir. Mahkeme başkanının sorduğu suallere verdiği cevapta Oama: ni çapa ile Âbidin'e kücum ederken görmediğini, suçlular dan Muharrem'in dükkâm kar- gsında dürürken Muühearrem'in: — Al bü tabancayı, git var! Dediğini ve tabancayı verip kaçtığını, Âbidinlo de bu ta: banca ile hâdiseyi yaptığını Köy- lemiştir. Mobakeme son sefha ya geldiğinden İddla için başka göne bırakılmıştır. Dolaplıkuyu mahallesinde ni | şaplısı Bayan Zebra'yı kıskanç: bk yüzünden bıçakla yaralıya- rak öldüren Nibad'ın da ayel mabkemede duruşmasına devatn edilmiştir. Gösterilen müdafan şahitlerinden Bay Hüseyin, Ba: yan Leylâ'yı eskidenberi tanı dığını, bir. mahallede oturduk: larımı, birçok defalar bazı ya bancı erkeklerle ötede beride gördüğünü, hattâ bu fena ha- reketlerden vaz geçmesi için nasihat bile ertiğini söylemiştir. Duruşma sön safhadadır. G lecek celsede iddla makamı ta lebini serdedecektir, n Teşekkür Valdemizin ölümü dolayıslla uzak ve yakından birçok dost- larımızın telgraf ve - mektubla | taziyetleri — ve a) lniydevııı ıdiytı::“nl)ıııy'g:;: muz minnettarlık ve candan tükram ayrı ayrı WHadeye im- kân bulamadık. bu bislerimi: zin gazeteniz vasıtasile alenen iblâğını dileriz. Kimyager Selâhittin Fuad Dr. Cevdet Fuad Nadide Fuad murlarla rouallimlerden kefalat verenlerin borçları onbeş sene- de ödenerek o vakte kadar oturacakları evlerin tapuları da kendilerine verilecektir. Bu işle meşgol orta ve İlk mektebler müdür ve musllim- lerinden mürekkeb kamisyon yeni muallimler — maballesinla erkek İlsesine giden yol öze- Tinde — (M. Necati) caddesinde veyahud © ayarda bir mevkida olmasını muvafık görmüştür, Belediyece; muallimler — ma: ballesinin yaptırılacağı yerdeki arsaların metre murabbar 20 kuruştan verilecek — ve paraaı taksite — baplanacaktır. Gecek srsu ve gerek eve âlt borçlan: madın banka tarefından ticaret telâkkilerinden uzak yekilde bir kredi ile karşılanması — icabet. mektedir, Arsalar en aşağı 200 muallime — yetecek — genişlikte olacak ve muallim maballesinin bütünlüğünü bozmıyacaktır, Evler üç tib özerine plânla yaptırılacak ve isteğe göre ev #eçimi yupılacıktır. Ev yaptıra: her uy öde- mek mecburiyetinde kalacakları cak musllimlerin borç miktarı masşınım — dörüte biri oiebetimrde olacaktır. Bunun bazarı dikkate alınması musl- Limlere bildirilmiştir. bu esasları ka rarlaştırmakla beraber işe giri şebilmek için ev yaptırmak lstiyen muallimlerin sayısını da öÖğrenmek İstemiş, Bundan do- layı muallümlerden ev yaptıra cak olanların cevablarını gön dermelerini — bildirmiştir. Ev yaptıracak muallimler bir maaş nisbetindeki parayı peşin vere. ceklerdir. Memurların Komlsyon, yoptıracakları mahalle için de tetkiklere de- — vem edilmektedir. Izmir'de Sağ: hk Durumu.. Bazı Tedbirler Alın- ması Kararlaştırıldı. Vilâyer sağlık kurumu dün Vali Geveral Kâzım Dirik'n başkanlığında ve belediye baş- kamı doktor Bebçet Uzua da huzuürile toplanmış, uhbhat wiü- dürü doktor. Bay Cevdet ©» raçoğlunun İzabatını diclemiştir. Bo — izahata göre, bulaşıcı bastatıklar — endiİşesi yoktar. Grip hastalığı da mekteblerin kapanmalarını İcabettirecek ept- demik çekilde değill, münferid vak'alardan |barettir. Mevsim hastalıklarından Ko riza, brümşit ve trakelt — pibi soğuk — almaktan — mütevc.lid bastalıklar — vardır ki, iki üç günde zeçmektedir. Halkı ko- rumak İçin trrmvay, araha ve- eair umumi mekil vasıtalarına omumi yerlere koumak üzere sağlık öğülleri bastırılmaşı kes. tirilmiştir. — Grlp — vak" karşı da tedbir mlınacaktır. — Avukat Bay Ulvi Bir haftadanberi hasta olan avukatlarımızdan Bay Ulyi dün iyileşerek çıkanş ve İşine baş- Tamıştır.