30 Ekim 1940 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 5
SÖZÜN GELİŞİ a «harp> dediğimiz gi- buhranı» demek de doğ- eyleri da peşinden sürük cemiyette sayısız buh- Fa ği buhranlar yalnız böyle veyler de olmaz. Me- Böy i i ir; kadar nükte yapılmıyor, in Hoca, İncili Çavuş erile nefis körletiliyormuş. bu iddinnm aslı yoktur. buhranından bahsedenleri ite ; Tike, Nu, Nükte dampinği Tünelden Galatasaraya giden yol kzerindeki (Sabah) fotoğrafha- mesinin ufak, fakat sevimli salon- larda Cemal Nadirin açtığı ka- rikatür sergisini ziyarete davet ederim. Sabahtan aleşama kader, kinci mevki bir Fatih - Harbiye tramvayı gibi hıncahmç dolu olan bu salona girmeğe muvaffak ola- bildikleri takdirde orada Cemal Nadirin bir nükte dampingi yaptı- m göreceklerdir. Sanatkâr Cemal Nadir yeni ser- gisinde velât xekâsınm harikulâde mahsullerini nükte muhtaçlarına balunuyor, Bir Cemal Nadir var- ken ve o her gün somurtkan yüz- İerimizi tebessümle süslemekte iken nükte buhranından nasıl bah- sedebiliriz? Gazetemizdeki nükte- | | | | | İ | Mançuride veba hastalığı Hastalığın Japonyaya geçmesinden korkuluyor Moskova 29 (A.A) Tas ajansı bildiriyor: Japon gazeteleri 26 ükteşrinde Japon Domei ajans nın şa haberini vermişlerdir: Sıhhiye Nazır 25 ülkteşrinde (o mütehassıs dektorlardan mürekkep bir konfe- ransı İçtimaa davet etmiştir. Bu kon- ferans, şimali Manç ie çıkan ve ba salgınının #irsyetine mani olmak tedbirlerini tetkik edecektir. Salgın Hungan ve Tungyao mıntakaların- dan Hsingkin'in şimali garbisine geçmiştir. Resmi makimata göre, şimdiye kadar 850 vaka kaydedil. miştir, leri az geliyorsa sergiye buyurun! Uemal Nadir sergideki nüktele- ri de az bulanlar, yahut onların tadına doyamayıp bir kısmını eve nakletmek istiyenler için (AK'la KARA) sw kitap balinde bas- armaştır. Sergide oda ucuz bir Fatle satılıyor. Şevket Rado İ 00000400400000000900006006400000000080050000694680006 Isırgan hayvan gıdası oluyor nebatlara büyük big kıymet İr. Arsalarımızı kaplayan asır min ia a temizlemek için her mem- & bitçok masraflar yapılmakta» | Mğ, Akin hayvan beslemek ve tere- A, Yetiştirmekle yaşayan Danlmar- bayvan yemi gelmesi ke- Bu seneki pa Kİ Bay indiki istihsal yılı işindeki pa- Malan kırk dokuz milyon Yedi bin balyeye baliğ olnca- Ra bildirmektedir. Bu seneki dünya- pâmuk borsası bütün ciha-| di bir hayvan yemi olabileceğini keş- fetmiştir. Fakat bunun İçin ısırgan otunu un haline getirmek lârsm geli-| yor. Bu maksatla Kopenhagta kuru- İ lan bir fabrika şimdi günde 8000 kilo- | gram ısırgan otu unu çıkarmaktadır. İlsırgan otu albümin! çok olduğundan hayvanat için çok faydalıdır. muk mahsulü nın pamuk İsihlAKI yirmi sekiz mil. yon okuz beş bin balye olacağına gö- Te yeni pamuk mahsulünün yarım sarfedilmeksizin gelecek istihsal yılma devrediecektir. Köstence Kumarhanesi kültür sarayı oluyor alayazan karadeniz — sahilinde Ma eâ şehri olan Köstencenin en ba- Keşinası denize doğru uzanan dalga Yayı, Üzerindeki kumar gazinosudur. bükümet şefi general Anton: umum Romanyada kumar oynanma- sını şiddetle menettiiğinden bu gazino binası boş kalmıştı. Romanya hükü meti burasını kültür sarayı haline ge- #irmeğe karar vermiştir © Uzun ömürlülere mükâfat armasını siyasetlerine sal ban memleketlerde yalnız çok ” adamlar değti shhat Ünüz deliğini muhafaza ederek vzun Tinayyafıyanlar da mükâfnletlendı- aylar. Avusturyada Hollabrunu- ora Windbacher isminde bir ka- #endeliğini ve çalışkanlığını mu- Alplarda büy ayuyturya - Alplarında büyük buz A Milaz is kalmış gayet büyük mağı- Magir riyali butunmamaktadır. Bun- Le #n büyüğü yarım kilometr! Beş, ğunda r, İrtifaları kırk ve Rea, Miz. Birçok nehirler bu mağa toplanan sulardan çıkmaktadır. enlerde bu mağaraların birinden fedilmiştir. Bunlar © kadar ki ne eski ne de yeni dün- bİr kuyumcunun altın bulmak hafaza ederek doksan yaşına girmiş- tir. Bu münasebetle Hitler kendisine çektiğ! bir telgrafta inde ve mesud olarak daha birçok seneler yaşaması- ni temenni eyledikten başka doğum yıl dönümünün bir hatırası olarak posta De elli mark gönderdiğini bildirmiştir. ük mağaralar hülyasile bu mağaralara doğru seya- hat ettiği bilindiğinden başın bune ald olmam muhtemeldi. Son yapdan araştırmalarda mağaralardan birinin derin köşesinde başsız bir cesed bulun- t haline gelmiştir. n muntazam bir yol yapıldığı zaman Avrupanm en merak- h bir ziyaret mahalli olacağı ve her taraftan buraya seyyahlar geleceği tahmin olunuyor. Maca ristanda gazetelerin hacmi büyüyor a anya ve Rusya müstema bütün e Da memleketlerinde harp den sürmekte olan gazete kâ- ağ eülirmni gelecek aydan Hibaren e yüz tutacaktır. Macar hü- Miş Beletek nydan itibaren payı- Müygiizetelerinin günde 32 sahife ve Kazetelerinin de 16 sahife ola- Macaristanda aratan dey 31 kAnunusani gecesin- Makypilbaren bir nüfus sayımı yapıla- Nütus ile beraber mesken va- umum binaların adedi ve “A tahrir edilecektir. Tahrir 15 ektir. Bu tahrtrişi için umum fik ve ortamektep seferber edüccektir. Sevgilisini bomba il Miskölç kasabasında / ; rak çıkınalarına müsaade etmiştir. Pasin olarak yevmi gazeleler hafta- lık Hâvelerinin sahifelerini iki misline İblAğ etmek, milâd iâvelerini de ço- ğatmak. Senede bir defa 155X235 santimetre eb'adında bir takvim çı- karmax müsaadesini almışlardır. Tak- wimlerin sahifesi 160 olacaktır. nüfus sayımı Macarlstanda 1879 senesindenberi her on yılda bir defa nüfus sayım yapılması bir anane hükmünü almış- tır. Macaristan son senelerde Çekos- lorakya ile Romanyadan aldığı yerler- le Hik misli büyümüş olduğundan bu defaki tahrir çok meraklı olacaktır. e havaya uçürmuş! yatmakta olan kızı ve yanıbaşında bü- Tanan babasını, ennesini ve üç karde- ginl evin çatasile birlikte havaya uçur- muştur, Maktullerin elleri ayakları bi- ribirine o kadar karışmıştır. ki, ayrı ayrı tabutlara konulmak için bir tör. Mi tefrik edilememiştir. Katil verdiği Madesinde sevdiği kızı öldürmeği tasmnim etaniş bulunduğunu İtiraf etmiş ise de yanında terki haya eden akrabasından beş kişiyi öldür-| 1 iş #E odada karyolada meği düşünmemiş olduğunu flâve et- . Bomba dehşetli | miştir. Bu katil şimdi ağır ceza mah-| fatura eşyası kemeri tarafndan muhakeme ediliyor ha ucu. olmak şartile satılmaktadır. rikaların Japon Sıhhiye Nazırı salgın mın- takalarına mütehassıs göndermiştir. | Hergün Fusan ile Sinoneseki boğu- zından takriben yedi bin kişi geç- mekte olduğundan vebanın Japon- İyaya da geçmesinden korkulmak- İtadır. Selsin » Entung'da karantine İtesisine imkân olmadığından şimali İMançusider Yaponyaya giden yol- cuların karanönesi bundan sonra İ Hsinkin'de yapılacaktır İ Sövyet hükümeti, Mançur İvebanrı salgın mahiyetini naza İbare alarak aşağıdaki tedbirleri al- ek mıştır I — Atpor ve Pograniçunya hu- dut istasyonları ile Vladivostok de- birçok #aydasız ve hattâ yarari | sildikten sonra, iirgan otu en mugad-'niz ve Nikolaevsk nehir limanlarına | karantine olunmuştur. Mançuriden ve Ki rantineye tâbidir. vapurlar # İeşya ve yolcu trenle, utulacaktir. kı bir muayeneye tâ 3 — Kemiserler heyetinin bususü bir müsaadesi olmaksızın buralar- dan hiçbir ferd karantineden İstisna edilemiyeceği hususunda sıhhiye ve dahiliye komiserlikleri ile mahalli makamlara talimat verilmiş A | Günün Ansiklopedi | Meşhur bir musikişina SCHUMANN Geçen gün gazetemizde bir münev- verimizin musikişinas (oSchumann bilmediği yazılıyordu. Soyadı «Şumans diye telâffuz edilen Robert Sehumann 1816 da Zwikau'da doğmuş bir Alman bestekârıdır. 1758 da Endeln'da tlmarhnade vefat etti. Letpeig ve Fetdelberş'de hukuk tah. &1) etmişti. İsna üniversitesinde felss- fe doktoru olmuştu. Gençllgindenberi pek iyi piyano çalardı. Fakat sağ eli- bin orta parmağını sakatladı. Burun Üzerine musikiye olan istidadını bes- tekârlık sürelinde inkişaf ettirdi. Bir de musiki mecmuası tesis ederek on sena kadar idarn etti, Muhtelif gehir- lerde musiki bocalığı yaptı. Dussel- İdorf'ta ayni meslek etrafındaki bir müessesenin müdürü iken dimağı dan ağır bir hastalığa yakalandı aralık iyileşti, İtalyaya da seyahat İtiyse de Metinden kurtulamıyarak | kendini Rhin nehrine attı. Kurlarıkp timarbaneye konuldu. İki sene sonra orada öldü Muhtelif çeşitte birçok besteleri ardır. Zevcexi Wisck Sehumann ta | mınmış bir piyanist ve bestekdirdir. | Sehumann onr sevmiş, bu güzel sa- natkâr kadının fihamile birçok eser- İler vöcude getirmiştir. ——— Manifatura eşyası nasıl ucuz satılır? Gönen belediye reisi bizzat eşya mübayaa ederek halkın ihtiyacını ucuzca temin etli Gönen (Ak sam) — Geçen sene kasabayı elekiriğe kasaşe turmak gibi mera leketine — unuub maz bir hizmeliş bulunan çok ça» lışkan ve dürüş belediye reisimiz bay Hakkı Akça » öül, “umumi Lah- - ran basebile hal B. Hakkı Akşnali kın manifatura ihtiyacının teminin- de maruz kaldığı müşkülât düşüne- tek halkın ihtikârdan korunması için çok faydalı: bir çare bulmuştur, Bay Hakkı Akçanli, yurddaşların imanifaturaya taallük eden ihtiyaçla- ş)rim vasati olarak. tesbit ettikten sonra fabrikalarla resen temas ede- rek mübayaada bulunmuştur. Mani- fiatinden da- ore'den gelen her şahıs bu ka-| 2 — Mezkür yerlerden gelecek )#onra Chorebill koluma girdi ve be- İsesi ile dedi kiz Fransa, harbi nasıl kaybetti ? (Tanınmış Fransız muharrirlerin-! den Andrâ Maurois harbin iptide-| sından mütarekenin akdine kadar Fransadaki İngiliz kuvvetleri erkânı sini yapmıştı. Muharrir şimdi harbe sid hatıralarını: «Fransa harbi nasıl, kaybetti?» başlığı altnda Amerika! ve İsviçre gazetelerinde neşretmek- tedir. Bu hatıralar çok şayanı dik- kattir ve birçok mühim noktaları; aydınlatmaktadır. İN- makale harpten evvelki sene-| lerin badiselerini ve İngiltere ile Fiansamn Almanyaya nasl harp ilân ettiklerini anlatıyor. Diğer makale- lerde de geçen kış cereyan eden) askeri, siyasi vakalar Fransa | ile İngiltere arasında siyasi münase-! betin kesilmesine kadar olup biten İşeyler canlı olarak nakledilmekte- İdir. Bu makaleleri bugünden itiba- ten neşretmeğe başlıyoruz. | 1935 senesi sonları Bir gün lâdy Leslie evinde misafirdim. Ev sahibinin yeğeni Churehill de burada idi. Yemekten doğra idi. »i bir odaya götürdü. Birdenbire kir «— Mösyö Maurois, artık bun-! dan sonra hiç bir roman yazamaz-| sınız. Hayır. Bundan sonra meşhur| adamların hayatlarım da yazamıya- caksmız. Hayır! Hayır» Kendisine hayretle baktım. O, 6ö-/ züne devamla dedi «— Bence bundan sonra römân yerine her gün bir makale yazmalı” sınız. Makalelerde daima ayni fikri fade etmelisiniz. Deyiniz ki Fran-| sa bir zamanlar dünyanın en mü- kemmel hava kuvvetine malik iken şimdi bu bakımdan dördüncü ya hut beşinci dereceye düşüyor. Bir zaman biç mevcud olmıyan Alman hava kuvveti ise şimdi bütün dün- yanın en mükemmel hava kuvveti oluyor. Meselenin esas bundan iba- reltir. Bütün yazacağınız ve ifade edeceğiniz bu olmalıdır. Eğer siz bu hakikati Fransada iyice neşir ve ilân edecek olursanız ve Fransayı bu sözleri dinlemeğe mecbur ederseniz yapacağınız hizmet, bir kadın sev- gisini yahut bir erkeğin kıskançlığı- nı tasvir ile hiç mukayese kabul et- miyecek kadar mühim ve kıymettar olacıkur.> Hava müdafaası meaelelerinde mütehassıs olmadığımı, bu hususta salâhiyetle söz söyliyemiyeceğimi ve viiyecek olsam da kimsenin beni inlemiyeceğini bildirdim ve tavsi- yesi hilâfna roman ve meşhur 'adamların hayatını yazmağa devam edeceğimi de haber verdim. de İrada Almanyada halkın hükümetin gayretsizliği, kırtasiyeci” liğin İşleri sürüncemede bırakması, emele sendikalarının çılgınca talep- leri Fransanın tayyare imalât veri- mini sfına indirmiş 1,000 tayyareye mukabil 38 tayyare 1937 senesinde Fransada bir ay- da yapılar tayyarelerin sayısı hav sala almıyacak bir döreceye, yani jotuz sekize inmişti. Halbuki ayni zamanda Almanyada ayda bin tay- yare yapılıyordu. Fiaasnda smele ile patronlar ara- sndaki münasebetleri teselfe şa- yan bi: düşmanlık zehirledi; bir sir tün kir. vetleri harp için «c edilmişti Almanyada milli sosyal nin güya zayıfladığına dair Fran- snda mânasız masallar ve rivayetler | İdeveran ediyordu. Bunlar hayal mahsulüne örnek olabilecek şe: di. Almanyayı cidden iyi tanıyan Berlindeki İngiliz sefiri sir Er Phipps ve refiki Fransız i François - Poncet senelerdenbeti! Almanyanın hazırlıklarına dair hü- kömetlerine ardi aras kesilmiyen raporlar gönderiyorlardı. 1937 senesinde her iki diplomat| arasında yapılan bir mülâkatı hatır- İçorum. Burada ben de hazır bu- lunmuştum. Françoin Poncet dedi ki | | «— Hayalâta kapılmıyalım. Al| disinin kuvvetli olduğunu da bili- yor. Bundan istifade etmeğe de! etmiştir. Fransa ile İngiltere için şık vardır. Ya ikisi da her şeyi bir tarafa bırakarak bütün gayretle- rini silâhlanmaya hasretmelidirler, yahut Almanya ile anlaşmaya çare| uramalıdırlar.> Sordum: Böyle bir anlaşma kabil mi- ir) Almanya hakikaten bir aplaş- ma yapmak arzusunda mıdır?> François « Poncet suallerime şöy- lece sevap verdi: «— Almanyanın hiç bir muayyen arzum yoktur, lâkin Almanya her şey ister. Almanya her şeyden evvel dinamik olmak ister. Bunun mânası değişiklikler vücuda getirmektir... Almanyanın şimdiki lideri devâsa sembollerden ve son derecede te- sir ve intiba bırakacak tezahürattan hoşlanır. Sempatisini kazanmak bter misi- niz) ÇRen) nehrinin karşı karşıya olan sahillerinde gayet muazzam merdivenler yapınız. Nehrin bir sa- line gamalı haç bayraklı birkaç milyon Alman gencini diziniz. ki sahiline de kendi milli bayrakla- | Churehill kuvvetli ve müstehzi| l « Hakaramz. Bulunduğumuz anda Fransızların alâkadar olabile-| İcekleri tek bir mevzu vard: İman | | hava kuvvetinin tehdidi. Çünkü bu | yüzdeti memleketini tamamen ha- tap olabilir. Filvaki kültür ve edebi- yat takdir edilemiyecek kadar kıy- metta: şeylerdir kin kuvvete da- yanım bir kültür pek çabuk canlı bir kültür olmaktan çıkar,» Churchill'in o zaman benden is tediği makaleleri yazmadım. Şimdi bunu düşündükçe Acı aci teessüf ediyorum. Şu kadar var ki kendisile yaptı- ğim bu görüşme daha o zaman üze- rtimde derir bir tesir bırakmıştı. Ve kalbimde devamlı bir endişe hissi Juyandırırıştı. Fransanın hava kuv- İ verile alâkadar salâhiyettar şahsi- yetlerden hava kudretimiz da birçok defalar malömat almak istedim. Fakat aldığım cevapların hepsi ye kaçamak yollu yakut bed- binane idi. Karargâhı (Lyon) da bulunan bir bombardıman filosunun kuman- İdamı bir miralayın ağzından şu s87- leri dinlemiştim: «— Harp çıkarsa hepimiz şecin- ne öleceğiz. Lâkin bundan fazla elimizden bir iş gelmiyecektir.» 4— Niçin?3 «— Çünkü bizim sayımız pek uz- ır. çünkü bizim tayyarelerimiz €s- kimistir.» 1936 senesinde vaziyet Fransa için bir kat daha fenalaşmıştır. Fab- amele * tarafından yaa, | (lan sitemler ve tenkidler Meşhur Fransız edibi Andre Maurois'nın hâtıraları 1937 senesinde Fransada bir ayda 38, Almanyada ise 1000 tayyare yapılıyordu! 935 de Churchill'in Fransız edibine bir tavsiyesi: «Bundan sonra romar yerine hergün bir makale yazmalısınız. Makaleler daima ayni fikri ifade etmeli, Alman hava kuvvetinin tehdidini göstermelidir.» n ile birkaç milyon Fransız genel dizilsin. Sonra muntazam teşekkül. ler unlinde iki tarafın gençleri mer- venleri tırmansınlar ve bunlardan insinler. Nehrin ortasında demir atan bir salda da karşı karşıya dü- yan Hitlerle Fransuz kumandanı bu hareketleri seyretsinler. Ancak böy» le bir manzara karşısında ve ayni zamanda Fransa çok kuvvetli bu- Tunduğn takdirde belki Almanya ile Fransa arasında anl yapılabi Fakat siz Al, mi tanızı diplem leri ile tan ek isterseniz Al manya size karşı yalnız istihkardan n cek olursanız harbe maş olursunuz. Frarsızlar bundan b miyacaklardır.> Fransanın Varşova sefirinin sözleri Poncet bu hükeründe z değildi. Almanyanın askeri afları ile bizimkini ve İngilte- inkini mükayese padaki kuvvetler omüvazenesinin bunların aleyhine kaymış olduğunun pek iyi farkında olmuşlardır. çois şalı n veni edenler Avrı- Fransanır. Varşova sefiri Laroche birk :ç defa bana şu sözleri söyle | manya kuvvetlidir. Almanya ken-|mişti: «Lehlilerin deha 1936 sene- sinde Almanların teveccühünü ka- tanmak istediklerinden dolayı Yapt- haksızdır. nkü Lehliler Almanyanın silâh- dığını, İngiltere ile Fransanin bü- a mâni olmak için küçük bir hare- kette bile bulunmadıklarını görü- yorlar. 1936 senesi murtında Hitler, ordusu ile gayri askeri Ren mınta- kasını işgal ettiği zaman bu hare- keti durdurmak için Fransa parma- ğını bile oynatmamıştı. Buna karşı Fransa Başvekili radyoda söylediği bir mutuktr. Strazburgun Alman top- ları merzili dahilinde kalmasına Fransanın asla n ade edemiyece- ğini beyan etmişti. Fakat bu sözü bir hareket takip etmediğini görün- ce Lehlilerin Fransaya karşı itimadi kalmamıştır. Lehistanın başında bulunan zi- mamdarlar Almanyanın tekrar silâh- ma Fransa mâni olmadığı takdirde Lehlilerin de Almanya ile dostluk münasebatı tesis edecekleri- ni daha o zaman bana söylemişler- di. Hem böyle de oldu. Gene ayni sebepten: Belçika ile Yugoslavya Fransanr:. nüfuzundan kaymışlar ve İ çıkmışlardır.» Milli piyango Dünkü küşidede büpülk: ikramiye 124287 numaraya isabet etti Ankara 29 (Telefonla) — MİM pi- yangonun Cümhuriyet bayramı mü- masebetile tertip ettiği piyango bugün 19 Mayıs stadında, saat 18 de, kalaba- hık bir halk kütlesi ve bayram için bu- raya gelen bütün irellerin karşısında, çekildi. Kazanan numaraları bildiri- yorum: 60.000 lira 14287 numaraya İsabet etmiştir. bilet Akşehirde satılmıştır. 20.000 lira 196839 nurtaralı bilete düşmüştür. Bi- Tet Bölvadinde satılmıştır. 10.000 lira Bu ikramiyenin isabet ettiği 237229 numaralı biletlerden bir parçası İş-| aşağıda tanbul, diğer parçasi da Mudanyada, 376068 numsrah bilet de Tarsusta sa- tilmıştar, 5.000 lira 124818, 248090, 294060, 328340 nu- maralı biletlere isabet etmiştir, b 1.000 lira Ban dört rakamı 4597 ve 17202 We nihayet bulan 30 bilet biner lira ka. zanmışlardır. 500 lira Son dört Yakamı 2198 ve 5381 fle nis hayet bulan 80 bilete beşer yüz lira isabet etmiştir. Amortiler Bon Üç rakamı (974) ie biten 400 numara yüzer lira alacaktır. Bon Iki rakarm (06) ile biten 4000 numara onar, gere sonu (7) ve (8) numaralarla nihayetlenen kırkar bin numara da ikişer lira alacaktır. Teselli mükâfatı 4 rakamı büyük Jkramiyeyi kaza- nan 124287 numaralı biletin ayni olup her hangi hanede bulunursa bulun- sun, yalnız bir tanesi değişik bulunan yazılı 48 bilet de 250 şer lira teseil mükâfatı alacaklardır: 124280, 124281, 124282, 124283, 124284, 124205, 10486, 174208, 124290, 124207, 124217, 224227, L2AZIT, İ2A2AT, MAST, 124267, 124077, 124297, 3SA0OT, 124187, 124397, 194487, 124687, 174687, 124757, , 12487, 120287, 1212817, V2228T, 12S28), 126287, 177237, 128287, 104287, 114287, 134257, 144287, 154281, 164287, 174287, 184287, 104287, , A2A28T, 324281, iş
