23 Ağustos 1940 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 1

Ticaret Vekili Aydında müstahsillerle görüşerek Afyona geçti Vekiller heyeti dün Başve- kilin riyasetinde bir toplantı yaptı — Neşriyat müdürü: Şevket Rado — Akşam Sene 22 — derek ahlâkında büyük bir tekâmül var Harp, bir milletin bünyesindeki fenalıkları meydana çıkaran hastalık gibidir. Uzviyet zayıf düşünce gizli mikroplar nasl faaliyete başları$ harbin husule getirdiği kargaşalık İçinde meydanı boş bulan unsurlar milli bünyeyi kemirmeye çalışırlar, Bu illet bilhassa iktisadi hayatis meydana çıkar, Zira harp içinde en | | kazançlı vasıta harp ticareti denilen bir nevi alışveriş tarzıdır. Bir kısım insanlar harpten istifade ederek silâh ticaretile zengin olurlar, Diğer bir kısımı — en büyük tacirden en küçük bezirrâna kadar — harbin husule getirdiği zorluklardan ve pahialılıktarı Cesaret alarak ihtikâra koyulurlar, Geçen harp, dünyanın azçok her tarafında bu cinsten büyük rezaletler meydana çıkarmıştı. Hattâ büyük harp fabrikalarının harpte muazzam kârlar temin etmekle kalmıyarak sulbten sonra da Avrupada devamlı bir harp havâs — yeni tabirile harp psikozu — yaşatmak ve bu sayede silâhlanmayı arttırmak için birçok paralar sarfettikleri Milletler Cemi yetinin tahkikatile sabit oldu. Bunun İçindir ki şimdiki harpte silâh en- düslrisi devletlerin eline geçmiştir. i Ticaret ahlâkı yalnız bu büyük işlerde değil her türlü eşyayı alâka dar eden günlük alışverişlerde d6 bozulmuştu. Bir defâlık istifadesi için «Vurgun» usulüne müracaat eden, memleket mahsullerinin dünya piya» a indirmek- nmeyerek çuvallara taş top- Tak dolduran, bu suretle hem mem- Jeket tiöarotine, milli istihsale, hem de biivanta kendine zarar verdiğini Jdrâk edemeyen cahiller çoğalmıştı, Harpte, elindeki malın fiatıni hemen arttırmak hakkını kendinde gören, yahut piyasadan mal toplayıp saklı- yarak sonradan pahaliya satan tüe carn sayısı artıyordu. Her memleket, harp başlar başla» maz bu işleri intizama koymak için tedbirler aldı. Çürkü elde geçen harbin tecrübeleri vardı. Bizde de hükümet bu sahada ihtiyatlı dav. randı ve ticaret hayatına düzen verdi. Ticaret Vekilinin İzmirde söylediği nutku, bu bakımdan çok olgun ve dolgun bulduk. Bizce mühim olan mesele geçlel hidiselerin yarattığı fesat muhiti içinde ticaret adamları. Nil aşır; menfaatlerine muvakkafen St çekerek milli menfaatleri bir zâ- man için korumak deği, ticaret hayatında yeni bir ahlâk tesis etmek- | tir. Ticaret Vekilinin gayretlerinde | bilhassn bu vasfı görüyoruz. Meselâ, hangi tüccarla konuşsanız, geçin sene getirttiği malın f'atı bu sene mahrecinde arttığı için elindeki malt Şimdiden daha pahalıya satmakta kendini haktı bulur. Halbuki, İsviçre Bİbİ ticaret namusu daha kuvveti memleketlerde, aynı malın eskiden €lde bulunanı ile yeni gelmişini muh- telif fiatlara satarlar ve: «Bu eskiden almıştır, daha ucuzdur» diye müş riye söylerler. Ticaret Vekili, bu | telâkki farkını açıkça göstererek eski Ve iptidal bir ticaret ahlâkı yerine Medeni bir ahlâk koymak istiyor. iecatın ve fiatların kontolü, mill Vicdanın tahammül edemeğiği «dala- ıda, bü mül vardir. Ferdi | 1 memleketlerde i bağlarla tahdit edil 1, bu yeni ahlâ- ecikmişti. Davâ bun- ve bunu tüccarların an- ve benimsemesi lâzımdır. Necmeddin Sadak ———— No, 7848 — Flatı her yerde 5 kuruş Bahibi: Necmeddin Sadak Izmirin bütün otel ve pansiyonları doldu Fuar memlekette geniş birturist hareketi yarattı De ağ a ma ME e Ankara 22 (A.A.) — Başvekil dok. tor Refik Saydam refakatlerinde Harici- ye Vekili Şükrü Saracoğlu! İktmd Veki. N Hümü Çakır olduğu halde hususi trap ile buğün saat 17,05 de “Karabike git miştir, Başvekil garda Vekiller, Büyük Millet isi parti grupa ve müstakil grup re- is vekilleri, parti genel sekreteri ile parti umumi idare heyeti azaları, mebualar, vekâletler müsteşar ve müdürü uuml leri, Ankara vali ve belediye reisi, mer kez komutanı ve emniyet müdürü tara- fından uğurlanmışlardır. Vekiller Heyetinin içtimai in ye 2 — lera Vekilleri saat 9,30 da Başvekülette Başvekil doktor Refik Saydamın riyasa- EA Baia Lozan kapısı ve 'Picaret Vekili açılış nutkunu irad ederken Yunanistan tedbir alıyor Bitaraf kalmak istemekle! beraber istiklâlini ve toprak bütünlüğünü müdafaaya azmetmiştir muştur. Devlet paviyonları içinde en büyü- 0, mükemmeli ve muhteşemi İngiliş impa- ratorluğu paviyonudur, Bu paviyonda İngil- tere ıTatorluğunnu dahli bütün domin- Almanya, fuarda yalnır sınaf propaganda yonlar, HLAdİAN tebarüs ettirilmiştir. BU (için bir büro açmıştır. LordHalifax fuar münasebetile gönderdiği me- sajda diyor ki: “Bu çetin saatlerde başladığınız Işin mükâfatını görece- ğinizi ümld eder, muvaffakıyetler temenni ederiz, Atina 22 (AA) — D.N.B. İzmir Belediye Reisinin gönderdiği cevap (Yazın ikinci sahifede) Ticaret Vekili Aydın müstahsillerinin dileklerini dinledikten sonra İngiliz Hariciye Nazirı Lord Halifax İtalyanlar, Yanyayı istemeğe başladılar Boma 23 (AA) —D.N.B. ajansından: Baltık memleketlerinin ilhakı ve İngiltere ii ama ei . iş Siyayi 7 4 — Avam kamarasına 5 idaresindeki Arnayud eknlliyetinin. verdiği ta Harteiye İzmire hareket ei yaziytile iştiğal eden Olomale &İtalla ga- | taşarı B. Butler, üç Baler memlekiinie Böp. ——— setesi diyor kd: yetler ittihadına, Sovyetler hükü- Mihakının meti tarafından İngiliz hükümetine Arnavutluk ve bu sebeple İtalya, vaziye- hakkına | rildiğini, fakat bu haberin — tin katl sutette hallini istemek tedkik evinde Aydınlıların ve bilhassa ineir, pa- benüz 4 ütün dileklerini din- » Yalnız Çamura erarisi hakkmda bulunduğunu binaenaleyh mk en aglsmme ici oeraplar | deği aymi zamanda Amaratların ekseri- | “Glük muhteviyatının Iz edilmiyeeğini Be. leyerel m el geçen konuşmya mü- | yette bulundukları bütün topraklar, yani | yan etmiştir. vermiş gec il etmiştir. Vaktin #99 | Yanyanın büyük bir kımı olmasına rağmen büyük bir kalabalık te- Fransa sahilinden İngiliz gemilerine muhakkak bir sureti tesviye Jesi mevruubahistir. | Dbikkatler: ———n Bu tecrübe de akamete uğradı Manş üzerinde İngiliz tayya- releri Alman tayyarelerile şiddetli bir muharebe yaptı Denta p2 (AA) — Bugün, muhape! adimi uk defa ge o ve izine yerleşiiriimiş olan sa enbe Zanlı, Manp denizinden geç” pini inn bir gemi kafilesine ateş sma be İngiltere enhilinden seyredenler, dör- Sü binden ateş etmekte olan tap bataryalar Yoksa kökü bir olan umumi hastalık mi: «İnbis » yokl» basta» (Temizlik Vekiller Heyetinin dünkü toplantısı Başvekil, Hariciye Vekili ile birlikte Karabüke gitti Meclis Reisi bugün şehrimize geliyor Baek e örimetede «| İtaarruzlar h hakkında da m R0ENA0000 44000 00040000411000191840119000 011190000 tinde toplanarak anat 13 e kadar ruzma- mesindeki işleri müzakere eylemiştir, Meclis Reisi bugün şehrimize geliyor Ankara 22 (A.A) — Büyük Millet Meelisi Reisi Abdülhalik Renda bugün saat 17 trenine bağlanan hususi bir vâ- gonla İstanbula gitmişlerdir. Abdülhalik Renda © garda Başvekil doktor Refik Saydam ile Vekiller, parti genel sekreteri ve umüm! idare beyeti araları, parti meclis grupu ve müstakil grup reis vekilleri, meclis encümenleri rsis ve mazbata müharrirleri idare Âzir. leri, mebualar, vekâletler erkânı, Ankam vali ve belediye reisi, merkez komutana, Taze müdürü tarafından uğurlanmış- ardar. İ Bu sabah gelen ENEZ ERA TM ALE —— telgraflar Düşürülen Alman tayyaresi 1002 dir Oeumu esnasında Üç Alman düşürüldüğü zannedilmektedip. ingiltereye iç bir netice vermedi Lonüra 22 (AA) — Basler Nachrlehten İsviçre gazetesinin Londra muhabiri şöyle yazmaktadır: İngilizlerin hazırlıkları 6 kadar ilerlemiştir £! bir istin teşebbüsü vuku bulmuyasak olursa burada ödeta sf kutu hayale uğranacaktır. Neticenin Bü. yük Britanya lehinde olduğuna biç bir şöp- be olunamaz, Almanya ne tayyare mey tahribini tahakkuk ettirebii. Gösüyle gören şahid sıfa- tile teyit edebilirim ki, kuvvel maneviyenlm kırılmam V8 asabın sarsılması için yapıl» miş olan töşebbüser pek boşa çıkmıştır. Geçen hafta Alman radyo haberlerinin #ihhatını korrol etmeğe bir vesile olmuş- tur. Herkes bunların iddialarının n9 dere keyfi olduğunu. müşahade; edebilmiştir. banliyolarını ve cenub vilâyetlerini ziyaret ederek her şeyin normal oduğunu ve fanliyetin eskisi gibi devam etmekte bulunduğunu gözlerimle gördüm. ere (Haberlerin devamı ikinci sahifede) ileri müdürlüğü göpün tarifini isteği»