19 Temmuz 1940 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 1

| Sovyetler Almanya, Romanyanın Bal- kanantantından çekilmesini, ise çekilmemesini istemiş Haraççı kardeşler den alırlar. Siz de öyle yapı- uçtu. İngiliz dafi bataryalarının ateşini müteakip kaçtılar Bene 22 — No, 7811 —. latı her yerde 5 kuruş General Franco nihayet ağzından baklayı çıkardı “Cebelüttarıkı almak, Afrikada genişlemek milli bir vazifedir, diyor Dün iki defa Cebelüttarık üzerinde yabancı tayyareler Yeni nizama ve yeni rejimlere uymak iddiası * Fransanın feci mağlübiyeti Avru- Pada beynelmilel yeni siyasi bir ni ,Sâm, Ye milli rejim meseleleri ortaya Çıkardı. Fransanın hezimeti, yüz elli Yıllık hürriyet ve demokrasi idaresinin iflâsı nddedildi. Mareşal Petain'in alel- Acele kurmaya çalıştığı yeni idare sis- femi büyük bir inkılâbın başlangıcı sa- Yüyor, Ve bundan, bütün milletlerin, ya başlıyan yeni çağa intibak etmeleri zaruri olduğu neticesi çıkarı- » Romanyanın gayretleri de bu- hun bir misali oluyor, Bu tarzda fikir- ın, ciddi olarak bizde de bazen ileri atıldığını görerek hayretler içinde ka- de Z. Demokrasinin ve hürriyetin #hinde yazılar çıkıyor. Alman galebesinden sonra ortaya çı- h beynelmilel yeni hizam tolâkkisi ümdur. Bu yeni siyasi nizamın ne Olduğunu ve Hitlerin bu sahadaki dü- celerini Nazi edebiyatı çoktan mey- daha koymuştur. Bu yeni siyasi ni- , sadece milletlerin muayyen men- tler uğruna esirliği demektir. Mus- #olini'nin meşhur «Dörtler misakı> ile iyan ve o zamanlar Avrupanın “ört büyük devlet nüfuzuna taksimi. Ni Raye bilen bu sistem, şimdi Avrupa- iz iki devlet lehine bir neti iş mü fesisine doğru gitmek yolunu tutacaktır. NR Memleketlerin dahili ve milü idare lerine gelince, demokrasinin iflâ- yeni zaruretlere intibak et- b lüzümunü ileri süren propagan- » Sadece, her'memteketin idare sis- Şimdiden müstakbel Avrupa amına uyacak ve hizmet edecek şek. pazakimak maksadını güdüyor. Avru- deri, ende, Nazi yahut Paşist — ikisi İF — politikası idare edeceğine gö- X memleketin bu politikaya ko- ii boyun eğmesi için önceden fa- King rt mâzi idaresini tatbik etme- i e daha tabil bir şey olur mu? Mil- din ri otoriter devletlerin takli- Mei sevkeden cereyan, Mihver gale- © Avrupada yarın tesişi derpiş edi- ön Siyasi nizamın mantıki hazırlığı ve Propagandasıdır. , hezimetten sonra kuru- yy durma sistemin ciddi ve devam- diği, inkılâp olduğuna inanmak saf- Olur. Fransa işgal altındadır. Yı idare eden ihtiyar mareşal, san pndan ne kurtarsa kiri düşün- Ye müstevli devlete hoş görünme- Eden m ve onün emirlerile hareket ili bir çöküntü timsalldir. Fransız di ti, Sesini ve iradesini serbesçe ifa- dirh 'den, hiç umulmadık müthiş ezimetin acısı içinde kıvranırken, Şunun bunun düşman çizmesi altında | SermememmmRRnREEREREEsnREEEEEEKEREE tatbi “ni Ye ekddi, milli ve içtimai bir in- biten addedilebilir mi? Fransada olup İşler marazi, yani geçicidir. Ma- küm lere bakılarak tarihi hü- e e vermek İlimde en hatalı yol- Ge msa düşmüân İşgalinden kur- İse 4. <Ye karar. verecek, henüz S€ tahmin edemez, Fransayı batı- ri, ha bepleri araştırmak için ise vakit di çok erkendir. Kabahat demok- dike mecbur kaldıkları idare tarzı | Yaside mi, hürriyete mi, kapltalizmde Madrit 18 — (D. N, B.); General Franco, kendisine Saint Ferdinand nişa- ninin büyük salibinin verilmesi maünnse- betile bir nutuk söylemiş ve demiştir ki: «Yapılacak büyük bir vazife vardır. Bu vazife İspanyol imparatorluğunun tahaklık ettirilmesidir. Bunun için memleket efkânumumiyesinin takviye edilmesi lâzımdır. Cebelüttarık mandası- mt almak ve Afrikada genişlemek milli bir vazifedir.» İ General Franco, dahili harbin büyük mücadelelerini hatırlatarak bütün İspan- yolları iş birliğine davet etmiştir. Novyork 18 — Madtitten bildiriliyor! General Franco, İspanya ihtilâlinin dör- düncü yıldönümü münasebetile bir nu- tuk söylemiş ve demiştir ki: «Dahili harpte ölen 500 bin ölü, büyük emelle- rimizin tatminini istemektedir. Almanya ve İtalya ile birleşerek bunları tahakkuk ettirmek lâzımdır. İki mliyon asker bu hususta harekete hazırdır.» General Franco ilk defa olarak Ce belüttarık üzerindeki İspanyol emelle- rinden ve Afrikada gerişlemekten bahset- miştir. İspanyanın Tancayı Fransız Fasının bir kısmıni istiyeceği anlaş maktadır. Cebelüttarık üzerinde fayyareler uçuyor Algesiras 18 (A A.) —D.N.B. bil diriyor: Dün iki defa Cebelüttarık üze- rinde yabancı tayyareler uçmuştur. Tay- yareler bomba atmamışlar, İngiliz tay- yare dali bataryalarının ateşini müteakip Fransız Fası istikametine uzaklaşımışlar» dır, Hitler'in tebriki Berlin 18 — İspanya ihtilâlinin dör- düncü yıldönümü münasebetile Hitler general Franco'ya tebrik telgrafı gön“ dermiş ve kırmızı kartal mişanının bü- yük salibini vermiştir. Pravdanım bir makalesi Moskara 13 (AA) — Tass ajansı bildi- riyor: Pravda gazetesi, «Muasır İspanyanın ei- yaseti. başlığı altında neşrettiği bir ma- kalede şöyle demektedir: «Bugünkü harbin şartlarına göre, Pire- ve Şimal Afrikasındaki toprakların büyük bir sevkulceyşi ehemmiyeti haizdir, Evvelâ Tancadan batı Akdenizinin giriş ve çıkış- ları kontrol edilebilir. Bunun içindir ki setain için bir tehlike ee e İspanyaya ait bulunan Akdeniz 1i- manları v8 hava meydanları İn- gütereye karşı deniz üssü olarak kullanı- labilir,» Gazete, müteakiben yöyle diyor: «Üç yıl dahili harpten harab olmuş, bit-. kin, fakir düşmüş, inkılâplarla bölünmüş ve yabancı devletlerin tâbli haline gelmiş olan İspanya nr müstakil bir dış siyaseti takip,'ne de eldâl harp sevki idare edebi- müstebad olmakla beraber, bunu ancak yabancı hirmilerinin lehine olarak yapabi- leceği Aşikârdır.» Almanya dünya halkını dört büyük sınıfa ayıracakmış Naziler, imtiyazlı zengin sinif, efendileri için terliyen Avrupa milletleri, iş âletinden ibaret müstemleke halki Londra 18 — Reuter ajansı bildiri- yor: Avrupanın Alman tahakkümü ol unda siyasi ve iktaadi teşkilâtlanması için Almanlar tarafından hazırlanan plân hakkında Alman kontrolüne tabi mat- buatın neşriyatından yeni malümat sız- maktadır. Times gazetesinin eiplomatik muhari'ri bunu şöyle tavsif ediyor! «Geniş bir sistem. Bu sistemde esaret altıma düşen memleketleri: Alman ta- | hakkümünü kendiliğinden kabul edea | memleketler, yani ezcümle Fransa, Da- nimarka, Hollanda, Macaristan ve Ro- manya İaşe anbarı rolünü ifa edecekler, muzaffer Almanya ise raki Bir sanayi kudreti ile silâh ve iktisadi. faikiyetini gösterecek; «Avrupanın aristokratız 10- lünü oynayacaktır. Mağlüp milletler bu | aristokratın hakikaten derebeyi esasları- i l | na göre iaşesini temin edeceklerdir. Gazete yazısını şöyle bitiriyor: Daha birleşmiş bir Avrupaya ihtiyacımız var | ve buna muvaffak da olacağız, fakat | başka usullerle ve Hitlerinkinden başka hedeflerle. Neva Statesman and National de şöy- le diyor: «Hitlerin tahayyül ettiği yeni Avrupa nizamı dört sınıftan mürekkep bir devlet nizamı olacaktır. Tepede nazi harbi efendileri ve Alman kütleleri, son- ra uzun saatler çalışmağa mukabil efen- mi, insanlarda mı, bunu ilerdeki tet- kikler meydana çıkaracaktır. | Şimdiden “demokrasinin ( iflâsına hükmetmek, hâdiselerin zaruretine uy- maktan bahsetmek, propagandaya âlet olmaktan başka bir şey değildir. Unut- mamali ki yeni istiylâ wsullerinde memleketler, askerden önce rejim ve hükümet sistemlerile işgal olunuyor. Necmeddin Sadak | dilerin ziyafet kırıntılarını olan imtiyazlı zengin sirif; “daha sonra ne hak ne de imtiyaz sahibi olmaksızın efendileri için terliyen Avrapa milletleri ve en sonra bir insan gibi değil, iş âleti telâkki edilen müstemleke halkları, Almanlar, üstün bir ırkın merkezi ol. mak itibarile modern askeri devletin te- melini teşkil eden bu sanayi servetini kontrol edeceklerdir. EDikkatler: “Batıl makıysün aleyh olamaz!,, Bu kitaba uydurma vaziyeti kar. şısında, bizim o düsündüğümüz. hükü- metçe bundan evvel ittihaz olunan ka- ramamenin tatbilidir. Gariptir ki bu ye- ni kararı alması icin hükümete müraca- at edenler biz değildik: kâğıdı simdi daha fazla iiraf eden bu gazetelerdi! Sahibi: Necmeddin Sadak — Neşriyat müdürü: Şevket Rado — Akşam matbaası Son dakika Ingiliz tayyareleri garbi Almanyada müthiş tahribat yaptılar Garbi Almanyada hayat tahammülfersa bir şekil aldı, Hamburg dokları harabeye çevirildi Londra hiştir. Hamburg limanının yaptıkları dokları, tersaneleri tamamen harap olmuş, garbi Almanya» AA DAŞ SAR GAL AŞI MMA AE OE ; tayyareleri dün gece de Kenzeikirğen ve Gahd petrol depolarinı edilmiştir. Fransada Mervil ve Hollandada tecemmüler muvaffa- İngiliz lardır. İki hedefe direkt isnbetler müşahade Srtoğonboş tayyare meydanları Hollanda ve . Tk bombalamış- Beolçikadaki sskeri ev yıkılmış birkaç kişi ölmüştür. edilmiştir. Londra 19 — Alman tayyareleri dün gece İskoçyanın şarkına akın yapmışlar, bömi- kaçmışlardır. balar atarak şehirde birkaç Fransa kıtlık arifesinde Temps gazetesi vaziyetten acı acı şikâyet ediyor Londra 19 — İşgal altında bul Fransada intişar eden Temps gavebesi, iaşe lunmayan müşkülütından ve Fransanın bir kıtlık arifesinde bulunmsamdan &cı acı şikâyet ediyor ve yapılan varıyedlerden bahsederek ekimsenin Fransayi membalarından mahrum et- Lu yoktur» Kapuzzo italyan istihkâmında 11 top zapt ve tahrip edildi Londra 19 — Kahireğe neşredilen en son tebliğe göre Kapuzzo İtalyan iztihkâmını muhasâra eden İngiliz kuvvetleri 11 İtalyan topu zapt ve tahrip etmişlerdir. Bu istih- kâmın arkası çöl ve İngiliz tapçusunun şiddetli ateşine maruş bulunduğu için İtalyan» Tar ne rleat edebiliyorlar, he de Uerliyebiliyorlar. Buradi İtalyanlarm vaziyeti çok müg- küldür, B. Roosevelt, demokrat fırkası kongresine bir mesaj gönderdi Şikago 19 — B. Roosevelt relslermhur namzedliği İşin Zimat nazırı Hanri Vallâm, demokrat kongresine namzed olarak göstermiştir. B. Rooseveltin riyâseticumhur nam- zedliğini kabul edip etmemek Mmuayvininin iatihabına bağlıdır. B, Roosevelt do- mokrat kohgresine bir mesaj göndererek Amerika demokrasi müesseselerinin ehemmi. yetini ve Amerika milletinin bunları idame etiirmek hususundaki azmini tebarüz ettire miştir. Asılsız haber Kahvelerde kahve çay İstimalinin tahdid. edileceği Hi haberi doğru değ ,, Ankara 18 (Telefonla) — Kahveler- de kahve ve çay istimalinin tahdit edile- ceği hakkındaki haber doğru değildir. Ne Ticaret Vekâleti koordinasyon haye- sine böyle bir teklifte bulunmuş ve ne de koordinasyon heyeti böyle bir tedbir Başvekil dün köordinasyon heyetinde Ankara 18 (Telefonla) — Başvekil bugün öğleden evvel koordinasyon he- yeti bürosuna gelmiş ve bir saatten faz- İn meşgul olmuştur. Bağdada giden ilk tren hareket etti Bağdada kadar gidecek olan Toros ekspresi bu sabah dokuzda Haydarpaşa» dan hareket etmiştir. Trende, Bağdada gidecek hiç bir yolcu yoktu, Bağdaddan gelecek ölar ilk trenin de yarın 19,55 de Haydarpaşaya muvasalatı beklenmekte” ir, Japon Kabinesi Prens Konoye yeni kabineyi teşkil etti Tokye 18 — Yeni kabineyi prens Konoye teşkil etmiştir. B. Matsuoka Harciye, Yoshi Bahriye, general Tojo Harbiye nozaretlerini deruhte etmişlerdir. Başvekil kabinenin or- du ie işbirliği yapması zaruri olduğunu söy- temiştir. İngiltere, Fransız ticaret vapurlarım müsadere etti Londra 14 (AA) — Denir Ticaret Neta- Tetimin tebliği: Birleşik “kraliyet - timanlar rındaki Fransız tcaret, müdafaz nizamnameleri mucibince, İngiliz hüküme- ti tarafından müsadere edilmiştir. Harbin nihayetinde bu vâpurların kullanılmasına mukabil tazminat verilecek ve vapurlar, Fransaya fade olunacaktır. Vaparlar, İn- gillz bayrağı altında seyredeseklerdir. Eski Avusturya imparatoriçösi Amerikaya gitti Lizbon 18 (A.A) — Eski Azusturya Im- paraboriçesi Zita ile Amerika'nın Paris şefiri B. Bullit, Clippar tayyaresile Ameri- kaya hareket etmişlerdir. masama “Kadrini sengi musallada bilüp (Maarif Vekâleği Şar Plant hanıma türbe yaptırıyor) €y baki, — Gazetelerden — Durup el bağlayalar karşına yarân saf saf, j