16 Haziran 1940 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 3
“16 Haziran 1940 AKŞAMDAN AKŞAMA Bu çınar her fırtınay dayanır ! Faşistler harbe başlamadan evvel Sovyetlerle İtalyanların Koma ve Moskova sefirleri, bu iki merkez ara- Sında aceleyle gidip geldiler. Herkes, mühim müzakereler cereyan ettiğini Jkestiriyorülu. Şimdi, gazete sütunlar pında tahminler tereşşuh ediyor. Sov- iyetler, İtalyanlara, garp cephesinde Serbes olduklarını, fakat harbi kendi *mniyet sahalarına, yani Akdenizin bu yanma sirayet ettirmemelerini Şart koşmuş imiş; Mussolininin mate kunda şark komşularına verdiği te- minat da bundan ileri geliyormuş. Tabii: «mış». Yani eiddi bir kaya dayanmıyan Diğer taraftan da İngiltere İstihba- e Nezareti Parlâmento müsteşarı İNicolson verdiği bir nutukta şunları Söylemiş; yem harp, Avrupada, karada de KİL Britanya imparatorluğunun ve “Amerikalıların hudutsuz membaları kullanılınca uzak kıtalarda kazanıla- Caktır. Reynand'nun Amerikalılara son hi- | ahını da bu tabloya ilâve edelim. De- mokrasi muhitlerinde tekrar tekrar (yükselen: «Senelerce ve senelerce harbedeceğiz!», singiliz adasını bile | Mini hacette terkeder, Kanadaya gi- | deriz!» sözlerini de buna katalım. Bü- ün bunlardan şöyle bir manzara ha- sıl oluyor; İş büyüdü. Devletler arasında kısa “bir zamanda hal ve fasledilecek da- Va olmaktan çıktı. Kıtalar arasında, (ummanlar aşırı bir hal alması mü: ir, Bununla beraber elbette ki biran Bile tetillikten hatti tetikten ayr acak zaman değildir. Başkalarma (sid hiç bir şeyde gözü olmıyan mille- timiz kendine sid maddi ve manevi tek şeyi bu badirede kimseye kaptır- mamak azmindedir, Kablettarihten- beri var olazelmiş Türk milleti, hap * Ve sulh içinde bütün ieabata karşı koymanın çaresini bu sefer de yüksek insiyakiyle, milli dehâsiyle sezecek, bülneaktır. İnsanlık simdiye kadar göçebelik- “en, ziraatçilikten, sanayiciliğe kadar türlü türlü safhalar geçirdi. Bir tarz- dan ötekine intikal esnasında nice ka- vimlerin başı yenmiştir, adı sanı unu- tulmuştur. Halbuki, çok bariz karak- terli, çok hayatiyetli olan Türkler, hiç “Bi: devrede kaynayıp gürültüye gidi- ,Yermek felâketine uğramadılar. Bu- Yun sebebi, derme çatma, uydarmas- yon. bi- camia olmamamızdan gelir. Renkler arasındaki tirşe, cam- göbeği, filizi ve emsali top yekün Yeşil zümresine ithal, ona ilhak edi- lebilir, Onun gibi, siyaset ve tarih icabı karitai âlemde yaratılıveren “Slav yahut Cermen kırması teşekkül. İler. yine siyeeei ve tarih icabı ana kütlelerine 1 »-u edebilir. Fakat Türk milleti kırmızı gibi, mavi gibi, sarı İgibi asıl renklerdendir. İktisadiyatın jİnkişafı icabı Avrupada ve Asyada, liberalizm. kapitalizm, — plütokrasi;! * “faşizm; mazizm hülâse me gibi «izm» tarihi devresini ikmal ederek Yerini ötekine bırakmış olursa olsun, ürk- lük, birinci, üçüncü, sekizinci, yirmi Sekizinci eşkâl içinde tasıl müstakil, Dasıl sapsağlam, nasıl şerefli bir te 'rihi mevcudiyet gösterdiyse, yüz-Yİr- ml sekizinci iktisadi, siyasi, içtimai cereyan arasında da. bu hayatiyeti gösterecek, şanlı mevcudiyetini süre- €ek; beşer ailesinin Jâyemüt ve pek faydalı bir evlâdı olarak kalacaktır. ,Kendi hususiyetini ve meziyetlerini muhafaza ederek... Ni Bu çınar, her fırtınaya dayanır F (vâ - Nü) na MIM varam B. Cevdet Kerim İncedayının konferansları 18 haziran 940 salı günü aksami set 19 da Cümhuriyet Halk Partisi idare he- İ9ei Azasndan Sinop - mebusu B. Cerdet Kerim İncedayı Beyoğlunda Saray sine- (masında bir konferans verecektir. Bütün &pör klüpleri âzalarının gelmeleri rica ol , Eminönü Halkevinden: 17/8/980 pazartesi günü saat (18) de C.H. P. umumi idare heyeti âzasındı Binop mabusu B. Cevdet Kerim İncedayı Harafından Üniversite könfersns salon .Ga verilecek konferansa Evimiz üzelerinzz rr #iea olunur. izdeki Polonya konsolosu dün Kudarı #lyare: elmis”” al B, Lütti |” kazalarının EHİR HABERLERİ Şehirde benzin sarfiyatı azaltılacak Şimdilik tren işleyen mahallere otobüs işletilmemesi kararlaştırıldı, ileride tramvay hatlarına muvazi otobüs servisleri de kaldırılacak Haber aldığımıza göre hükümet, benzin sarfiyatını tahdid etmek üzere bazı ted- birler almağa karar vermiştir. Bu maksad- la otobüslerle otomobillerin tahdidine lü- zum görülmüştür. Şimdilik bariliyö treni işiiyen mahallere otobüslerin işletilmemesi kararlaştırıldığından Sirkeci ile Bakırköy arasında sefer yapan otobüslerin faaliye- tine nihayet verliecektir, Bakırköy yolcu- ları, bundan sonra İrsaden istifade ede- ceklerdir. İleride tramvay hattına müvazi olan yerlerde de olobüs seferleri tatil eği- lecektir. Şehir otobüsleri ancak, tren ve tramvay olmıyan semtlerde İşliyeceklerdir. Esasen haziran başında yapıları senelik fenni muâyeneye şehir içinde işliyen 160 oto- büsten çoğu gelmemiştir. Hu otobüslerin makina vesair teforruatmda noksan ol- duğu anlaşılmaktadır. Muayene edilmiyen ve edilip te noksanı olan makinelerin bir sene daha işlemele- rine rühsatiye verilmiyeceğinden otobüs- ler kendiliğinden tahdid edilmiş olacaktır. Taksi otomobillerine gelince: Taksilerin bir kısmı esasen bozuktur. Taksilerin de muayenesins başlandığından muayenenin neticesinde kaç taksi arabanın sağlam, kaçının da bozuk olduğu m tır. Bu surcile bir kısım taksi otomobille- rinin de tahdidine İmkân bulunacaktır. Huzusi otomobiller için de bazı kararlar ittihaz edilecektir. Ancak bususi otomobil- lerin nasıl tahdid edileceği henüz belli de- gildir. Bütün bu hüususatı besbit etmek ve şehirde benzin sarfiyatını azalimak üzere alınacak tedbirir için bir komisyon teşkil edilecektir. Bu komisyonun kararı, yakın» da alikadarlara bildirilecektir, 3 Sığınak ve siperler Talimatname hükümlerini tamamile tatbik için Valinin riyasetinde bir toplantı yapılacak Pasif koruma tedbirleri rasında 5 katı tecavüz eden apartımanlarda yapı" lacak sığınaklarla bahçesi olan binalarda inşa edilecek (siperler inşa tarzında — tüllimatnamedeki hükümler Wartcinde — bazı yanlışlıklar yapıldığı görülmüştür. Yapılan sığınaklarla siperler yakında mlü- kadar memurlar tarafından kontrol edile- cektir. Yapılan tebligata rağmen sığınak ve siper yapmayan bina sahiplerine 300 Yiraya kadar para veyahud Üç aya kadar hayis cezası verilecektir. Yanlışlıklara meydan vermemek ve halkın talimatname hüküm- lerine tarmamile uygun sığınak ve siper yapmalarını temin cimk üzere alınacak tedbirler etrafında bugünlerde vali B. Lütfi ırdarın reisliği altında bir top- lantı yapılacaktır. Bu toplantıda . halkın İkaz ve tenvirine dalr tedbirler alınacaklar. B. Hasan Saka , şehrimize geldi Bslgradda toplanan Balkan Antanti ekonomi konseyi müzakerelerinde hasır bulanan Türk murahhas heyeti reisi B. Hasın Saka ile Ticaret Vekâleti müsteşarı B. Halid Nazmi şehrimize gelmişler, B. ! Hasan Saka bu akşam Ankaraya gide- çektir, Buğday mahsulü iyi İstanbul için üç aylık buğday stoku yapılacak Toprak ofis tarafından İstanbul mülhak ihtiyacını karşılamak Üzate her gün için elli ton buğday verileceğini yazmıştık. Bu suretle şehir İçin verilen mikdar da dahil olarak toprak ofis, İs- tanbula günde 350 ton buğday verecektir. Toprak ofis, şehir için verdiği buğdayın fintini tesbit etmişti Kazaları verilecek buğdayın flati, serbes buğday piyasasına tabi olacaktır. Bu seneki buğday mahsulü bol ol- duğu için ekmek fiatlerinin bir mikdar ucuzlıyacağı tahmin edilmekte ise de ek- mek flatlerinin ne zaman ineceği henür belli değildir. Belediye, şehrin buğday stokunu temin etmek üzere mutad günlük mikdardan başka Gç aylık buğday ihtiyacının da kars ailanması için hükümet nezdinde feşeb- büsle bulunmuştu.” Belediyenin bu mü- raraati kabul edilmiş ve bu hatta içinde lik, parli olarak bin beş yüzston buğday şehrimize getirilmişlir. Mütebaki mikdar ! da peyderpey gelecektir, Bu buğday, şeh: Trimizin muhtelif semtlerinde besis edilecek depoları konulacaktır. Depoların yerleri tesbit edilmektedir. Otomobil kazaları Dün 4 kişi otomobil çarpma- : sile yaralandı Fatihte oturan hamal Musa, Unkapa- nında Ayazma ol€desinden göçerken ş0- för Taceddinin İdaresindeki otamobilin sadmeğine uğrıyarak yaralanmıştır. Galatada Okçumusa caddesinin bir ta- rafından diğer tarafına geçen Halil adın- da biri, şoför Abdülkadirin otomobili ta- rafından yaralarımıştar. Şişlide “oturan OB. Ahmed, Valikonağı caddesinden geçmekte iken şoför Hayrinin taksisinin sadmesins uğramışlır. Karagümrükte oturan oVeçihs İsminde bir kız da Eyüpte Dökmeciler gaddesinden gitmekte iken Burhaneddi arssindeki bisikletin sadmesile yaralanmış. Haseki hastanesine kaldırılmıştır. Dü akşam üzeri Takatmde İstiklâl cad- desinde oturan B.Naami'adında biri cad- denin bir taral ü tarafına geçe iken şöför Ademin kullandığı olo- aralanmıştır. Polis; yaralıları tedavi alına aldırmiğ, Suçlular yakalanarak mahkemeye verile mişkir. # Eminönü Halkoyi inşa: Tahsin, ikinci katta iskete ik Türken in nesini kaybederek düşmüş, ağır surette y Maştanesine kaldırılmıstır. “e am Zal Karilerimizin mektupları ———— Stad fiatlerinde ihtikâr mı?.. —Belediye iktisad müdür. lüğünün nazarı dikkatine — Futbola benim gibi hastalık derece- sinde bağı olanlar, stadlara son mili küm maçldrında ârız olan ihtikirdan şikâyetçidirler, Birçok masraflar ihtiyarile idame et- üirilen sinema, tiyatro ve çalgılı gazi- noların flatleri sıki bir kontroldan ge- girilerek tesbit, ediliyor. Birafının tah- taperde ile kapalı bulunması bir mezt- yet sayılan stâdlarda bin kişinin otu- rabileceği tozlu iribünlere saalleree ayakta kalmak şartile üç bin kişi ve dalın fazlası alınmakta ve bütün bü ezi- yetlere mukabil de bir Lira gibi büyük bir para latenmektedir. Fintleri tesbit eden heyetlerin, ma“ kamların nazarı dikkatini çelbetme- nisi rica ederim. — M. A, Romanyaya satılacak tiftikler Dün Ticaret müdürlüğünde bir toplantı yapıldı Romanyaya satılacak tiftiklerin ne su- fetle terzi edilecği ve ftatlerin me olacağı hakkında dün tiçaret müdürlüğünde bir toplantı yapılmıştır. Bu toplantıya Anka- radan gelen standardizasyon müdürü bay Faruk riyaset etmiştir. Öğrendiğimize gö- re esas itibarla Romanyaya mühim mik- darda tiftik satılmıştır. Satılan bu tiftik- ler, ayın sonuna kadar Rumen hükümeti- me teslim edilecektir. Bizim, tifiik muksbilinde Romanyadan ne alacağımız henüz kati surette anlaşıl. mamıştır. Bu esmalar, teşkilitlandırma müdürü bay Servet'in Bükreşi ziyareti es- masında besbit edilmiştir. Yarınki pazar- tesi günü, tekrar bir toplantı yapılarak Romanyaya satılacak tiftiklerin tevzi işl görüşülecektir, - Rumenler, tiftikleri Oİş- tanbulda teslim alacaklardır. Sarhoş kadın Camlari iile 6 gün < hapse mahküm oldu Rakı içip öteye beriye saldıran ve dük- kânların camlarını kıran Hidayet adında ki sabıkalı kadın dün akşam da gene Taki İçip kendini bülmiyecek derteede karhoş Ol- duktan sonra Unkapanında Kasımın kahve- Sine giderek bağırıp cağırmış ve bir yumruk vurup camları parçalamıştır. Sarhoş ka- dın yakalanarak mahkemeye verilmiş, Sul- tanahmed üçüncü sulh ceza mahkemesin- de yapılan muhakemede: — Sarhaştum. Ne yaplığımı bilmiyor- dum, Kahveci Kasım zengindir. Kırdığım camı yeniden yaptırsın. Diye suçumu itiraf etmiştir. Sarhoş ka- dın altı gün hapse mahküm olmuştur. Lâstik boru hirsizi ; İzzet adında bir hirs evvelki gece Şeh- zadebâşı cirarında bir gurujın kepenginin altından iâstik hortum borularını kesip çalmış, kaçarken yakalanmıştır. Sultan- ahmed sulh ceza mahkemesinde İrsetin muhakemesi yapılmış, suçu sabit olduğun- dan üç buçuk ay hapsine karap verilmiştir. Memba suları Bir gasete, erkafa sid menba suları flatlerinin daha ucuza satılacağını yazı- yordu. Yaptığımız tahkikata göre Evkaf ve Belediyenin müştereken yaptıkları tet- kikler neticesinde bugünkü şartlara göre fiatleri indirmeğe imkân görülmediğinden - bu haber, asılsızdır, Köfteden zehirlendi Fatihte Çarşambada oturan ve Hâlde hamallık eden Nuri, dün seyyar köflesi Fethiden aldığı pişmiş köfteleri yedikten sonra zehirlenme alâlmi göstermiş, işe el alandığından Ozcratpaşa | koyan polis #aratından Corrahmasa hasta | mesine kaldırılmıştır. Babasını yaralıyan evlât Kaçmak isterken Adliyenin ikinci katından düşüp öldü Kasımpaşada Hastane yokuşunda otu- ran B. İbrahimin oğlu Hasan, son günler- de evden üteberi aşya aşırıp satmağa baş- lamış, babası dün kendisini bir odaya çe- kerek nasihatte bulunmuştur. Hasan; ba- basının bu işe müdahalesine kızarak eline geçirdiği bir bıçakla onun üzerine atılmış ve karnından yaralamıştır. Zabıta yara- lıyı Beyoğlu hastanesine kaldırmış, baba- sını yaralıyan genç dü am Üzeri adli- yeye teslim edilmiştir. Cürmümeşhud müd- delumumisi tarafından İstierabı ca bunun, daha evvel sarkıntılık suçundan bir ay yirmi gün hapse makküm olduğu ve hüküm kesbi katiyet ettiği için birmüd- dettenberi arandığı anlaşılmıştır. Bu yüz- den terkifhaneye sevkine karar verilmiş- tir. Hasan Basri tevkifhaneye götürülmek üzere müddetumumilikten çıkıp polis me- murile beraber koridorda yürürken bir- denbire polisin önünden fırlayıp kaçmağa başlamıştır. Hasan Basri kaçıp kurtulmak telâşile koşarken taş merdivenlerin başın- da ayağı kayıp müvazenesini kaybetmiş ve adliyenin ikinci katından tepeüstü aşağı- ya yuvarlanmıştır. Mermer taşlar üzerine düşen Hasan Bas- rinin beyni parçalanmış ve derhal ölmüş- tür. Adliye doktoru tarafından yapılan muayene neticesinde cesedin görnülmesi- ne ruhsat verilmiş, bu feci kazada kimse- nin alâkası olmadığı anlaşılmıştır. Lokanta tarifeleri Lüks lokanta ve gazinolar için de tarife hazırlanacak Belediye iktisad müdürlüğü, lokanta ve gazinoları sınıflara ayırarak bunların Üc- yet tarifelerini hazırlamış ve tasdik edil- mek üzere dalmi encümene vermişti. İkii- sad müdürlüğü, lokanta ve gazinoları üç sınıfa ayırmış, her sınıfa göre bir tarife hazırlamış, fakat lüks mahiyetteki Jokan- ta ve gazinoları serbas bırakmıştı. Encü- men, lüks sınıfa dahil olanların istisna edilmesini doğru bulmamış, bunlar için de ayrı bir tarifenin tanzimine lüzum gör“ müştür. Şimdi lüks lokanta ve gazinolar için de eyrı bir tarife hazırlanacak ve bütün #ariteler, bir kül halinde meşredile- cektir. Yeni tarifelerin pazarlesinden son» ra ilân ve tatbiki mümkün olacaktır. Bir mübaşirin mabkümiyeti Hukuk mahkemesinde mübaşir bulun- duğu sirada zimmet, resmi evrakı imha suçlarından dolayı mahkemeye , verilen . Rüştü Sulçmezin muhakemesi İkinci ağır ceza mahkemesinde yapılmıştır. Muhake- me neticesinde Rüştünün ihmal ve sulisdi- hal suçları sabit olduğu cihetle üç buçuk ay hapse mahküm edilmiştir. Rüştü Sulçe mez bu müddeti mevkufen ikmal eştiğin- den serbes bırakılmıştır. ydana çıkacak- Ma * 4 İ İSTANBUL HAYATI Aslan payı Deniz kenarında saz gürültüleri biribirine karışan gazinolardan birin. de iki masayı yanyana yaklaştırıp etrafına o çevrilmişler. Kimisi rakı, kimisi bira, şarap içiyor, Filerindeki kadehleri Ittıktan sonra mağrur larla evvelâ sahnede haykıran şarkıcı kadınları, sonra da etraftaki müşterileri | süzüyorlar ve başbaşa verip homurdanıyorlar: — Sağ tarafımızda oturan şu bi- yıklı adama fena halde içerliyorum. Ben sahnedeki kıza işaret ederken © da göz kırpıyor. Böyle giderse kavga çıkaracağım. z — Beri taraftaki adam da beni si- nirlendiriyor. Şu sarı fistanlı şarkıcı ile arayı uydurdum amma, o herif te burnunu sokmak İstiyor galiba Gıyabi rakiplerinin aleyhinde atıp tutarlarken ortada oturan delikanlı? — Yahu, dedi. Bunda kızacak ne var? Sahnedeki kızlara siz nasıl ba- kıyorsanız herkes de öyle bakıyor. Marifet, onu kandırıp elde etmektir. Ötekiler masayı yumruklıyarak hep bir ağızdan homüurdandilar: — Biz öyle kahbelikle iş yapmayız, oğlum. Kandıramazsak zorla alması- nu da biliriz. Sen karışma, — Hayır, ben karışmıyorum amma, siz de kavga etmek için bahane arr yorsunuz, her şeyi zorla kendinize mal etmek istiyorsunuz. Gene hep birden haykırdılar: — Biz böyle yaparız aziğim, Kavga z da ederiz, her sey de yaparız. Sen korkuyarsan ayrıl yanımızdan, Delikanlı müstebziyane — gülümsi- yerek sustu, Ötekiler şişeleri taxele- diler, masaları yumrukladılar, etraf. taki rakiplerini çatık kaşla süzerek bir şeyler söylediler. Rakipleri de mu. kabelede gecikmediler. Ağız kavgası başlayınca, biraz evvel onları teskine çalışan delikanlı yavaşça kalkıp baş- ka masaya şeçti Kavga Gazino sahibinin, garsonların mü. dahaleleri de işe yaramadı. Birdenbi. re ortalık biribirine karıştı, harp baş- ladı. Düdükler vızıldadı, çığlıklar yükseldi, nihayet birkaç polis gelip hepsini karakola götürdü. Memurla- rın önünde giderken rakip N hâlâ ağız kavgasına devam eği Tardı, Bu karışıklık üzerine saz da sustu, sahnedekiler de dağıldılar. Biraz ev. vel kavgacıların, korkak diye arala- rından koğdukları delikanlı meyda. na çıktı, kavgaya sebep olan şarkici kız sahneden iner inmez yanma s0- kulup bir müddet konuştu ve kelkola gazinodan çıktılar. Arkadaşım gülerek: — Gördün mü, dedi. Harp zayiatı. nı onlar verdiler, aslan payını bu de likanlı yakaladı. Feraset, şiddete işte böyle takla attırır. Cemal Refik Demir hırsızı mahküm oldu Sultanahmed civarında Lütfi adında bi- rinin evinden demir çalan sabıkalı hırsm- İİ dardan Mehmed Yeni, dün - Sultanahmed Sulh birinel ceza mahkemesinde muhake- me edilmiş, suçu sabit olduğundan fkl ayı on gün müddetle hapsine kârar veriimiş- tir. Mehmed, mahkemede tovkif edilerek tevkifhaneye görderilmiştir. Kızılav cemiyeti Ankara merkezinin güzel bir teşebbüsü Kızilay cemiyeli Ankara merkezi idare heyeti, Ankaraya bağlı köyleri gezerek köy odalarına birer (sıhhi imdad dolabı) vermişlerdir. Dolapta çil vakalara kargı lüzümlu ilâçlarla pasif korunmaya ait ilâçlar ve bunların sureti tathikini gösterir bröşürleğ vardır. Ankara merkezinin çok yerinde olar bu yardımını samimiyetle alkışlarız. Yu. karık: Kilşe ba cn debili tertihatını gösteriyor.
