11 Haziran 1940 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 5

POLiTİKA Sovyet süratle inkişaf ederken dünya siyasi vatiyeti de Sovyet hükümeti Mozolistanın şark hudutlar, üz, sele, aslmda Mancurya arasında idi, Fakat Mancu Sovyet Rusyanın mütlefiği #htilâfı idi. Bunun için gol askerlerinden ziyade Japon o mekte idiler. Münazaalı hudut gerek dafaası noktasından elzem tabif sedler hattını geriye sürmek istiyordu. Fakat mesi üzerine iki büyük devlet menfaatlerini korumak kaygusuna Mançurya hududundaki askeri harekâtı Şimdi Avrupa barbi büyük, küçük Japon anlaşması imparatorluğu 4le Dış Mogulistarı “Halk Öğmhuriyeği rya, Japonyanın müttefiği ve Dış Mozölistan ür bulunduğundan fiiliyatta mesele bir Yabön - Rus hudut üzerinde yapılan muharebelere Mançu ve Mo. rdusu kıtalarile Kızılorda fırkaları İştirak eğ Şimali Mançuryanın, gerek Dış Wogolistanın mü. olduğundan iki büyü: devlet hudut Avrupa harbinin çıkma; y, ilerile- Asyanın karasından ziyade bunun haricindeki düşmüş olduklarından , İkisi Ygolistan - bir gayri mahdut mülareke'le tatil Avrupalı devletlerin o hariçtekimüş- temleke imparatorluklarının mukadderatını tayin edecek bir şekil aldığığan Japonya ile Rusya, Asyadaki her zaman müsellâh kuvvetlerinin çarpışma. rına sebep olan münazaalı bir hudut meselesini ortadan kaldırmağı bugün menfaatleri için muvafık bulmuşlardır. Fakat bundan Japonya ile Rusyanın devamlı surette anlaştıklarına hük- molunamaz. Bugünkü uzlaşma şındiki Avrupa harbinin doğuracağı âkıbetler karşısında tamamile serbes kalmaları için devamlı bir mütarekeden başka hir şey değildir. Japonya bir gün İngiltere ve Fransa mek istediği zaman Amerikanın mi meşgul olmak istemiyor. Amerika Gümhur Peisinin (Baştarafı 1 inci sahifede) Bu hedeflere giden bütün yolların hiç bir manla ile tıkanınamasını İ& min edecek bir tarzda hüreket edece- | giz. Gayretlerimizi yavaşlalmıyacağı? ve ayni zamanda hedeflerimizden de vazgeçmi: iz. Amerikalılardan gayret, cesaret, de dakârlık ve sadakat hisleri isterim.» | B, Roosevelt, bundan sonra, İalyayı ! harbe girmekten döndürmek için Ame- rika Birleşik devletlerinin sarfettiği gayretlerin bir tarihçesini yapmış ve sözlerine şöyle devam etmiştir: İtaiyanm harbe girmesi bıkdirinde, di. ter alâkadar devletlerin, İtalya iie teklif olunan yeni tesviye suretleri hakkında aktedilccek her türlü anlaşmaları sâdika- De bir surette tatbik edeceklerine dair te- iminat vermelerini istemesini İtalyaya tek- 1i£ ettim. Manlesef, İtalyan hükümeti reisi, | ken ilan teklilleri kabulden im- | tina etti. Amerika 5 Birleşik devletleri hükümeti, deha sabit bir evrensel nizam kurmak için y rsat düştüğü yaman, Italyan hü- ge işbirliği yapmak azmini bildirdi, silâhların azattılması ve daha 1 #konomik sistem kurulması esaslarına dayanacak. Fakat, İtalya, ha feket serbestisi ismini verdiği şeyi muha- faza etmeyi ve Almanyaya karşı taahhüt eri dediği şeyi tutmayı tercih eti... | Bu suretle, italya, döğer milletlerin bak” | larına ve emniyetlerine ve harbin bü &X nişlemesile doğrudan doğruya tehdid edir miş bulunan miletlerin hayatına iğ istihfaf hislerini gösterdi. İtalya, #stekler ni, sulhperver vaştalarla elde etmek MK. una sarih surette , etmiştir. il 3 öoeerat, bilâhare, Amerikan er cılarından bahsetmiş ve şöyle demi — a «Bazıları şu açık hatayı işkİyOrar yorlar ki, bizler, kuvvet felsefesinin sördüğü bir dünyada Amerika My. devletlerinin bir ada teşkil etmesin“... bimiz müsterih bir surette müsaade Tiz, Bu ada, infiradel olarak Xon ye rey vermekte devam Ee 1 olabilir. Fakat benim için. AĞ bir Yallesinin kahir okaeriyeli âyin, BİZİ ie ada, burün, hürriyetsiz bir gile Da sedilniş bir milletim, diğer Kıtalar. tah ve aman bilmez efendileri tör Mnüne #indan demirleri arasından gün beslenen, tokatanan bir milletin bir kâbusudar. Bu hapisenenin inşa edilmesine ve bunun içinde hapsolunmanız& olabileceğimiz) kendi kendimize imiz tabiidir.» cit, Mİ önamettesvine 10 (44) < Bi Men evvelce hazırlanmış olan yutkunma, çu cümleyi ilâve etmiştir: > "1040 haziranının onuncu a tutan el, bu hançeri komşusun! Amerika Hariciye Nazırının bir rü- bizim mâni düşürmek - Vaşington 10 (AA) Zi şyiciye Na: Amerika Birleşik: devletleri Heri dir zır B. Hull, Müseoliminin m lemediğini ve bülâ bunu tetki bulamamış olduğunu sözİNMİR umumi Bitaraflık kanununun tepesinden yetle bir memleketin barbi Te alındı- ar ik gn apre gezer GER dan anlatan B. Hel burhan Ün dan evvel belki iki gün geçeceğini | big alen Akdenizde | 10 kadar Ambdiken gemisinin buhındağunu hale riciye encümeni reisi B. Piitman, İtalyanın hareketinin Ame- rika Birleşik deyletleriin müttefiklere, ieleşik ilmkün her yardımı Yap- çabuklaştıracağını #öy- vermiştir. Ayan bsi lerini öğrenildiğine göre, manda : germe "150 zuharebe talim ve Ayni d Harbiye Nezareti 6 ile olan meselelerini hallet- emin olmak için Rusya ile) FK. Reisinin nutku bilhassa" bombardıman tayyaresini, tüc-| carların müttefiklere vermeleri için satı. şa çıkaracaktır. Bugün, âyan azasından Lee; âyan mec İisinde, Amerika Birleşik devletlerinin insan hariç, mümkün olan ber geyi, müz. terek düşmana karşı müdafaaları müşte. tek bir hale koymak üzere, müttefikleye yollayacağını söylediği zaman, dahili ni. zamname hilâlma, âyan localarını dol duran dinleyiciler, hatibi şiddetli sürette alkışlamışlardır. Eski Hariciye Nazırının beyanatı Nevyork 10 (A.A.) — Hooverin Cümhurrekliği zamanında Hariciye Na, zırlığında bulunmuş olan Henry Sim, son, New-York Herald Tribune gazetenin; gönderdiği bir mektupta, müttefkle;, tam bir yardımda bulunulmasını istiyey, general Pershing'in bu talebini terviğ etmektedir. Stümson, derhal top, tayy, Te we her nevi harp malzemesi gönderi). mesi ve Amerikuda askeri hizmetin te. sisi lüzumuna işaret etmektedir. Muma. ileyh, diyor ki: «Çok uzun müddet müttefikler, makta oldukları harbin bizim olduğunu idrak edemedik.» 30 pedagog harp ilân edilmesini istiyor Vaşington 10 (A-A) — Bugün top. lanan 30 Ame: pedagok, kanun adamı ve muharriri bir beyanname ney vederek Amerikanın Almanyaya ilâm harp etmesini talep etmiştir. Bu beyan, namede şöyle denilmektedir: sAlman nokta nazarına göre Ame. sikan müdafaa program Amerikan gimdideni İngiltereye ve Fransaya iltihak, ettiği manasını tazammun etmektedir, Bize ait olan her şey, kendimizi ve ö. tikbalimizi en müessir surette Fi Weygandın tuttuğu hatta müdafaa et. mekle kabildir. Milli menfaatimizin hu. dudu Somme üzerindedir. Beyannamede Alnerika bitaref kal dıkça askeri teslihatın kâfi derecede sü. ratle müttefiklere gönderilemiyeceği kaya dolunmaktadır. Bu sebeple Amerikanın bu vakayı ve vaziyeti derhal takdir ede- rek bali harp mevcut olduğunu resmen ün etmesi lâzundir. in yap. harbine | (Baş tarafı 1 nci sahifede) Fransaya yeni İngiliz kuvvetleri geldi a Londra 10 — Bugün Fransaya 9 İngiliz kuvvetleri vasıl olmuştur. Bunla- yı diğerleri takip edecektir. Bar gilterenin Fransaya yardım sayreti sarfedeceğini mr. İmiliz kuvvetleri sol cenahta mevki almı NE Alman zayiatı çok büyük Pari 10 ÇA,A,) — Fransiz cephesi de Almanların uğradığı ZAYİİ © Aben kasabalarındaki büyüktür ki 6 haziranda Fühet. ve Kolonyanın şehir ve bütün binaların yardımcı kullanılmasını emret almıştır, Paristeki fabrikalar na yere nakledilmiY imreti Paris 10 (ALA) — TAİ a da tebliğ ediyor: Fükömet, tiz anık bir hale getirmis © müstesna olan bazı £ fabrikalar: olmak üzere mi ideler ön gele derecede artınamıştı. Lâkin harp nevroz- sanlarda görülür. Bu gibiler, geçirdikleri fe- ci sahneleri düşüne düşüne sinirlenirler. O saman nevroz meydana çıkar. Bu vakalar €skidenberi tesbit edümiştir. Hattâ, geçen harpte batan bir Fransız zırhılısının efradı kurtarılırken bu efradın bindiği sandalda bulunan bir genç mütehaâsis, tahlisiye Işin- den sonra askerlerin hepsir! ayrı ayrı mu- | “ayene etmiş, içlerinde bir tek hastaya ras gelmemiştir. Bilâhare, harp bittikten sonra Sandeldakilerden ekserisizin harp nevroz- Yarına tutulduğu görülmüştür. Demek ki, İnsanlar fazla heyecan karşısında bütün Bümlel azabiyelerini gererek sinirlilik hali- Be iradi olarak mani oluyorlar. Ondan son- Mm, serbes kalınca, deşarj Sinir hastalığı arttı mı? Profesör Mazhar Uzman: “Hamdolsun | bizde böyle bir şey yoktur, diyor Harplerin sinirler üzerinde tesiri - Gıda meselesi ve ucuz yemek listeleri | gibi güzetelerde i aklını başına versin» diye duz ediyoruz. Memleketimiz hamdolsun bu felâketten uzaktır. Halihazırda ne sinirlimiz artmış- tar, ne de delimiz. İnşallah datma da böyle kalır, Geçen harpte cinnet pek hissedilir ları dediğimiz sinirlilik halleri, bilhassa Av- upada aktünllte haline gelmişti. Bir, sinir- İri sağlam, irsi olarak cümlel asabiyesi möin ve kuvvetli bir ırkı. Hususile-fata- yex Bu, sinirlerin sıhhati için en büyük başlıyor — Sinir harbi hakkında ne düşünüyorsu- az? 0 kuruş vermeyince... Haseki hastanesindeki has- i talar ziyaret edilemiyor! Haseki kadın hastanesinin hasta ziyaret finleri müayyendir. Fakat ziyaret için mü- almak Bizimdir. Bu, kalabalık vapur lerinden bilet almak kadar eziyetli ve fetMi bir iştir. Ziyaretçiler, memurun deki musa başına güçlükle yanaşabili— e sıralanmış deftere bakıyor. Memur, fterde hastanın ismine tesadüf eder- Zairin basta ile münasebet ve atâka- | kanant getirirse ziyaretçiye on kuruş bilinde bir ziyaret kâğıdı veriyor. Bu in, hastaneye girebilmek için bir nevi ort mahiyetindedir. Hastanede inzi- ME temini için her önüne ge- arla lemasına meydan verme- yerinde bir tedbir olabilir. Pakat Tes- lerimizde tedavi edilen haztala- o fakirdir. Onları ziyarete gelen Tİya. hal ve vakti yerinde olma- bi lardır. Böyle olmasa bile ziyaret- evi vergi almak, ne demektir? anan paralar, nereye, ne maksi- gi daf, dliyor? Haseki kadın hastanesi ie Tecls tarafından kabul edilmiş beji süteesile idare edilen bir müessr- iye teni da «hüs- Siyam vala varidak fasıllarında « hit edeceklerderi alınâcak paran tesadüf edemedik. ” — «Sinir harbi» tabiri, tabli, bir politika tabiridir. Harpte sinirlerin kuvvetli olması çok lâzımdır. Sinir bozgunluğu, sinirde sâ- fiyet, harp esnasında ağır daha mühimdir. Onun için — #enelerden- beri — harbe gidecek askerin kemmiyetin- den ziyade keyfiyetin, cümlel asabiyeleri- nin sağlam olmasına hekimler dikkat edi- yorlar, askeri, uzun uzadıya ruhi muayene den geçiriyorlar, ve herkesin harp zamanin daki vazifesini, sulh zamanmda cümlci &sa biyesine göre ayırıyorlar. Sinirleri bozük bir adam orduyu zesfa düşürür. Orduda İyi telkinin ve büyüklerin tümünei İmlisal olacak surette fedakârlığının cümlei asa- biye üzerinde çok selim tesiri vardır. — Bizde sinirlilik ve cinnet hağeri, ka- dınlarda madüzladır, erkeklerde mi? — Bizde, halihazırda erkeklerde cinnet, adımlardan fazla görünüyor. Sebebi alkol, heruln, mapefin ve frenwidir. Hayat meşak- katanım”#rkekler üzerine daha farla tesir etmesi de sebepler arasındadır. Kadınlarda #inir temahürlerinin fazla olmasında tarzı hayalamızın çok tesiri vardır. Bv içinde ka- palı hayat, idman ve ekzersizden mahrumi- İ yet, açık hara ve güneş gürmeyiş, gıdasızlık | bir dereceye kadar ev içinde el&di bir meş- | guliyet bulamamak kadınlarımızı sinirli ya- | Pıyor. Medeniyetin icabatı da vardır. Ki- | misi giyinmek için gıdadan ekonomi et- mek, İnce, biçimli görünmek için aç kal- | muk yolunu tuttular. Bu vaziyette sinir sağlamlığı olur mu? Bundan başka, Kiz iken ekserya pek neşeli ve sinirleri sağlam olan bayanlarımızın, evlenip de çocuk do- #urduktan sonra, ve hele doğum sıkı suret- #esizlik, kesiklik, yaşayıslan zevk alma- mak, olnuyâcak geye burçınlık, ev bayatın- da ağrının tadını boruş bayoularda hergün gördüğümüz şeylerdendir. Madem ki bahis, düne dolaşa gıdaya geldi. İsterseniz, gıda rejimlerinizden bah- #edelim. Harp hâlinde nasıl bir rejim tays siye dersiniz? — Gıda rejimi diyerek eskidenberi yazdi- gım rejimler fakirler içindir. Zenginler is- tediğini yer. Fakat fakirler yemeyince kendini sade bedbaht tasavvur etmez. aynl zamanda kâfi gıda alamadığını zannederek cümilei psabiyesme fena telkinlerde bulu- nur. Binaenaleyh benim vaktile yazdığım. rejimlerin halk arasında buzur ve zevke sebep olduğu mühakkaktır. Bugün hamd- olsun memleketimizde herşey mebzuldür. Saklanabilmesi kolay kuru seyleri İsraf et- memeli, Gayet güzel sebzelerimiz var, Şimdi ucuzlayacak meyvalarımız, bilhassa kilosu- nun 10 kuruşa kadar eksoriya satıldığı. gördüğümüz güzel üzümlerimiz beşlıbayı- Da bir yemek olâbilirter. Karbonu, şekeri, vitamini bol yemeklere, meyvalarımıza rağ- bek edecek olursük şeker istihlüki de fazla. laşmaz. Bu mevsimde güzel bir göbekli ma- Tul dururken nisin misafirlerimize Ameri- Kadan gelen kahveler, çaylar ikram ede Mm? Yaz mevsiminde soğuk bir dilim kar." puz ve kavunun yerini tutacak ne vardır? Ya balıklarımız? Palamutlar, törikter Tabti lüks balıklardan bahsetmiyorum. Pa” Jamul balığı azotu ile, yağı ile, vitaminleri e fakirler İçin her zaman en güzel, en ucuz gıdadır. Ben harbi umümide ne namusu ve kibar adimlar (bunlar arasında vezir- ler bile vardır) bilirim ki, yoksulluğunu te olursa, cümlei asabiyelerinde zaaf baş gösteriyor. Çoruk düşürmek teşebbüsleri de cümle! asabiyeyi . Bunun için ne- bir Fransız Müttefiklerin Şi mal orduları AL manlar tarafından derhal imha eğile- eek diye umumi bir kanaat hami O0l- kemmel bir çeki- iş hüneri göster. diler. Bu ricat işinde birinci şeref, gene- ral Bianchardın- dır. Yransa ona L#- gion d'Honneur nişa- minin Grand Croix ni- ! şanını veriyor. Şöphe- mürevvici efkârı muharrir Ansal- ti beleciiyenin salâhyletlar MmA- dan tahkik ettik, Böyle bir Öcret taha iretler içinde kaldılar ve Ik edeceklerini bildirdiler. Bu ü biran evvel nihayeş veri- ld ediyoruz ©& olmadıkça başka bir tara” | Faşist Go'nun ifadesinden İtalyanların Giridi de istedikleri anlaşılıyor. Yunanistana aid olan bu ada, 140 kilo- metre uzunluğunda, 8618 kilometre mu- rabba: o mesahasındadır. 375400 nüfuslu dur. Merkezi Hanyadır. Anadolu ki adalar gibi. Girld de, vaktile Yunünisln küçük Asyaya bağ- hyan kura şeridinin bir parçasıydı. Afrika ve Asyanın tesirile, Girid, kara iklimine tâbidir. Sonbahardan maada diğer mev- #imlerde yağmurlar o inlizamsızdır. Akar suları kısı ve fakirdir. Yeraltı akar suları vardır. Dağlar 2500 metreye kadar yükse- çal azarlıklarda , bulunamıyar Sağı”. etmektedir. denip ileri aynidir: Patronlar ve amele bir memnuniyetle kar- Büşün yaz açıktır. a lice, Almanca in Hapıgi 3 ders, Ayda 4 Lira edilir. Keçi, üzüm ve zeytin yetiş» tirilir, Dağlarda yabani zeytinlikler mev- cuttur. Başka ağaç kümeleri de olmak- Ja beraber, umumiyet ilibarile tabiat kel- dir. Akdenizi kateden vapurlar, ekseriyetle yanından geçtikleri halde Giride uğramaz- m z ... Girid. coğrafi mevkii dolayısile tarihte eski bir mevcudiyet göstermiştir. Milâddan | 3000 sene evvel Anadoludan gelen Lider, ,, Etiler gibi muhtelif Türk zümreleri buraya yerleşmiştir. Anadolunun diğer ta- wvel medeniyet burada irki- a 3iridde hâkim olan krallara Snos dendiği için medeniyetine de bu | isim verilmiştir. Girid, milâddan 2400 Bene i büyük bir inkişaf gösterdi ve eski edeniyetl üzerine müessir oldu. »gen evvel Akdenizi baştan başa Giridiilerdir. ada, mlladdar evvel 1700 senesinde yine Asyadan gelme Kâvimlerin istilâsına uğra- İ GÜNÜN ANSİKLOPEDİSİ Şimal cephesinde temayüz eden General BLANCHAR rinden bep birinci çıktı. 1014 harbine KpZA. Girid adası kimseye hissettirmemek için 4 sene öğle yo. meklerinde kuru ceviz, üzüm, incir ile bes- N a Yenmişterdir. Aklıma gelen ilk yemek distez kumandanı: #iz ki, bundan sonra bu generalin ismini dalma en meşhur askerler arasında işme- ceğiz. Belki de Fransanın ve dünyanın müstakbel mukaderatına hâkim olacak şahsiyetler ârasında o da bulunacaktır. Orltans'da 1877 senesinde Odoğan Blanchard çocükluğundanberi (temayüz etti; Polytrehniğüe ve Harbiye mekteple- Le <a ran ordu grup kumandanı oldu. Belçika, Pran- ML kuvvetlerine © kumanda edi- e emme idir ve ve e a mİ Gm dı. 1400 de Akalar (Aehzen) Gi mekle beraber medeniyetine GİRE YA ha sonra adâ Tor'ların (Derlen'lerin! isti. e Siyam Parlak bir me- me Ba ille över Gree pi a Sk balkonlu binalar ve inee bir zevkin mahsu- lü olun resimler vardı. Hanyanın cenabü rarbisindeki Palhyren iiarler, Seli ilerki ve harabeler Rez mo'nun şarkindaki stelaktitler Ve Metideoni mağarası tarihi rhevkilerdendir. Girid adası, ara ile Romalılara (milâg- dan evvel 66), Araplara, (885), Bizanslılara, (961 - 962), Venediklilere (1204), Osmanlı. lara (1645 ve 1659) intikal etti Osmanlı imparatorluğunun o zayıflaması üzerine 1861 den itibaren rumlar isyana başladı lar ve arazinin surplığından İstifade ede Tek kanlı mnharebelere rağmen Osman. Ylara i durdular, Buna Da tari kadar resmen lie tiki e Fakat on dokuzuncu asr; rinde Ingiliöre, Pransa, Rusya ve İtalyan dan mürekkep dör; devletin nezareti alti na girdi. 1906 da büyük devletler ada va- Yisinin seçilme İşini Yunan kralına birak. ve Nihayet 1912 de Girid ve Yunan Meg deri birleştiler. Balkan harbi Ş Giridie alâkamız kalmadı, Aş Girid Venizelösun isyanında Girid Ve; menleketidir. Mart 2elist bir rol oynamıştı, Ortaköyde oturan tramvay kondük- törlerinden Recep, esddenin bir tarafına das. diğer tarafına geçerken şoför Şeti- fa idaresindeki” otomobilin sadmesine uğrayarak yaralanmış, Beyoğla hastane- sine kaldırılmıştır, i