2 Haziran 1940 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 5

POLiTiKA Romanyada sıkı tedbirler Harbin ağırlığı Avrupanın garbinde temerküz etmiştir. Plandres'daki Muharebeler buradan deniz yolile İngilizlerin ve Fransızların çekilmesi ile mi- hayet bulduktan sohra da muharebe ya muhtelif İngiliz devlet ricali tara- findan tahmin edildiği veçhile Büyük Britanya adasma, yani nefsi İngiltere Ye intikal edecek, yahut da Fransızların bekledikleri veçhile Somme ve Aisne nehirleri boyunda yeni teessüs eden cephede devam edecektir. Her iki şıkta dahi muharebe Balkan yarımadasından çok uzakta kala- caktır, Maahaza her ihtimale karşı Balkanlı devletler bir taraftan harbi tah- Tik edecek tavir ve hareketlerden son derece içtinap etmekte ve diğer taraf- tan milli müdafanlarını son derecede takviye Romanya hükümeti ahiren birçok tedbir almıştır. Meselâ Bahriye ve Ha- Va Nezareti (Köstence) ve Yerköy'de petrol almağa gelecek vapurlara dair birçok kayıtlar koymuştur. Petrol havzalarındaki demiryolu münakalâtı za- bıtanın nezareti altına konulmuştur. Bu mıntakalarda hususi müsaade al Miyan ecnebiler bulunmuyacaktır, Romanyanın petrol işleri hakkında aldığı tedbirler istihsal edilecek mik- darı azaltmağı matuf bu kıymettar iktisadi ve müdafaa maddesini koru- mağa matultur, * Romanyanın bu seneki petrol istihsali, yeni açılacak kuyuların hasılatı hariç olarak 5,670,000 ten olacaktır. Yeni kayıtlar ile birlikte hasılatı tam altı milyon bona baliğ olacaktır. Halbuki geçen sene ala milyon otuz beş bin ton İstihsal edilmişti. 1941 senesinde petrol çıkacağı tahmin olunan son mınta- kalarda açılacak kuyular ile istihsalâtın yekünü bu seneki kadar olacaktır. Fakat daha sonraki seneler için yeni petrol sahası kalmadığından istihsal mütemadiyen düşecektir. mn am E Flandres'dan 100,000 asker ingiltereye naklolundu (Baştarafı 1 inci sahifede) tı Fransız İngiliz kıtaları da Alman kir ta rasında yol açarak müttefik hat- lara girmeğe muvaffak olmuşlardır. Bu- Bunla beraber bu kıtaların ne derece mü- hir oldukları meçhuldür. Somme üzerinde Almanların Ab- beville | bölgesindeki bütün hücumla- Ni tank, tayyare gibi vasıtaların ehemmi- İ | | mıntakasında, Fransızlar, muvaffakiyet- Yetine rağmen Fransız kıtaları tarafın- | ın kati surette durdurulmuştur. , Yukarı Sommeda çifte köprüler üze Yinde Almanlar bugün baskınlar yapmış- lardır. Bu baskınlar düşmana hiç bir Metice kağandırmıyan teferrüst hareket | sidir, Çebhenin diğer kısımlarında Som- me'dan Aisne'e kadar kayde değer hiç #ey olmamıştır. manlar Abbeville civarın- da mühim zayiata uğradılar Londra 1 (A.A.) — Bu sabah İngiliz tadyosu, düşmanın Abbeviller civarında vahim kayıplar kaydetmiş olduğunu bil- dirmektedir. Bir kaç yüz Alman esir alınmış ve düş- hinn mühim mıktarda harp levazımı ter- ketmiştir. Müttefikler, Abbeville civar- Bı yeniden ele geçirmişler ve bir nokta- Somme'u geçmişlerdir. Fransız - İngiliz kıtalarının İngiliz b- Mmanlarma ihracı devam etmektedir. Şi- mali Fransadan gelen müttefik konten- janlarının ekseriyeti, bu suretle tahliye #dilmiştir. Cephede kalanlar, sarsılmaz ir cesaretle çarpışmaktadır. , Mukavemette devam eden Calais üze“ rine paraşütle yeni yiyecek su ve mü- mat atılmaştır. Amiens mıntakasında Fran- sız tazyiki şiddetlendi Paris | (A.A) — Fransızlar, Somme 5 (Baştarafı 1 inci sabifede) bir harp, ekonomi bakımından çok güş tahammül edilebilir bir şeydir. Yakında, milletler arasında semereli bir çalışma dev: esinin geleceğini ümid edelim. Macar Hariciye Nazırının bir makalesi Budapeşte | — Hükümet partisinin on beş ründe bir intişar eden bülteni, Hariçi- Y* Nazırı kont Csaky'nin «Avrupada sulh; *etlâvhalı bir makalesini neşrediyor: *B. Csaky, Macaristan ve Tuna mıntaka- Swim, Avrupada esaslı bir unsur teşkil et- hissinin geçen aylar zarfında takviye duğunu yazıyor ve bu unsur tabiatile Wrupanın iyi veya fena tallinden hisso- olacak, ve hiç bir zaman Avrupamın Mukadderatına bigâne o kalamıyscaklır. diyor ve yazısına şöyle devam ediyor: « «Bir Avrupa harici politikası yapmak ve Alütağı vaziyette Avrupanın menfaatini Hâzarı itibare almak. Macaristan için hiç zaman büğünkü kadar yaruri olma- Mstar. Avrupada büküm süren fırtına içerisin- , Macaristan nümunei imtisal olacak bir ünet muhafaza etmiştir. 1940 bidapetinde Tuna mıntukasile Bal- larda sulhün her zamankinden daha temin edildiği ve bu sulhün dahilden be edilemiyecek gibi olduğu zannedile- Prens Pol Sofya Sovyet sefirini kabul etti Iİ (AA) — Naibi saltanat prens Paul, dün Sovyet Rusya'nın Sof- F.K. üzerinde, nehrin cenup kıyısında Alman- ların elinde yegâne köprü başını teşkil eden Amies muıntakasına ve nehrin man- sap mıntakasmna şiddetli tazyik icra et- mektedirler. Somme nehrinin o mansap li çarpışmalardan sonra, şimal kıyısına geçmişler ve bizzat Abbeville'in bütün civarını işgal eylemişler: Somme nehri, Abberville'in cenup va- roşunun ortasından geçmekte ve Abbe- ville şehrinin bu kısmı bir ada teşkil ey- İemektedir. Fransızlar, bu adayı almış- lardır. Bu harekât esnasında vukua ge- len şiddetli çarpışmada Fransız tankları- nın müdahalesi çok müessir olmuştur. Almanlar, gerek insan gerek malzeme bakımından nisbeten ağır zayinta uğra- mışlardır. Fransızlar bir kaç yüz esir al- mışlardır. Müttefiklerin akınlarının Almanlara verdiği zarar Nevyork 1 (A.A.) — Nevyork Ti m | grafa nazaran müttefiklerin Rheinemi'in sair endüstriel şehirler üze- rinde yapmış oldukları akınların husule getirdiği hasarat, herkesin tahmininin fevkinde bulunmaktadır. Bitaraf menbalardan aldığı haberlere nazaran aynı telgraf şunu da ilâve etmek» tedir: Eğer Almanya bu yaz yarbi kaza- namiyacak olursa, insan ve malzeme uğradığı yüksek zayiatn ve Alman mil moralının koymıya imkân bulamıyacaktır. Alman zayiatı 500 bin kişi | Paris 1 (A.A) — Alman menbala- | rından alınan malümata nazaren 10 | mayıstanberi Almanlar 500,000 kişi ! kaybetmişlerdir. ya sefiri B. Lavrentiev'i kabul etmiştir. Sefir, Yugoslav Hariciye Nazm B. Mar- kovitsch ile de uzun uzadıya görüşmüş- tür. Belgrad | (AA) — Avala ajansı bildiriyor: Sovyetler Birliğinin Sofya elçisi Lavrentiev, dün kral sarayında hü- susi defteri mzaladıktan ve Hariciye Na- nn Markeviç, Başvekil Tsevetkoviç ve Başvekil muavini Maçek'i ziyaret ettik- ten sonra dün Hariciye Nazın Markoviç tarafından şerefine verilen öğle ziyafe- önde İylusmaştur.. een Bel B. Markoviç, B. Lavrentiev'i . grad'ı ziyareti hakkında Yugoslav bası nna aşağıdaki beyanatta bulunmuştur: Sizlerin de bildiğiniz gibi B. Lav- rentiev, Sovyetler Birliği ile Yugoslavya krallığı arasında aktedilen ücaret anlar mamanın musaddak nüshalarının teatisi için Belgrad'a gelmiş bulunuyor. Sov- yetler Birliğinin ilk vesmi mümessilini selimlamış olmakla hassatan bahtiyarım ve bu anlaşmadan dolayı çok memnu- num. Dün öğleden sonra, Hariciye Nezare- tinde, Hariciye Nazır B. Markoviç, Sov- yetlerin Sofya elçii B. Lavrentiev, Sav- yet ticaret heyeti âzası ve Hariciye Ne- zareti yüksek memurları huzurunda Soy- yet » Yugoslav ticaret anlaşinasının mu saddak nüshaları teati olunmuştur. Dün akşam Ticaret Nazırı B. Andres, Avala Dağı otelinde B. Lavrentiev şere- fine bir akşam ziyafeti vermiştir. | selâhiyettar kaynaktan öğren Sovyetler Macaristana garanti vermek istiyorlar ingilterede futbolden anlamıyan bir futbol mütehassısı var! Hangi takımın galip geleceğini bir hafta evvel riyazi bir katiyetle bildiriyor ! Ömründe futbol maçına gitmemiş, futbolle uğraşmamış olan bu adamın tahminleri yüzde 99,76 doğru çıkmaktadır. Futbol mütehassısı bu sayede milyoner olmuştur. Alti yıl evvel meçhul bir adam, memle- keti olan Avustralyadan kalkıp İngiltere- ye gelmişti. Cepleri bomboş idi. Bagajların- da riyasiyata ve hesaba ald bazı kitaplar- dan başka birşey yoktu. Gülüşü ssabi idi, müthiş bir tütün tiryakisi idi. Bundan büş- ka, İngilizlerin nazarında, -affedilmez bir kusuru vardı; Hiç bir spor bilmiyor, hiç bir Spor hareketine alika göstermiyor, hiç bir maçta hazır bulunmuyordu. Bugün bu &dam milyonerdir, futbol maçlarından milyonlar kazanıyor. Milyonlarca Ingiliz, mühim fut- bol maçlarının muhtemel neticeleri hak- kındaki bahminirini, büyük bir merak ve alâka ile takip ediyor. Çünkü şimdiye ka- dar hiç bir tahmininde yanılmamıştır. Bu adamın hayatı inanılmıyacak kadar gariptir. Bu adam, hüviyetini gizli tutmak- tadır. Fakat spor işlerinde, İngilterenin söz söylemeğe en salâhiyettar adamı telâkki edilmekte ve Sunday Dispateh gazetesinin spor servisini idare etmektedir. Biraz riyazi- yeci olan bu gazeteci, daha doğrusu biraz gazeteci olan bu riyaziyeci, Londraya beş parasiz gelmişti. Hayatını kazanmak için bir yol arıyordu. Diğer Avrupa memleketlerinde olduğu gibi Ingilterede ancak at yarışlarında bahsi müştereke müsaade edilmekledir, fakat İn- güterede halkın en çok sevdiği spor, futs boldür. Futbol muhipleri, kanunul memnu- iyete rağmen futbol maçlarında bahsi müş- terek tutmak içih bir bile bulmuşlardır. Hükümetin futbolde bahsi müşterek tu- Mussolini harbe girmeden evvel sulh teklif edecek (Baştarafı 1 inci sahifede) Mussolininin Hitlerle teşriki mesaisini protesto Londra | (A.A.) — Amerikada İtal. yan turizm bürosu şefi B. Pantaleoni, B. Mussolininin B. Hitlerle teşriki mesaisi- pi protesto makamında, dün istifasını | | amm inetmetnenntnmmatarn B. Pantaleoni, İtalya harbe | girerse kendisi için bir felâket teşkil edeceğini | derpiş ediyor. Beşinci kolun Amerikadaki faaliyeti” ne geçerek B. Pantaleoni bütün İtalyan- lart, Hitlerin ajanlarınm propazandasile wücadele etmeğe davet etmiştir. i B. Pantaleoni diyor ki, Almanya, İtal- yanın yardımile harbi kazanması halin- de bile, İl iğfal edilerek Almanya- sın Vadet in menfaatlerden mah- rum edilecektir. İngiltere İtalyadan izahat istiyecek Paris 1 — Daily Telefraph gatezesine göre, İngiltere hükümeti, abloka hakkım- daki müzakerelerin kesilmesinin sebeple- | rine dair İtalyadan izahat istiyecektir. | Londra | (A,A.) — Reuter re, Romadaki İngiliz büyük elçisi sir Perey Lorraine iki üç gün evvel İtalya hükümetinin İngiliz - İtalyan sureti tes- viye proj: tasvip edip etmemek hak- | kım muhafaza ettiğinden haberdar edil- miştir, İngiliz hükümetinin selâhiyettar bir mümessili bugün Reuter ajansına yap- tığı beyanatta, «Sefirin Londraya getir i projenin İngiltere tarafından tasdi- | kine muhakkak nazarile bakılmakta demiştir, Görüşmelerin kati olarak inkı- taa uğrayıp uğramadığı veyahut diğer müzakerelere başlanıp başlanmadığı hak-| kındaki suale bu zat meselenin dâima tetkik edilmekte olduğu cevabını vermiş” ör. Kati kararı büyük Faşist meclisi verecek Paris | — İtalyanın hattı hereketi hakkındaki kati kararını salı günü topla nacak olan bü faşist meclisi, B. Mus- solininin izahatını dinledikten sonra ve- recektfir. İtalyanın kararı, süttefiklerin lehinde olmıyacağını gösteren bir çok emâreler vardır. Bu hususta rivayetleri değil, hâ- diseleri nazarı dikkate almak lâzemdir. Bu hâdiseler arasında, ilk safda zikredil- mesi lâzım gelen bir tanesi vardır ki, o da umumi abloka hakkında İngiltere ile cereyan eylemekte olan “müzakereleri İtalyanın 28 mayızda kesmiş olmasıdır. İkinci hâdise de İsviçrede oturan bir gok İtalyanların telgrafla avdete davet | edilmiş bulunmalarıdır. Üçüncü hâdise, İtalyanın Yunanistana bitaraflığını ihlâl etmek erhelinde bulun- madığına dair yeni teminat vermesidir. En nihai menşei Bezlin olan ve bu sa- İ kanlarda hâkimiyet temin etmemize sebeb tulmasını menetmesine rağmen, İngilte- renin her yerinde futbol için bahsi müş- terek tutulmasını inenetmesine rağmen, İn- güterenin her yerinde futbol için bahsi müş- terek yapan müesseseler, mevcuuur. Bu bahsi müştereki tutmak Için gazetelerde neşredilen listelere bakarak hangi tarafın kazanacağı hakkında bir tahmin yürütüp, tecil ettirmek kâfidir. Eğer netice, tahmi- ne muvafık çıkarsa, bu listeleri neşreden müessese (Bazı defalar bunları neşreden | güzele) bahsi müştereki kazananlara mu- | ayyen bir para tediye eder. Bu riyaziyeci gazeteci, son on sene zar- İ fında İngilterede oynanan 10,000 futbol ma- çınin neticelerini dikkatle Ledkike, isteler ve grafikler tertibine, her klübün bu müd- det zarfında elde ettiği neticelere bakarak | attıkları göllerin mecinuumu çıkarmağa baş- | lamış, ve riyazi bir neticeye varmak için aylarea müddet acemiler için anlaşılmaz | bir takım Logaritma cedvelleri ve esra- rengiz formüller tertip etmiştir. Fllliyat, bu karışık hesapların yüzde YO25 nis- betinde doğru olduğunu göstermiştir. Meselâ meşhur Arsenal takımı, di sahasında Aston Villa takımına ki nadığı zaman vasati galibiyet şansları 1,24 ve rakip klübün sahasında oynadığı sira- | larda 0,48 nisbetini gösterirse bu, Arsera) | takımının devamlı hafif bir faikiyetini gös- | terdiğinden buna bakarak neticeyi tahmin etmek kolaylaşır. | ken- Bu adam bütün bir mevsim müddetince bu hesaplarının yüzde 99,25 nisbetinde doğ- | idarehanesine. ra çıktığını görünse, futbolde kazanmak ih- timalleri hakkında kitaplar yazmağa başla- mış, ve üç sene zarfında milyoner olmuştur. Bu kitabın ilk tabı tamamen kapışlmon ufak bazı tashihler ile ikinci tabi basılmış ve bu defa tahminlerindeki isabet yüzde 99/75 i bulmuştur Bunu gören Sunday Dis- patseh gazetesi bu yaman adamı, spor #er- visine almış ve bu yüzden gazetenin tirajı müthiş surette artmıştır. Bugün bu ri- yaziyeci tutbolcü, M. Allisan'dan ve Arse- halin meşhur antrenörü Major Buckely- den fazla kajanmaktadır. İngilterede Ayse- nalin müthiş muhacimi Ted Drakeyi ve bir mevsimde Everton sakımı hesabına 60 gol atan meşhur Dixie Dean: tarımıyan yegü- ne adam bu spor mülehassısıdır. Putbol, ba adamı katiyen alükadar etmez. Bir gün ka- rısı Glasşow - Rangers maçı hakkında bir- kaç sterlin bahse tutuşmuş, bunu kocası öğrenince Küplere binmiştir. Cumartesi akşamı, #çeleri, telefonla bildi mütehassıs gelecek maçların muhtemel ni rek gazeteye yazmak Içi kım karışık Joguritma cedvelleri We etmekte ve dudağından ksik olmayan piposunu rerek ve Sİ küllerinin ya- kası üzerine dökülmesine hiç ehemmiyet vermiyerek derin bir takım hesaplara dal. maktadır. Tubafı şudur ki, bu adai tah- minleri yüzde 99/76 nisbetinde doğru çık- maktadır. VARNA Bu şehrin tarihi ve 1444 Varnaya binlerce Alman turist gelmesi- ne Bulgar hükümetinin müsade ettiği bildiriliyor, Karadeniz kıyısında, Devna mânsabında bulunan bu şehir, 60800 nüfusludur. Eski | ismi Çostant'a idi..Daha eskiden, aynı | mevkide Odessus isimli bir şehir bulunu- | yordu. Tanlalıların bu şehri. milâddan evvel yedinci asırdan beşinciye kadar çok parlamıştı. Kurunu vüstada Venedik Ve Ragaza tacirlerinin uğrağı olan na, Bulgarlarin Bizanslılar urusında daimi ih- Ulaf mevzuu teşkil etmiştir. 1591 yılında Osmanlı Türkleri burasını ele geçirdiler. Vara civarında Polonyalılaria Mscarla- rn birleşik ordusu 1444 yılında Türkler tarafından mağlüb cdi) 1610 da Kazak- jer Varnayı aldılar. 1773 ve 1810 yılların- da Rusisr burasını ele geçirmek için bey- hude yöre uğraştılar, 1624 de aldılarına da | " 1854 Edirne mumhedesi mucibince Türk- lere İade etmek mocburiyetinde kaldılar. Vama, 1873 de Bulgaristana verilmiştir. 1914 - 1918 harbi esnasında Varna limanı Ruslar tarafından bombardıman edildi, Vama bölgesinde 230,400 nüfus vardır. Tarihteki meşhur 1444 Varna muhare- besi, Osmanlı Türklerinin Avrupada yap- tıkları savaşlarm en büyüklerinden biri- dir. Bu çarpışmanın sonunda Kazandığı- mız zafer Avrupada yerleşmemize, Bal- oldu. 1442 ve 1443 senelerinde Macarlarla müt- tefiklerine karşı iki muharebe kaybetmiş- ük. O srrda Anadoluda Karamanlılar harekete geçtikleri için Avrupada sulh aktetmek mecburiyeti hasıl olmuştu. 1444 temmuzunda Macarlarla uyuşuldu. Sege- | dinde dir muahede imzaladılar. Şartlar deki meşhur muharebe ağır olmakla beraber padişah verdiği söze de durdu. Fuzat Papanın » tındaki vekii Kardinal Eenmedi, Türkleri Avrupadan at dasına kapıldı, «Müslümanlara verilmiş sözün muteber olmıyacağına dala telkinatta b Macar ktalını ve Meparistanda kral kadar nüfuzu olan meşsir Jen Hunyad'ı kandırdı. Türkler de, Boğazları o olmadıkları için, askerlerini Anadoludan Avrupaya adam bayına bir altımı Cine- vizlilere geçirterek Varnada Haçlı ordu- sile karşılaştılar. jilx evvel, hristiy çenahlarımızı sarstılar, padişah Muradın tehlikeli bir >kın dayandı. Bu akma VE: “m e tsi ayak- olmak iste- » katledildi. ele kaldı da müc buriyetind yi likiarının sığındılar. Ertesi gün hepsi kı nldi. Bu arada şöhreti mahud kardinal Sezarini de öldürü tür, Padişahın eline 250 arada dolüs zine geçti, > kralının kafam bal içinde muha- yirmi tanesini Ansır hükümdarina bir za- Tername We birlikte gönderdi bah saat 3,30 da Nevyorktan alınan bir telgrah da kaydetmek icap eder. Bu telgrafa göre, Almanya Propagan- da Nazırı doktor Goebbels İtalyanın hat- & hareketi hakkında beyanatta buluna. çaktır. İngiltere hava şirketi Roma- daki memurlarını geri ğırmadı Paris | — İngiliz hava şirketi, Rora- | daki memurlarını geri çağırmış olduğu- | nu tekzip ediyor. İ Kenyada müdafaa tedbirleri Paris li — Al daki Kenya müstem- lekesinde sıkı müdafaa tedbirleri ittihaz olunmuştur. Faşist çifçilerin bir takriri Roma | (A.A.) — Zizaat işçileri fa şist konfederasyonu milli meclisi, Roma- da toplanmış ve bir takriri ittifakla kabul | etmiştir. B tl e 5 milyon İtalyan ziraat amelesinin yüksek milli metalibini ta- hakkuk ettirmek için Duçenin emrine âmade oldukları bildirilmektedir. Triyeste işçileri şefinin telgrafı Roma | (A.A.) — İtalyan gazeteleri, Teyeste işçilerinin şefi tarafından imza- lanan bir telgrah neşrediyorlar, Bu tel grafda İtalyayı Alınanyaya bağlıyan şe- ref taahhüdünün yerine getirilmesi is tenmekte, Süveyş, Cibuti, Cebelüttarik- taki zorluklar ve verilen mururiyelerden bahsedilerek Korsika, Malta ve Nisin İtalyaya ilhak lüzumu kayıt ve Triyeste işçilerinin kurtuluş harbi için hazır olduk- ları ilâve edilmektedir. Graziani Cenovada yapıla- cak toplantıda bulunacak Roma | (A.A.) — Veliaht ve gene- yal Graziani yarın Cenovada mahalli toplantılar yapılacak olan Mezun Gre- nadiyelerin geçidinde hazır bulunacak. lardir ve prens aynı zamanda 8, 9, 10 haziranda Fiumede yapılacak olan fan- tasenlerin toplantısında da hazır bulu- nacaktır. Roma | — Şimal mıntakası başku- mandanı olan veliaht prens dö Piyemen bugün hususi trenle Torinoya hereket etmiştir, Sınai müesseselerde ışık sızmıyacak Roma 1 (A.A.) — Milâne Smai yerlerde ve ikametsâi ğın dısarı w « Srler aln- ması” dikin mala dininde