2 Haziran 1940 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 3

2 Haziran 1940 AKŞAMDAN AKŞAMA Yeni estetik etrafında bir düşünce Geçen gün genç şairlerden Celâl Sılay hakkında bir yazı yazmış ve €stetiğine dair başka bir makale ile düşüncelerimi bildireceğimi ilâve et- miştim, Şairden misal diye zikrettiğim iki eser, karilerim tarafımdan beğenildi. Fakat tipik şiirleri onlar değildir. Aşağıya dercedeceğim tarzda dört ya- zısı var, Celâl; — Bunları yedi ay çalışarak yaza- | bildim! » diyor. «— Mer halde nükte olacak!» diye düşünürsünüz. Zira, bizlerin muta yassıt beşer (ve katiyen gayri ilâhi) zevkimizle bu maaligi kavramanm imkânı yoktur! İşte Yücel mecmuasının 63 üncü sayısında çıkan «İbret» isimli eser: Ayrı ayrı meslekleri, kaldırımdan geçenlerin. Yabancılarla omuz omuza yürüdüğü... Tanıdıklar olabildiği geçenler arasında, Kapıların sokağa karşı örtüldüğü... Mal alman dükkânlardan hürmetle uğurlandığımız, Memurun manen âmire verdiği, Aynı rütbede olduğu mahpusların, Mevun göre yüz gösterildiği Geçen seferki şiirlerle kıyas edildi- Hi takdirde, bu tarz, binde doksan dokuz karimin boşuna gilmiyecek- tir. (Nurullah Ataç'ın ve müridleri- nin lütfen bu satırları okuyacakları- ni umduğum için binde bir hisseyi onlara ayırıyorum.) Celâl Sılay'ı şahsan istidadı, fa- kat mensup bulunduğu edebi cereyâ- M pek çorak ve boş saydığım İçin onun üzerinde duruyorum. Kendisi- Bİ, genç şair neslinin mükemmel bir €nmuzeci telâkki ediyorum. — Niçin böyle düşünüyor, böyle Yazıyorlar? Bu muammayı — ortak alay mev- ?uu olmaktan çıkarıp ciddiye aldım Ve şairle de bir müddet konuştuktan | Sonra şu neticeye vardım: Bunlar, şiir değil; bilâhare şiir yaz- mak üzere cep defterine kaydedilmiş notlar kabilindendir. Şayet sanatkâr insanların, ookalabalık (caddelerde omuz omuza yürüdükleri halde, mes- Tekçe, meşrepçe ayrı aynı oldukları- na» dair hasıl ettiği intiba — yukarı- ki ilk mısralarda — müphem şekil- de bize anlatmak istediyse sanab kârca tam bir iş yapmış mıdır? Me- Belâ, ayni intiba Alphonse, Daudet, «Yıldızlar» isimli o mensuresinde ns güzel anlatır: Gece dağda kalan kız, başımı çobanın dizine dayar; göklere bakarlar; ve çoban ona, şu semaları dolduran parlaklıkların biribirlerine Pek yakın göründükleri halde haki- Sahife 3 ŞEHİR HABERLERİ Vali Ankaradan geldi, gazetecilere beyanatta bulundu Yeni bütçe tasdik edildi, pasif korunma faaliyetine devam edilecek, Sürpagop mezarlığının bir kısmı satılığa çıkarılacak Dün sabah Ankaradan gelen Vali ve Bo- lediye Relsli B. Lütfi Kırdar, Ankaradaki mesalsi etrafında gazetecilere şu beyanat- ta bulunmuştur: — Ankarada bilhassa bütçenin süratle tasdiki işile meşgul oldum. Bütçe, Dahiliye Vekâletince tasdik edilerek Vekiller Heyo- ti tarafından tasvip ve yüksek tâsdike ik- tiran etmişlir. Muhasebe müdürü B. Muh- tar, bülşeyi yarın getirecektir. Bütçede hiç- bir tadilât yoktur. Evvelce bülçenin ted- kiki çok uyun sürermiş, bu itibarla bütçe- nin bir an evvel tasdiki için Ankarada biz- zat meşgul oldum. Pasif korunma için alınacak tedbirler et- rafında Fransiz amirali Muren'in raporu nu tedkik ediyoruz, Zaten rapor, bizim ha- sırlıklarımızın tatpikine ait izahatı ihtiva ediyor, Evlerde, apartımanlarda yapılacak sığınak işlerini takip edeceğiz. Evvelce teö- bit ettiğimiz yerler de umumi sığınak ha- İline konacaktır. İmar faaliyeti Belediyenin ve Belediyeye bağlı bütçlerle bu sene İstanbulda 6 - 7 müyon liralık imar faaliyetlerinde bulunmaklığımız mu- katrerdir. Fakat yaziyet dolayisile malzo- me tedarikinde müşkülât çekiyoruz. Bun- ları muhtelif takas şekillerile temin ottik- Şe imar programlarını da tatbike çalışaca- gu. Sürpagop mezarlığ'nın ön tarafını bah- çeli binalar inşa odilmek üzere satacağız. Pakat bu arsanın daha ziyade kıymetisne- rak Belediyeye menfaat temin etmesi için evvelden sahanın Iç tarafındaki yolları 25- falt olarak yapacağız. Bu yollarla beraber Taksim kışla da #amamile yıkıldıktan sonra Taksim sahasının iç yollarını İnşa edeceğiz. Kışla sahasının etrafında büyük binalar yapmak fikrindeyiz. Ancak şimdilik bu inşanlı tehir edeceğiz. Yalnız bu saha- nın çirkin bir manzarada olmaması için tenis mahalleri ve saire gibi muvakkat te- sisat meydana getireceğiz. Harbiyeden Tak- sime kadar uzanan tramvay caddesi de Elektrik ve Tramvay idaresi tarafından asfalta tahvil edilecektir. Belediyenin istimlâk işlerinin süratle in- tacına mani teşkil eden taviz bodeli işi Mület Meclisi encümenlerinden çıkıp he- yeti umumiyeye arzedilmiştir. Encümenle- Tin kanaatine göre taviz bedellerinin emlâk | sahipleri tarafından ödenmesi lâzımdır. İngiltereden satın alacağımız otobüs işinin mukavelesi hazırlanmıştır. Yakında İmza edeceğiz. Şehirde et nakli işi Et nakliyatı işine gelince: Mezbahadan şehre et nakletmek işi, umumi hizmetler meyanında Belediyaye devredilmiştir. Nak- liye vesnitinin tedariki için iki münakasa yaptık, Birinde yalnız deniz motörlerini Yermek üzere bir tallp çıktı. Diğeri de yal- bız kanıyonları vermeğe muvafakat etti Fakat kamyonların karoseril#rini burada yapmak üzere bizimle pazarlığı girişmiştir. Et nakliyatı işinin tekrar müteahhide ve- rilmesi Vekiller Heyeti karırına mütevak- kıftır. Böyle bir karar mevcud olmadığına göre bu işi doğrudan doğruya Belediyenin yapması lâzamgelmektedir. İşte nakliye ve- saikini iki üç ay işinde tedarik etmek üze- Te şimdilik eski şirketin vesaitini ayda 13200 lira ile kiraladık. Bügün (dün) et nakliye işinin bizzat Belediye tarafından Mare edildiğinin birinci günüdür. Bu sa- bah saat boşe kadar 3500 parça et, şehrin her tarafını normal bir tarzda dağıtılmış ve hiçbir aksaklık olmamıştır.» Değirmencilerin müracaatı | Çuval başına beş kuruş zam yapılmasını istediler die” i Dün Belediye İktisad müdürtüğünde ek- | mekçilerle değirmencilerin murahhasların- dan mürekkep bir toplantı yapılmıştır. De- Birmenciler, un haline getirilmek üzere ve» rilen yumuşak buğdaym üğütülmesi daha ziyade masrafı mucip olduğundan, yumu- şak buğdayın üğütme masrafı için çuval başına beş kuruş zam yapılmasını İstemiş- lerdir. Fırıncılar da bu zam kabul eğildiği takdirde ekmek fintlerine zammedilmesi icab ettiğini ileri sürmüşlerdir. Belediye, değirmencilerin bu müracaatini reddetmiş | tte Memurlara maaş verildi Dün meli senenin birinci günü olduğu için defterdarlıkta ve diğer muhasebe tes şekküllerinde devir muamelesi yapılmış, memurlara haziran maaşı verilmiştir. Feci bir kaza Bir çocuk pencereden düşerek öldü Aksaray civarında oturan Mehmedin beş yaşındaki oğlu Muammer dün evde açık pencerenin önünde oynarken dışarıya sark- mış ve muvazenesini kaybederek #okağa düşmüştür. Başından tehlikeli surette yaran lanan Muammer Cerrahpaşa hastanesinde todari altını alırım» & Yirse vonrm öl- katte ne uzak ulduklarnmı söyler; bunları insanlarla kıyas eder. Kimbilir Celâl Sılay ve arkadaşları da kendi notları üzerinde işleseler; «olduğu», «bulduğu» tarımdaki kitabeti resmiye halinden çıkarsalar, bize ne unutulmaz eserler bırakacak- | lar, — Karie hürmet ettiğim, ona bizzat hayal etmek imkânını bırakmak iste- diğim içindir ki, düşüncelerimi fil Sıygaları haline sokmuyorum. Tahas- | süslerimi, bir nebze, ucundan göste riyorum. İsteyen, istediği gibi tefsir etsin? Bunu, tıpkı, bir tavuk yahnisi ;5- Marlayan müşteriye lokanlacının bir taze yumurta vermesine benzetiyo- Tüm: Kuluçkaya yatırsın, civciv çi- karsın; büyütüp tavuk haline getir. dikten sonra kessin, pişirsin, yesin Tabahat bu olmadığı gibi edebiyat da bu kadar tenbel işi olmamak ge rek! Yok, hayır, Celâl Sılay dostum! Türkçenin bütün sıyga ve kelimele- Tini kulları kullanabildiğin kadar ve | bize kulak tadiyle şiirler dinlet! (Vâ - Semplon ekspresi sefelerine tekrar başladı Dün geceden itibaren Semplon ekspresi tekrar işlemeğe başlamıştır. Semplonun mukabil katarı parartesi saba) omlza Müuvasalat edecektir. Bu karar alâkadar hükümetler arasında yapılan anlaşma üze- Fine itihaz olunmuş ve Sempion ekspresi dir haftalık sekteden sonra tekrar selerle- tihe başlamıştır. vi müştür. Adiiye doktoru B. Enver Karan tarafın- dan yaplan muayöne neticesinde çocuğun düşme neticesinde aldığı yaradan öldüğü anlaşılarak gömülmesine izin verilmiştir. Adliye ve Defterdarlığa aid otomobiller garaja çekildi Otomobili kanununun meriyet mevkiine | girmesi üzerine adilyeye ve defterdarlığa sid otomobiller defterdarlık tarafından garaja çekilmiştir. Serrislen alınan bu otomobiller hakkında yapılacak muamele için gelecek emre intizar odiliyor. Mülhak | » Belediyeye, elektrik, su İdarele- £omobilter de garaja çekilmiştir. Bir sarhoşun marifeti Haşim adında biri Beyoğlunda rakı içip sarhoş olarak sokakta ötekine berikine sar- kıntılık yapmağa kalkışmış ve beraber git- mekte olan Necati adında bir gençle Susi adındaki kızın da önlerine çıkıp tabancasi- na davranışlar. 2 Bünların hağırmaları üzerine yakalanan Haşim dür. mahkemeye verilmiş, asliye dör» düncü ceza mahkemsinde yapılan maba- Keme neticesind beş ira para cezasına mah- küm edilmişti Heroin kaçakçıları aninda oturan İbrahim ve Komal 2 Iki şahsın heroin müytelilarına r sattıkları Emhiy'et müdürlüğü bürosu memuriarnca haber alm» »r ikisi de asi olarak yakalandık- üzerlerinde bir miktar heroin, tabanca ve bıçak bulunarak müsadere edil- tir. Her iki kaçakçı da emniyet müdür- r 'k haklarında tahkikata baş- * rda Mandıra sokağında oturan | bir buçuk yaşlarında Turan ismir.deki ço- cuk üç metre yükseklikteki bir pencertder düşerek yaralanmış. polis tarafından berayi tedavi hastaneye kaldırılmıştır. Karilerimizin mektupları Seyahati kolaylaştırmak için... İç turizmi canlandırmak için elden gelen herşey yapıldı ve yapılıyor. Ye- ni gemiler, asfalt yollar bunun en gü- yel birer örnekleridir. Fakat bu arada noksan kalan veya unutulan öyle küçük teferrünt var ki, tamamlanması için fuzla külfet de 15- temez. Meselâ Karaköyün işlek bir ye- rine, İstanbulia Mudanya arasında İŞ- leyen vapurların iki iskeleden hareket, saatlerini gösterir bir lâvha alsılsa hem bu hatta yapılan yenilikler halka ha- tırlatılmış, hem de böyle güzel bir 56- Yahate arrd niyetlendiği halde tarifeyi öğrenmekte fırsat bulamayan- lara hizmet edilmiş olur. Cc Tramvay idaresinin bir tavzihi ” 20/5/D40 tarilili gazetemizde intişar eden ve taramvay arabalarındaki ba- kımsızlığa ve bozuk frenlere dair olan şikâyete cevabımız. 1 — Şebekenin bir kısım rayları fil- hakikn eskimiştir. Fakat ecnebi mem- leketisrden calbi icap ettiğinden vasi- yeti hazıra dolayısile tebdilleri imkün- ızdır. Deraymanlar ray oluklarına do- lan pi gelmerler, Raylar her gece muntazaman temizlenmektedir. 2 — Her gün arabaların bütün fren- leri kontroldan geçmekledir. Bozuk olanlar derhal tamire gönderildiğinden bozuk frenli bir aruba sefere çıkarıl- maz. Esasen bir arabada beş fren var- dır. Birinin bozukluğu diğerlerinin te- sirine mani değildir. 3 — Arubalar her gün oturulacak yerleri ve pencereleri temizlenmiş ola- rak sefere çıkarılmakta ise de seferde, saatte bir defa arabalar hat münteha- larında temizlemektedir. ,, İstanbul iramvay, tünel elektrik işletmeleri U. Müdürlüğü Sıhhiye Vekili şehrimizde üç gün kalacak Dün sabah şehrimize gelen Sıhhiye Veki- U B. Hulüsi Alataş, Sıhhiye müdürü ile gö- rüşerek umumi sıhhat işleri etrafında iza» hat almıştır. Sihhiye Vekili şehrimizde üç Şün kadar kalacaktır, İktisad Vekilinin tedkikleri Evrelki zün şehrimize gelen İktismi Ve- kili B. Hüsmü Çakır dün Vekâlete bağlı ola- rak İstanbulda bulunan daireleri teftiş et- miş ve bazı izahsi almışlır. Vekilin bu ak- şam Ankaraya dönmesi muhtemeldir. Şişlide bir ilkmektep yapılacak Şişlide son tramvay btasyonundaki as- ki süvari karakol binası vilâyet tarafın- dan yıktırılmağa başlanmıştır. Bu «ahaya, 29 vvele kadar tam devreli bir ilk- mektep binası yapılacaktır. On köy mekisbi inşasına başlandı Çatalca, Kartal, Yalova kazalarında on köy mektebinin inşasına başlanmıştır, Bu mektepler, köylülerin yardımile yapılacak ve vilâyet bu mekteplerin inşaatına yi dım etmek üzere her kazaya ikişer bin Mira yardım edecektir. Bu mektepler, 29 teğ- rinlevvele kadar Lamamlanacakkın, i Zarardan bahseden otobüsçüler Belediye şikâyetleri fenni muayenenin başlamasına milli. Şehrimizde çalışan otobüs sahiplerinden biç kısmı Belediyeye müracaat ederek plâ- ka resminin benzin esasına göre alınma- masından ve Beyoğluna çıkan otobüslerin güzergâhının değiştirilmemesinden dolayı zarar edeceklerinden bahsederek faaliyet- lerini durduracıklarını bildirmişlerdi. Bu müracaate ancak birkaç otobüs snhihi iş- tirak elmiştir. Yeni mali senenin buşlama- s1 münasebetile otomobil ve otobüslerin se- nelik fenni muayeneleri yapılacaktır. Bele- diye, bu iddiayı ileri süren otobüs sahip- lerinin arabalarına güyenemediklerini ve bildikleri için böyle mü- rTacanite bulundukları kanaatindedir. | | X Nişanlaşında sadrizam Sald paşa | konağının İstimlâk muamelesi bitmiştir. Konak kiz enstitüsü ittihaz edilecektir, | Vicdansız ana 6 günlük çocuğunu parkta bi- rakarak kaçarken yakalandı İ Sirkeci civarında oturan Raşel adında bir | Kadın evvelki sabah erkenden Parkta şüp- | heli bir vaziyette koşarak kaçarken yaka- lanmış, parkta araştırma yapılınca otlar arasında altı günlük bir erkek çocuğu bu- Yunmuştur. Raşel adliyeye teslim edilerek Sultanah- med birinci sulh ceza mahkmesinde sorgu- ya çekilmiştir. Kendisi hikim huzurunda suçunu itiraf ederek; — Çocuk benimdir. Gayrimeşru olarak doğurdum. Bu vaziyette çocuğu övimde büyütmeme imkân olmadığı için bir hayır sahibi alır da bakar diye parka bıraktım. Demiştir. Mahkeme Raşeli tevkif ederek tevkifhaneye göndermiştir. Sasa LE Orfamekteplerde eleme imtihanı bitti 5 Temmuzdan itibaren sözlü imtihanlara başlanacak Ortamekteplerin eleme imtihanları bit- miştir. 5 temmuzdan itibaren orlamekiep- Yerde sözlü imtihanları başlanacaktır. Bu 1 itibaren tetbik edilen yeni imti- han usulün hanlar gayet sıkı yapılmaktadır. matnamesine fından sene içinde aldıkları göre tefrik edildik- ten sonra nı nü. anlar eleme İm- tihamna kabul edilmektedirler. Eleme im- tihanları türkçe, hesap ve tabliye dersle- rinden Yazılı olarak yapılmaktadır. Ba derslerde muvaffak olanlar da sözlü ola- rak tarih, coğrafya, hendese, lisan, fizik, He derslerinden an edilmektedir- er. Liseye geçecek talebeden bir kısmının daha bidayette eleme imtihanına giremi. yecek vaziyette oldukları görülmüştür. Bu itibarla bu sene liselerin İlk sinıflarında talebe miktarının — geçen seneye naza- ran — daha az olacağı muhakkak görülü. yor Lise bitirme imtihanlarına da bu sene talebe girecektir. ot kabul ettiği bütçeler Ankara | (A.A.) —B, M. Meclisi bu- sün Şusikelin Göniliüyee başkanlığilığn yaptığı toplantıda Denizyolları ile dev- let imanları işletme umum müdürlük- lerile Beden Terbiyesi ve posta, telgraf ve telefon umum müdürlükleri 1940 büt- çelerini müzakere ve kabul etmiştir. Letonya sefirinin itimadna- mesini takdim merasimi Ankara | (AA) — Letonyanın Am kara elçisi B, 1 Ekisin Reisicümhur İş- met İnönü tarafından kabulleri esnasın- da rahatsız bulunan hariciye umumi kâ- tibi B. Numan menemencioğlu değil, umumi kâtip muavini Numan Tahir Seys men hazır bulunmuştur. Kütahya vilâyetinde tahsil çağındaki çocuklar tahya | (A.A.) — Son defa yapı” lan sayıma göre vilâyetimizde 43.403 erkek, 37.643 kız olmak üzere ilk tahsil çağında 81.046 çocuk vardır. Amerikaya kuş yemi ve defne yaprağı ihracatı İsmir 7 (Akşam) — Bu sene işinde İzmir imanından Amerikaya ihraç edilen kuş yemi ve defne yaprağı gibi mahsul lerimiz, kalite itibarile diğer memleket- ler mahsullerinden çok üstün görülmüş ve ihracatçılarımıza mühim (siparişler gelmiştir. Yüksek ziraat enstitüsü talebesinin te Wkrleri İzmir | (A.A) — Şehtimizde bula- nan yüksek ziraat enstitüsü talebesi dün ve evvelki gün Yamanlar ve Bomovg civarında tedkiklerde bulunmuşlardır. İzmirdeki ziraat teşkilâtı tarafından düş akşam Bornova Ziraat mektebinde mis safir talebe şerefine bir çay ziyafeti ve- rilmiştir. İzmir polis kursunu bitirenler İzmir | — Şehrimiz polis kursunu bi- tiren polisler dün evvelâ Atatürk hey- keline ve daha sonra şehir âbidesine me- rasimle çelenk koymuşları Merasim esnasında nutuklar söylenmiştir. EE isparta ortaokulunun muvaffak bir konseri İsparta CAkşam) — Ortaokul korosu Halkevi salonunda kıymetli müzik muallimi Orhan Doğunun idaresinde zengin bir programla çok güzel bir konser vermiştir. İki sa- ab kadar süren bu Konserde meşhur bestekârların ve tanınmış Türk kompozitörlerin güzel parçaları okunmuş ve müzik muallimi Orhan Doğunun (Veda) komporls; ilmi in > eğimi epin zn verilmiştir. Vali ve parti müfettişinin de iştiraklle bine yakin dinleyici küt esi muallim ve talebeleri alkışlamış va tebrik etmiştir. Yukarıdaki fotağrat koroy: ailimlerile birlikte gösteriyor. Sa