Sahife 2 30 Nisan 1940 Dün Geceki ve Bu Sabahki Efaberler Son dakika Norveçe iki taraf da yeni kuvvetler gönderiyor Bir Ingiliz tc tayyaresi bir Alman tayyaresini düşürdü, bir Alman tahtelbahirini batırdı Paris 30 — Norveçten gelen haberlere göre vaziyette değ lo ile Trondjhem arasındaki vadilerde muharebeler olmakla 1 çen günler kadar şiddetli değildi. İki taraf da buradaki etmektedir. Almanların son günler zarfında Oslo; ur asker ve levazım gönderdikleri öğren Diğer taarftan Da aid Seland adasın- da mühim kuvvetler toplamışlardır. Bunların da ilk fırsatta Norveçe nakledi- Jecekleri anlaşılmaktadır. Almanlar mühim zaylata uğramakla beraber deniz yolu ile nakliyat yapabiliyorlar. Dün bir İngiliz Sunderland deniz tayyaresi en son sistem 110 Messersch- midt sistemi bir Alman avcı tâyyaresini düşürmüştür, İngiliz tayyaresi bir Al man tahtelbahirini de batırmıştır. Namsostaki İngiliz kumandanın yerine bir Fransiz kumandan tayin edildi ği hakkında Amerikada çıkan haberler asılsızdır. Paris 30 Norveçe avcı tayyareleri ve tayyare dafi toplar çıkarılması Ak man hava faaliyetini azaltmıştır. Son 4 gün zarfında Namsosa yalnız 1 bomba düşmüştür. Ingiliz - Sovyet ticari müzakeresi Sovyetler Almanyaya ihracatı asgari hadde indir- meği kabul etmemekle beraber müzakereye hazır Paris 30 — Sovyet Rusyanın Londra sefiri B. Maiski dün, İngiliz Hariciye Nazırı Lord Halifax'i ziyaret ederek yeniden ticari müzakereye başlanması bakkında hükümetinin fikrini bildirmiştir. Sovyet Rusya Almanyaya ihra tanı asgari hadde indirmeği kabul etmemekle beraber İngiltere ile ticari müna- sebetleri arttırmak için müzakereye hâzır olduğunu bildirmektedir. Italyanın vaziyeti Gazeteler harbe harbe girilmesini istiyor, resmi mahafil ise ihtiyatkâr görünüyor Paris 20 — Ocuvre gazetesi İtalyanın vaziyeti hakkında diyor ki: «İtalya- da iki temayül çarpışıyor. Bunlardan birincisi Almanyanın ında harbe gir- ür. Bir kısım gazeteler bunu hararetle istiyor. Stampa gazete- esi buna delildir. Bu fikirde olanlar diy “İtalyanın yeri Almanyanın yanındadır. İtalya genişlemek için bunu yapmalıdır. Bita- raflık büyük tarihi vazifemizden vaz geçmek demektir.» nahafil bu kadar ateşli değildir. Bu mahafil sakin hareket etmek- İtalyanın vaziyetini değiştirmesine taraftar görünmemektedir.» gazetesi de diyor ki: «İtalyanın Berlin sefirini değiştirmesi dikkate sefir mutedil, ibtiyatlı bir diplomattı. Yer tayin edilen n - İtalyan paktını yapanlardandır, Fakat İlalyanın politikası ve- şekle bağlıdır. Norveç vekayli bu hususta mühim rol o; k- Bir Bulgar gazetesinin mütalâası Sofya 30 — Slova gazetesi İtalyanın vaziyetini tedkik ederek diyor ki; «İtal- yan gazetelerinin gürültülü neşriyatile B. Mussolininin sükütü arasında bü- yük bir zıddiyet vardır. B, Mussolini maceraya atılmak meyli olmadığını, ka- Tat vörmezden evvel yüz defa düşündüğünü isbat etmiştir.» Mısırdaki İngiliz o ordusu Dün Rodezyadan mühim him kuvvetler geldi Kahire 30 — İngilterenin Yakın Şarktaki ordusu yeniden takviye edil miştir. Dün Rodezyadan Süveyşe mühim kuvvetler gelmiştir. << <<< Almanyada bakır sıkıntısı Her tarafta bakırlar zaptediliyor Bern 30 — Almanyadan gelen haberlere göre en ziyade sıkıntı çekilen madde bakırdır. Hükümet bütün belediyelere mümkün olduğu kadar bakır bulmalarını bildirmiştir. Her tarafta bakırlar zaptediliyor, Bakır satın alma- m için Finlândiyaya bir Alman Abir Alman heyeti GEDİMNya e Yugoslavyanın Almanyaya karşı vazi- yetinde bir sertlik müşahede ediliyor Londra 29 -—- Yugoslavyâanın Almanyaya kârşı vaziyetinde bir sertlik #nüşahede edilmektedir. Belgrad hükümeti, Alman tayyarelerinin Yugoslar- ek uçmalarını, Yugoslav askeri vaziyetini tarassut mahiyetinde t& etmektedir, Yugoslav hükümeti bundan böyle toprakları üzerinde uça- herhangi bir yabancı tayyareye karşı ateş açılacağını Berlin, Roman ve peşte hükümetlerine bildirmiştir. bildirmiştir. Dublin'de büyük bir yangın Londra 40 — Bu gece Dublin şehrinde bir kereste deposundan yangın çıkmiştır. Aleş bu sabah devam ediyordu. İki boya fabrikası tehlikededir. lik yoktur. Os- aber harp ge- kuvvetlerini takviye kayin ala. tır.» Reisicümhur İngiliz, Fransız ve Rumen sefirlerini kabul buyurdular Ankara 29 (A.A) — Relisleümhur İsmet İnönü bugün sâat 16 da Fran- #iz, saat 17 de İngiliz büyük elçilerile, saat 18 de memleketine avdet etmek» te olan ve veda için gelmiş bulunan Romanya büyük elçisini kabul buyur» elçinin kabulünde Şükrü Saraçoğlu da unmuştur. Başvekil Dün geceyi Diyarbakırda geçirdi Diyarbakır 29 (AA) — Başvekil doktor Refik Saydam, refakatinde İktıs sad Vekili olduğu halde, saat 18 de Diyarbakır teşrif etmi ir Başvekilimiz, Or birinci umumi müfettiş, tanı ve M. T. A. petrol grupu müdi tarafından, Diyarbakır istasyonunda va İi, askeri ve mülki erkân ve halk tara- fından karşılanmışlardır. Başvekil doğruca umumi teşrif etmişlerdir. Bü geceyi kırda geçirecekler Gazetelerin hacmi B. Ahmed İhsan Tokköz, Mec-| liste gazetelerin 12 sahife çıkmasının bir israf olduğunu söyledi Hariciye Vekil hazır b müfettişliği Diyarba- Ankara 29 (Telefonla) — Meclisin kü içtimaıda, Matbuat kanu- nuna bazı fıkralar ilâvesine âid lâyi- ha, ikinci müzakeresi yapılarak kabul edilmiştir. Bolu mebusu B. Ahmed İh- san Tokgöz, resmi müesseselere tahsis eğilecek otomobillerde tasarruf temi- ni hakkında batipler tarafından serdedilen müt alarak gâyelelerin hacmine etmiş, Fransada Figaro ve gazeteleri dörder sahife intişar lerken bizim gazetelerin 12 sahife çık» makta devam ettiğini ve bunun da derhal önüne geçilmesi lLâzi israf olduğunu söylemiştir. âalar temas Matin Müteferrik ticari masrafla- rın ödenme tarzı hakkında talimatname çıktı Ankara 79 (Telefon Şimdiye kadar serbes le primle öde nda rarname ki talimata neşrolunmuştur olacaktır İstanbul > Ankara treni bir çocuğu ezdi Ankara 29 Tele edilmiştir. Bu hususta ü mi Gazete ile 1 mayıstan itibaren meri nla) — İs muhteli Esenket orasında bir çocuğa çarpmış ve çocuğun feci bir şekilde ölümüne sebebiyet vermiştir. Bu yüzden trenin Ankaraya murusalatı dört sant ka- dar gecikmiştir. Müddelumumilik hadise hakkında tahkikat yapmaktadır. Hind müs müslümanları Hindistanın si siyesiten parça- lanması teşebbüsüne muha- lefet edecekler Londra 29 A. A.) — — Delhiden bildi- riliyor: Müstakil Hind müslüman kon- feransının komitesi dün ittifakla bir karar sureti kabul ederek Hind müs- Jümanları birliği reisi Jinnah tarafın- dan yapılan teklif kabilinden Hindi: tanın siyaseten parçalanmasını istih- daf eden her türlü teşebbüsü reddet- miştir. Karar suretinde Hindistanın, heyeti 'umumiyesi muayyen coğrafi ve siyasi hududlar istediği, onun ırki ve dini ne olursa olsun bütün vatandaşların müş- terek yurdu olduğu kaydedilmekte v& müslümanların da Hindistanın diğer sakinleri gibi mesuliyetleri olduğu ve memleketin istiklâli için fedakârlıkla- ra katlanmaları lâzım geldiği kayde- dilmektedir, esnasında söz | | İ | | İ Hind Felemengi müdafa: tedbirleri alıyor 3 büyük harp gemisi, bir çok muavin kruvazörler inşasına karar verildi Amsterdam 30 — Batav; miştir yadan bildirili; 8 harp kruvazörü, birçok muavin kruvazörler, Harp gemileri yakında tezgâha konacaklardır. : Hind Felemengi 27 bin t deniz üsleri inşasına karar ver Bu işler için 4 sene za fında 40 milyon İngiliz lirası sarfedilecektir. İtalyada demir stoku haber verilecel Roma 30 — Hükümet elinde demir, Jarın bunları haber vermesini i ra cezası abnacaktır, Sovyet - Masköva 30 — in etmiştir. Haber vermiy çelik, dökme ve saire stoku bulur nlerden çok ağir p& Fin hududu owyet - Fin hududunun tahdidine dair olan protokol di akşam B. Molotof ve-Paasikiyi taraflarından imza edilmiştir. Ingiliz gazeteleri azami enerji istiyorlar “Yarım tedbir alınmamalı, lüzumu olan kıtaat ve malzeme gönderilmeli, diyorlar Londra 29 (A.A.) — Had bir dev- reye girmekte olan Norveç harekâtı İn- giliz gazetelerini işgal eden başlıca me- sele olmakta berdevamdır. Bu neşriyat- lan şu netice çıkmaktadır: Merkez cep- hesinde müttefikler için birçok zorluklar ürzeden Norveç mücadelesi azami enerji ile yapılmalıdır ve Daily Mail gazetesi- gibi — harbin nihat olarak cephesinde kazanılacağı ne ka- dar doğru ise, Norveçte bir mağlübiye- tin Almanları takviye edeceği de o ka- | dar doğrüdür."Buna binmesi yanın ted: | birler alınmamalı ve lüzumlu olan bütün kıtaat ve malzeme gönderilmelidir. İnei. İ liz parlâmento azasının, Başvekilin günü pek muhtemel olarak gizli celse- de yapacağı beyanattan öğrenmek iste- dikleri şey de Times gazetesi Trondhjemin mütte- fikler tarafından derhal işgalini ömid et- mek istemiyor, fakat bu limana bir de- niz seferi mümkün ise bunun ya şimdi yapılması veya icap edeceğine kanidir. Daily Mail gazetesine göre, bütün kuvs | vetleri tevhit etmek ve tereddütsüz ve yarım tedbirleri ihtiva etmiyen kararlar almak lâzundır. Yalnız Franmz cephesi- | | | | biç yapılmaması ni zayıflatmamakşartile, başka hiçbir mülâhaza ve tehdit altında kalmadan Norveçe her şey göndermek icap eder. müttefiklerin ge şimdiye kadar ya- y Expres yazetesi Norveçteki ic şüphe etmiyor fakat Bir Ingiliz heyeti Romaya gidiyor | İhalyası blliçeneği güçlük- leri bertaraf etmek için İn- giltere elinden geleni yapacak iknalarınei Londra 29 (MA) — Reuter ajansı- | nm diplomatik muhabiri bildiriyor: Lord Halifazın İtalyan büyük elçisi Bastin- nini ile cuma günü yaptığı görüşme ne- | öcesinde bir İngiliz tcaret heyetinin ya- kında Romaya hareket etmesi pek müm- kündür. U Londra 29 Romada İngiliz - İtalyan ticari müzakerelerine mayıs bi- dayetinde başlanması muhtemeldir. İzmitte denizde bir erkek cesedi bulundu İzmit 29 (Telefonla) — Sandalcılar bugün, denizde sahile yakın bir yerde, bir insan cesedi görmüşler ve hemen za- bıtayı haberdar etmişlerdir. 50 yaşların- | da bir erkeğe ait olan bu cesed denizden | çıkarılmış ve ceplerinde hüviyetini tes- bit edecek vesaik aranmıştır. Bu arada 90 lira para ile İzmitin Taş mahallesin- de oturan Ramazan adında biri oldu- ğunu tesbit eden vesaik bulunmuştur, . Ramazanın ne sutetle denizde boğu ğu hakkında tahkikat yapılmaktadır. Finlândiya körfezi tehlikeli mıntaka Berlin 29 (AA) — Alman hükü- meti bu gece radyo İle bütün Alman u> | | | | armatörlerine yaplığı bir tebliğde Pinlândiya körfezinin tehlikeli mun- taka hâline geldiğini bildirmiş pılanın azımsanı : tenkid ediyor. Bu gazete de Daily Herald gibi, düşman tayyare karargâhlarının şimdi mütemadi mürakabe ve hücum altında olduğunu bildirmektedir. Daily Telegraph, hakkında ancak na- zari malümat mevcut olan bir memle- kete, kıtaat ihraç edildiği zaman coğ- rafi zorlukların sakınılmaz bir şey ol- duğunu kaydediyor ve diyor ki: «Mühim miktarda hava dafi topları ihraç edilmiştir. Fakat, benler tevzi ve yerleştirilmesi müşkülât arzetmekte- di, Times gazetesi, henüz bazı yolları ka- patan karın harekâtı zorlaştırdığını ka dettikten sonra cesur Norveç dev rinin. tahrip tabiyesinden bahset fakat, bunların harp tecrübesinden r rum olduklarını bildirmektedi. News Chronicle, donanma fevkalâde zayiat vermeden Trondhjeme girebikir- »e hemen hücuma geçmesi lüzm oldu- ğu kanaatindedir. Daily Telegraph, Nor- veç harbinin bütün cephelerde harbin giddetleneceğini göşterdiği ve Hitlerin kıştan e r karar ümidinde olduğu kanaatini & Hitler Mussoliniye de bünu söylemiş ve hatta kısmen ikna da- Norveçte bir i elde etseydi, Macaristan ile Romanyaya m edecek, İtalya ise Dalmaçya sa» edecekti.» hi etmiştir. işgal 3 Alman nakliye gemisi batırıldı İngilizler 2 balıkçı gemisi kaybettiler Londra 29 (A.A.) — Bahriye Neza- retinderi tebliğ edilmiştir: Yeniden üç Alman iaşe gemisi batırılmıştır. Son iki gün zarfında 5 İngiliz Kruvazörü İle 13 nakliye vapurunun batırıldığı veyahut ağır hasara uğratıldığı hak- kındaki Alman iddiası tamümen asıl sızdır, Hammon ismindeki İngiliz balıkçı vapuru batmiş ve Larwood balıkçı ge- misine de yangın bomları isabet et- miştir. İki vapurda da insanca hiç bir zayiat yoktur. 20 günde 28 Alman gemisi batmış Lendra 29 (A.A.) — Bu akşam Londrada öğrenildiğine g E nisan tarihindenberi İ 28 Alman» rılmaıtır. Bu gi gemiye de torpil da pek muhtemel Maine vapuru da müretieli batırılmıştır 'Tuna üzerinden Almanyaya giden iki vapur battı Slovak hududu 29 (A.A.) — (Havas)? Çekoslovak ajansı, Bratislava Ilmâ- nında Tuna üzerinden Almanyaj giden iki vapurun battığını haber ver” mektedir. Bunlar hububat yüklü 500 tonluk «Prens Alek ile mühim miktarda Rumen vapurudur. İ tajdır.