24 Nisan 1940 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 1
kararlar verdi a... Milli hâkimiyet Dünya buhranı e v Türkiye a Türkiyede kurtuluş hareketinin mil- hâkimiyet ihtildri ile başlaması, ta- tg zin €n asil seciyelerinden birini Uiği eder, İstanbulda düşmanla elbir- Yâpan Padişaha karşı isyan eden tafa Kemal, milli mücadeleye gi- tken Anadolunun ortasında Mület isini toplamakla, Kemalist reji- hakik! bir demokrasinin silinmez ie Basını vurdu. Eğer ondan sonrâ, üg Vatan yirmi: yılda bu derece yük- diyse, bu neticeyi, vatan kurtarıp İet kurmaktan gelen kudret, nü- , halkın hürmeti, sevgisi ve itimadı bütün sahsi kuvvet ve idare im- i#atmı tarihte hiçbir fetde nasib ok Damı şekilde nefsinde toplayan bir kahramanın, milli iradeyi daima ken- di iradesinden yüksek tutmasına, ve T zaman i hâ iyete dâyana- Mak iş görmüş Milli hâkimiyet den evlet şekli, San cemiyetlerinde de kuruldu- bi indenberi münakaşa edilen çetin Yi mevzudur, İki bin üç yüz sene ev- Yaşayan Aristot'dan on yedinci asır “zoflarına kadar, hâkimiyeti mille- « allaha, yahut hükümdara veren “3âriyeler, nihayet halkın mutlak ve aş vdsuz hâkimiyetini ilân eğen fran- ihtilâl hep bu miukaddes mefhum Meşgul oldular. Fakat yirminci W hâdiseleri gösterdi ki milletlerin €Ndi kendilerine buldukları ve tat- *ttikleri.derlet rejimleri, kitaplar- Yazılı hukuk ile alâkası olmayan, idi tengiz milli bir tekâmülün netice- ir, len İsi tekâmül bazen öyle neticeler ver- geçen büyük harpten sonra Av- Tüpayı sarsan derin buhranlar orta- hukuku esasiye âlimlerinin ake Yili geçmeyen rejimlerin büyük, kuyu mİ kitleler içinde doğduğunu, etlendiğini ve bunların hususi Simleriş yeni siyasi, içtimai, iktisadi iler hâlinde, mistik bir felsefe vrlli olarak ortaya atıldığını gör- bir a oldu ki güya tersine giden fikri âmül, tarihin şimdiye kadar Ve içtimai hayatta insanlığa doğ- inal “9e öğrettiği kıymetleri sıfıra hüreş Demokrasi bir nevi * tereddi, hlkipişi boş bir efsane sayıldı. Mint Ban, Yet rejimleri yeni sistemler kar- kline* korkarak, utanarak geri çe- *Ye başladı, Devlet hâkimiye- teye Millete değil, tek bir sınıfa, ame- Saraç, eden komünizm dünyayı Yen We kadar sirayet kudreti göste- tehlike sanıldı, Mili hâkimi- Cali Sndiye kadar keştedilebilmiş te- Müş vlan parlâmento usulünü çürü- körpog eses8 ilân öden ve Devleti steye yon temeli üzerine kurmak Peli, İzm, akuvyetli devlet» has- Moda yy alanan zayıfların ağzında “ini g, ir kelime oldu, Devlet otorite- Wdin fikrine, vicdanına, duygu- » Zevkine kadar zorla sokan, hür- Necmeddin Sadak (Devamı 8 nci sahifede) İle çe Yüksek harp meclisi dün AKŞAM Pariste toplanarak yeni Sene 22 — No, 7725 — Fiati her yerde 5 kuruş Müttefikler Alman kuvvetlerinin birleşmesine imkân bırakmadılar Almanların yakında Isveçe taarruz etmelerinden endişe ediliyor mektedir. Harbiye Nezareti tarafın dan dün âkşam neşredilen tebliğde İngiliz kıtaatınn bir çok müşkülâtı yendikten sonra büyük muvaffaki. yetler eldettiğin- den bahsedilmesi her tarafta dikka- te şayan görük müştür. Alınan haberlere göre Norveçte- $ cephe vardır; 1 | Şimalde Nayrih, 2 - Ortada Trond- hjem, 3» Cenupta Hamar cepheleri. | Navrik cephesinde 3000 kadar Alman askeri . tamamen mahsur bir hâlde. âir. Bunların işi- nin bu günlerde bitirileceği tahmin ediliyor. - Norveç hükümeti dün radyo ilp Narvik âhalisini şehri boşalimağa davet et- miştir, Bu hadise kati bir taarruz ya- pılacağını gösteriyor. Trondhjeni cephesine gelince bura- da evvelki gün muharebe başlamıştır. Trondhjemin şimalinde Namsosa Çi- kârlan Kanadalı askerler ve Fransız ATLANTİK OKYANUSU i ÇARŞAMBA 24 Kisan 1940 -Trondhjem mahsur vaziyettedir. Müttefikler Hamar istikametin- | * © deki taarruzları neticesinde Mölve vardılar. Narvikteki Alman askerlerine karşı kati taarruz başlamak üzeredir Müttefiklerin karaya asker çıkardıkları yerlerle taarruz istikametlerini ve Oslodan Alman taarruz istikametlerini gösterir harita Alp avcı kıtaları Steinkjere doğru ilerlemektedir, Trondhjem limanın- daki Alman torpidoları bu kıtaatın şimaline asker çıkararak arkadan bir taarruza teşebbiis etmiştir. Fakat bu manevra düşünülerek ihtiyât kuvvet- (Devamı 8 nci sahifede) Balkanlarda vaziyet Bulgar Başvekili Balkanlarda daha üzun müddet sulhün devam edeceğine kani Sofya 23 (A-A.) — Bulgar ajansı bil- diriyor; Bulgar Başvekili Filov, halen eyaletlerde bir tedkik seyahati yap- maktadır. B. Filov, şimali Bulgaristan- da Ugarçin köyünde binlerce köylü önnüde bir nutuk söylemiş ve demiş- tir kiz Dünyanın trajik hâdiseler geçirdiği bu zamanda, bizler, Bulgaristanda, in- hiraf etmeksizin sulh ve bitaraflık, Ya- ratıcı ekonomik faaliyet ve kültürel terakki've milli birlik siyasetini takip ediyoruz. Memleketimiz, başlamış olan harbe sürüklenecek mi? Herkesin bizden $or- duğu sual budur, Aziz köylüler, size şu- rasını temin etmeliyim ki, yalnız Bul garistanda değil fakat, Balkanlarda da daha uzun müddet sulhten istifade etmek için esaslı ümidlerimiz vardır. Şundan katiyetle eminim ve bunu bilhassa tebarüz ettirebilirim ki, bizim için sulhün bozulmasını intaç edece- ğinden korkulacak herhangi bir şart veya hâdise mevcud değildir.» Bulgar Başvekilinin bu sözleri, bin- Jerce köylünün şiddetli ve hâraretit al- Kışları ile karşılanmıştır. Yugoslavya casuslara karşı tedbir alıyor Londra 23 — Yuzoslavyadan gelen haberlere göre şüpheli yabancılara karşı #nühim tedbirler alınmaktadır. Belgrad kumandanı bir beyanname . neşrederek casuslara ve orduda karışıklık çıkarmak istiyenlere karşi uyanık bulunulması lü- zumundan bahsetmiş ve: «Bütün Yugos- lav vatandaşları gözlerini açmalıdır.» de- miştir, Yağoslavyadaki Almanlardan bir kiş mı Almanyaya hareket etmiştir. Dikkmntleonr: Tasarrui f Ulusal Ekonomi ve Arttırma Kuru- mu ilân ediyor; «Türkiyede sarfolunan o kâğidlar- dan yüzde on tasarruf edilse bir yıl- da 800 bin lira ziyan olmaktan kurta- lur»s muş. Kırtasiyecilerin kulağı çınlasın, De- mek ki, daireden daireye havaleyi az yapsalar, yalnız iş sahiplerinin vak- #inden değil, devletin nakdinden de tasarruf olacak! Erzincanda yeniden şiddetli bir zelzele oldu, evler yıkıldı Bahibi: Necmeddin Sadak — Neşriyat müdü ü: Şevket Rado — Akşam matbaası —————> Çocuk Bayramı sit haberi Dün şehrimizde merasimle kutlandı *i YES çocuk temsili ve diğer resimler alt: 1 sahifemizdedir). İngiliz hava kuvvetleri Alman hava üslerini yeniden bombardıman etti Birçok yerde yangınlar çıktı, Londra 23 (A.A.) — Hava Nezareti | bildiriyor: Evvelki gece İngiliz tayyare: leri Norveç ve Danimarkada bulunan İ “dilenen hava ünlerksiğ: | yenilen! ökkriAt0) etmişlerdir. Oslo civarinda” bulunan | Kjeller * ve Foörnebü “hâva > meydanları bombardıman edilmiştir. Yangın bom | İ balarıFornebu'da birçok yangınların çıkmasına sebep olmuşlardır. Aulborga' yeniden" tükiruz edilmiştir. Evvelki gece yapıları. akınlar esnasında | dört İngiliz tayyaresinin düşürüldüğüne | dair Almanlar tarafından verilen habet- ler doğru değildir. Bir tayyare üstüne dönmemiştir. İngiliz hava kuvvetlerinin i faaliyeti Paris 23 — Petit Parisien . gazetesi nin askeri omuharriri Charles Morice İ Norveçteki tayyare faâliyetinden bah : sederek “diyor ki: Yeni harp havadisleri: meydanlar tahrip edildi «Hava kuvvetlerinin bu derece vaşt bir nisbet dahilinde küullamlması; deniz ve kara hârbinin yüzünü tamamile değiş» tirmüştir. İngiliz hava kuvvetleri müthiş surette mücehhezdir; İngiliz hava kuv- Vetlöri düğünün" hür” darbesine" “Hârkki mukabele etmekle kalmıyor hatta eksa- riya Almanların bekliyemiyecekleri hara kât ile düşmana tekaddüm ediyorlar. Bu cümleden olarak, Danimarkanın Aal- börg ve Nörveçin Kristiansand tayyare eydanlarini -inüthiş surette bombardı- man “ederek harap etmişlerdir. İagiliz hava kuvvetleri, keza diğer bir çok sahaları da “hasara uğratmıştır. Ar tık bu sahalara iniş imkânsız bir hale gelmiştir. Namsössun Almünlar' tarafın- dan bömbardırdanına” gelince; ” Bitaraf memleketlerden gelen veremi telgraf- larla da teeşyüd 'ederi haberler, bu bom- bardıman neticelerinin ehemmiyetsiz ol- düğunü görteriyor.» mM mss mam — «Nözrveçten İsveçe geçen bir mültecinin batan bir Danimarka vapurundan kurta» rılan bir tayfadan öğrendiğin» göre, İsveç topraklarına inen bir pilotun Oslo cephesin- den aldığı haberlere nazaran Norveçtı i İngiliz kw — Olur şey değii, meğer bizim evlenme, ölüm ilân eri hakkında len malümat...» ndan da beleri varmiş..
