16 Şubat 1940 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 5

SÖZÜN GELİŞİ Kadınların yeni renkler bulmak kabiliyetlerine dair Adınlar erkeklerin renkten anlamadıklarını iddia ederler, Doğrudur. Şapkalarımızın dört renk içinde dolaştığım, giydiğimiz elbiselerin altı yedi renkten ileri gedemediğini, ayakkabılarımızın topu topu üç boyadan Ibaret olduğunu bir düşünürsek erkek zevkinin yeni renklere doğru açıl pak hususundaki kabiliyetsizliği hemen meydana çıkar. Çoraplarımız eğer biraz renkli ise bunu elbette ki, kadınlara borçluyuz ve heyhat, kravatları. muz rengârenk kadın elbiseliklerinin basit taklitlerinden başka bir şey de- Hidir. Güneş ziyasının bir menşurda tahlilinden çıkan yedi esas renk, hiç bir devirde kadınlara kâfi gelmemiştir. İ Bunların biribirlerile karıştırılmalı. rından çıkan belli başlı renkler dahi kadınları doyurmaktan uzaktır. İşte si- #e bir kadın ağzından bir çırpıda dinleğiğim yirmi küsür renk İsmi ki, içle rinden ancak İki üçünün mahiyetini, o da pek uzaktan, tahmin edebiliyo- yorum: Horos ibigi, fındık İçi, limon kökü, vişne çürüğü, cam göbeği,akşam gü- neşi, kavun İçi, narçiçeği, fes renği, 'altunl, ayva baharı, süt mavisi, gül ku- rusu, pişmiş ayva, deve tüyü, kumru göğsü, yavru ağzı, pire karnı, izabel karga mavisi, siklâmen... Bir kıstnının İsminden, delâlet ettiği renk müphem olarak çıkarılabi: Birse de pire karnının bir mevi kahve rengi, karga mavisinin koyuen bir tâciyerd, akşam güneşinin değişik bir turuncu olduğunu, aldığım ( izahata dayanarak, burada ammalar sıralamakla itham söylemeliyim ki, erkek okuyucular beni bir takım mu- etmesinler, «İzabels e gelince bunun nasıl bir | genk olduğunu muhayyele zorliyarak bulmak kabil değildir. Biraz tarihe bakmak icap eder: Kocası Ehli Salip muharebelerine iştirik etmek üzere kendisine veda ederken kraliçe İzabel üzerindeki beyaz gömleği eri cenkten dönünceye kadar armamaya yemin emiş. Kral muharebeden ancak iki sene sonra dönebilimiş, © saman kraliçe üzerinden artık beyar olmayan bir gömlek çıkarmıştır, İzabel, işte bir vücudda iki sene duran o pis gömleğin rengidir ve ancak şimdi tahmin edebileceğiniz gibi kahve rengi İle siyah ara- sında bir şeydir Hele bu son misal, erkeklerin renkten anlamadıklarmı ve anlayabilecek- lerini iddin etmeğe takat bırakmıyor. Yeni bir renk bulmak için tablati mü- ş#ahede metodile elekten geçiren ve arasıra tarihin derinliklerine dalmaktan korkmıyan kadın karşısında topu topu yedi sekiz renkle nefis körleten er- keğin, tam numara on sayılırsa, alacağı net sıfınn üstünde olabilir mi? Şevket Rado Kanserin teşhis ve tedavisinde kimyanın rölü ümdur ki kanser hastalığında ma- azm bir am eyvel teşhis odilmesi indeki Vemini kanserin hiicre diü bidayette ya hiç bir iztarap vermez. İşte bu en kanserin vücudünü bağlangıçta | mek tababetin en güç bir meselesini Wedir, Lâkin hüere araştırma- et ie kimya beraberce yü- kanserin vücudünü biran unda tababet kadar kim- uştur Ximyage: uvatfakıyet ari bir marsz olmayıp hücre uzviyetinin. temessülü. hastalığıdır. Bu te- messül fillinin bir ânzaya uğraması ile münferid hücreler gayri tabi surette te- ür eder. O saman kanserli hücreler hükümet içinde hükü. müstakil varlık bulur. yanın yardımile şimdi anlaşı- liyor ki kanser başladığı saman hastanın Kanında az mikdarda tahammür görülür. Kanda yüzde beş ve hatti yüzde on ta- hammür maddesinin görülmesi mutlaka kansere delâlet etmez. Vücuddaki diğep Mimar ve kalfalar | İ Belediyenin bir kararına | itiraz ediyorlar ! İ Belediye, aldıkları ruhsatiye hilâfine olarak inşaat yaptıkları veyahud ruhsat l gız olarak: hareket ettikleri için bam mü- | endis ve mimarlara bir sene müddetle iş | verilmemesini karar altına almış ve bu | kararları alükadarlara tebliğ etmişti, Mü- da karar ittihaz eğemiyeceğini ve mes | lekten menetmek salâhiyetini haiz olamı- yacağını ileri sürmektedirler. Mimar ve mühendislerin bu hususta mahkemeye müracaatla Belediyenin verdiği bu cezala- rın hükümsörlüğüne dair karar alacak” larını haber aldik. Diğer taraflar Belediye mahafilinde yap- fiğumiz tahkikata göre Be cezaları mimar, üherdi vazife ve mesul? umumi meclisten geçen talimatnameye' is. tinaden verdiğini ileri sürerek ceza gören mühendis ve mimarların yapacakları it. razların hükmü olmuyacağı kanaatindedir. Meçidiyeköyünde yapılacak hastane Mecidiye köyü haricinde yapılacak olan r vim FP: bulda bulunun muavini projede bu tadi- Mt yap Bir Fransız edibi vefat etti Paris 16 (A.A) — Goncourt aka- denisi reisi 7, H. Rosuy Aine'nin ev- velki am Pariste vefet ettiği haber verilmektedir. larda dahi bu alim: n diğer bir tecrübe W vetbahş bulunu Üzerinde tecrübe y mlucak sağlam bir hayvana meselâ bir | fareye kanser ensicesi aşılandığı ve yün- dığı takdirde hayvanın kan serumu bu hasta hücreleri mahveder. Lâkin esasen kendi karıserli olan fare bu aşlamaya ta» hammill edemez. Yapılan arasştırınalarda hasta farenin vücudündeki bir nevi yağlı maddenin kans âni oldağu ergotine rılan gayri ka» ir) bü hasta fareye verildiği takdirde tökrar kanseri Imhaya | mekt yapılmıştır. Kanserli bir hastanın Kanııda; güddelerin bazı hormonlarına karşı bir madde bulunmaktadir. Bu mad denin aslında ne vazife yaptığı evvelce kurbuğularda tesbit daki bu maddenin vazifesi henüz tesbit gdllinemişti. Lâkin şimdi sabit olmuştur ki kanserli hastanın kanındaki maddeler mezkür guddelerin faaliyetine mâni ol- makta ve bu suretle bir nevi antihormon tesirini yapmaktadır. Bütün bu tecrübeler kimyanın nihayet kanseri keşf ve tedariye imkân bular: isbat etmiştir. Iş kanunu Bir ihtil†hakem yolile halledildi. Üthad değirmenellik şirketi ile amele arasında çıkan ihülâfın iş kanunu hüküm- | lerine göre hakam yele halledilmesi için dün Vali muavini B. Hüdai Karatabanın pelaliği altında bir toplantı yapılmıştır. Bu toplantıya hakem olarak mıntaka ikti” sad ve vilâyet umuru hukukiye müdürleri iştirak etmişlerdir. İçtimada gerek şirketin, gerek amelenin mmurahhasları dinlecimiştir.. etin kızmu miaaşlı ve dalmi, diğer ismi da gündelikli olarak İki kısım amelesi vardır. Amele, yevmiyelerinin arttırılmasını ve basta bulundukları zaman da kendilerine yevmiye verlimesini istemişlerdir. Dünkü toplantıda her iki taraf da noktal nazar. larından kismen fedakârlikta bulunmuş- lardır, Amele, gündeliklerinin arttırılma - andan vazgeçmiş, şirket de hasta bulu” nan nmeleye on günlük yevmiyelerinin verilmesini kabul etmiştir. Bu anlaşma, edilmiştir. İnsanlar» | hakemler tarafından tahkim edilmiştir. İş kanununun £tatbikindenberi işçi ie müesscse arasındaki ihilâf ilk defa ola- rak bu süretle hükeme hamle edilmiş bu- lanuyor. Evliya Çelebi ile Kâtib Çele- binin mezarları nakledilecek sımpaşa ile Şişhane yokuşu arasnda” «ünde bulunan Kviiya Çelebinin a Kâtip Çelebinin mezarlarının 2 de bırakılmıyarak münasip yer lere nakledilmesi hakkında Maarif Vökâ- etinin tebliği üzerine Belediye ile Müze ler idaresi arasında temaslar başlamıştır. Bu temas metcesinde tesbit edilecek mü Sovyet tayyareciliği o. Temps gazetesinin askeri muharririnin hir makalesi Temps muharririne göre Sovyet tayyareleri süratleri az, eski tiptedir. Finlândiyaya bir kaç yüz avcı tayyaresi gönderilmesi bunların faaliyetini durdurmağa kâfidir Tempe gazetesinin askeri muharriri | Sovyet tayyareciliği hakkında bir ma kale yazmıştır. Muharrir diyor ki: «Sovyet Rusyada bütün askeri mese- lsler çok gizli tutuluyor. Bununla bere ber Sovyet tayyareciliği, o tayyarelerinin evsafı, miktar, tayyare fabrikalarının imal kudreti, bava kuvvetlerinin kadro- su ve kiymeti hakkında oldukça sarih malümat mevcuttur. Tayyare malzemesi ve mürettebatı hakkında, İspanya harbinde bir fikir edinilmiştir. Finlândiya harbinde de ayni malzemeyi ve mürettebatı, büyük değişiklik olmaksızın görüyoruz. Zira 1937 senesindeki idamlardanberi Sov- | yet tayyareciliğini bir nebze tekemmül seviyesine getirmiş olan hamle, büyük | mikyasta gevşemiş ve o zamandanberi | silâhlar değişmemiştir. Bugünkü harekâta bilhaasa mevzuu- | bahs olan, avcı ve bombardıman tayya- releridir. Sovyet bombardıman tayyare- leri, iki tip malzeme ile techiz edilmek” tedir. Bu malzemenin en yenisi ve en iyisi olan SE ile İspanya harbinde gör- düğümüz Katiouska tipi bombardıman tayynreleri yapılmaktadır. Bu tayyniele- lerin sürati 350 kilometre olup 800 kile bambayı 1000 kilometre mesafeye nak- ledebiliyor. Bu tayyarel, mite 450 kilemetreden fazla bir süratle uçan mo- dern avcı tayyarelerinin hücumuna uğ- rarsa muhakkak surette düşürülecekler- dir. Ayni âkibet daha eski bir model olan TBB bombardıman tayyareleri için | daha kuvvetle variddir. Bunl süratleri 220 kilometredir. Sovyet tayyareciliğinin bombardıman tayyarelerinden başka, L. R. ve D. 16 tipi hücum tayyareleri de' vardır. Bu hü- cum tay'yarelerinin vazifesi barp meyda- mına bombardıman etmek ve mitralyöz arın santte ateşine tutmaktır. Bunlar, faaliyet saha- larını hattı harbin yüz kilometre ötesine kadar uzatabiliriçi. Fakat bunların da Devlet demiryollarında işletme mıntakaları Mürakabe bakımından bazı değişiklikler yapıldı Ankara 16 (Akşam) Erzurum hattının işletmeye açılmam münasebeti. le 4 ve İ0 uncu işletmeler mıntakasın- da; ve bu münasebetle murakabe ve kontrolü teshil bakımından da diğer bazı işletme mıntakalarında değişiklikler ya pıltnıştır. Bunlardan Divrik - Erzurum kısmından maadasındaki tebeddül 1 har ziran 940 tarihinden itibaren tatbik olu- nacaktır. Yeni işletme merkezlerile bu merkezlere tabi muntakalar aşağıda gös terilmiştir: Birinci işletme: Merkezi Hazdarpaşa; mıntakası, Haydarpaşa - Eskişehir, Ear kişehir - Gazi (Gazi hariç), Afyon - Adapazarı. İkinci işletme! Merkezi Ankara; mın- takası, Gazi (dahil) Boğazköprü o (ha- riç) 364 Kın. İrmak - Filyos, Filyos - Zonguldak. Üçüncü işletme: Merkezi o Balıkesir; muntakası, Alayund (hariç) - Balıkesir, Bandırma - Manisa (hariç). Dördüncü işletme: Merkezi Kayseri; muntakas, 364 Kın, Boğazköprü - Div- rik (dahil), Samsun - Kalan, Samsun - Çarşamba. Beşinci işletme: Merkezi Malatya; müntakası, Fevzipaşa" (hariç) - Diyarba- kır, Malatya - Çetinkaya (hariç), Yok açtı — Elizi. Altıncı iğletme: Merkezi Adana; muntakası Konya (dahil) - Adana, Ye- nice - A Ulukışla - Boğazköprü (hariç). Adana - Fevzipaşa o (dahil), Fevzipaşa - Meydamekbez, Toprakkar kale - İskenderun. Yedinci işletme: Merkezi Afyon; mıntakam Eskişehir (hariç) Afyon, Af- yon - Alaşehir (dahil on - Konya (hariç), Afyon - Eğridir (İsparta, Bur hil) Dinar (hariç). nci işletme: Merkezi İzmir; mun- takas, Alaşehir (hariç), İzmir, İzmir - Dinar (dahil) ve Subaşı. Dokuzuncu işletme: Merkezi Sirkeci - İstanbul; mıniakası, Avrupa hattı, Onuncu işletme: Merkezi Erzurum; muntakası Divrik (hariç), Erzorum, Ez- zurumu » Sarıkamış (dar hat), Sarıka- miş - Arapçayı (geniş hat) ve transit servisi. Mudanya işletme ârirliği; Merkezi Mudanya; mıntakan Mudanya - Bursa Devlet demiryolları umum müdürlüğü ba münasebetle işletmelere gönderdiği bir tamimde; 940 bütçesinin bu yeni teş- sastte söratleri 300 kilimetre olduğu ci | hetle, anl bombardıman tayyareleri gibi, avcı tayyareleri yanında pek zayif kar hrlar. Sovyet bombardunan ve hücum tayyarelerinin bu moksanı yüzünden Finlerin, mütevazı hava dafii toplarile, her gün 5 - 10 Sovyet tayyaresini düşü- düğünü görüyoruz. Sovyetlerin böyle uzun ve geniş bir harp cephesinde stratejik ve tabiyevi manevralara klâvuzluk etmesi lâzım ge- len istikşaf tayyareleri de söratten mab- rumdur. En iyi Sovyet istikşaf tayyarele- rinin satte sürati 300 kilometreyi geç mez. Bu sebebden dolayı, yakalanmak tehlikesine maruz bulunuyorlar. 16 - | tek satihli Sovyet avcı tayyare- veleri daha iyi mücehhezdir. Bunlara satte 430 kilomtere sürati vardir. 4 mit- ralyöz ile mücehhezdirler, Bir buçuk sa atlik uçuş için benzin alır. 480 kilometre süratle uçan ve daha kuv- vetli silâhlarla mücehhez olan Curtisa, Klurricane, Morane ve daha bu tipten bir çok tayyareler karşısında aşağı bir vaziyette kalırlar. En doğru malümat sahibi ecnebi mec- munlara göre, Sovyetlerin hava kuvvet- leri şunlardır: 700 bombardıman tayyaresi. Bunla- rn 400 - 500 ü S B tipindedir. 800 hücum tayyaresi, 1200 avcı tayyaresi. 1500 iatikşaf tayyaresi. Bu kuvvetin dörtte biri Uzak dır. Bunu oradan kaldırmak güç! nun için Sovyet harp tayyareciliği 500 bombardıman, 600 hücum, 800 avcı tayyaresi olarak hesap edilmektedir. Sovyetler, bunlarla hem Avrupa hudud- larını muhafaza, hem de Finlândiya harp cephesini beslemek (o mecburiyetindedir. ler, Sovyet Rusyanın Finlândiya harp cephesine daimi surçtte 500 - 600 harp tayyaresi tahsis edebileceği Fakat satte İ kabul ! edersek hakikatten uzaklaşılmamış ol Esasen resmi tebliğler, bir çok defalağı bu miktar tayyezelerden | baheetmişlere dir. İşte modası geçmiş bu 500 - 606 tayyarenin Finlândiya semalarında yç- masını menelmek lâzımdır. Son sistem 300 - 400 avcı tayyacesi, hava dali bataryaların da yardımile bag” ben objektifleri korumakla beraber, yukarıki makandi temine kâfidir i 100 bombardıman tayYarosi de Sovyet hava üslerini bombardıman ve tahrib etmek suretile bunların işini daha ziyade kolaylaştırmaktadır. iye, kendisine yeni malzeme vermezse Böy» yetler yakında tayyare malzermelesini yenileştiremezler. Rusyanın bu sahada mahrum olduğu şeyler. İâboratyşarlar, Fabrikalar ve iptidai maddeler değil mühendisler ve mütehasmalardır, Sov- yetler, 1920 den 1936 ya kad ara endüstrisinin tekemmülü içini büyük bit gayret sarfetmişlerdi. Teknik tediik vx sıtalası mükemmel İZ enstitü ve 700,000 den fazla amele çalışmran 74 gayi fabrikası inşa etmişlerdi. EA çoliekeim miyet verilen mes tirmekti. Toupolev, li pov gibi yüksek kiymetli bazı nı ler sayesinde Sovyet harp ta;y 1936 senesinde Avrupanın, orta kiyinet- teki malzeme ile yapı hag bi tayyareciliği ile “mukayese eciğlibilirdi Fakat dahili hadissler ve idamlar bü bü- yük havacılık * büsüne rule-yetedir o | : İ birer birer ortadan kaldırmıştır İ mandanberi yaratıcı hiç bir kik yurdlarına | can vermemekt ! nek scrübe meydan! dir Sovyet tayyareciliği bugünkü görünü | süyle, her hangi garp hava ordusuyla | Boy ölçüşemez. Finlândiyaya birkaç yin sevi tayyaresi, hara dafii toplar gönder mekte istical göstermek lâzımdır. Bu tayı | yareler, Savyet tayyarelerinin akınlarına bir sed çekeceklerdir.» GÜNÜN ANSİKLOPEDİSİ) Tuna komisye Avrupa. Tuna. komisyonunun. Kalasta nması münasebetile, bu komisyonun ne olduğunu şöylece hulâsa ediyoruz: Pariste 30 mart 1058 tarihinde akdedi- len munhedede mürmsi devletler, (Türkiye, Avusturya - Macaristan, Fransa, İngilte- re, Rusya ve Sardunya) kendi mümessilie- rinden mürekkep bir muvakkat komisyon Tunanın İsakçadan itibaren aşağı kısmını seyrüsefere müsald bir va- ziyete gekirmek Üzere, icap eden temizleme ve sair fenni ameliyeleri yapmak vazife- sile tavalf etmişlerdi. Bu ameliyeler lüzum görülecek parayı temin etmek üze- re'de, mevruubahs Tuna Avrupa komisyo- huna, Sancak farkı gözetmeksizin bilâ iş- sma her gemiden tontiğtosuna göre bir resim almak salâhiyeti de verilmişti. Bu suretile teşekkül etmiş bulunan Tu- na Ayrupg komisyonu, evvelce Paris kon- feransında tesbit edilen muayyen müddet zarfında (iki sene) deruhde ettiği vazifeyi tamamile ikmal edemediğinden bu müd- detin temdidi talebinde bulunmuştu. Bu- nun üzerine 1888 ve 1871 tarihlerinde iki fa Pariste ve bir defa da Londrada ve en son 1878 de Berlinde toplanan konfe- ranslarda bu temdid talebleri ikişer ve üçer sene uratılmak suretile kabul edile- fek Tuna Avrupa komisyonunun mevcu- diyeti umumi harbe kadar İdame ettiri- miştir. Umumi harpten sonra aktedilen Versay, Sen Jermen, Triyanun ve Nöyi muahede- leri ahkâmma müsteniden tanzim kılınan bir nizamname ile, Tunanın beynelmilel rejimi ebedileştirilmiştir. Bahri Tunada işin | edir? Uimdan | aski Avrupa İ mismname ie, sai İbralle kadar olmak her iki sahilinde görülecek fe bir beymelmi 1838 mart ayı içerisinde Avust lüm şekilde tihak eden merkür muahedelere müsteniden vazulu- nan rojimi ilga ettiğini alâkadar devlet Halâ 1989 senesi bizzat kendi arazisine den geçen Elba, Öder ve Niyemen nehirtes rine mahsus beynelmilel rejimin kaldiriz çassı hususunda aldığı kararda, Renija Tuna beynindeki beynelmilel seyrümi-.e müteallik rejim! tatbik ölmek külfetinden kendisini kurtarmıştır. Bunlardan manda salık Avusturya. Devleti Tunasına şamil olmak üzere munhedelere müsteniden ko- nan askeri ve bahri bakundan takyidnt da kendiliğinden sukut etmiştir. Almanya doğrudan doğruya Tuna rejimleri ile alâ- Kadar bulunan devletlerin muvafakatlerini istihsal elniyerek kendi başına mütteham kararlarile Tunada bir kısım sorbas ve di- ğer kısmı iki beynelmilel rejime tâbi bir Vaziyet Shdas eylemiştir. İşte bu karışık vaziyeti bulunmaz bir fırsat addeden Romanya, 1936 senesinde 'Tuha rejimini tesbit eden yukarıda mez» kür nitamhâmenin tadilini ve bilhassa biklimiyetine ve iktisadi vaziyetine bida- yeti teşekkülündenberi zarar traş etmek” ten geri durmıyan eski Avrupa komlayo- nunun kaldırılmasını taleb ezlemişti m m a Yeni açılacak Halkevleri Ankara 16 (Akşam) — Halkevleri nin kuruluşunun sekizinci yıldönümüne raslayan İ9 şubat pazartesi gününü ta- kip eden ilk pazar günü bütün Halkev- lerinde merasim yapılacağını ve o gün İscağımı bildirmiştim. Haber verildiğine olan: Halkevleri; İz rinin İncesu, Kirşehirin Avanos, Koca- elinin Hendek ve Tekirdağının Malka- ra kazalarındadır. Zelzele mıntakasındaki me- murlara verilen avans Ankara 16 (Akşam) Erzincan yer sarsıntından zarar gören memur, mübtekait ve eytama, iki senede mahsubu icra edilmek üzere verilen va verilecek olan ayansların | haziran 940 dan itibaren yirmi dörtte biri kesilmek suretile mahsup olunması Maliye Vekâ- — Erzincan ve Otomobil kazasından mı öldü Karaköyde Rıhtım cadrlesinde otamoğli- le giderken Niko adında bir adamla Hati- &e isminde bir kadına çarparak ölümleri ne ve Orhan adinde bir çocuğun yaralan. masına gebebiyet vermeklean mazmun ş0- för İsanın muhakemesine dün Ikinci ağır ecza mahkemesinde bakılmıştır. Dünkü celsede müddetumumi metre süratle rek kasaya sebebiyet verdiği sabit olduğundan cezalandınıma- Anı istemiştir. m şoför iddiaya itiras oi iğini ve haditçe yaralanan Mike 15 Haticenin bakımsızlık yüzünden ve yaka dan yirmi beş gün sonra öldüklerini, öiğ- kendisinin sebebiyet vermediğini söy“ İlyerek müdafaasını hazırlaması için müh- niştir. Mahkeme bu talebi kabyl bemsetir. Hee Kayıp KÖPEK Maron renginde Basset cinsindeğ bir köpek Cihangir civarında kay. | bolmuştur. Bulanın müküfar suk” |