24 Kasım 1939 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 1

Karadenizde şiddetli fırtına devam ediyor AKŞA a — —— — —ymz Bene 22 — No, "7516 — Fisti her yerde $ kuruş —— — CUMA 24 Teşrinisani 1939 Hitler, dün askeri kumandanlarla görüştü Berlin İngiliz ablukasına mayn harbini arttırmakla mukabele edecekmiş Dün de bir Yunan vapuru, bir Fransız balıkçı, bir ingiliz mayn gemisi torpile çarparak battı Balkan bloku henüz bir hayaldir Balkan bloku fikri etrafında biraz hayal, biraz da acele vâr, Yapılması teklif veya telkin olu nan bu Balkan bloku, mevcut Balkan anlaşmasına ne ilâve edecek? Dört devleti, yani Türkiye, Yuna- nistan, Romanya ve Yugoslavyayı beş senedir birbirine bağlıyan Balkan Anlaşması, bu devlellerin Balkanlar. daki iç hudutlarını korumak için yapılmıştır. Bu hudutlardan birine Balkanlarda bir tecavüz olduğu 2 man diğerleri yardıma mecburdur, Görülüyor ki bu anlaşmanın gayesi sadece Balkanlar içinde ve Balkanlı- lar arasında sulhu ve mevcud hudut» ları muhafaza etmektir. Bilyasıta ve gok mühim bir faydası da Balkan dev lerinden her hangi birinin, dışardan gelecek bir tecavüze âlet olmasına müsaade etmemesidir... Bu -anlaşmar ya dahil dört devletten biri Balkan- Tar harici bir devlet tarafından ta- arruza uğrarsa diğerleri yardıma mecbur değildir. Fakat, Balkanlı bir devletin de vaziyetten istifadeye kal kışarak taarruza uğrayan memlekete hücum etmesi Anlaşma hükümlerini harekete getirir. Balkan Anlaşmasının ideal bir it tifak olması için eksik kalan nokta, Balkan devletlerinin, her nereden ge- lirse gelsin her türlü tecavüze karşı birbirlerine yardım etmeleridir. Bir Çok ahval ve şerait, böyle tam ve şü- mullü bir iftifakın Balkanlarda ta- hakkuk etmesine henüz müsaid ok mamışlır. Sıksık bahsi geçin yeni Balkan bloku bu noksanı mi tamamlıyacak? Muhtelif memleketlerden gelen ha berler bir araya toplanınea meydana çıkan hülâsa şudur: Balkan bloku; Türkiye, Yunanistan, Yugoslavya ve Romanyaya Bulgaristanla Macaris- tanın iltihakı ile teşkil olunacaktır. Buna İtalyanın da girmesini arzu edenler var. Bu devletler, kendi ara- larında bir bitaraflık muahedesi imza- layacaklar, yani bu devletlerden her hangi birine tecavüz “olduğu zaman diğerleri bitaraf kalmağı teahhüd edecekler, Bu fikri ileri sürenlerin maksadı > italyan matbuntımın yazdıklarına bakılırsa - herhangi bir devletin Bal. kanlara inmesine engel olmaktır. İtalya, bizzat bu teşekküle girmek is- tediğine göre şimdilik Balkanlarda bir taarruza niyeti olmadığı anlaşılı- yor. Onun bütün güyesi, bu aralık, $u büyük badireyi atlatıncaya kadar Balkanlara kimsenin saldırmamasını temin etmektir, Almanya da Balkan- larda bu bitaraf birliğin olmasına taraftardır. Bilhassa bu birliğin, İtal yanın başlığı altında. teşekkül etme- 8ini özlediği için onun da Balkanlara inmek istemediği aşikârdır. Esasen böyle geniş” ve tehlikeli bir harekete bugünkü sıkışık vaziyeti müsaid ol- madığı gibi Polonya taksiminden son Ta «Şarka doğru nüfuz: politikasın- dan vazgeçmeye mecbur kalmıştır. Necmeddin Sadak (Devamı 4 üncü sahifede) Paris 24 — Berlinden bildirildiğine göre B. Hitlerdün Alman kuman- danlarını davet ederek kendileri ile müşaverede bulunmuştur. Bu konferans esnasında B. Hitler kumandanlara müstakbel harekâf hakkında direktifler vermiş olduğu tahmin ediliyor, Pariş - Solr gazetesinin Zürihten vukubulan istihbaratına göre dün- kü konferansta Alman Başkuman- danı general Von Brauşiç hazır bu- Yunmamıştır. Bu, generalin gözden düştüğüne bir işaret sayılıyor. Amsterdam 23 — Muhtelif menba- lardan gelen haberler harbin şiddetli bir safhaya girmek üzere olduğunu göstermektedir. Mayn harbine karşı İngiltere ve Fransanın aldıkları ted- birler Almanyada büyük hiddet uyan dırmıştır. Berlinden gelen haberler Amanyanın mukabil tedbirler alacar ğını bildirmektedir. Bu tedbirlerin mahiyeti malüm olmamakla beraber harbin şiddetleneceği muhakkaktır. Bazı gazeteler garp cephesinde de faaliyete geçileceğini tahmin ediyor. Jar. İki gündenberi Almanların topçu ateşini şiddetlendirmeleri ve Fransız cephesini beş kilometre geriye kadar ateş altına almaları bununla alâka dar addedilmektedir. Amsterdam 23 (A.A) Niuwe Rolterdamsehe gazetesinin Berlin muhabiri dün akşam verilen resmi Alman beyanatında Almanyanın ab- luka hakkındaki Franz - İngiliz tedbirlerine mayn harbini şiddetlen- dirmekle mukabele ödeceği bildirildi. ğini haber vermektedir, Bir Yunan vapuru battı Londra 23 — 4600 tonluk Helena adındaki Yunan vapuru bir torpile çarparak batmıştır. Mürettebatın- dan 24 erkek ve bir kadın kurtani- mıştır. Londra 23 (A.A) — cenubu şatki > sâhllleri - açıklarında bir mayne çarpmış olan bir Fransis balıkçı . gemisinin 9 kişiden ibaret olan mürettöbatının akibetinden en- dişe edilmektedir. Londra 23 (A.A) — Amirallığın bir tebliğine göre, İngiliz mayn gemisi Aragonite dür bir mayna çarparak batmıştır.. Dört bahriyeli yaralanmiış- tır. (Devamı 4 üncü sahifede) İngilterenin 24 saat zarfında 9 Alman *.. .. tayyaresi düşürüldü Fransızlar yalnız bir avcı tayyaresi kaybettiler Ingiliz tayyareleri Hamburg, Düseldorf, Bremen, Stütgart üzerinde uçtular Londra 23 — Son 24 taat zarfın. da 9 Alman tayyaresi düşürülmüş“ tür, Bunların üçü İngilterede, altı Fransadadır. Dün akşam Şetland adaları üzerinde 6 Alman tayyaresi uçmuştu. Bunlardan biri tayyare topları ateşile; İkisi avcı tayyareleri tarafından düşürülmüştür, Fransada düşürülen Alman tayya- relerine gelince, ikisini İngiliz tayya- releri hava muharebesile düşürmüş- lerdir, Fransız avc: tayyareleri 2 tay- yare düşürmüşlerdir. Bunlardan bi- ri Dornier, diğeri Messerschmldttir. Beşinci Alman tayyaresi tayyare mü» dafaa topları ateşile denize düşürül müş, “altıncısı yine tayyare topları ateşile Belçikada karaya #nmeğe mecbur edilmiştir. (Devam: 7 nci sahifede) Rumen kabinesi değişti İstifa, Alman - Rumen ticaret müzakerelerinde çıkan müşküllerden: ileri geldi Bükreş 23 — Başvekli General Argetolanu bugün Kabinenin istifa sını Krala vermiş, Krai istifayı kabul etmiştir. Kral eski Başvekil B, Tata- resko'yu davetle yeni Kabineyi teşkile memur etmiştir. Tataresko derhal €ski Adliye Nazırı İamadin, eski Ma- liye Nazırı Konâtanlinesko ve eski Hariciye Nazırı Galenko ile görüş- müştür, B. Tataresko 934 den 937 senesine kadar Başvekâlette bulunmuştu, bun- dan sonra Romanyanın Paris büyük elçiliğine tayin edilmişti. Hükuk fa- kültesi mezunu olan B. Tataresko tahsilini Pariste yapmıştır, Kabine neden istifa etti Londra 23 — Bükreşten bildirildi. ğine göre Argetolanu Kabinesinin is- tifasına mili İktisad Nazırı B. Bojolu- nun çekilmesi sebeb olmuştur. Nazı- — Devamı ikinci sahifeğe — NDillkmtle Kulağımız ve dilimiz alışmasın! Türk vatandaşı nişan takmıyor. Türk vütandaşı «paşa» sıfatını kul lanmıyor. Bunlar, bizim «imtiyaz dleyhinde bir millet olduğumuzu gös- teren nişanelerdir. Türk hükümet. adamlarına sekse lâns» denmesini, üslübumuza uyma yan lizumsuz bir nezaket bulmamız icap eder. Başkaları kullanıyor diye yavaş yavaş kulağımız, sonra da dili- miz ve kalemimiz alışmasın. Münih suikasdi münase- betile yakalananların muhakemesine yakında başlanacak Telefon: Başmuharrir: 20665 — Yazı işleri: 20765 — İdare: 20881 — Müdür: 20497 Son dakika Sovyet ordusu terhis olunuyor Paris 23 — Moskovadan bildiriliyor: Sovyet hükümeti Polonya harbi münâsebetile silâh altına aldığı kuvvetleri terhis etmeğe başlamıştır. Mi W müdafaa komiseri mareşal Voroşilof sulh zamanı kadrosuna avdet edildi. ğini söylemiştir. Yalnız bazı mütehassısların ezcümle şoförlerle elektrikçi. lerin terhisleri daha yavaş olacaktır, Moskova şimdiden eski çehresini ai maktadır, Ortalıkta taksiler görülmeğe başlamıştır. z Finlândiya Sovyet taleplerini kabul etmiyor Fin Başvekili, müstahkem erazi terkini, memleketin istiklâlini ve bitaraflığını muhil addediyor Paris 24 — Helsinakiden bildirildiğine göre Finlândiya Başvekili B. Kajan der dün bir içtimada irad ettiği nutukta, Pinlândiyanın Çarlık ve Sovyet Rus- yasile münasebetlerinin tarihçesini yapmış, Sovyetlerin milletlerin mukadde- ratlarını bizzat tayin etmeleri hakkını kabul ettiklerini hatırlattıktan sonra Finlândiya bütün komşularile sulbperverane münasöbetler idame etmek ar- zusunda bulunduğunu söylemiştir. B. Kajander Almânyanın Finlândiyaya istiklâl muharebesinde gösterdiği maddi, sonradan garp devletlerile Amerikanın gösterdikleri mali yardımları kaydetmiş ve sözünü Sovyet taleblerine götürmüştür. > Finlândiya Başvekiline göre Leningradı ancâk Almanya, tehdid edebilir. Fa- kat Sovyet - Alman itilâfı bu tehlikeyi börtaraf ettiği gibi Finlândiyanın da Finlândiya körfezine tamamile hâkim bulunması, böyle birşeye inikân bıraka- maz, Finlândiya, bütün hüsnüniyetine rağmen Sovyet taleblerini kabul ede mez. Zira mühim tahkimatı ihtiva eden bir mıntakanın ecnebi bir devlete ter- ki, Pinlândiyanın hem istiklâlini, hem bitaraflığını muhildir, Türkiyenin Fransaya ihracatı kolaylaştırılacak Fransız ticaret ateşesi, Ticaret Vekili İle dün uzun bir mülâkat yaptı Paris 24 — Ankaradan bildirildiğine göre Fransız sefarethanesi ticaret ata» şesi B, Lorden, dün Türkiye Ticaret Vekilini ziyaret ederek uzun bir mülâkaf | yapmıştır. Bu mülâkat esnasında Fransa tarafından Türk mahsullerinin satın alınması teferrüatı ve Türk mallarının Fransaya kolaylıkla ithali için imkân dairesinde idari formalitelerin basitleştirilmesi meselesi görüşülmüştür. Mütte- fiklerin iktisadi ve ticari sahada Türkiye ile teşriki mesai etmeleri için çok genig imkânlar vardır. Taymis ağzina mayn attılar Londra 23 — Bir Alman tayyaresi Taymis nehri ağzına yaklaşarak pa- raşütle maynler atmıştır. Bundan evvel'de bazı tayyarelerin bu suretle İn- giliz sahilleri yakınlarına paraşüt vâsıtasile torpil attıkları tahokkuk et | miştir. Bu torpiller tahtelbahirlerin ve torpil gemilerinin maynlerinden da- ha hafiftir, göl 1Sorbon üniversitesi B, Fuat Köprülüye doktorluk kürkü verdi) — Gazeteler — O gül endam bir al şale bürünsün yürüsün, Ucu kültür gibi ardınca sürünsün yürüsün!...