16 Kasım 1939 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 2

AKŞAM Dün Geceki ve Bu Sahahki Elaberler Son dakika Finlandiyanın vaziyeti ihtilâf halledilse bile silâhlı bitaraflığa devam edecek Heelsinki 16 — F yet tayyaresinin düşürü lândiya üzerinde Sovyet tayyareleri uçtuğu ve bir Sov- ğü doğru değildir. Finlândiya heyeti dün Moskov&- dan Helsirkiye gelmiştir. Heyeti rolsi müzakerenin inkıtaa uğramadığını, Sa- dece tehir edildiğini söylemiştir. Finlândiyanın mali bükimdan silâhlı bitaraflığa uzun müddet devam ede- miyeceğ ası doğru görülmüyor. Bu inkü ihtilâf halledilse bile Finlândiya harbin devamı müddetince silâhlı bitaraflığa devam edecektir. Avrupada borcu en az memleket olduğundan 1 Üyesi buna müsaittir. Yalnız istihkâmlarını bi- tirdikten sonra askerin bir kısmını terhis edecektir. Avustralya Başvekilinin bir nutku Londra 16 — Londrada bulunan Avustralya Başvekili B. Menzes bir nutuk söyliyerek demiştir ki Jadı. Biz henüz harbe bö dık, tarzda bir sulhü kabul edemeyiz.» Imanya on haftalık harpten sonra sulh aramağı baş- hazırlıkla meşgulüz. Almanyarın istediği Japonyanın Çindeki faaliyeti Londra 16 — Japonlar dün Şantung sahilinde Pokoi'ye asker çıkarmışlar- dır. Askerler dahile doğru ilerliyorlar. Bu suretle vk bütün Çin sahillerini kontrolu altına almaktadır. Çekoslovakyada yeni hadiseler Prağda çarpışmalar oldu, bir çok yaralı var Prag 16 — 28 teşrinlevvel nümayişi esnasında yaralanıp iki gün evvel ölen bir talebenin cenaze merasimi münasebetile büyük tezahüratta bulunulmuştur. Polis nümayişçileri dağılmak istemiş, bu yüzden hâdiseler olmuştur. Birçok yaralı vardır. Hukuk fakültesi mahallesi, süngülü Alman askeri tarafından muhafaza edilmektedir. Bratislava 16 — Münih sulkasdı münasebetile Slovakyada Gestapo birçok tevkifler yapmıştır. Tevkif edilenler bilhassa Avusturya kraliyet taraftarları- dır. Prag 16 — Cek talebe meçhul asker abidesi önünde toplanarak «Hürriyet, hürriyet!» diye bağırmıştır. Alman askerleri Çek talebesini dağıtmıştır. Hükü- met reisi Haha mevkuf bulunuyor. Almanya kendisinin azlini ve şi şiddetli Al- mani dostu faşistlerin iş buşına getirilmesi düşüryiyor. .Romanya, Italyaya hububat satıyor Roma 16 — İtalya ile Romanya arasında yapılan bir anlaşma mucibince Romanya İtslyaya 100 bin ton hububat satacaktır. Türkiye ve Bulgaristanın terhis kararı Roma 16 — Sofyada cıkan Slovo gazetesi Türkiye ve Bulgaristanın silâh ak tina çağırdıkları ihtiyat kıtastı terhis etmeğe kurar vermelerinden bahisle yaz- dığı bir makalede diyor Ki: «Verilen karar iki memleketin sulh arzusunu ve “Balkânların harp sahası olmasını istemediklerini göstermektedir.» Ticari müzakereler İsveç - Alman müzakeresi akim kaldı Paris 16 — Stokholmdan alnan haberlere göre İsveç ile Almanya arasın- 'dnki ticari müzakereler, Aimanların kabul edilemiyecek şartlar ileri sürmeleri yüzünden akim kalmıştır. Alman heyetinin bir kısmı Berline dönmüştür. Bir kısmı hareket etmek üzeredir, Paris 16 — Bir Rumen ticaret heyeti dün Kahireye vasıl olmuştur. Heyet yarın (bugün) Mısırla ticari müzakerelere başlıyacaktır. Avam kamarasında bugün beyanatta bulunulacak Londra 16 — Maliye Nazırı Si: John Simon, hasta olan başvekilin yerine bugün Avam kamarasında siyasi vaziyet hakkında beyanatia bulunacktır. Roma radyosunda Yunanistan için neşriyat Roma 16 — Roma radyosunda dün Yunanistan için neşriyat yapılmıştır. Propaganda Nazırı Paolini bir nutuk söylemiş ve iki memleket arasındaki dost- Tuktan bahsetmiştir. Yunanistarın Roma sefiri de bir nutuk söylemiştir. Finlândiya milli müdafaa - istikrazı yaptı Helsinki 15 (A.A) — Mili Müda- fas için çıkarılan elli milyon marklık istikraz tahvilleri tayin edilen müd- detten çok evvel satılmıştır. Mini Mü- 'dafaa için satılan tahvillerin ve top- anan ianenin şimdiye kadar yüz milyon Finlândiya markına baliğ ol duğu zannedilmektedir. | Bazı şayiaların hilâfına olarak Fin maurahihaslarının avdeti halkın mâ- meviyatı üzerinde müessir olmamıştır. Halk sükünet ve eniniyetle neticeyi | beklemektedir. Hükümet merkezin den tahliye edilen bir çök kimsler âvdet etmekte iseler de hükümet İ i : » ğa iğ az iİ ağ dönmeğe davet eylemektedir. İsveçte endişe Stokholm 15 (A.A.) — Sövyetlerle Finlândiyalılar arasındaki müzekere- lerin inkıtan uğraması İsveç efkârı umumiyesini endişeye düşürmekte- dir, İsveç efkârı umumiyesi, Finlân- diya körfezinde Rusların üssübahri tesis etmelerinin oİsveçin emniyeti için dajmi bir tehlike teşkil edeceği mutaleasındadır. İsveç efkârı umumiyesinde uyânan endişenin ikinci bir âmili de şimal Okyanusunda daimi surette buzlar- dan âzüde olan limanının kendisine terkedilmesini Norveçten istemesidir. Hacıbayram istasyonunda bir çarpışma oldu 15 vagon devrilerek parça- landı nüfusça zayiat yok Samsun 15 (Akşam) — Marşandiz treni din Hacıbayramda yanlış ma- kas açılmasından (istasyonda bulu- nan yagonlara çarpmıştır. On beş va- gon devrilerek (o parçalanmıştır. Bu yüzden posta trenleri aktarma sure- tile ve beş saat rötarla hareket et- mişlerdir. Nüfusca zaylat yoktur. Mareşal Fevzi Çakmak Ankaraya gitti Şehrimizde bulunan Genel kurmay başki reşal Fevzi Çakmak dün- kü trenle Ankaraya gitmiştir. Sihhiye Vekili B. Hulüsi Alataş da ayni trenle Ankaraya gitmiştir. Maliye Vekili an gitti Maliye Vekili B. Fuad Ağralı dün akşam Haydarpaşadan kalkan eks. presle Ankaraya hareket etmiştir Vali ve Belediye reisinin Bükreş seyahati Bükreş 15 Romanya Hariciye Nazırı, İstanbul Vali ve Belediye reisi B. Lütfi Kırdarı kabul etmiştir. Bük- reş Belediyesi tarafından B. Lütfi Kırdarın şerefine bir ziyafet verilmiş- tir. Vali pazartesi günü dönecektir. Yunan vapurları- . : nın yeni seferleri Pire ile İzmir, İstanbul, Karadeniz arasında işliyecekler Atina 15 (A.A.) — Yunanistan, ye- ni deniz seferleri ihdas etmeğe karsr vermiştir. Bu seferler, bilhassa ayda iki defa olmak üzere Pire, İzmir, İs- tanbul ve Karadeniz imanları ufasın- da icra edilecektir. Bu seferlerin Bren- dizi ve Triyesteye kadar temdid edi!- mesi muhtemeldir, Almanyanın Çeklere teklifleri Almanya ile birlikte hareket şartile müsaadatta * bulunacak Bratislava 15 (A.A.) — (Havas) iyi haber alan Prag mahfillerinde söy- lendiğine göre Almanya Pragda bulü- nan Çek liderlerinin Fransa ve İngil- teredeki Çeklerin faaliyetini tasvip et- memelerini ve müttefiklerle çarpıs- mak üzere sembolik küçük bir ordu vü- cuüde getirmeğe hazir bulunduklarını beyan etmelerini arzu eylemektedir. Buna mukabil Almanya Südet mın takasında hudutta tashihat yapmağı, Teschen arazisini Çekoslovakyaya ia- de etmegi ve protektora statüsünü tam bir mubtariyet esası dahilinde tadi! et- meği teklif etmektedir. Almanyada yeni elbise vesikaları Berlin 15 (AA) — (D.N.B) sjansı bildiriyor: Bugün meriyet mevkiine giren Alman elbise vesika- ları, yeni bir şekildedir. Bu vesikalar, yalnız palto, meslek kıyafetleri, ayak- kapları, ve gelin çeyizlerine mahsus- tur. Alelâde bonoların yerine kaim olan bu vesikalar, erkekler, kadınlar erkek ve kız çocuklarla 2 ve 3 yaşın- daki küçük çocuklar için ayrı ayrı #ekillerdedir. Yeni doğmuş olan kü- çükler için elbise vesikası yoktur, Suriye Reisicümhuruluğu hakkında bir şayia Kahire 15 (A.A) D.N.B) ajansı bildiriyor: Suriye mahfillerin- de dolaşan şayialara göre, Saidi Ute- be Eleyyüp, yakında Suriye Cümhur- relsliğine intihap olunacaktır. İngiliz parlâmentosunun iç- tima devresi bitiyor Londra 15 (AA.) — Şimdiki par- lâmento içtima devresinin 23 teşrini- sanide nihayet bulacağı bildirilmek- tedir. Yeni içtima devresi teşrinisani. nin 28 inci salı günü açılacaktır, Venezuellâda göl ortasın- . daki bir ada yanıyor Sathı petrol tabakasile örtülü olar göl de alev deryası halinde Marakaybo 15 (A.A.) — (Venezuel- ! lâ) Marakaybo gölü üzerinde kâln Gunilla Kolonisinde bir yangın çik- mış ve büyüyerek bir âfet halini al mıştır. Yangın, bu küçük şehirdeki bir barda, bir gazolin lâmbasının patlamasından çıkmıştır. “Şehirde ikamet edenlerin çoğu, Civardaki petrol madenlerinde çalısan işçiler- dir, Az zaman sonra bütün koloni alevler içinde kalmıştır, Yüzlerce ki şi ölmüştür. Ölülerin sayısı 500 veya 1000 olduğu söyleniyor. Yangın çik- tığı esnada, kolonide üç binden fazla | erkek, kadın ve çocuk vomdı, Bura- dan kırk fersah uzakta bulunan v&- ka mahalline, derhal sallarla İtfaiye ve tahlisiye gönderilmiştir. Sathı ka- İ 1000 kişinin öldüğü tahmin ediliyor hn bir petrol takabasile örlülü olan Marakaybö gölü bir alev deryası ha- lindedir. Gölün kenarında bulunan takriben 300 kulübe de öerhal yan- mıştır, Ateş, korkunç bir süratle bü- yümektedir. Ada ile sahil arasında mevcut bir köprü keza ateşin tehdidi altındadır. Bu köprü yandığı takdir- de, son kurtarma ümidleri de mah- volacaklır. Henüz yanmayan tökri- ben iki bin kişi ancak bu köprü sa- yesinde kurtahlabilecektir. Birçok kişi ateşten kaçmak için, kendilerini alevler içindeki göle atmışlardır. Gölün henüz ateş sirayet elmiyen bir noktasından, iki yüz kişi küçük bir vapurla kurtarılmıştır. Yangın söndürmek için yapılacak her teşeb- büs beyhudedir, Fransa, harbin her nesilde tekrar baş göstermesine mani olmak İstiyor Fransız maliye nazırı Londra radyo- sunda mühim bir nutuk söyledi Londra 15 — Fransız Maliye Nazını e söylediği bir nutukta demiş- tir ki; <İşte bunun içindir ki yıllardan- beri kudretli bir tayyare ve tank or- * dusu vücuda getirilmesi lüzumundan bâhsettiğimi ksydediyorum. İki sene evvel Almanyadan döndüğüm zaman vatandaşlarıma şöyle demiştim: Ace- le ediniz ve silâhlanmız, daha şimdi- den kanlı olmıyan bir harbe girmiş | bulunuyoruz, Şimdi harp halindeyiz ve size şüy- le diyorum: Düşmanımız müthiştir. Hararetli hazırlıklar yapıyor, İstifa- de etmesini bilirsek, zaman bizimle müttefiktir. Alman milletine zorla tahmil edği- len fedakârlıktan üstün bir fedakâr. ığa katlanmamız lâzımdır. Düşma- nımız bizim kendisi kadar fedakârlık yapamıyacağımıza kanidir. Fakat al- danıyor. İngilterede geçirdiğim kısa bir müddet zarfında gördüklerim bende ehemmiyetli intiba hasıl etmiş- tir. İngiliz milleti galip gelmek ve hakiki bir barış elde etmek için müt- tehit bir surette azmetmiştir. En- düstri istihsalini arttırmak için ha raretle çalışıyoruz. Fransız milletine gelince, sekiz nü- fustan bir nüfus silâh altındadır. Kadınlar fabrikada ve tarlada erke- ğin yerine kaim olmuştur, Hemen bütün atlara ve kamyonlara el-kon- muştur. Ekseriya bir köyde bir tek at kalmıştır ve münâvebe ile kulla- rılmaktadır. Kadın kocasının yerine sapan sürüyor ve hepsi bu kadar da değil. Bazı vilâyetlerde kadın ve ço- cuklar tamamen tahliye edilmiştir. 220 bin nüfuslu Strasburg bomboştur. Memleketin maruz kaldığı ekono- mik darbeyi herkes kahramanca kar- şılamıştır. İşçimiz 60 saat çalışıyör. Yiyecek maddelerinin tahdidi de baş- Jamış bulunuyor ve haftada iki gün sığır eti yoktur. Fransız milleti bu fedakârlıklırn yalnız cesaretle kabul etmekle kal- mamış, ayni zamanda bütün zorluk- Jara rağmen mali kalkınmada devam etmekle bulunmuştur. Fransada bugün altın ve döviz mev- cudu harbin bidayetindekinden da- ha fazladır. Fransız milleti harbin her nesilde tekrar baş göstermesine mâni olmağa azmetmiş bulunmaktadır.» Paris 15 (A-A.) — Maliye Nazırı 'B. Reynaud Londradan avdet elmiştir. Bir Alman denizaltı gemisi batırılmış Gemi kaplanı bir Norveç şilebinden tehdidle erzak alırken İngiliz Lizbon 15 — Norveç şilebi Jenny'nin kaptanı, vapurunu yolda bir Alman tahtelbahirinin durdurarak torpille mek tehdidile kendisinden erzak al- dığını söylemiştir. Tehdid karşısında Norveç vapuru kaptanı, Alman tah- telbahirine patates, balık, şeker ve ekmek verirken İngiliz harb gemileri ansızın meydana çıkmışlar ve Alman tahtelbahirini bombardıman etmiş- lerdir. Tahtelbahir derhal denize dal- mışsa Gn biraz sönra Norveçliler de- nizin sathmda yağ lekesi gördükle- rinden battığına hükmetmişlerdir. Almanlar bir Finlândiya vapurunu Zzaptettiler Helsingfors 15 (A.A.) — Bir Alman harp gemisi Aland adaları civarın- harp gemileri yetişti da, İngiltereye gitmekte olan «Yessiex ismindeki Fin vapurunda araşlırma- lar yapmıştır. <Yessle Hamburg li- manına götürülmüştür. Londra 15 (A.A.) — Harbiye Ne zırı, ticaret vapurlarının kafile hâ- linde seyahat sistemi hakkındaki tenkitlere cevap vererek, şimdiye ka- dar bu suretle seyahat eden 3 bin 70 vapurdan yalnız yedisinin battığını bildirmiştir, i Sahil gemisinde infilâk Lonâra 15 (A.A) — 764 tonluk Woodtowen sahil gemisi, sahrımıcın- da vukua gelen infilâk neticesinde batmıştır. 12 kişilik tayfasından yalnız dör- dü kurtarılmıştır. i