17 Eylül 1939 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 4

“Varşova önünde kanlı muharebeler Alman tebliği Alman kıtaatının yeniden ilerlediğini bildiriyor Polonya tebliğlerine göre şimaldeki Polonya orduları . Poznan gurupu ile birleşmiştir Varşova 16 (A.A.) — Varşova mü. &aiaa kumandanlığının tebliği; 4 Garp mıntakasında, düşman top- çusu oldukça uzun menzilli ateş aç- mış ve ateşi ayni zamanda şehrin « öinerkez kısmına da tevcih eylemiştir. Wola'da düşman kıtaları geri püskür- tülmüştür. Almanlar, bir tank kay- betmiş ve ağır zaylata uğratılmıştır. Şark mınakasında, Alman hava kuvvetleri, faal keşif uçuşları yap- mıştır, Polonya kıtaları bir hücum yapmış ve biri yarbay olmak üzere düşmandan yüz esir almıştır. Lublin civarı 16 (A.A) — Alman ordularının Polonyanın cenubu şarki- sinden ve şimali şarkisinden yaptığı geniş çemberleme hareketinin inki- şafı, bir tevakkuf devresi geçirmekte- dir. Motörlü kıtaların ilerleyişleri, şimdi Polonya kıtalarının şiddetli mukavemeti ile karşılaşmaktadır. Cenupta Alman ileri hareketi, Vis- tülün ayaklarından Tanew kenarında durmuştur. Lwow müdatileri, şehrin kenarında bir motörlü Alman kolu- nun kücumunu geri püskürttükten sonra, Lwow'un garbinde cenuba doğ» Tu yürüyen Alman kıtalarına cenah- tan faal surette müdahale etmekte- dir. Przemysl'in uzun zaman muka- vemeti, bu mıntakada Alman müna- kalâtını mühim surette fenalaştır. mıştır, Şimalde, Alman taarruzu Bug'u geçmeğe muvaffak olmuş ise de, Var. şova önünde, eraziyi karış karış mü- dafaa eden müteaddid Polonya kıta» larının mukavemetine uğramış bu- lunmaktadır. Bozulmuş olan ve çamurlu bulu- nan yollar, motörlü kıtaların süratli inkişaflarını geciktirmektedir. Zürih 16 (AA) Varşovadaki Polonya radyosu, saat 20,45 de yap- tığı neşriyatta, Varşovanın bugün bü- tün gün bombardıman edilmiş oldu. Zunu bildirmiştir. Şehre iki yüz ka- dar bomba düşmüş, ezcümle Protestan kilisesi ile Letonya elçiliği binasi ha- rap olmuştur. İnsan zayiatı çok faz- ladır, İki gece yatakhanesi ile müte- addid hastanelere de bomba isabeti olmuştur. Zaleşczyki, Polonya - Romanya hududu: 16 (A.A.) — Havas muha- biri bildiriyor: Buraya gelen haberlere göre, Ş$i- maldeki Polonya orduları grupu, Poznan grupu ile tam bir irtibat ha- linde hareket etmektedir. Bütün a5- keri merkezler de Başkumandanlıkla irtibatlarını muhafaza eylemektedir. Varşova, Lwow, Baranowicze ve Vilno radyoları durmadan çalışmakta ve telsiz telgraf mesajları yazmakta- dır, Lwow mıntakasında yerleşmiş bu- Yunan Polonya hükümeti, muntazam Kurye servisi de dahil olmak üzere muhtelif teknik vasıtalarla, gerek Başkumandanlıkla, gerek muhtelif mukavemet merkezleri ile irtibat ha» Hindedir, Alman haberlerinin aksine olarak, Romanya hududunda pek az miktar. da Polonya ricali toplanmış bulun. maktadır, Wilnonun bombardımanında ğ ölenler çok * Varşa 16 (A.A.) — Polonya rad- yosu şu haberi vermektedir; «Dün saat 16 da 18 tayyare Vilno'yu bom- bardıman! etmiştir. Tayyareler şeh- tin merkezine takriben 200 bomba atmışlardır. Hasarat mühimdir. Si- vü halk, kadınlar ve çocuklar ara. sında bir çok ölü ve yaralı vardır. Facia kurbanlarının miktarı o kadar çoktur ki henüz kati bir rakam tesbit &imek imkânı hasıl olamamıştır.» », Gdynia ve Hel'de Leh mukavemeti 4 Varşova 16 — Pat ajansının telsiz. İ dün gece saat 23 de neşrettiği tab- liğe göre, Polonya hava kuvvetleri <müteâddid Alman askeri hedeflerini müessir surette bombalamıştır. Blalystöck ve Rezse istikametin- deki düşman hareketi buradaki Po- lonya kıtalarının ee mukaveme- tile Varşova sipan müdafaa hare- keti şayanı memnuniyet bir surette devam etmekte ve hükümet merkezi- nin şimali şarkisinden yapılan hü- cumlar kırılmak! Güynia ve m şiddetli mukavemetlerine devani elmöktedir. Lowiez ve Krerniewice mıntakasın- da kuvvetli muharebeler olmakta ve Polonyalılar Almanlara mühim zayiat verdirmektedir. Alman tebliği Berlin 16 (A.A.) Alman Başku- mandanlığının tebliği: Alman ordusunun cenub grupu, cenuptaki Polonya ordusunun dağı nik aksamını dün de takib etmiştir. Lwow kapılarında, Tanewo üz€ rinde Biljor yakınında iki taraf ara- sında muharebe devam etmektedir. Alman kıtaatı Przemysl'i işgal et- miştir, Şarkta, motörlü Alman kuvvetleri Wlodzimie'ye varmıştır. Kutno civa- rımdaki Polonya kuvvetlerini ihata eden Alman kıtaatı takviye olun- muş ve çember daraltılmıştır. Varşovanın cenubu şarkisinde düş- manın bir çıkış hareketi akim bırak- tırıldıktan sonra Alman kıtaatı düş- mandan bir çok esir ve 26 top almış- tır. Diğer taraftan Almanlar Blalis- tok'u işgal eylemişlerdir. Brest - Bitovsk kalesinin zaptı için muharebe devam etmektedir. Hava kuvvetlerimiz, düşmanın cepheye nakliyat yapmasına mani olmuştur. Garp cephesinde, Sarrebruck civa- rında düşmanın topçu faaliyeti kay- dedilmiştir. Düşmanın öncüleri ağır zayiatla tardedilmiştir. Alman toprak- larına hava hücumları olmamıştır. Polonyada Alman iş bürolari Berlin 16 (AA) — D.N. B. bildi. Triyor: Alman kıtalarının Polonyaya giri- şini müteakib, hemen derhal işgal altında bulunan Polonya erazisinde otuzdan fazla iş bürosu tesis edilmiş- tir. Bu bürolar, işçileri toplamışlar ve tamir işleri için askeri makamla- rın emrine vermişlerdir. Diğer taraftan, her sene Almanya- ya gelen, fakat bu sene Polonya hü- kümeti tarafından Almanyaya git- mekten menedilen Polonyalı ziraat amelesinin toplanması için de tedbir- ler alınmıştır. Bu amele, rekolteyi depolara idhal işine yardım için AL manyaya gönderilecektir. Eski Kayserin torunu cephede öldü msterdam 16 (A.A.) — Eski Kaise- et ettiği Door şehrinden bil- ğine güre, sabık hükümdarin yeğenlerinden iki .Prusya prensi Polonya cephesinin en tehlikeli nok- talarına gönderilmiştir. Kalserin di- ger bir yeğeni de mareşal Göringin kumandası altında bulunan hava kuvvetleri erkânı harbiye heyeti em- rine verilmiştir. Londra 16 — Berlinden bildirildi- ğine güre, Kalserin torunu 24 yaşında prens Oskar Polonya cephesinde va- zile esnasında ölmüştür, Almanların zayiatı 100,000 Londra 16 — Paristen buraya ge- len haberlere göre, Almanların şim- diye kadar Polonyadaki zayiatının miktari ölü ve yaralı olmak üzere mekte ve hayatlarını feda ederek tay- yarelerini Alman tayyarelerine çarp- tırmaktadırlar, a acisi da harekete geçiyor ? (Baştarafı 1 nci sahifede) Romanya ile Macaristan arasında- ki ekalliyet davasının, tam Alman or- dularının Polonyada muvaffakiyet kazandıkları iddia olunduğu bir zâ- manda, yeniden ortaya atılması tesa- düle bağlı birşey değildir. Bir hesaba dayanması daha çok akla yakındır. Macaristanın, tek başına ve sirf ken- di hesabına Romanya ile şu aralık Mesele çıkarmak istidadını göster mesi mantığa pek sığmıyacağı için insanda harbin ikinci bir safhası açıl- mak üzere olduğu hissi kendiliğinden hasıl oluyor. Öyle sanılır ki, eğer Po- lonya kısa zamanda tamamen İsti- lâya uğrar ve bertaraf edilirse bazı bitaraflıkların üç dört haftadan faz- la sürmediğine ve harbin başka cep- helerde başka tezahürler gösterdiği- ne şahit olabiliriz. Bütün bunlar şimdilik bir takım tahminlerden ibarettir. Fakat, hiç umulmıyan harbin birdenbire haki- | kat olması gibi, inkişaf tarzı ve süratli neticeleri de bir çok siyasi ve askeri faraziyeleri şaşırtmıştır. Harbin müs- takbel şeklinde âmil olacak bazı mü- him noktalar hâlâ birer istifham işa- reti halinde olmakla berâber hadise- lerden çıkan tek müsbet netice şudur; Hiç bir suretle nikbinliğe kapılma- mak, uyanık olmakta devam etmel Macaristanda beliren tema Almanya hesabına olup olmadığını, ve bu temayülün Romanya ve Yugos- Isvyada husule getireceği akisleri bek- Byelim; Necmeddin Sadak İngilterede süt bol Alman radyosunun verdiği haber tekzip ediliyor Londra 16 (A.A,) — Alman radyo- Su geçende Londralıların süt bulama- dıklarını haber vermekte idi, Londra gazetelerinin ilân sahife lerinde bu iddianın cevabını bulmak kabildir. Bu sahifelerde çıkan bir ilânda, ev kadınlarına ailelerinin her ferdi için bir pint süt alabilecekleri haber verlimektedir. İlânda, süt stok- ları mevcud olduğu ve İlerisi için dü. şünmeğe mahal olmadığı ilâve edil- mektedir, Günde adam başına bir pint sütün sulh zamanında bile İn- gilterede istihlâk edilen miktarın iki mislini teşkil ettiği bu münasebetle hatırlatılmaktadır, Amerika deniz sigorta kum- panyalari İtalyan vapurlarıni sigorta ediyor Nevyork 16 (A.A.) — Amerika de- niz sigortaları kumpanyaları, İtalyan gemileri tarafından naklolunan yük- leri harp tehlikelerine kârşı sigorta etmeğe muvafakat etmişlerdir. Ha- tırlardadır ki, bu kumpanyalar, geçen ay içinde İtalyan ve Alman gemile- rindeki hamuleleri sigorta etmiyor- lardı. Bundan başka harp tehlikeleri- ne karşı sigorta ücreti Cenubi Ame- rikaya yük götüren gemiler için yüz- de 0'25 ve Kanada için yüzde 0,50 ola- İ rak tesbit edilmiştir. Diğer gemiler için gerek Cenubi Amerikaya gitsin, gerek Kanadaya gitsin, tarife yüzde 0,50 dir, Almanlar hâriç olmak üzere diğer muharip devletler gemileri için prim, yüzde 1 dolar olarak tesbit olunmuş. tur, ——mmm—— — TİYATROLAR RAŞİD RİZA — ERTUĞRUL SADİ TEK — Bu gece Tepebaşında — Donanma gecesi ... EGE TİYATROSU — Nureddin Gençdur ve arkadaşları — Gündüz Üsküdar İnşirah bahçesinde — İki süngü arasında — Gece Yenişehiş Cümhuriyet bahçesinde Kokain « Esrar, Hudutlar tehlikede... (SİLAH BAŞINA) MİREİLLE BALİN ERİCE VON STROHEİM Pek yakında SÜMER sinemasında | lometrelik bütün amm di "ransızl ar legirlec müdafilerile ç çarpışıyor. Alman kıtaları terkettikleri köy ve kasabaları tahrip ederek çekiliyorlar (Baştarafı 1 inci sahifede) Paris 16 (A.A) — Erkânıharbiyenin tebliği: Gece, cephenin muhtelif nok- talarında faaliyet görülmüştür. Düş- man, en ziyade Saarbrucken'in cenu- bunda topçu faaliyeti göstermiştir. Moselle'in şarkında kıtaatımız, birçok noktalarda ilerlemişlerdir. Vadinin cenub mıntakasında Sied'de düşma- nın kuvvetli mukabil taarruzları mu- vaffakıyetle püskürtülmüştür. Paris 16 (A.A.) — Havas bildiri- yor: Selâhiyettar askeri mahfillerde bu sabah tebarüz ettirildiğine göre, bütün garb cephesi boyunca, Alman arazisinde çarpışmalar vukua gelmek- tedir. Çarpışmalar, artık iki ordu nun birbirine giriştiği muharebeler halini almıştır. Dün ve bu gece, Fransız Kıtalarile Slegirled omüdafilerinin karşı karşı. ya çarpıştıkları Ren'den Mozel'e Ka» dar uzanan cephenin birçok noktala- rında faaliyetli geçmiştir. Almanlar, müteaddid mukabil taar- ruzlar yapmaktadır. Bu mukabil taa rTuzlardan en mühimlerinden bi Sarrebruck'a bükim bulunan ârızalı yayla üzerinde, diğer biri de Fransız- gal ettikleri mevzilere karşı yazılmış- tır. Bu mukabil taarruzlar, Fr kıtaları tarafından daha başlangıçta tevkif edilmiştir. Nicd'in aşağı vadisinde yapılmakta olan muharebe, bu ırmağın sağ sahi- linde, küçük ırmakçıklar serpili yay» ladang eçerek vukua gelmektedir, Bu yaylanın şark tarafı, Sarre vadisine tam surette hâkimdir, buradan top- çu kuvvetleri, yalnız Sarrelouis şeh- rini değil fakat bütün Sarre vadisini ve ırmağın öbür tarafında esas Sieg- fried hattının kazematlarını tâbiyele. rini ihtiva eden tepeleri dövebilir. Düşmanın en büyük menfaati, pek tabii olarak Fransız kıtaları bu yay- lanın şark tarafımı tutmadan bu min- takadaki Fransız ileri hareketini dur- ! durmaktı. Bu sebepten dolayıdır ki Almanlar muazzam vasıtaları hare- kete geçirmişler fakat buna rağmen | mukabil taarruzlarında muvaffak ola. mamışlardır. Dün akşamki Fransız tebliğinin tefsiri Paris 16 (A.A.) — Havas, bu ak- şamki Fransız tebliğini şu suretle tefsir etmektedir: Fransız kıtalarının Slegirled hattı üzerinde daha kuvvetli tazyiki, Al- man istihkâmlarının müdafilerini ileri mevzilerini muhafaza için git- tikçe daha ziyade fazlalaşan gâyret- ler sarfına icbar etmektedir, Alman- Jar, ihtiyatları çağırmağa mecbur kal. muşlardır. Alman kumandanlığı, Fran- sız hududu ile esas Slegiried hatlı arasındaki araziyi faal surette mü- dafaaya karar vermiş gibidir. Bir ta- raftan Ren'den Mozel'e kadar elli ki- cephede iki taraf topçusu durmadan faaliyette bulu- nurken, iki ordunun ileti unsurları da teması muhafaza eylemekledir. Maamafih bugün her hangi bir büyük hareket vukua gelmemiş, yâ- hut vukua gelmiş bulunsa da resmi tebliğe girmemiştir. Almanlar, Fran- $ız kıtalarının bazı hâkim mevzilere veyahut cenahlara doğru İlerlemesi Üzerine tutmak imkânı kalmıyan yer- leri terke mecbur kalmıştır. Alman. lar, bu suretle bazı köyleri de bırak- muşlar, fakat evler ve mahzenler Fransızlara sığınak teşkil elmesin diye köyleri baştan başa tahrip eyle- mişlerdir. Almanların mukabil taarruzları Paris 16 (A.A.) — Almanlar tara- fından tatbik edilen mukabil taarruz usulü, Fransızların Siegtried hattın- da yaptıkları tazyikin gittikçe tehli- keli bir şekil aldığını göstermektedir. Havas ajansı tarafından neşredi- len yarı resmi bir notada Almanların Fransiz ileri hareketini durdurmak için Fransız ordusunun gerilerini top ateşi ullına almakla iktifa etme- diklerini ve Fransızları işgal ettikleri mevzilerden Otardetmek maksadile mütemadiyen mukabil tanrruzlarda bulundukları kaydedilmektedir. Fransız gazetelerinin mütalâaları Paris 16 — Fransız gazeteleri Po- lonyanım vâziyetinden bahsederek Al manların burada çok ilerlemekle be- raber cephe gerisini temizlemesi ve sükün tesis etmesi uzun süreceğini Ü rlâar, Gazeteler diyorlar ki «Polanyanın kâmilen işgal edildiğini #arzetsek bile gene Almanyanın vazi- yeti müşküldür. Çünkü Almanya umumi harpte bütün Polonyayı, Uk- raynayı, Romanyayı, Belçikayı, şi- mali Fransayı işgal etmişti, O zaman müttefikleri de vardı, Buna rağmen mağlüb oldu. Bugün vaziyeti o zama- na nisbetle daha fena ÖLÜM Eski ve maruf sporcularımızdan Kemal Rıfat, Meliha Rıfat Kalpakçıoğlunun ve Mediha Oker'in babaları, Zafer torpldosu İkinci kaplanı Nami Oker'in Kayın babası sabık Üsküdar Belediye müdürü ve şehir meclisi âzası, sabık Şarki Karahisar va- lisi Rıfat Kalpakçıoğlu dün kanser hasta- lığından vefat etmiştir. Genazesi, VT eylül pazar günü öğleyin Çamlıca Altunizade Yeniyoldaki evinde kaldırılarak o Karacaahmed O mezarlığına defnedilecektir, Memlekete büyük hizmet- ler yapmış olan merhuma Allahın rahms- tin! diler, ailesi erkâruna taziyelerimizi sa- mark 16 Eylül 1939 ESHAM ve TAHVİLÂT Cümhuriyet Merkez Bankası PARA ve ÇEKLER 02.— Londra 1 Sterlin yi New-York 100 Dolar 180.3475 Paris 100 Frank Müâno 100 Liret Cenevre 100 İsviçre #r. Amsterdam 100 Florin Berlin 100 Rayşmark Brükasl 100 Belga Atina 100 Drahmi Botya 100 Leva Prağ 109 Çokoslorak Kr Madrid 100 Pezeta Varşova 100 Zloti Budapeşte 100 Pengo Bükreş 100 Le7 Belgrad 100 Dinar Yokohama 100 Yen Stokholm 100 İsveç Pr, Moskova 100 Ruble Hudutlar tehlikede... (SİLÂH BAŞINA) Oyniyanlar: MİREİLLE BALİN ERİCK VON STROHEİM Pek yakında SÜMER sinemasında Buğün TAKSİM sinemasında a KR ALI ABDÜLVEHABIN ve LEYLÂ MURAD'ın: YAŞASIN AŞK Türkçe sözlü Arapça şarkılı filmi Bugün saat 11 de ve 1 de tenzilâtlı halk matineleri, Bugün SAKARYA sinemasında ATEŞ ÇEMBERİ NANCY CAROLL « HENRY FONDA tarafından Fransızca sözlü film Bugün saat 11 ve 1 de tenzilâtı matineler RADYO MUHAREBELERİ SİMONE SİMON Fransızca sözlü bir komedi