13 Eylül 1939 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 2
Son dakika Polonyalılar dün akşam Lodz'u geri aldılar Alman tayyareleri mühim zayiat verdiğinden hava faaliyeti azaldı Londra 13 — Poznania'daki Polonya kuvvetleri Lodz şehrini dün akşam geri almışlardır. Pomoje'den çekilen Polonya kuvvetleri kuvvayi külliye ile bir. leşmişlerdir. , Almanlar Polonya cephesinde birçok tayyare kaybetmişlerdir. için hava faaliyeti azalmıştır. Londra 13 — Moskovadan verilen haberlere göre şimaldeki Alman kıta- ları benzinsiz kalmıştır. Varşovada Polonyalıların mukabil taarruzları Almanların zayiatı 15 bini buldu Bal 13 — Berlinden Basler Nahrichten gazetesine bildirildiğine göre Al manlar Varşova önünde mühim zaylala uğramışlardır. Cephe gerisinde ya- pılan çete harbi Almanları müşkül vaziyete sokmaktadır. Varşova 13 — Dün bütün cephelerde nisbeten sükün vardı. Varşovadaki Polonya kıtaatı, tanıkların himayesinde Almanlara bazı taarruzlar yapmışlar ve muvaffakıyetli neticeler elde etmişlerdir. Alman tayyareleri mareşal Pilsudski'nin eski ikametgâhı olan ve bugün müze olarak kullarılan Belveder sarayını bombardıman etmişlerdir, Saray ha- sara uğramıştır. Londra 12 — Hollanda gazetelerine göre Polonyada Almanların zayiatı 15 bine baliğ olmaktadır. Almanların zayiatı Doktorlar ve hastabakıcılar kâfi gelmiyor Zürih 13 (A.A) — Emin bir membadan bildirildiğine göre Almanlar Po- lonyada ağır zayiata uğramışlardır. Zayiat mikdarı, neşredilen rakamların fevkindedir. Ölülerin ve yaralıların mikdarı askeri makamlar tarafından neşredilen rakamların o kadar üstündedir ki doktorlar ve hastabakıcılar kâfi gelmediği için yaralılar bakımsızlık yüzünden ölmektedir. & Polonyalı €sirlerin nisbeten az mikdarda olması Polonya ordusunun ne kadar büyük ir şiddetle mukavemet ettiğini göstermektedir. Viyanadaki hastanelerle mek- tepler espheden gelen askerlerle doludur. Neşredilen resmi bir Alman tebliğinde bu vaziyete karşı bir tedbir olmak üzere kura efradının muayyen tarihlerinin ileri alındığı bildirilmektedir. Bunun Yüksek harp meclisinin toplantıları Paris 13 — Dün Fransala yapılan yüksek harp meclisi toplantısı ikinei içtimadır. Geçen hafta Fransız başkumandanı general Gamelin, İngiliz baş- kumandanı İronside, iki taraf hava kuvvetleri kumandanlarının iştirakile bir toplantı yapılmıştır. B. Chamberlain bugün beyanatta bulunacak Londra 13 — Başvekil B. Chamberlain'in bugün Avam kamarasında be- yanatta bulunması muhtemeldir. Başvekil harp vaziyetini izah edecektir. e ği .|s . : . . Bir ingiliz şilebi torpillendi Nevyork 13 (A.A) — Calir Logle ismindeki İngiliz şilebi İrlanda sahille- ri açığında Lorpillenerek obalmıştır. Şilebin mürettebatı «Americanc Lipper> ismindeki Amerikan vapuru tarafından kurtarılmıştır. Vapur, şilebin müret- tebatını kurtarmak için geriye dönerek 150 mil uzunluğunda bir mesafe katetmek mecburiyetinde kalmıştır. Balık yerine muz! nyan Veli limanındaki balıkçıların garip avı Vigo 12 (A.A.) — Fastan Almanya- ya muz nakleden bir Alman ticaret gemisi, takip edildiğini anlıyarak müz- ları denize atmış ve Vigoya iltica et- miştir. O civarda birçok balıkçı gemileri ağ- larını atmış bulunmakta idi, Balıkçı- lar denizden bir miktar balıkla bera- ber birçok ta muz çıkarmışlardır. Muz- lar, henüz iyi bir halde bulunmakta idi. Vigo çarşısında balıkçılar kadar halk da bu garip avı hayretle karşıla- muşlardır, İngilterenin harp kaçaği listesi “ İngiltere hükümeti © tarafından harp kaçağı ilân edilen maddeleri muhtevi liste, İstanbul İngiliz baş konsolosluğundan" ticaret o odasına gönderilmiştir. Serbes Alman gençleri Harpten Hitleri ve nazileri mesul tutuyorlar Londra 12 (A.A.) — İngiliz sulh gençler birliğine serbes Alman genç- liğinden geleni bir mesajda şimdiki harpten Hitler ve naziler mesul tu- tulmakta ve Polonyanın uğradığı te cavüz takbih edilmektedir. Mesajda bu harbin Alman milleti. nin arzusuna ve menfaatlerine mu- halif olduğu ve Alman milletinin buna muhalefet edeceği kaydolun. maktadır, Bundan başka Almanyadaki serbes ve siyasi teşekküllerin uğradığı taki- bat ve binlercesi tecemmü kampla. rında hapsedilen veya kurşuna dizi len azaya yapılan zulüm Kâydedik dikten sonra bütün serbes Alman mek ve hakiki Almanyanın sulhu lehinde İngilterenin yanında çalışa rak öleceği ilâve olunmaktadır, Giri sü Ticaret Vekilinin tebliği İngiltereye mal gönderecek tüccarlar konsolosluktan menşe şahadetnamesi alacaklar Ankara 12 (A.A) — Ticaret Vekâletinden: 1 — Bundan böyle Fransa ve Polonya ha- Fiç olmak üzere her hangi bir Avrupa mem- leketinden İngiltereye sevkedilen eşya, İn- gilir konsolosluk makamları tarafından ve- rilecek bir «menşe ve menfaat şehadetna - mes» ni haiz bulunmadıkça İngiltereye it- hal edilemiyeceği slikadar makamlar tara- fından bildirilmiştir. 3 — İngiltereye mal göndermek istiyen ihracatçıların kendilerine bu şehadetname sistemi hakkında etraflı malümat verecek olan en yakın İngiliz konsolosluğuna müra- caat etmeleri tavsiye ölunür. Adliye Vekili şehrimizde Ankara 12 (Telefonla) — Adliye Vekili B, Fethi Okyar bü akşamki ekspresle İstanbula hareket etti, Kanadanın harp tahsisatı Parlâmento 100 milyon do- larlık sermaye kabul etti Ottava 12 — Kanada âyan meclisi 3i mart 940 tarihine kadar harp tah- sisatı olarak 100 milyon dolarlık bir sermaye kabul etmiştir. Bu para is- tikraz yoluyla temin edilecektir. Azadan birinin Avrupaya asker gönderilmemesi (Ohakkındaki tadil teklifi 16 reye karşı 151 reyle kabul edilmiştir. İngiltere kralının bir mesajı Zondra 12 — İngiltere Kralı İngi- liz ticaret ve balıkçı filolarına bir me- $aj göndererek bunlara teveccüh eden vazifeden bahsetmiştir. İki filo na- mına Krala cevap verlimiş, gösterilen emniyete lâyık olmağa çalışacakları bildirilmiştir. Finlândiyanın tedbirleri Helsinki 12 (A.A.) — Pinlândiya matbuatının neşriyatma göre, geçen- lerde terhis edilen kara ve hava kuv- vetleri tekrar silâh altına çağrılmış- tır. Bundan başka diğer bir takım ih- tiyatlar da filonun hususi talimle- rinde bulunmak üzere davet edilmiş- tir. Alman polis müdürü değiştirildi Berlin 12 — Alman polis müdürü Himmler Dahiliye Nazır muavini ta- yin edilmiştir. Nazi polis teşkilâtına 17 ile 23 yaş arasında gençler âlım- yor ve bu teşkilât takviye ediliyor, Dün trenle İtayadan bir mikdar eşya geldi İtalyadan beklenen ticari hamule, harp çıktıktan sonra ilk defa olarak dün trenle şehrimize gelmiştir, İkin- ci parti de bugün limanımıza gelme. si mukarrer olan İtalyan bandıralı Capo Arma vapuru ile beklenmekte. dir. Fransız menşeli mallar 2/7005 numaralı kararnamenin ikinci maddesi mucibince Fransız menşeli bütün eşyanın Pliring yolu ile memlekete ithal edilebileceği dün gümrükler başmüdürlüğüne tebliğ edilmiştir. Yeni imzalanan Türk. Fransız tlcaret anlaşması hakkında henüz hiçbir iş'ar vaki olmamıştır, Modern İngiliz tayyareleri Fransaya geldi londra 12 (A.A) — Röyterin Pa risteki muhabiri bildiriyor: İngiliz kıtaatının Fransaya çıkma- sı çok gizli bir şekilde ve sükünetle cereyan etmiştir. Bununla beraber iyi malümat alanı mahfillerde mühim miktarda İngilin tayyarecilerinin modem tayyarelerle Yransaya geldiği ve kıtaatın da çık” makta olduğu bilinmekte idi, 1914 de olduğu gibi vagonlar dot su İngiliz askeri Fransadan geçmelik ğa köyler halkı bunları alkışlamap. koşmaktadır. Parti srupunda Hariciye Vekili siyasi ahval etrafında beyanatta bulundu Umumi heyet hükümetin aldığı siyasi ve tedafüi tedbirleri tasvib etti Ankara 12 (A.A.) — Bugünkü grup içtimaının bildiriği: Cümhuriyet Halk Partisi Büyük Millet Meclisi grupu bugün (12/9/939) öğleden sonra rels vekili Hasan Saka- nın reisliğinde toplandı. İlk söz alan Hariciye Vekili Şükrü Saracoğlu Meclisin tatil mebdeinden- beri cereyan eden siyasi ahval ve va- kıalar üzerinde ve bugünkü siyasi me- sailin her safhası hakkında uzun izahat ve beyanatta bulundu. Birçok hatipler ayni mevzular üzerinde fikir ve mütalâa beyan etmişler ve hükü- metten birçok noktalar hakkında sualler sormuşlardır. Bu suallere Hariciye Vekili ve diğer alâkadar vekillerimiz cevap vermişler. dir, Umumi heyet memleketin müda- faa ve emniyeti için olan kararları ve siyasi tedbirleri memnuniyete şayan görmüş ve hükümetle grup arasında tam bir tesanüd olduğu bir daha te- zahür etmiştir. Hükümetin izahatı müttefikan grupça tâsvip olunduktan sonra saat 18,45 te celseye nihayet verilmiştir. Slovaklar harbetmek istemiyorlar Almanların cepheye gönderdikleri bir Slovak alayı isyan etti Bratislava 12 (A.A.) — Harp başla- dıktan sonra Almanlarla Slovaklar arasında sık sık çıkan hâdiseler gittik- çe artmaktadır. Bu hâdiseler Alman- yanın yaptığı istilâ ve ilhaklardan harpte istifade edeceğine zarar gör- düğüne delli addedilmektedir. 4 eylülde cepheye gönderilen bir Slovak alayı isyan etmiş, alayın zabi- tan ve efradı Polonyalılara karşı harp etmekten imtina etmişlerdir. Bu ala- yın silâhları alınmış ve efrad Bratis- Java kışlasında hapsedilmiştir. Geçen pazar günü Slovakyanın hü- kümet merkezine bağlı bulunan Ad- racis kasabasında ciddi karışıklıklar olmuş ve Sioraklar: «Almanlar ve' onların Führer'leri için harp etmekliğimize bir sebep yok- tur.» diye bağırmışlardır. Nümayi; ler Alman Belediye dairesinin öni den bağırarak geçmeğe devam etmiş- Amerikada bitaraflık kanununun tadili Efkârı umumiye İngiltere ve Fransaya yardım edilmesini istiyor Vaşington 12 — Amerikada bita- raflık kanununun tadili fikri kuvvet bulmaktadır. Parlâmentoda büyük bir ekseriyetin buna taraftar olacağı anlaşılmaktadır. Maamafih infirad siyasetine taraflar ekalliyetin müza- kereleri uzamaması için ihtiyatlı ha- reket ediliyor. Kanada harbe girelidenberi İngil. tere ve Fransaya, hattâ dolayısile si- lâh ve mühimmat satmak kabil ola- mamaktadır. Halbuki efkârı umumi!- ye bu yardımı istiyor. Salâhiyettar mahafil, B. Roosevelt'in infiradei lara karşı mücadele için çok iyi vazi- yette bulunduğu sğtaYa mütaleasındadir. Fransa - nsa - Italya Petit Parisien gazetesi ne diyor? Roma 12 — Paristen gelen haber- lere göre Petit Parisien gazetesi Fransız :- İtalyan münasebetlerin- den bahsederken «Başvekil B. Dala- dler'nin mecliste B, Mussolininin sulh mesalsinden sitayişle bahsetmesi İtal- yan Başvekâlet mahafilinde çok iyi tesir yapmış ve iki hükümet arasın- da iyi bir hava uyandırmıştır» de miştir, Roma radyosu bugünkü neşriya- tında bundan bahsetmiştir. 'a o Üniversiteye kayid İ Üntversite kayıt ve kabul muame- lelerine 15 eylülde, Ikmal imtihanla. rına, 25 eylülde başlanması kararlaş- tarılmıştır, lerdir. Bu hâdiseyi müteakip bir bas- kın yapılmış ve Alman makamları bir. çok kişileri tevkif etanişlerdir. Bir hâdise, vaziyeti ve hakiki ma- hiyetini tenvir etmektedir: Alman topçularının Slovak tayya- relerini düşman zannederek yarılıp Üzerlerine ateş edebilecekleri bahane. sile Slovak askeri tayyarelerinin uç- ması menedilmiştir. Hakikatte ise, bu tedbir, birçok Slovak tayyarelerinin uçuşlardan İstifade ederek kaçtıkları için ittihaz edilmiştir. Slovak askeri tayyare teşkilâtının şefi miralay Ambrus istifa ederek giz- Mice Sloyakyadan çıkmıştır. Macaristana kaçan Slovaklar; Amsterdam 12 (A.A) — Het Volk gazetesinin muhabirine göre, Maca. ristana geçen Slovak firarilerinin adedi şimdi 10 bine baliğ olmakta dır. | Almanya - Macaristan Almanlar Diyetle vize ettirmeden Macaristana giremiyecekler Budapeşte 12 (AA) — Macar tel- graf ajansının verdiği bir habere gö- re Almanya ile Macaristan arasında seyahat eden Almanlar, bundan son- ra pasaportlarım vize ettirmek mec- buriyetinde kalacaklardır. Şimdiye kadar Alman ve Macar tobaasında bulunanlar için böyle bir mecburiyet yoktu. Letonyada 3 sınıf silâh altına alındı Riga 12 (A.A:) — Üç ihtiyat sınıf, kısmen silâh altına alınmıştır, Silâh altıma alınanlar, bilhassa ihtisas as- kerleriğir. Bulgaristanda Tren seferleri azatıldı, kuzu kesilmiyecek Sofya 12 — Bulgaristan zahire, mensucat maddelerinin- ihracını ya- sak ettikten sonra yeni bazı tedbirler almıştır. Bu cümleden olarak, kömür- den tasarruf için, tren seferleri zal- tılmıştir. Benzin sarfiyatı yarı yarıya indirilmiştir. Otomobiller yalnız res- mi mühim işlerde kullamlacaktır. Haftada iki gün et yenmiyecektir. Kuzu ve 1,5 yaşına gelmeden dana kesilmesi yasak edilmiştir. Buğday unu çavdarla karıştırılarak ekmek yapılacaktır. Bulgaristandaki Almanlar Sofya iZ (AA.) — Bulgaristanda ikamet eden Almanlar Almanya ta. rafından silâh altına çağrılmamış- tır, Bilâkis Bulgaristandaki Alman mekteplerinde çalışan ve mezunen Almanyada bulunan profesörler va. zifeleri başına dönmüşlerdir.
