21 Ağustos 1939 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 4

“Beynelmilel vaziyet dolayisile bütün dünya piyasaları zayif olmakta berdevamdır © Ortalık gene karıştı. Karışıksız bir man zaten yoktu amma umumi si- di vaziyetin daha fazla vahimleşti. işaret etmek için bu tabiri kulla. Hafta zarfında gelen ecnebi d ve iktisadi gazetelerden ve rad- işittiğimiz havadislerden edindi” iş intiba budur. Ne oluyor? Frenklerin Pormme de eorde dedikleri şuriş ve niza sebö- nin hâlen Dântzig meselesi teşkil de herkes müttefiktir, fakat herkes de biliyor ki bu hakiki bir se- değti, yalnız bir niza vesilesidir ve mihver devletlerinin birkaç seneden- icraat ile müterafik metalip liste- inin arkası kesilmemiştir. İşte gim- de yüksek perdeden Lehistan kori- ından bahsedilmeğe başlandı. Ha- disler doğru ise, Lehistana karşı ce- da harekete geçilmek üzere Alman orduları tahşid Ktedir, Şimdiye kadar Dantzig ihtilâfına istemiyen İtalya da, işe z01- rükleniyor gibi görünmektedir. zarfında, çoktanberi sesi işi- en Milletler Cemiyetinin Dantzig 5 B. Burkhardt'ın sırf kendi bbüsü şahsisile icra eylediği bildi- Alman devlet reisi ile mülâkatı- büyük bir ehemmiyet atfolunmak- . B. Burkhardt mahrem raporu- İngiltere Hariciye Nazırı lord Ha- 'a tevdi etmiş; bunun mündere- undan Fransa, Lehistan ve İsveç ümetleri de haberdar edilmiş, fa- t matbuata hiçbir şey aksettirilme- kanı miş imiş. Bu mülâkatı ve raporu sensatlon tavsif eden ecnebi gazeteleri, B. khardt'ın bu teşebbüsünde hiç e tarafından bir vazife ile tavzif edilmediğinde ve bu vazifeyi kendi ne vermiş olduğunda ısrar edi- Amerika Birleşik devletleri hükü- 3 , Japonya ile olan ticaret muahe- esini feshettikten sonra, Amerikadan ponyaya tayyare ve harp Jevazımatı yatına ambargo koymağa karar nişti. Bu hususta fikir ve mütalâ- müracaat edilen Japonya Hari- Nezaretinin salâhiyettar bir mü- ili şu cevabi vermiş: «— Amerikanın bu kararı hem ik- di bakımdan, hem de hukuki ei- etten doğru değildir. Bir kere her se- ne bize bir buçuk milyon ton kadar ırda demir gönderiyorlardı; bunun ından mahrum kalacaklar; sonra go, Amerikanın Bitaraflık ks- nuna muhalif bir hareket olur; çün rü bu, bizim Çin devletile hali harpte duğumuzu kabul etmek demektir.» Yani Japonya, Çin ile harp halinde il imiş! — Bu da devletler umumi hukuku cil- lerinden biri. Almanyada eskidenberi müesses bü- Yahudi bankalarından Men- ohn ve şürekâsı, birkaç sene ev- i tatili faaliyete icbar edildikten merkezini Amsterdafha nakli ile inkişaf etmeğe başlamıştı. Mall yemler: Avrupa siyasi ahvali do- yısile, Aemrika da dahi!, bütün dün- y amları zayıf olmakta berdevam- ir. Ne sermayedarlar, ne de küçük sarruf sahipleri hiçbir işe atılmağı edemiyorlar. Stock Exchange- devlet rantlarının gene cüzi bir gerilemesi hoşnudsuzluğu tev- di ediyor. Memleketimizde esham ve tahvilât vaziyeti © Ankara borsasında faaliyet azdır. lan muamelât, devlet harici ve hili esham alışverişlerine inhisar et. mekte, maamafih bu kâğıtlar daima İstekli bulunmaktadır. . piyasasında da Ankara fi- en dalma birer ikişer kuruş (bu fark nakliye masarifinden iddir) muamele cereyan et- .Cloture fiatleri berveçhi âtidir: yaşa buçuk faizli Türk borcu İkramiyeli Ergani 19,32 lira, Bıvas - Erzurum birinci 19,86 lira, Sıvas - Brurum Giğer tertipler 19,95 Bra, 1938 senesi yüzde beş faizli hazine Endüstriyel kâğıtlar; Aslan Çimento 8,55 (10 kuruş teref. fü), Umum sigorta 11,50 lira, İttihadı milli 17,50 Hira, Terkos 5,25 lira, Üskü, dar - Kadıköy Su şirketi 2,35 lira, Bo- monti 9,40 lira, İttihad değirmenei- Hk 12,70 lira, Şark değirmenellik 0,76 Hra, Telefon 10,75 lira, Şirketi Hayri- ye 21 lira, İstanbul Yün, Pamuk ve sa- ire 60 Ilra, Şark Ecza deposu 2,80 H- ra, Omnlum 0,85 lira, Serbes piyasada Türk altını hafif suretle geriledi. Son muamele fati 1429 kuruştur. Mısır Kredi Fonsiye flatleri geçen haftaki gibidir. 1903 tertibi 108 lira, 1911 tertibi 101,50 Vira, Piyasa vaziyeti Bir hafta zarfında piyasaya ne kadar mal geldi? Son hafta işinde piyasaya 5115 ton buğda, 103 ton arpa, 125 ton mısır, 10$ ton çavdar, 133 ton tiftik ve 256 ton ya- pağı gelmiştir. Buğday piyasasında bu Binin hiç bir tehavvül kaydedilmemiştir. Beri buğdaylırm Almanyadan taltp varsa du verilen flat idaresiz olduğundan iş yapılamamaktadır. Arpa — Son günlerde Almanyadan 'Türk arpalarına hsraretli siparişler gel- miş ve Bamsun, Bandırma, Mersine ehemmiyetli aataşlar yapıldığı haber alın- Mmıştar, Anadolunun bazi kısımlarında ax - pa mahsul çok bozuk ve noksan oldu- Bundan bu bölgelerde bulunan dayar sa- hipleri kışlık ihtiyacını temin maksadile daha şimdiden yüksek flatler Ve müba- yaata başlamşılardır. Susam — Piya bir karardadır. Ban spekülâtörlerin, piyasadan mal satın al- mak istediği ve noksan fint teklif ettiği göze çarpmaktadır. Antalya, Alanya, Mersin, Finike ve Fethiye gibi susum is- tiheni edilen başlıca yerlerde henüz alivre satışlar başlamamıştır. Tiftik — Bu haftaki tiftik harekâtı, yalnız Alman alıcılarına inhisar etiniştir. Yaz tatil münasebetile İngiliz alıcıları, söyizei vaziyetini muhafaza etmişlerdir. Bon bir hafta içinde piyasada 1050 balya tfük satılmıştır. Cumartesi sabahı isli ayrıca 60 bin kilo yapağı, yerli fabrikalar tarafındansatın alınmıştır. Yapağı — Piyasada sürekli ve istekli #aişlar olmuştur. Balışların büyük bir kıs- mı, Almanya hesabınadır. Yerli fabrikalar da mal almışlardır. Piyasa sağlam olarak kapanmıştır. İstanbulda bu hafta muh- telif cinsten olmak üzere 2850 balya ya- pağı satıldıştır. Keçi kılı — Almanyadan son günlerde talep artınşıtır. Bu yüzden flatler yük- selmiştir. Halen kırkım malları 55, 56, ta- bak 22, 73 kuruşutr. Fındık piyasası düşük Hariçten, fındık üzrine yeni talepler gelmemesi Üzerine fiatlerde düşüklük var- dır. Bir kaç ay ewvel, 47 kuruştan veri- len fındığın kilosu, 37 kuruşa düşmüştür. Bu sene, fındık mahsulünün yüzde yüz fazla olması da, bu düşüklükte âmil ola- rak gösterilmektedir. Almanyadan gelen permiler Evvelki gün Alman permi dairesinden ban tacirlerine eylül teslimi gar- tile zahire ve İptida! maddeler hakkında permiler gelmiştir. SUADİYE PLÂJI Otelimizde istirahatte bulunan bayan SAFİYE, kemençeci Aleko, piyanist Yorgo'dan mürekkep bir saz heyeti ile > ağustos salı ve 26 ağustos cumarte- iki konser verecektir. a Anadolu cihet! hslkı için bir fırsat. TİYATROLAR: #GE TİYATROSU temsilleri Nureddin Gençdür ve arkadaşları 21 ağus- tos pazartesi Akşamı Bakırköy Sakızağacı Me tiyatrosunda RDÜĞÜM Miçe Pençef varyetesi * ” RAŞİD RIZA, E. SADİ TEK TİYATROSU Bu akşam Tepebaşı Bahçesinde SAÇLARINDAN UTAN Vodril 4 perde. Yarın akşam ayni temsil Suadiye «Şenyol» sahnesinde tekrar edilecektir. Sofyadaki yasi, NE tafsilâtı Iktisadi ve mali hafta Rumen kuryesinin siyasi valizi nasıl çalındı? Çantayı çalan şahıs Rumen kuryesi gibi gri renk elbise giymiş ve kendisine benzer bir şahısmış Zabıtanın taharriyatına rağmen hırsız bulunamadı Rumen kuryesinin içinden diplematik valirinin çalındığı ve intihar ettiği 1004 numarah otomoblii Sofya 19 (Hususi muhabirimiz — İki gün evvel Sofyada çok mühim bir diplomasi hâdisesi oldu. Ajanslar bunu telgraf haberi olarak bildirmişlerdi. Şimdi tahkikata geçi- lerek hâdise ile alâkalı olanların İs- tievabına başlandığından (tafsilâtile bildiriyorum, Hâdisenin mahiyeti şu- dur; Cuma günü akşamı sant 7 radde- lerinde Sofyanın Romanya sefaretha- nesinden telefonla «Orlov most» caddesindeki garajdan bir taksi oto- mobili istenmiştir. Bunun üzerine orada bekilyen 1004 numaralı ve $0- för Nikola Tsvetkoy Nikolov'un idare- sinde bulunan taksi derhal Rumen elçiliği binasına gelmiştir. Elçilikten bir memurun bineceği ve biraz bek- lemesi şoföre söylenmiş ve sonra, vi- çilik binasından gri rengi yazlık el- bise giymiş, şapkasız, kumral saçlı genç bir zat, elinde küçük bir valiz ile çıkarak otomobile binmiş, şoföre, kendisini Slavyanska Beseda oteline götürmesini emretmiş. Bu zat, Ru- men sefarethanesinin siyasi kurleri yüzbaşı Paulitsu idi. Şoföre kendisini götürmesini söyledigi otel de Sofya askeri klübünün karşısında ve ora- daki karakolun civarında idi. Akşam saat 7 buçukta taksi Slav- yanska Beseda otelinin önünde Cur- muş, Pawlitsu çantasını şoförün ya- nına bırakarak ve kendisini biraz beklemesini söyllyerek arabadan in- miş, otele girmiştir. Şoför otelin dışında caddede müş- teriyi beklemeğe koyulmuş, Kur. rierin maksadı, bir gece kalmış ol duğu otelin parasını ödemekti, İki üç dakika geçmemiştir ki, otelden çı- karak tekrar taksiye dönmüş, içeri ye girerek, çantasını yerinde görme- yince tepesi atmış, benzi sapsarı ke- silmiş ve heyecan ve telâşla soföre Fransızca: «— Çantayı ne yaptın, nereye koy- dun yer onu bana demiş, Fakat ş0- för Nikola Tsvetkor Fransızca bil mediği için Rumen kuriyesine bir takım işaretlerle cevap vermeğe (8- Uşmış, nihayet taksinin etrafını halk sarmış; halkın arasından Fran. sıcza bilen biri çıkarak tercümanlık da bulunmuşsa da şolör hep, Rumen kuriyesine: — Otele girdiğinden 2-3 dakika sonra çantayı kendiniz aldınız...» di- ye ısrar ediyormuş, Nihayet Rumen elçiliği kuriyesi telâş ve endişe için- de otelin telefonile, alelâcele Rumen elçisi B. Pilotiye çantanın çalındığı. nı bildirmiş. Bunun üzerine hareke- te gelen Sofyanım Romanya sefiri B. Filoti, Rumen askeri ataşesi B. Budiş ve kuriye yüzbaşı Paulitsu ile beraber derhal o civardaki karakola giderek hâdiseyi bildirmişler, çalınan çantanın bulunmasını istemişlerdir. Buradan hâdise, Sofyanın polis mü- dürü miralay Pantev'e ve emniyeti umumiye şefi İv. Vlaynov'a bildiril. miştir, Derhal, otelin etraf: ve bütün ma halle, sivil ve resmi polis kuvretleri- le ihata ödilerek abluka altına alın. mış, mağazalar, dükkânlar, evler aranmağa başlanmış, ayni zamanda Sofyanın dahilinde ve haricinde bü- tün yol ağızları tutulmuş, gelen, ge- çenler, taksiler yoklanmağa başlan. mıştır. Diğer yandan Sofyanın Rumen se- firi, askeri ataşesi kurleri telâş ve endişeden yerinde duramıyarak der- hal elçilik otomobille polis müdür- lüğüne doğru yollanmışlar. Fakat Mariya Luiza caddesi ağında bir polis müfrezesi tarafından otomobil durdurulmuş; sefir, ataşemiliter olo- mobilden inerek hüviyetlerini bildir- dikleri sırada, elçilik otomobilinin içinden silâh sesi duyulmuş. Hemen otomobilin yanına koşan Rumsn s€- firi, ataşesi ve polisler Rumen kuri. esinin başı kanlar içerisinde otomo- bii içinde sırtüstü yere yuvarlanmış olduğunu ve ağır bir surette yaralı bulunan kurlenin elindeki tabanca- sından hâlâ dumanlar çıkmakta ol duğunu görmüşlerdir. Biraz sonra Klementina hastanesine (kaldırılan kurienin yanına Sofya polis müdürü Pantev gelmiş. Fakat cevap veremi- yecek, bitkin bir halde olan yaralı- nın ağzından yaralandığı ve kurşu- nun kafa kemiğini zedeliyerek geçtiği cihetle söyleyemiyecek bir vaziyette bulunduğu ve can çekişmekte oldü- Bu görülmüştür. Şoförün isticvabı Tevkif edilen 100$ numaralı tak- sinin şoförü Isticvabında şöyle demiş- tir: «— Garaj telefonunun zili çalmış- tı, Rumen sefarethanesinden bir tak- sinin istendiği anlaşılması üzerine sıra benim olduğu için hemen tak- simle Şipka sokağında 80 numarada- ki Rumen - sefarethanesine gittim. Sefarethaneden bir elçilik memuru- nun istasyona gideceği bildirildi. Rümen elçiliği her zaman bizim ga- rajdan taksi istiyordu. Bundan ev- vel de birkaç defa Rumen sefaretha- nesi tarafından çağrılmışlım. Elçi- Mikten çikan gri renk elbiseli memur taksime bindi. Beni alâkadar etme- diği Için ona dikkatli bakmamıştım. Memur, yalnız bir kelime ile $lav- yanska Beseda oteli dediği için onu orada indirdim, Fakat eminim Xi, otel önünde beklerken tekrar gele- rek çantayı taksimden o, aldı. Başka bir benzerinin taksiye gelerek çanta- Polisce yapılan tahkikata nazaran diplomasi çantasını, Rumen kurleri yüzbaşı Paulitsuye benziyen ve ayni RM EA Mısır heyeti (Baş tarafı 1 inci sahifede) palasa dönmüştür, Mısırlı misafirler, saat 16 da Taksim Cümburiyet âbide» sine merasimle çelenk koymuşlardır. Misir askeri heyeti, dün gece saat 8,25 de Sirkeci garından hareket eden hususi bir trenle Edirneye gitmiştir. Mısırlı misafirler, büyük Trakya münevralârından sonra yö pılacak muazzam resmi geçidde hazış bulunacaklardır. Hariciye Vekili de gitti Şehrimizde bulunan Hariciye Vekili 'B. Şükrü Saracoğlu da refakatinde kalemi mahsus müdürü B.Zeki ol duğu halde, ayni trenle Edirneye git- miştir. Gece 22 de hareket eden ekspresle şehrimizde bulunan bütün ecnebi ataşemilterler gitmişlerdir. Mısır sefiri Evkaf Nazırı oldu Dünkü sayımızda, Mısıra gittiğini haber verdiğimiz Mısırın 'Türkiye el çisi B. Abdurrahman Azzâm hakkın- da şehrimizdeki alâkadarlara yeni malümat gelmiştir.” Buna göre, B. Abdurrahman, yeni teşkil edilen ka binede Evkaf Nezaretine getirilmiş tir. Kendisinin memleketimizdeki hâ- lefi kim olacağı henüz belli değildir. Ri Yaralayıp kaçtı Fatihte, Atikallpaşada 43 numaralı evde oturan Tevfik oğlu Mehmed, dün sarhoş olduğu halde Tophaveye giderken meçhul bir şahıs tarafından kama ile kalbi üzerinden ağır suret. te yaralanmıştır. Yaralı Beyoğlu hastanesine kaldı- rılmıştır. Meçhul carih aranmakta» dır. Bu gere Nöbetçi eczaneler Beyoğlu tarafı: Tünelde Matkoviç, Bostanbaşında İtimad, İstiklâl endde- sinde Kemal Rebul, Pangaltı Halâs- kârgazi caddesinde Halk, Kuraköyde Hüseyin Hüsnü, Sarıyer: Osman, İstanbul tarafı: Fatih: Veznecilerde Üniversite, Karagümrük: Arif, Emi- nönü: Bahçekapıda Afop Minasyan, Bakirköy: Hilâl, Aksaray: Ziya Nuri, Fener: Balatta Hüsameddin, Kum- kapı: Lâlelide Haydar, Küçükpazar Necati, Samatya: Erofiloz Çula, Alem- dar: Ali Riza, Şehremini: Ahmed Hamdi, Kadıköy: Moda caddesinde Alând- din, Pazaryolunda Rifat Muhtar, - küdar: İmrahor, Heybeliada: Halk, Büyükada: Şinasi Rıza, Ortaköy, Arnavutköy, Bebek, Bey- koz, Paşabahçe, Anadoluhisarı, Ta- rabya, Yeniköy, Emirgân ve Rumeli- hisarındaki eczaneler her gece açıktır. renkte elbise giymiş biri çalmıştır. Bu sebeple şoför, onlardan hangısi- nin sahici Rumen memuru olduğu- nu seçememiştir. Esaşen yaralı Ru- men memurunun İlk ifadesile $0fö- rün verdiği ifade birbirinin ayni ol- ması bunu göstermektedir. Bir diğer şoförün anlattığına gö- re, çantayı çalan adam gayet saki- nane bir surete otele dönmüş. Bun- dan sonra otelin diğer kapısından başka sokağa çıkmıştır. Ayni suretle otelin garsonu da isticvap edilmistir. Hirsiz, Rumen kurleri gibi orta boy- da kumral saçlı ve gri elbiselidir. Polis müdürünün beyanatı Hâlen Sofyada günün hâdisesini teşkii edenbu vaka hakkında po- Bs müdürü gazetecilere demiştir ki: «— Hırsızın yakalanması için sıkı tedbirler (o alınmıştır. Polis büyük gayretle çalışıyor.» 24 saat sonra, bütün tedavilere rağmen Rumen kurieri hastanede ölmüştür. Sofya polis müdürlüğü tarafından hırsızm yakalanması için polise ma lümat verecek şahsa 50,000 leva ve- rileceğinin ilânından sonra birçok eşhas, her gün polis müdürlüğüne gelerek gördükleri muhtelif esvar. engiz kimseler, lüks otomobiller ve esrarengiz güzel bayanlar hakkında malümat vermektedir. Bu maksad. la polis müdürlüğü önünde epey halk birikmektedir. Diplomatik çantası çalınan ve fe d bh surette ölen yüzbaşı Paulitey Sofyadan Belgrada giderek Ora Rün men sefarethanesine bam evrak v& recekti. pi —— aa Bu akşam Beşiktaş Bahçesi Sinemasında SON P USE — JEAN GABIN 5 İlâveten:; Hatayımızın anavatana ilhakı bütün teferrüatile Yarın akşam MÜNİR NUREDDİN ve arkadaşları