25 Mart 1939 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 5

POLİTİKA Yeni buhran zail oldu Çeklerin yaşadığı Bohemya ve Moravyanın Almanyanın içine alınması ve Slovakyaya da müstakil bir devlet olarak Almanyanın müzaherei ve himaye taahhüdünde bulunması üzerine İngiltere ile Fransa derin endişe- ye düşmüşlerdi. Karpat Ukraynasının Macaristana ilhakma Almanyanın müsaade etmiş bulunmasına rağmen Almanların Şarki Avrupaya doğru yürümekte devam edeceklerini muhakkak sayan İngiltere kendi müttefiki Fransadan başka Sovyetler birliğini ve Lehistanı ve Balkan devletlerini Romanyaya yardım taahhüdünde bulunmağa davet etmişti. İngiltere Komanyanın tehlikede bulunduğuna delil olarak Bükreşte şubatın nihayetindenberi yeni bir iktısadi munhede akdi için doktor Wohitat'nın riyasetindeki Alman heyeti ile Rumen hükümeti arasında cereyan eden mühim müzakerelerde Almanyanın tazyik ve tehditte bu- lunduğunu ileri sürmüştü. Bu sırada müzakerenin aksamış olması İngilterenin iddiasını teyid eder görünmüştü. Bu müzakereler hakikaten mühim idi. Çünkü Almanya petrol, krom. manganez, alüminyom gibi harp sanayii ve ordusu için elzem olan ham maddeler ile başlan aşağı sanayi memleketi olan ahalisinin yi- yecek ihtiyacının büyük bir kısmını Romanyadan temin etmek istiyordu. Diğer taraftan şimdiye kadar Romanyanın esliha ve mühimmat ihtiyacını temin eden Çekoslovakyanın Almanya ile birleşmesi üzerine bu ihtiyacın Almanya tarafmdan temini lâzımgeliyordu. Çetin müzakerelerden sonra anlaşma meydana gelmiştir. Bunun ehemmiyetini Romanya Hariciye Nazırı iki memleket iktasaden o birbirini tamamladığını söyliyerek İfade etmiştir. İktısadi anlaşma sulhun en büyük şartı olduğunu da kaydetmiştir. Bu anlaşmanın imzası İle Romanyanın Almanya tarafından tehdit edilmek şöyle dursun bilâkis Almanya silâh vermek suretile, kendisine yar- dıma hazır bulunduğu anlaşılmıştır. Bu suretle yeni buhranda zail ol- nakdi AKŞAM Vasili öldüren basmacı- nın muhakemesi Katilin müşahede altına alınmasına karar verildi Evvelki gün bir alacak yüzünden Beyoğlunda Mektep sokağında Vasil adında birini bıçakla öldüren F” cürmü meşhut kanununa - tevfikan muhakemesine dün ağır ceza mahke. mesinde başlarımıştar, Son tahkikat açılmasına dâir iddi- anamede Fuiğin tahrik neticesinde Vasili yaralayıp öldürdüğü sabit ol- duğundan hafifletici sebep göz önün- de tutularak, ceza kanununun 448 in- ci maddesine göre tecziyesi istenili- yordu. Evrak okunduklân vakayı şöyle anlatlı: — Ben seyyar basma satıcılığı ya- parım, O zaman Beyoğlunda oturan Angeliki adında bir kadına basma sattım ve on beş lira alacağım kaldı. Bu parayı Angelikinin beraber yaşa- dığı komisyoncu Hristo azar azar ödü- yordu. Bundan altı ay kadar evvel bir gün evde karımla kavga ederek çay demliğini üzerine attım ve kadınm vücudu yandı. Bunun üzerine polis- ler beni akıl hastanesine götürdüler. Üç buçuk ay orada yattım, Bundan iki ay evvel hastaneden çıktım. Vaka günü evde ekmek kes | mek üz bıçak aradım, bıçakları karım saklamış. Ben de Mahmud pa- şaya gidip bir ekmek bıçağı aldıktan Sonra Angelikide kalan 270 kuruş mı istemek üzere Hristonun yazıhanesine. gittim. | sonra Faik Orada Hristo yoktu. İsminin Vasil olduğunu sonradan öğrendiğim adam» la bir kadın oturuyordu. Hristoyu sorüp para İstiyeceğimi ( söyleyince Vasil bana küfretti ve aramızda kav- ga çıktı. Vasil birden aldığı bir sopa ile sol gözüme vurup yaraladı. O es- nada dükkândaki kadının elinde de bir bıçak gördüm. Bu vaziyet karşı sında kendimi kaybettim ve ekmek kesmek üzere satın ğım bıçağı çe- kip Vasilin üzerine atıldım. Kaç ye- rinden vurduğumu bilmiyorum. Va- sil yere düşünce ben de dükkândan kaçtım, sonra yolda yakaladılar, de- di. Okunan doktor raporunda Vasilin vücudunda dokuz tane bıçak yarası olduğu ve bu yaraların tesirile öldü- ğü bildiriliyordu. Dinlenen şahitler vakayı görmediklerini, ancak katili elinde kânlı biçakla Hristonun dük- kânından kaçarken gördüklerini söy- tediler. Mahkeme, iddia makamının isteği veçhile maznun Fâiğin üç buçuk ay tedavi edilip edilmediğinin akıl has- tanesinden sorulmasına ve hâlen âk- li vaziyı de bozukluk olup olmadı. ğının, hastalığı varsa cezasi ehliyeti- ne tesir derecesinin tesbiti için Fal. ğin tıbbı adli m edehanesir müşthede altına alınmasına vererek muhakemeyi nisanın ci cumari gününe bıraktı. karar Kizin- Iktisadi meseleler İ Sanayii teşvik kanunları Muhtelif zamanlarda, ithalâı tahdid , sarureti karşısında, kontenjan Sistemi varedilmişti. Bir taraftan gümrük tarite- lerinin yüksek oluyu, diğer taraftan da | kontenjan sisteminin ithalâtı tahdid edi- şi, yeni yeni sanayi şubelerinin teessüsü- | ne meydan vermiştir. Bunlar arasında | Öyle sanayi şubeleri vardır ki, yüz sene daha himaye edilse, gene Avrupa fabri- | kalahı derecesinde ucuz mal çıkaramıya- İ caklardır, Bu gibi sanayi şubelerini hi- maye etmekte ne fayda var? Bilâkis za- rar var, Bu sanayi şubeleri yaşay cak diye gümrük tarifelerinde tenzilât yapmağa lüzum görülmüyor. Bu yüzden pahalı mal alıyoruz. Hayat pahalılığının o sebeblerini araştı- rırksn, aneak kontenjan şartları içinde e- gekkül elineğe imkân bulan bu gibi $a- nayi şubelerinin mevcediyeti üzerinde ciddi bir surette durmak lâzımdır. Yeni teşekkül eden sanayi tedkik heyeti, mev- çud sanayii bu bakımdan umumi bir su- retis kı 1 ederse çek faydalı bir neti- <eve varmış olu , Sanayii umumi bir | surette köntrel ederken, burada yapılan Mallar, gümrük resmi vermediği halde, burada satılan Avrıpa malı arasındaki farkların sebeblerini de araştırmak lâsim- dır. Bazı sanayi şubelerinde zamanla bu farkların azaldığını görebiliriz. Fakat sa- nayi şubelerinde bu farkım ebediyen de- vam &deceğine kaniiz. Meselâ: Kadın çorapları, kadınlara mahsus yünlü dokumalar, ipekli kumaş- lar ve saire... Bu gibi malları, Avrupa mallarına karşı ebediyen muhafaza etme- #i laahhüd eden yoktur. Teşviki sanayi kanununun bükümlöri 942 senesine ka- dar caridir. Demek oluyor ki bimayenin hududu tayin edilmiştir. 942 senesine ka- dar, himayeye muhtaç olmıyan ve yahat inkişaf istidadı olup ia gene himayeye lüzum olan sanayi korumak lâzımdır. Fakat senelerce himayeden sonra, bir türlü inkişaf istidadı görülmiyen, sanayi şubelerini de zoraki bir surette himaye emeğe ne sebeb var? — Hüseyin Avni Yarınki Bebek Satışı Çift sütun ilânını, ilân sahifele- rimizde okuyunuz. | İ bağlayan yolların (yok) denecek bir Adana vilâyetindeki yollar ıslah edilecek Bunun için yol ve arazi vergilerine mikdar zam yapılması kararlaştırıl Adana (Akşam) — Vilâyet umumi. meclisi son toplantısını yapmış ve ; mühim kararlar vererek dağılmıştır, ! Son celsede konuşmalar çok hara- retli olmuştur, Çünkü vilâyet yolları hakkında şayanı dikkat bir takrir mevcuddu. Takrirde, kasabalar âra- sı ve kasabaları vilâyet merkezine halde olması yüzünden halkımızın ve bilhassa çifçinin büyük Zararlar gördüğü, zirai maddelerin nakliye masraflarının bu şeralt altında çok yükseldiği, Çukurorada yolun her şeyden evvel iktisadi bir nusur oldu- ğu nazarı itibara alınarak bu derde süratle bir çare bulmak lüzumu kay- ” dediyordu. Aynı takrirde, bu işin bugünkü vi- âyet bütçesinden ayrılacak bir para ile temini kabil olamıyacağından yol inşaatı İçin kaynaklar bulunması, bir bankadan istikraz, veya yol ve bi- na vergilerine zam meselesi mevzuu- bahis olmakta idi. Meclis bu mevzu üzerinde ehem- miyetle durarak bir gelir kaynağı düşünülmüş ve neticede takrirdeki tekliflerden (Yol ve arazi vergilerine bir mikdar zâm yapmak) maddesi kabul edilmiştir. Meclis bina ve arazi vergilerine binde iki ve yol vergisine bir Yira zamma ve bunun tahakkuku için hükümet nezdinde teşebbüsatta bulunulmasına ittifakla karar ver- İ miştir, Yeni vilâyet daimi encümeni | Vilâyet dalmi encümeni de seçil- miştir. Encümene Fahri Uğurlar, Dede! Gürsel, Tevfik Yıldırım ve Hilmi in- | tihab edilmiştir. | Bundan sonra değerli vali B, Ali ' Rıza Çevik ehemmiyetli bir nutuk söylemiş ve mesai arkadaşlarına te- şekkür etmiştir, Vilâyetin 939 bütçe. | si lam 886,795 lira olarak tesbit ve kabul edilmiştir. İmar programının tatbiki Şehrin imar programının en büyük kısmı bu yıl tatbik edilecektir. Plâr run bu kısmında büyük bir inşaal işi vardır ve buna halkın iklim itibarile çok muhtaç olduğu bir büyük yüzme | havuzu insasile başlanmıştır. Atatürk parkı arkasında 1250 metre murab- * bandaki yüzme havuzu nisan sonun- da bitirilmiş olacaktır. Bu büyük havuzun bir köşesinde yüksek bir atlama kulesi yapılmakta» | dır. Havuzun etrafında gayet şık 80- | yunma ye giyinme yerleri olacaktır. Bu inşaat tamamlandıktan sonra par- kın bir tarafında turistlerin zevkini okşıyacak konforu havi muazzam bir otel kurulacaktır. Havuz ve otel civarından istasyona doğru yeşil yollar uzıyacaktır, Esasen bu yeşil yollardan birisinin ağaçlan- ma işi bitirilmiştir. Yeşil olacak kıs- mın yapılmasına da bu yakınlarda başlanacaktır, Yaz mevsimi yaklaşmış olduğun- dan Seyhan parktada hazırlıklar yapılıyor. Adananın yazın büyük bir halk kalabalığını toplayan park bu yıl daha iyi bir şekle konulacaktır. Bar, gazino, müzik, sinema ve lokan- ta kısımlarında bazı tadilât yapıl maktadır. Belediye, şehir ile istasyon arası asfalt yolunun istasyona dönen kıs- | mını da değiştirdi. Vesaiti nakliye nin çarpışma (tehlikesini önlemek | için yol dönemecine bir Inhina veril. | miştir. Kuvvetle söylendiğine göre şehir Belediyesi, bu yıl yalnız şehir dahiline mahsus olmak üzere otobüs | servisleri işini de hal için teşebbüsle- re geçecektir, Seyhan barajı Büyük Seyhan barajının inşaatı İtalyada açılan yeni Korporasyon meclisi Faşist İtalya çoktanberi millet ekono | misini en ufak teferrualma kadar disiplin altına alacak yeni bir sosyal ve ekonomik sistemin deerübelerile meşguldü. Bu sis- | tem korporatizmdir. Liberal o ekonemiyi kifayetsiz sayarak reddeden şahsi, teşebbü-| se ve biriktirineye manldir diye sosyalizmi de kabul etmiyen faşist İtalya, yahsi meniaatlerle millet o menfaatlerini birleş- tiren bu korporasyonlar sisteminin tatbi- kine geçmistir. İlk tecrübelerde sosyal ve ekonomik teşkilâlın başına o getirilen amele ve | patron sendikuları gerek amelenin, gerek | patronun mesleki ihtiyaçlarını temin ve tatmin etmek gayesini taşıyordu. Mecburi olmamakla beraber İtalyanların büyük bir ekseriyeti bu sendikalara girmişti. Fakat sendika sistemi sınıf mücadelelerinin ne geçemedi. Patron ve amele sendi rının herşeyden evvel kendi menfaatlerini korumaya gayret ettikleri görüldü, Buna mani olmak için amele ve patron kuvvet- lerini korporasyon adı altında birer ie- şekküle bağlamak zarureti hasıl oldu. Korporasyonların dayanacağı esas gö- rüşülürken iki zıd fikir mücadele halin- de idi, Üniversite profesörlerinden ekseri- sini ihtiva'eden bir grup daha ziyade ko- münizme benziyen bir sisteme taraftardı- lar, Mukabil fikir ise büyük faşist meeli- sinin 1927 de tedvin etiği iş kanununa dayanarak şahsi teşebbüs ve mülkiyet esasını müdafaa ediyordu. B, Biussolini korporatif sistem ile ko- münizm arasmdaki her türlü münasebeti reddettiğinden ikinci fikir galebe çaldı, Kerporasyonlar şahsi teşebbüs ve mülki- yet esasına güre kuruldu. Her korporasyon bir mesleğe aid bü- tüm faaliyetleri nefsinde toplamaktadır. Bunlar üç grupa ayrılırlar: 1 — Ziraa ve zirante aid ticari ve sınaj | iaaliyetler. Bu grupa dokumacılık, Keres- tecilik, balıkçılık, hububat, şeker, zeytin- yakı, çiçek ve yemişle şarap, hayvancılık korporasyonları dahildir. 2 — Sınai ve ticari faaliyetler. Bu grup- | ta da demir sanayii, kimya sanayii, giy: cek eşya, madenler, cam ve seramik, gaz ve elekirik, kâğd ve matbuat, inşaat kor- porasyonları vardır. 3 — Muhtelif istihsal servislerinin faa- Miyeti: Sosyal yardım ve kredi (ihraç ban- kaları, âdi kredi müesseseleri, hususi ban- kalar, tasarref sandıkları, sigorta şirket- leri) serbes meslekler ve güzel sanatlar, deniz ve hava münakalât, temaşa Üliyat- ro, sinema, spor, radyo), seyahat ve turizm işleri korporasyonları bu grupa dahildir. İtalyan sosyal ve ekonomik bünyesi bu karporasyonlarla temsil (o edilmektedir; adadleri artabilir. Korporasyonların idare şekline gelin- co bunların birer idare meclisi vardır. Adedce müsavi olmak üzere müdür, pat- ron ve İşçi buralarda vazife almışlardır. | Eksperler, mütehassrslar, teknik adamlar, esnaf ve kooperatif cemiyetleri mümessil. | leri da bulunur; sayıları korporasyo- nun İş hacmine göre çok veya ar olur. Bundan başka her korporasyonda faşist partisinden üç mürahhas vardır ki bun- lar hususi menfaatlerin üstünde millet menfaatini temsil ederler ve bir fhenk temin etmeğe mamurdurlar, Amele ve patron sendikaları büsbütün ai llklşen eden benizsirlik için rn ter elişi. Kn musliipeli KANSIZLI © kullanılacak büyük makinelerin kısmı istasyona gelmiştir. İstasyon. Baraj demiryolu ikmal edilir bu makinelerin nakline tır, Şantiye kurmak üzere gele hendisler amele binalarını v8 ları inşa ettirmekle meşguldür; Çukurovayı sulayacak olam “is teşkilâtının sağ kısmı ikmal üzeredir, Üçüncü kısım da iha”, . miş ve İnşaata başlanmıştır. lğöe” kısımların etüdü de bitirilmiştir” Gur kurovalılar kanalların ikmalini dört gözle beklemektedir. Belediye seçimi yeniden — ği yapılıyor Adana Belediye intihabının şürası tarafından feshedilmiş Du yazmıştım, Yeniden seçim” lacağından intihab encümeni: mine geçilmiş ve heyet teşsii miştir, vi Seçlellerin cedvelleri yenide 4 zırlanmış ve Parti ocaklarında m * diye âza namzedleri listesinin tat mine başlanmıştır. Verilen malümiğe ta göre, Adana Belediye heyeti söçis | mine nisanın birinci haftasındâ, lanacaktır, ; kaldırılmamış, korporasyonların Kita sokulmuştur. Bunlar İğ betlerinin intizamla yürümesini Miklere, maaşlara, küçük ülâfğ lar, Korporasyonların gayesi ise yaslaki ekonomik ve sasyal mi leri disiplin altına almak, İstihsi yet ve kemiyetçe tayin ederek & #irmek, ve milli menfaate uygun güdmektedir. o Korporasyonlar manda hükümetin birer istişare W lar. ğ asim Vi ya teri İ B ii sı, bütün ekonomik faaliyetlerin nasile devlet emrine geçmesi İtalya faşist meclisini hiğvederek 3 korporasyonlar meclisini ikame eli 13 senedenberi yaptığı yüsatile tatbik sahasına makletmiş muyor, Süleyman Bahri Tanınmış edebiyatçılarımızdan ve La allimleden Süleyman Bahri vefat Getme! tir, Allah rahmet eylesin. 3 Kendisi 1300 tevellüdlüdür. İstanbulda doğmuştur. Hariciye memurlarındas med Celâledin beyin oğludur. Mercan ii 'dişinde okumuş, mektebi hukuktan olmuştur. zamanında edebiyat Fikretten bir müddet sonra Son zamanlarda avukatlık ediyordü, Nörasteni, <8 . SIROP DESCHIENS, PARIS Bu