22 Şubat 1939 Kırım muharebesineaid 11 AKŞAM eski resimler bulundu Bu fotoğrafiler, fotoğrafla yapılmış en eski harp röpor >... sr Te tajıdır Bivastopol önünde müttefik Türk - İngiliz - Fransız - Italyan ordu karargühında 1853 de Türkiye ile Rusya arasında çıkan ve İngiltere, Fransa ve Sar- denya devletlerinin de (Türkiyeye müttefik olarak iştirak etmeleri üze- rihe beş devlet arasında küçük mik- yasta bir umumi harp halini alan Kırım muharebesine ald fotoğraflar | pek azdı. Bundan seksen sene evvel -| zaten fotoğrafçılık pek âz taammüm Üettiğiiçin fazla fotoğraf bulunmasına dö imkân yoktu Halbuki şimali İngilterenin Gal eya- letinde eski bir şato yıkılırken Kırım mubarebesine aid çok fotoğraflar çık- | mıştır. Muharebe hakkında eniresan manzaralar gösteren bü fotoğraflar dünyada fotoğrafla alınmış en €ski | harp röportajını teşkil etmektedir. Bulunan fotoğraflar Sıvastopolun muhasarasına aiddir. İngiliz müver- | rihleri Kırım muharebesini «tarihin kaydettiği en akılsızca, en düşüncesiz ve;en fena sevkedilmiş bir muharebö diye tavsif ederler. Bu muharebnin en canlı noktasını Sıvastopolun zaptı | teşkil ediyordu. Rus ordusu kaleyi iyi tahkim ettiği ve deniz tarafında medhaline gemiler batırdığı için mü- hasara çok uzun sürdü ve ancak 350 günlük bir muhasarayı mütcakib ka- | lenin fethine imkân hasıl oldu. Bulunan fotoğrafların birinde Türk ordusu kumandanı Ömer paşayı İn- giliz kumandanı Lord Raglan ve | Fransız generali Pelissier ile küçük bir masa büşinda müzakere halinde görüyoruz. Raglan bir kolunu Vaterlo muharebesinde kaybeden İngiliz ku- da onun zamanından kalma bir mo- dadır. Diğer resimlerde İskoçyalı zabitle- rin kadın eteklerini bırakarak pan- talon giydiklerini görüyoruz. Büyük fotoğraf müttefik ordunun Sıvasto- pol önündeki bir karargâhında alın- malştır. Zabitlerin çoğu sakallıdır. Zar bitlerden ekserisinin sakalları, harp bittikten sonra bir hatıra olmak üze- re muhafaza ettikleri rivayet olunur. Başka bir fotoğraf 47 nci İngiliz alayı zabitlerinin kış kıyafetlerini göstermektedir. Kırım muharebesin- de müttefik ordu şiddetli soğuklardan dolayı çok telefat vermişti. Resimlerden birinde görülen kadına gelince bu, son elli seneye gelinceye kadar her ordunun en mühim şahsi- yitelerinden. birini teşkil eden ve Kantinleri idareye memur olân ka- dındır. Bu kadınlar ordu ile beraber hareket ederler ve zabitlerle efradın bugün bildiğimiz barlara benzer me- hallerde yiyip içmelerini temin eder- lerdi, Ordu idaresinin vermediği yiye- ceğe ve içeceğe müteallik malzeme bu kadınlar tarafından satılırdı. Kırım muharebesi Bu münasbetle Kırım muharebesi hakkında kısaca bazı malümat verelim: 1853 senesinde Kudüsteki mukaddes İ makamlar yüzünden ortodoklaria ka- | tolik ve protestan arasında ihtilâf çıkmıştı. Rusya bunu bahane ederek Osmanlı hükümetine bir nota verdi. Bu nota adetâ hükümetin istiklâlini terketmesi demekti. Babıâll notayi Minçof 21 mayısta İstanbuldah ay- rıldı. Harbin önüne geçmek için Viyana da bir konferans yapıldı. Fakat Rus ya hududu tecavüz ederek harekâta başladı. Fransa ve İngiltere Avrupa müvazenesini bozan Rus talebelerine karşı vaziyet aldılar, Rusya ile mü- nasbetlerini kestiler. Sardenya hü- kümeti de bu iki devlete iştirak etti. İngiliz filosu Baltık denizinde ve Ka- radenizde faaliyete geçti, Fransa Marsilya ve Tolondan vapurlarla a8- ker göndermeğe başladı. 29 nisan 1854 de Fransız başku- mandanı mareşa! Saint Armand Marsil- yadan hareket etti, 7 mayısta Çanak- kaleye vasıl oldu. Bir kaç gün sonra İngiliz başkumandanı Lord Raglan da geldi. Ruslar Tunayı geçmişler, Silizyayı muhasare etmişlerdi, Serdar Ömer paşa kuvvetlerini tehdid ediyor- lardı. Bunun üzerine Vamaya asker çıakararak Silistreyi muhasara eden küvvetlere arkadan hücum edilmesi kararlaştı Fakat Ruslar muhasarayı kaldırarak çekildiler, Fransız başku- mandanı ne yapacağını tayinde te- reddüd ediyordu. Bu sirada başgös- teren kolera da mühim tahribat yap- mıştı. Nihayet Ruslara darbe indir. mek için Kırıma asker sevki karar- laştı. Eylül 1954 de askerler yola çık- tı. 14 eylülde ibraç başladı, Sıvasto- pol muhasara edildi, Harp 8 eylül 1855 tarihine kadar sürdü, Nihayet zaptedildi. Bundan sonra sulh için 1858 da Paris kongre- si toplandı ve 30 mart 1856 da sulh mandanıdır. Raglan kollu mantolar | kabul etmedi, Bunun üzerine sefir | takarrüretti. gö >y Kırım muharebesinde İngiliz ordusunda yiyecek satan kadın ve İngiliz askerlerinin kışlık Kıya emağ Sahife 9 > — Bayan İnönü davetlilerle bir arada 1g Amiral Şükrü Okan ve davetlilerden bir kısmı