30 Ocak 1939 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 6

BUYUK BIR ANKEL Bizde bir edebiyat akademisin lüzum var mıdır? Ya Yok mudur? Bir eelebüye rika koymak i lâzım mı? Edebiyat akademisi yaparsak buraya kimler girebilir ? Bu yazı serimiz senenin hemen en büyük edebiyat hareketi olacaktır. Bu anket dolayısile birçok meşhur şahsiyetlerin değerli fikirleri birbirlerile karşılaşacaktır. Bayram ertesi başlayacağımız bu anket serisinde, meselâ bir hafla içinde fikirlerini okuyacağınız kıymetli edebiyat ve fikir adamları bakınız ne diyorlar: HÜSEYİN RAHMİ: x memlekette edebiyat denilen şey varsa bunların mensuple bir akademi etrafında toplanmaları lâzımdır. Akademi pek faydalı 0 tır. Ben olsam bu akademiyi kimlerden mi teşkil ederim? Söyleyeyim. «Akademi mi? Ne lüzumu var? faydasını gör r? Fransız akadı tığı ü halin devamı çok iyi bir AHMED AĞAOĞLU: «Büy tro Petersburgu tesis ettiği gün üniversitenin nin temelini attı, fatı da... vaziyettir.» ve akademi- Bize akademi de lâzımdır. Edebiyat, sanat ve ilim mükâ» HÜSEYİN CAHİD: «Edebiyat mükâfatı mı? Şimdilik buna hiç taraftar değilim. Mükâfat Konulunca bunu bir esere vermek Jâzımdır. Eser nerede? Mükâfatı kime verebiliriz? Edebiyat mükâfatı senelerce bir kesanın içinde hâpis mi kala- MUSTAFA ŞEKİP: İr belediye mes iz bile var, Madem ki bir sıhhiye mec- ın akademimiz niçin olmasın? Amma akade- kil edecek edebiyatçılarımız, âlimlerimiz beynelmilel değilmiş. Be- meclisimizdeki azamız beynelmilel belediyeciler mi? HIFZI TEVFİK: «Akade i teşkil için evvelâ bunun unsurlarının bulunması lâzım dır. Memleketin edebiyat otoritesi olarak tanıdığı beynelmilel kıymetlerin bulunması gerektir. Maalesef bügün bunları bulmak kabil değildir. Akâde- mi te bugün için bir fantezi sayılır. Bir akademi teşkil etmek, bir be- ledive meclisi teşkiline hiç benzemez.» İSMAİL HABİB: «Üç asırdanberi Fransada yetişen en büyük adamların yüzde doksanı akademinin dışında yetişmiştir. Bugün Fransızlar bile kendi akademileri ile alay ediyorlar. “AKŞAM, ın yeni anketi Büyük bir edebiyat ve fikir hâdisösi olarak karşılanacağına şüphe et- mediğimiz bu yazı serisi kuru bir tetkikten ibaret değildir. Anketi hazırla” yan arkadaşımız Hikmet Feridun Es sizi memleketin en meşhur edebiyat ve fikir adamlarının evlerine, işleri başına götürecek, onlarla karşı karşıya getirecek, anketin muayyen suallerinden başka birçok edebiyat ve sanat meselelerini deşecektir. Adeta bu yazı serimizle siz her gün bir edebiyat ve fikir adamını ârkâ- daşımızla beraber ziyaret edecek onu tatlı tatlı dinliyeceksiniz. Bu büyük bir alâka uyandıracak olan güzel yazı serisine bayramın dördüncü CUMA GÜNÜ BAŞLIYORUZ Soldan saka 1 — Alâlmi sema, 2 — Tasdik edatı - Yaprağı boyacılıkta ve ekşi meyvası yemeklerde Kulla- ralan bir nebat 3 — Sonrada takılan «Gs gelirse toz olur. 4 — Tersi bir göz rengidir - Nihayeti- ne «R» gelirse Afrikada bir hükü- met, olur. 5 — Bir balık ismi 6 — Bonuna «Es gelirse tavuğun lohusa yatağı olur - Tababette kullanılır bir kök i — Büyük kardeş - Ba küçük nehir olur - isim - Başına na «De gelirse 8 9 y 10 — İftirada bulunmak. Yukardan aşağı: 1 — Kılığı kiymfeti yerinde 2 — İşte nda İşareti, ın Babanın yarısı, $ — Bir cins mum. 6 — Tersi eski bir silâktır - Kerte, 1.— Bir şeyin cümley olması. 8 — AÂsayişe bakan Inzıbat kuvveti, 9 —Tersi su taşıyandır - Hayvan papucu 10 — Bir nevi kum - Bırakma, Geçen bulmacamızın balli Baldan sağa: i — Kesim, İsot, 2 «- Elemek, İla,3 — Rayiştah, 4 — Ka, Lal, Ağa, 5 — Eymen, İy, 6 — Endişe, 7 — Ense, İrşat, 8 — Arsa, 9 — Afi, Akşam, 10 — İtekim, İri Yukardan aşağı: 1 — Kerkenes, 2 — Kİ, Ay, At, 3 — Ser, Mesafe, 4 — İmale, Erik, 5 — Meyane, 6 — Kıl, Nizam, 7 — İdrak, 8 — Sitayiş, Şi, 9 tag, Şamar, 10 — Taharet, Mi Türk dili ve duygusu yayım kurumunun toplantısı 'Türk dili ve duygusu yayım kuru. mu tarafından dün Beyoğlu Halke. vinde mühim bir konferans verilmiş- tir. Konferansta birçok zevat bulun- muştur. Kurum başkanı B.T. Yık mazın teklifi üzerine Atatürkün ha- tırasını taziz için iki dakika ayakta durulmuş, bundan sorıra İstiklâl mar- şı söylenmiştir. Müteakiben B. T. Yılmaz hakiki ve samimi Türk vatandaşlığı nasıl ola- bileceğini ve tam bir Türk vatandaşı kime denilebileceğini izah etmiştir. Bundan sonra B. Kemal Perkün söz almış ve Türkçe bildikleri halde umumi yerlerde başka lisanla görü- geryerin bu hareketini takbih etmiş ve Türk dil! ve duygusu yayım kuru. munun bu husustaki vazifelerinden bahsetmiştir. Kandırada *öküm Bazırblleri Kandıra (Akşam) — Kandıra, Ko- caeli vilâyetinin çok geniş bir kazası- dır. Halkın en ziyade geçimini temin eden başhca nusur ziraattir. Arazi- nin büyük bir parçası kabili zer'dir. Havaların müsaadesi dölayısile çifçi, önümüzdeki mahsul yıl için şimdiden hazırlıklara başlamıştır. Az zaman içinde bir mamâre halini alan Karabükte bir cadde IMULNL UldaıIUNHUL!l SULJI seyahatinin akisleri (Bulgar gazeteleri çok alâka gösteriyor Dnevnik gazetesine göre bir Fransız - İtalyan harbi çıkarsa Yugoslavya bitaraf kalacak Kont Clano ve B, Stoyadinoviç Bulgar gazeteleri, İtalyan Hariciye Nazırı Kont Ciano İle Yugoslavya Başvekili ve Hariciye Nazırı B. Sto- yadinoviç arasında vuku bulan mü- lâkatı büyük bir alâka ile takip edi- yorlar, Zora gazetesi bu hususta Belgrad- dan aldığı uzun bir mektubu neşret- mektedir. Mektupta deniliyor ki. Belgrad siyasi mahafiline göre, Kont Cianonun ziyaretinde şu netice» dere varılmıştır; 1 — 25 mart 937 de akdedilen Yu- goslavya - İlalyan ademi tecavüz ve teşriki mesai muahedesi iki sene daha uzatılması muvafık görülmüştür. 2 — Esasları görüşülen Yugoslav. ya - İtalyan iktisadi anlaşmasile İtal- ya 'Tuna havzası memleketlerinin ik- tısadi hayatında daha faal rol oyna- yabilecektir. Anlaşma bundan evvel İtalyanın Macaristanla yaptığı ekono- mik pakta benzemektedir. Yugoslav- yaya İtalyada ve müstemlekelerde ge- niş pazarlar temin edilmiştir. Anlaşma gelecek ayın sonlarında imzalanacaktır. Yugoslavya Başvekili ve Hariciye Nazırı, ilkbaharda veya şubat ayının sonlarına doğru Kont Clanonun ziya» retini iade edecektir. 3 — İki memleketin kültürel müna- sebatını arttırmak için Yugoslavya ile İtalya arasında mütekabil bir anlaş- ma olmuştur. Gerek İtalyan ve gerek Yugoslavya üniversitelerinde Yugos- lav ve İtalyan lisanları kürsüleri ih. das edilecek, iki memleket arasında profesör, talebe, mübadelesi yapıla. cak, ve ilmi tetkikler için mütekabil seyahatler tertip edilecektir. 4 — Akdolunan diğer hususi bir mukaveleye göre Yugoslavya İtalyan silâh fabrikalarından levazım ala- caktır, 5 — Yugoslavya Macaristanla ihti- Jâflı meseleler halledildikten sonra bu hükümetle bir pakt akdedecektir. Gelecek ayın başında Kont 0 ile Macar Hariciye Nazirı Kont Çaki arasında yapılacak görüşmelerden sonra Stoyadinoviç - Kont Çaki mü- lâkatı temin edilecektir, Yugoslavya ile Macarisatan arasın- da anlaşma olduktan sonra Roman- yanın da Macaristanla anlaşması için çalışılacaktır. 6 — Yine Belgrad ziyaretinde karar verildiğine göre, Yugoslavya, Akder de çıkması muhtemel olan İtalyan - Fransız ihtilâfında bitaraf bir vazi- yet alacaktır. 7 — Yugoslavya, Antibolşevik pak- ta girmiyecek, fakat Sovyet Rusya ile de siyasi münasebatta bulunmaya- caktır. Alman askerleri Çek arazisinden yalnız izinli efrad geçecek Berlin 29 — Alman askerlerinin Çek arazisinden geçecekleri hakkın- da haberler çıkmıştı. Bu haberler doğru değildir. Alman - Çek paktı mucibince yalnız izinli Alman as. kerleri Çek toprağından geçebilecek- tir. Bunlar da mühürlenmiş vagon- larla seyahat edeceklerdir. Maarif ve Iktısad Vekilleri Dün sabah Ankaradasf şehrimize gelen Maarif Vekili B, Hasan Âli Yü- cel, bugün Maarif müdürlüğünde çü- hşacaktır, Dün sabah Ankaradan şehrimize gelen İktisad Vekili B, Hüsnü Çakırın bugün iktisadi daireleri ziyaret ede- rek tedkiklerde bulunması muhte melidir, B. Hüsnü Çakır, dün kendi- sile görüşen bir muharririmize bay- rami İstanbulda geçirmek üzere gel diğini söylemiştir.