29 Temmuz 1938 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 4

B. Numanın Türk - Alman! Giğerci katil Recebin ticaretine dair beyanatı Türkofis akdedilen itilâflar hakkın- da tacirlere yakın Almanya ile akdedilen yeni ticaret anlaşmasını imzeliyan Hariciye Ve- kâleti Umumi kâtibi B. Numan Me- resle şehrimize geldiğini istasyonda Başvekil namına kalemi mahsus mü- dürü B. Baki Sedes, Alman sefiri Fon Keller ve bir çok zevat tarafından karşılandığını dün yazmıştık, B. Numan, Almanya ile akdedicn ticaret muahedesi hakkında şu beya natfa buunmuştur: — «Berlin müzakerelerinin esasını teşkil eden meslelerden en mühimmi 'Türk - Alman mubadelelerinin hangi rejime tabi olacağı işi idi. Biliyorsuz nuz ki 1936 senesinde altmış milyon lirayı bulan Türk ihracatı, ayni se- ne içinde Almanyanın muadil bir ihraç imkân ve kabiliyeti bulamama- si yüzünden “Türkiye'nin külliyetli mikdarda alacağı kalması gibi bir müvazenesizlik tevlid etmiş ve hükü- met Türkiye ekonomisini korumak gayesile Almanyaya vaki olacak ih- racat hacmini daraltmak zaruretin- de kalmış idi, Geçen sene Almanyaya giden he- yetimiz, Almanya heyetile de tam bir mutabakat dahilinde bu gayeyi temin için Türk emtiasının Almanyada kon- tenjana tabi olmsaımı binnetice ihra- cat yekününun bir hayli azalmasını icab ettiren bir mukaveleyi müzakere ve imza etmişti. Aldığı vazife bu su- relle pek de zevkli olmiyan Türk mu- rahhas heyeti 1937 müzakerelerinde tam bir muvaffakiyet elde etmiş ve bu sene bize daha zevkli bir müza- kere imkânını hazırlamıştır. Türk - Alman tediye vaziyeti, ih- İ racatımıza konulan konlenjanların hiç değilse tevsii imkânını bahsede- cek kâdar müsaid bir manzara arze- diyordu. Şu kadar ki Almanlar bu tevessüü arzu ve kabul ettikleri hal- de ihracatımızı büsbütün serbes bı- rakmayı, son zamanlarda ittihaz et- tikleri umumi! tedbirlere nazaran, muvafık bulmuyorlardı. Müzakere- lerin esasını bu nokta teşkil etmiş ve Ihraç maddelerimiz İç ticaret müdürü Karadeniz sahilinde tedkikata çıktı İhrac maddelerimizin standardize edilmesi için bir aydanberi tacirlerle temaslar yapan iç ticaret umum mü- dürü B. Mümtaz, muavini B. Cahldle birlikte dün saat 12 de Güneysu va- purile Karadenize hareket etmiştir. İç ticaret umum müdürü doğruca Giresuna gidecek ve yarın Giresunda toplanacak olan fmdık kongresine riyaset edecektir. Kongrede fındık ih- Tacatı ve kontrol nizamnamesinin tatbik sureti üzerinde görüşülecektir. Şehrimizde bulunan İktisad Vekâ- leti standardizasyon müdürü B, Fa- ruk da, burada hazırlanmış ve tacirler tarafından tasvib edilmiş olan buğ- day, arpa, biftik ve yapağı nizamna- melerini dün akşam Ankaraya götür- müştür. Nizamnameler bu sene tatbik edilecektir. Portakalın standardize edilmesi için nizamname hazırlamak üzere bir kaç ay sonra çalışmalara başlanacaktır. Dörtyolda kurulacak olan portakal kooperatifi, portakal ihrac ve kontrol nizamnamesinin hazırlanması için tedkikat yapacaktır, Atılan taşlarla yaralananlar Fatihte İskenderpaşa mahajlesin- de oturan Zekiye isminde bir genç Kız, sokaktan geçerken Ali ve Hulüsi ismin- de iki çocuk tarafından atılan taşlar- ia başından yaralanmıştır. Üsküdarda zarif yokuşta oturan bayan Kadriyenin çocuğu Osman, ba- yan Seniyenin evi önünde oynamak- ta iken Seniyenin attığı bir taşla ba- şından yaralanmıştır. Polis yaralıyanları yakalamış, yara Jananları tedavi a alna & aldırmıştır, Ankara musiki muallim mektebi Ankara Musiki Muallim mektebi- nin Gazi Terbiye Enstitüsüne bağ- kınması kararlaştırılmıştar. iğ nemencioğlunun dün sabahki eksp- ; ii da izahat verecek B. Numan Menemencioğlu istasyonda Alman şefirile konuşuyor neticede bütün Türk mallarının hiç i bir takyid ve tahdide tabi olmaksızın Almanyaya ihraç edilebilmesi temin olunmuştur. Almanların son sene zar- İ fında gösterdikleri ihraç kabiliyeti de önümüzdeki sene içinde 'Türk ih- racatının karşılanabileceği ve tediye müvazenelerinin bir taraf leh veya aleybine olarak ihlâl olunmıyacağı ümidi kavisini vermektedir. Türkofis, yakında yaptığımız an- laşmalar hakkında icab eden etraflı malümatı gazetelerimize verecektir. Ben, şeflerime mâlümat arzetmeden daha fazla tafsilâta giremem. Şu ka- daraımı ilâve edeyim ki ticaret, itilâ- fından başka bu defa bankalar yeri- ne hükümetler tarafından imza olu- nan bir klirig anlaşması, bir de Avus- turyanın Almanya İle birleşmesinden mütevellit vaziyetleri derpiş eden bir hüsusi protokol Berlin müzakereleri neticesinde imza olunan vesaiki teş- kil etmektedir. Bütün bu vesikalar mümkün olduğu kadar sadeleştiril- miş ve Türk - Alman mubadelâtının vasfını teşkil eden tabiiliğe ve nor- malliğe uygun metinler haline geti- rilmiştir.» Maktu fiat Belediye pazarlıksız satış ka- nununu tatbik için tedkikler yapıyor Önümüzdeki eylülde meriyete gire- cek pazarlığın men'i hakkındaki ka- nun münasebetile, Belediye maktu fi atlerin tanzim ve kontrolü için alma- cak tedbirler etrafında şimdiden ted- kiklerine başlamıştır. Belediye, et ve ekmek gibi diğer ba- 21 havayici zaruriye maddelerine âza- mi fiat konulduğu takdirde flatlerin daha kolaylıkla kontrolü temin eğile- ceği kanaatindedir, Esasen Belediye kanunu da böyle bir salâhiyet vermek- | tedir. Ancak bunun için Heyeti Veki- leden karar almak lâzım gelecektir. Belediye, havayici zaruriyeye #zami flat konmasını lüzum görürse hükü- metten karar istiyecektir; Beşiktaş ve Ortaköyde de meccani deniz hamamları kurulacak Kumkapı ile Yenikapı arasında hal- ka mahsus olarak meccani hamamlar tesis edilmek üzere tedkikata başlan- dığını yazmıştık. Belediye, Marmaranın bu sahillerin- den başka Beşiktaş ve Ortaköy ahali. sinin de sıhhi deniz hamamlarına ih- tiyacını göz önüne almış ve burada da münasip bir yer bulunmasına ka- rar vermiştir, Ancak Marmara sahil- lerinde yapılacak hamamlardan son- ra burada meccani halk deniz ha- mamlarının tesisine başlanacaktır. Festivalin birinci günü Beya- zıda meydan temsilleri Bü yıl festival programında temsil nu- maraları çok zengindir. Festivalin birinci günü i Ağustos akşamı saat (9) da Emin- önü Halkevi temsil şubesi tarafından Be- yand meydanında Molyerin (Dekbazlık) piyesi oynanacaktır. Elektrik ve horpar- Jör tertibatı şimdiden hazırlanmaktadır, muhakemesi Gelmiyen | bir kadın şahid de bugün dinlenecek Üç gün evvel Karagümrükte Drağ- man yokuşunda Yahyayı biçakla öl- düren ve Cürmümeşhud kanunu ile ağırceza mahkemesine verilen ciğerci Recebin muhakemesine dün de ağır- ceza mahkemesinde devam edilmiş- tir. Maktul Yakyanm vakayı mütea- kip bulunan bıçağı da Adliye Emanet dairesinden mahkemeye getirilmişti. Dünkü esisede gene şahidlerin din- lenmesine devam edilmiştir. Dinlen şahidlerden Cihad vakayı şöyle anlat- mıştır; — Ben bahçe kapısının önünde otu- rurken birdenbire bir gürültü işittim. Dışarıya çıktığım zaman Receple uzun boylu bir adamın ellerinde bi- çaklarla biribirlerine hücum ettikle. rini gördüm, Bir aralık Recep fırlayıp kaçtı, öteki adam da elini kaynına bastırarak eczaneye doğru yürüdü. Komiser muavini Sadullah ta şun- ları söylemiştir: — Bundan evvel dinlenen şahldle- rin ifadelerini aynen zaptettik, Şahid Salâhaddinle Ahmed polis karakolun- da verdikleri ifadede Recebin vaka esnasında yere (yuvarlandığından bahstemediler, Bunun üzerine reis, şahidlerin hep- sini çağırarak müvacehe etti. Bun lardan Ahmed, vaka esnasında Rece- bin yere düşmeyip sendelediğini ve bu esnada bıçakla vurduğunu, fakat bi- ça hangisinin daha evvel çektiğini görmediğini söyledi. Bundan sonra müddelumuminin talebile, şahidlere vakanın cereyan şekli mahkeme huzurunda temsil et- tirildi, Şahidlerden Ahmed, katil Re- cep rolünü, Cihad da maktul Yahya- nın rolünü ifa ederek vakayı canlı ola- rak izah ettiler. Gelmiyen bir kadın şahidin çağırılması için muhakeme bugüne bu rakıldı.., Eyüplü H lü Halidi Hâkimin kararile tevkif edile- rek tevkifhaneye g gönderildi Muhtelif dolandırıcılık ve karman- yolacılık suçlarından mahküm olarak on bir sene hapiste yattıktan sonra çıkan Eyüplü Halid geçenlerde Aksa. rayda Meliha adında bir kadına tesa- düf ederek, elinden çantasını kapıp kaçmış ve yakalanmıştı. Halid dün Adliyeye verilmiş ve Sultanahmed ikinci sulh ceza mahkemesinde sor- guya çekilmiştir. Hâkim huzurunda Halid suçunu inkâr ederek: — Ben bu kadını eskidenberi ta- hırım, Fakat çantasını kaptığım yo- lundaki iddiası yalandır, bana ifti- ra ediyor; ben böyle bir şey yapma- dım, demiştir. Fakat elde mevcud delillere istina- den hâkim B. Salâhaddin Demirel, Halid hakkında tevkif kararı vererek Tevkifhaneye göndermiş ve evrakı müddelumumiliğe iade etmiştir. Esnafın öğle tatili Dükkân ve mağazaların da öğle ta- tili yapmalarını temin etmek için ya- pilan tedkikler ilerlemektedir. Bele- diye, bu hususta Ticaret odasından gelecek cevaba intizar etmektedir. Bu kararın ağustos başında tatbikine imkân görülmemekte ise de ağusto- sun ilk haftasında bütün mağaza ve dükkânların öğle paydosu yapmağa başlıyacakları muhakkak görülmek- tedir. Teşekkür Pek genç yaşında ve hazin bir su- relte irtihalile bizi dağıdar eyliyen sevgili yavrumuz Baki Sanver'in ce- naze merasiminde huzurlarile çok yakın alâkalarını gösteren muhterem zevata ve bilhassa maiyetperverliğin yüksek lutufkâr nişanesini ibraz bu- yuran sayın Maliye Vekili Bay Fuad Ağralı'ya ve candan meslek arka daşlığını geceli gündüzlü büyük fe- dakârlığı ile isbat eylemiş olan kıy- metli Maliye müfettişlerinden Bay Hüsnü Bengi'ye en kar teşekkür ve minnetlerimizin arz ve iblâğına delâ- let lütfunda bulunulmasını gazete- nizden saygılarımızla rica eyleriz, Valdesi; Libabe Sanver Pederi: Sümerbank Meclisi İdare Azasından Haşim Sanver zmir ilk, ortamekteplerle liselerden mezun talebe Bu sene ilkokullardan 5991, ortaokul ve liselerden m genç ahin aldı İzmir Karataş orta okulundan bu sene mezun talebe muallimlerile bir arada İzmir (Akşam) — Vilâyetin kültür randımanı her yıl biraz daha yüksel- mektedir. Vilâyet kültür direktörlü- günün hazırladığı bir istatistiğe göre son yılın kültür randımanı, eski yıllar- dan çok üstündür, İzmir merkezin- deki beş sınıflı ilk okullarda 1477 si erkek, 1098 i kız olmak üzere 2575 ta- Jebe, merkeze balı üç sınıflı köy okul- larında 143 ü erkek, 84 ü kız talebe olmak üzere 227 talebe bu sene me- zun olmuştur, Vilâyete bağlı 14 ka- zada: Beş sınıflı ilkokulardan 938 İ erkek, 425 i kız olmak üzere 1363 tale- erkek, 545 i kız olmak üzere 1836 ta- lebe mezun olmuştur. İstatistiğe göre merkez ve mülha- katle birlikte beş sınıflı ilkokullardan 2415 i erkek, 1485 i kız olmak üzere 3900 talebe, üç sınıflı köy okullarından ise 1362 si erkek, 624 ü kız olmak üzere 1991 talebe mezun Olmuştur. Liselerde: İzmir erkek lisesinden 150, kız lisesinden 96 talebe mezun vardır. Orta okullarda: Lise orta kısmı ile Karataş, Karşıyaka ve Buca ortaokul- larından kız ve erkek 450 talebe mezun be, üç sınıflı köy okullarından 1291 | olmuştur. Valide hanı cinayeti Samatya cinayeti fail Namusunu hani için Yu- | Müddeiumumi katil İbrahi- sufu öldürdüğünü iddia eden Cahid mevkufen muhakeme edilecek Geçenlerde bir gece Yusuf adında biri Şehzadebaşında Cahid adında 16 yaşında bir delikanlıyı alıp misafir olarak Valide hanındaki odasına gö- türmüş ve odada tasallüt edeceği si- rada Cahid bıçağını çekerek Yusufu yaralayıp öldürmüştü. Katil Cahid hâkkında zabıta tahki- katı ikmal edilmiş, dün kendisi evra- kile birlikte Adliyeye verilmiştir. Ca- hid müddelumumilikte verdiği . ifa- dede cürmünü itiraf ederek: Yusuf beni misafir olarak odasına götürdü. Fakat orada bana tecavüze kalkıştı, Ben de kendimi kurtarmak için bıçağımı çekip onu vurdum, de- miştir. Fakat Cahidin bazı hareketlerinden şüphelenilerek, akli vaziyetinin tesbi- tine lüzum görülmüştür. Müddiumu- milik Cahidi Adliye doktoruna gön- dermiş, B. Enver Karan tarafından yapılan muayene neticesinde şuurun- da bozukluk olmadığı anlaşılmıştır. Muayeneden sonra dördüncü sor- gu hâkimine verilmiştir. Orada da verdiği ilk ifade ve tahkikat evrakı münderecalına nazaran, tahkikatın merkufen devamına karar verilmiş ve Cahid Tevkifhaneye gönderilmiş- kuruşluk pul göndermek Varimdır. Cemazilâhir 1 — Hizir 16 & İmsak Güney Öğle İkindi Akşam Tat Tad 921 450 B47 1200 180 250 454 1220 18,17 1929 21,19 , Türk borcu I, Peşin min idama mahkümiyetini istedi Bir müddet evvel Samatyada sahil- de bağlı bulunan Arap Kemalin odun kayığına girerek, kendisine para ver- mediği için Kemalin başına bir odun- Ja vurup bayılttıktan sonra denize at- mak suretile öldüren İbrahim Çetinin muhakemesine dün ağırcaze mahke- mesinde bakılmıştır, Dünkü celsede müddeitumumi muavini B. Reşad Sa- ka iddianamesini okuyarak, cinayeti bütün tafsilâtile anlatmış ve gerek tahkikat evrakı, gerek dinlenilen şa- hidlerin ifadelerile İbrahim Çetinin vaka günü evvelâ sahilde eniştesi Hü- seyindn para isteyip alamayınca bir sandalla Arap Kemalin odun kayığı na giderek orada zeytin ve ekmekle karnını doyurduktan sonra Kemal- den de para istediği ve parayı alama yınca kayığın arka tarafında Kemalin kafasına bir odun vurup bayılttıktan sonra denize atmak suretile öldürdü- gü sabit olduğunu söylemiş, taammü- den adam öldürmek suçundan dola- yı İbrahim Çetinin Türk Ceza kanu- nunun 450 nci maddesinin 9 uncu fıkrası mucibince idam cezasına çarp- tırılmasını istemiştir. İbrahim Çetinin müdafaasını hazırlaması için muhake- me başka güne bırakılmıştır, 28/1/938 ESHAM VE TAHVİLÂT “Türk borcu 1, Vadeli Ergani Sıvas - Erzurum 1 Sıvas - Erzurum WW Anadolu D, Y. I ve TI, Peşin PARA ve ÇEKLER (Kapanış fiatleri) Londra i Stenin 82215 New-York 100 Dolar 128,53 Paris 100 Prank 34975 Milino (o 100 Lâret 0,86 Cenevre (o 100 İsviçre Pr. 2098.75 Amsterd. 100 Florin 69,555 Berlin 100 Rayhşmark 504215 Brüksel (o 100 Belge 21405 Atina 100 Drahmi 14 Bofya 100 Leva 15975 Prag 100 Çekoslovak Kr. 4375 Madrid O 100 Pezeta 62219 Varşova (o 100 Zioti 20,705 Budapeşte 100 Pengo 491 Bükreş o 100 Ley, 00018 Belgrad O 100 Dinar 287 Yokohama 100 Yen 36335 Stokholm 100 İsveç Kr. 321078 Moskova- 100 Ruble 23,11