13 Mayıs 1938 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 4

| | Sahife 4 Geçmiş zamanlar: Izmir köylerinden Parise gelenbir ananın hikâyesi Yaz mevsimi idi, Pariste (Bulony) | ormanında sabah gezintisine çıkmış- tım Avedetimde sefarethane havlu- sunda kapıcı Mişel efendinin daire- sinin penceresi önünde bağdaş kurup oturmuş, siyah yeldirmeli ve beyaz başörtülü bir kadın gördüm ve kendi kendime «Mişel efendi bu hediyeyi de nereden acaba buldu getirdi, bakalım: dedim. Bu Mişel efendi Koca Reşid paşa merhumun Arnavutköylü kilâr- Gıbaşısının oğlu imiş. Tahsil için Pari- 8e gönderilen islâm ve hıristiyan bazı talebe sırasında onu da yollamışlar. 'Tahsilini bitirmeden bir gün o vakitki sefirimiz Cemil paşayı - ki Reşid pa- şanın büyük oğlu idi - etekleyip «efen- dim, biliyorsunuz ki ben kilârcıbaşını- sın oğluyum. Kâtiblik, memurluk bi- se göre değildir, lütfen bana Avrupa usulünce kilercilik, sofracılık hizmeti öğretiniz, Benim babamdan miras isti- dadım bu işlerdedir» demiş. Cemil pa- şa da kendisine hak verip ricasını ka- bul etmiş. Mişel efendi arzusu üzere kilerciliği, sofracılığı mükemmel öğrenmiş, bir hayli zaman sefarette bu işleri görmüş, sonra çalışkan bir kadınia evlenmiş, yanıma gelmişti, Bu kadının nereden geldiğini ve ne istediğini ve sefaretha- neyi nasıl bulduğunu sordum, Bu su- ailerime cevaben Mişel efendi «efen- dim! Bu kadın İzmir köylerinin birin- denmiş. Oğlu Fransaya satılan hay- vanlar ile beraber bir kaç ay evvel gel- miş. Haksız olarak hapse konulmuş. Şimdi onu kurtarıp köyüne dönmek ve size derdini mutlaka kendisi anlat- mak İstiyor» dedi, Kadını kaldırttım, odama getirttim. İstintak ettim. Bir hayli fazla sözler karıştırarak Mişel efendinin söylediklerini tekrar etti. Fakat fenası bu ki oğlunun ne sebeb- Te ve nerede hapse konulduğunu bil- miyordu. Yalnız «bu kâfirler oğluma düşman Oldukları için zindanlara at- tılar çürütüyorlar» diye sızlanıyordu. Mişel efendinin ihtarile cebinden kirli bir mektup çıkarıp gösterdi isede okunur gibi değildi. Hasılı kadın sual- lerimin cevaplarını veremiyordu. Yal- nız bir düziye «Allah zaval vermesin! Sen buranın vali paşası değil misin, oğlumu zindandan çıkart. Bana tes- Hm et, Köyümüzde davarlarımız var, ekinlerimiz var. Bunlara bakacak kim- semiz vok, Aman bizi yerimize gönder» diyordu. Eteklerime sanlıp ağlıyarak dizlerimden öpmek istiyordu. Ben «buranın vali paşasın olmadığı- mı ve oğlunu hapisten salıvermek eliinden gelmiyeceğini tekrar tekrar söylediğim halde zavallıya meram an- Jatamıyordum. Ancak «bu memleke- tin paşalarına» rica ederek oğlunu kurtarmağa oçalışmağı vaadettim. inanmadı, Mişel efendi temiz yürekli, merhâ- metli, insaniyetli bir kimse idi, Vata- ninı ve hemişerilerini - cins ve mezhe- be bakmıyarak - canü gönülden se- verdi. Elinden geldiği kadar Allah rı- xası için İşlerini görmeği ve düşkün- lere yardım etmeği kendisince sevab . olarak vazife addederdi, Kadını aldı götürdü, yakın bir yerde temiz bir oda buldu. Sabahtan uyku vaktine kadar kendi dairesinde tutardı. Kendi- si için pişirdiği alaturka yemeklerden bü garib kadına da yedirmeği canına minnet bildi, Meğerse kadın bir gün bir geceyi aç geçirmiş, Çektiği sıkın- tıları hikâye ederek Mişel efendiyi ağlatmış Her şeyden evvel kadının oğlunun nerede bulunduğunu ve ne için hapse atıldığını öğrenmek icab ediyordu. Herhalde bu zavallı ananın da, Mişel efendinin de tasdiatından biran evvel kurtulmak için hariciye nazırndan istimdad ettim, Aramızda hususi dost- Tuk vardı. Bu işimi görmeği cidden ar- zu eyledi idise de «tahkikatı malimu- nuzdur ki dahiliye nazırı yaptırabilir. Kendisi sizi sevenlerdendir, Bu işinizi ihmal etmez görür. dedi, Gittim, dahiliye nazırma derdimi anlattım, Güldü, şakalaştı ve derhal tahkikat icrası hakkında emirler ver- &i. Hafta içinde bana telfeon etti. Kalk- tım dahiliye nezaretine can attım. «İşte efendim arzunuz veçhile tahki- kat yapıldı. Fezlekesi de buradadır. Sizin için yazdırdım, okuyunuz» dedi, Gösterdiği müzekkerede aradığımız adamın ismi Osman oğlu Mustafa ol- duğu ve İzmirden Fransanın cenub eyaletlerinden birine sevkedilen hay- vanlarile geldiği ve hırsızlık etmesin- den dolayı tutulup hapse konulduğu yazılı idi, Bu hale göre dahiliye nâzi- rnım yapacağı bir şey kalmamıştı. Adliye nazırını kandırmak iktiza edi- yordu. Bu nazır da nazik, hatırşinas, dostluğa rlayeti olan şahsiyetlerdendi Gidip işi ve vaziyeti anlattım. Kadının gün geçtikçe feryadını arttırmakta olduğunu ve benim «buranın valisi olmadığıma» inandıramadığımızı söy- Jedim .Gülüştü, şakalaştı ve «hele ben hemen telgraf çekeyim vaziyeti anla- yım. Alacağım cevaba göre çare düşü- nelim, Üç gün sonra tekrar beni gö- rünüz dedi. Dediği gibi üç gün geçince gdliye nezaretine uğradım. Cevap gelmiş. Fakat «teessüf ederim. Bir şey yapa- mıyacağım. Sizi memnun edemiyece- ğim. Çünkü kurtarmak İstediğiniz adami muhakeme etmişler. Hırsızlığı sabit olmuş ve kanunen mahküm ola- rak hapse stılmış, Ceza müddetinin bitmesine de hayli zaman var. Bu va- xiyete göre bir şey yapamam. dedi. «Öyle ise bana başka bir yol olsun gös- teriniz» dedim. Biraz düşündü. Sonra shatırıma tek bir çare geliyor, Fakat benim tarafımdan ihtar edilmiş olma- sın. Çare şu olabilir: Reisicumhura rica edip bu adamın kalan ceza müd- detini affettirerek ecnebi tebeası ol- mak itibarile hudud haricine çıkan!- masına rızasını tahsil etmenizdir, Re- isleumhurdan muvafakat cevabı alır- sanız bana haber veriniz icab eden mu- | ameleleri derhal yaptırırım» dedi, Bu nasihat Üzerine reisicumhur M. Lubeye müracaat ettim ve kadının hikâyesini ve bana çektirdiklerini mü- balâğalıca ve merhametini celbedecek tarzda anlattıktan sonra kadının «ba- na büyük bir arzuhal yazınız, bu mem- Ieketin padişahına vereyim. Sarayını bana gösteriniz. Hemen gideyim. Elbet acıyıp çocuğumu bana teslim eder de- diğini söyledim ve eğer niyazımı lütfen kabul edip bu suçlu Mustafayı affet- mezseniz, benim için yapacak bir şey kalır o da bu söz anlamaz kadını ge- tirip sarayınızın avlusuna sokmak ve bağırtmak olur» tarzında şakalar ettim, M. Lube gülerek ricamı hüsnü telâkki etti, «Adilye nazırı muhalefet etmezse muvafakat ederim. Kendisine söylüyebilirsiniz. dedi. Bu vaad üzeri- ne bir çok İeşekkür ettikten sonra adliye nazırını gidip gördüm. Hemen lâzım olan muameleleri yaptırdı. Mus- tafayı hapisten çıkartıp bizim Marsil- ya konsoloshanesine sevkettirdi. Mişel efendi de anasını, biletini alarak ve yiyeceğini vererek, trene koydu. Kon- düktöre (bahşişini vermeği unutmıya- rak) selâmetle yola çıkardı; ve artık kadından ziyade bizim Mişel efendinin yüzü güldü. Ben de verdiğim talimat veçhile bu iki yolcumuzun tik hareket eden vapura bindirildiğine dair Mar- silyadan haber almca rahat ettim, Bu maceranın en garib ve şaşılacak ciheti bu ananın türkçe lisanla bile Yâyıkile merafhını anlatamayıp hele bir kelime fransızca olsun' bilmediği halde gemiden çıkıp Marsilyada istas- yonu bulması ve trene bilet alıp bin- mesi ve Paris istasyonuna çıktıktan sonra şehrin ta diğer ucundaki sefa- rethanemize gelebilmesidir. Salih Münir Çorlu Mütekald büyük elçi Haydar Rıfatın eserlerinden bizar em imzam 100 Er. Dişin Ölümü Elendi İle Uşak Ölümü Hi yn | operaya devam 15 Maya 188 Cuma programı Ankara — Öğle neşriyatı 1130: Halkevinden nak- len İnkilâp dersi geni. Akşam heşriyataz (Yusuf Kemal Tengir- l şarkıları (dinkbule Çakar ve srka 20 Baat ayari ve arabca neşriyat. 20,15 Türk musikisi ve halk şarkıları (Hikmet Riza ve arkadaşları). 21 Konler: Ad- Ban Menderes (Aydın sayları). 21,15 la dans musikisi, 22 Ajans haberleri, 22 Yarınki program. İstanbul — Öğle neşriyatı; 12,30: P Türk musikisi, 1250: Havadis, Plâkla Türk musikisi, neşriyatı, 14: SON. Akşam neşriyatı: Saat: 1830 Spor ve gençlik bayramı: Konferans: Reşad Tan- berk: Tip Fakültesinden. 1445 Beyoğlu Halkevi gösterit kolı tarafından bir tem- sil, 19,15 Konferans: Ali Kümi Akş (Çocuk terbiyesi). 1955 Borsa haberleri. 20 Muzaffer İlkar ve arkudaşları tarafın- dan Türk musikisi ve halk şarkılurı, 20,45 Have raporu, 21,48 Ömer Rıza tarulindan arapça söyler. 21 Nihal ve arkadaşları tarafından Türk muskilsi ve hulk şarkıla- m. iSent ayar), 2145 ORKESTRA: İ — Çaykovsky: Kas nuvazet süvit. 2 — Grleg: O Prentan. 3 — Petras: Mariyonet 12,15 Ajans haberleri. 2230 Plâzla solo- lar, opera ve operet parçaları, 2250 Son haberelr ve ertesi günün programı, 23 SON. 1505 1330: Muhtelif plâk Avrupa istasyonları Sant 20 de Berlin 20,10 orkestra — Frankf. 20/10 opera havaları — Kolonyadan naklen Hamburg 20,10 orkestra Königeberg 20,10 konser — Leipzig 20,10 fanfar — Münih 2040 orkestra Stuttg. 2045 «Batılan gelin» opera komik — Athlone 20 saksofon, 2030 konser — Brüksel TE 20 piyano — Budap, 2030 opera — Bükreş 20 viyolonsel, 2035 «Barber de Seviiles rası — Droltwiç 2025 piyano — Helsingf. 20,445 konser — Prag 2040 salon muzikası — Reval 20 senfon. konser — Rgia 20,15 hafif muzlka — Sofya 20 mu- sika, 20,45 konser — Stokholm 2030 opera konseri — Strasburg 2030 konser — Rad. Touleuse 20.15 film havaları Saat 21 de Berlin 21 konser — Breslau 21 askeri | muslka — Deutschl 8. 21 orkestra — | Hamburg 2130 filim — Kolonya 2140 | piyano — Künigebety 2125 viyolonsel — Münih 21 konsere'devam — Btutte, 21 operaya devam — Afhlone 21 konsere de: vam — Pari 2115 Yunanca noşriyat Breom. 21,10 «Siraubinger, opert — Brüksel 71 - 23 askeri muzika — Budap. | 31 operaya devam — Bükreş 21 opereyn | devam — Proltviç 21 konser — Florans 2130 konser — Hilvers, 1 2155 konser — Hiivers. II 2140 viyolonsel — Londra 31 örkestra — Midland Reg. 21,15 orkestra — M. Ceneri 21 salon muz'kası — Paris | P.T.T. 2130 orkestra — Reval 21 konsere | devam — Sofya 21.15 muzika — Strasburg | 21 - 24x Venedik taciri. opera — Rad. | Toulouse 21 hafif muzika — Varşova 21 -23 Gran dö şes Gerolsteine operet. Saat 22 de Deutsch, 8. 2215 opera havaları — Hamburg 22 eğlenceli muzika — Stutig. 72 operaya devam — Viyanadan naklen Breslâu 22 orkestra — Alhlone 2220 pi- yana — Brno 22 orkesira — Brüksel 92 askeri muzikaya devam — Berdav, 23 — Budap. YI 2230 caz- band Bükreş 22 operaya devam — Hilvers. 1 22,10 balalayka — Londra 22 orkestra — Lüksemburg 22 konse, 2220 saksofon — Ostrovo 22 konser — Milâno 3240 salon muzikası — Midland Reg. 22,25 dans — Paris P. '7. 'T. 22 orkestraya de- vam — Reval 22,20 hafif muzika — Roma 22 <Gigolette. operet — Sofya 22 gece muzikası — Stasburg 22 opereya devam — Varşova 22 operele devam, Saat 25 de Doulsenbi, 8. 2330 konser — Hamburg 3330 salon miuzikası — Königsberg 2335 &akeri muzika — Münih 2330 hafif mu- ika — Stuttgr. 2330 eğlence ve dans — Viyana 23,20 dans — Diğer Alman İstas- yonları Lalprigden naklen 2590 - 1 dans — Berom. 23,05 salon muzikasu — Brüksel 28,25 cazband. Budap. 2330 askeri muzika — Budap. JE 25 cazbanda devam — Droltwiç 23,20 askeri muzika — Florans 73 dans — Hilversi 23 Rus mu- sikası, 23,0 piyano, 23,30 hafif muzika — Kopenhag 23,20 viyolonsel — Londra 2325 dans — Lüksonburg 2326 salon muzi- kası — Oslo 23,15 salon muzlkası — Roma 28 operete devam — Sirasburg 23 operaya devam — Rad. Toulouse 23,30 hafif mu- zika, 2345 askeri murika — Varşova 23 Alman Wetasyonları 1 e kadar evvelki programlarına devam — Droltviç 2405 | dans — Kopenhag 2405 - 130 dans — Lüksenburg 24 - 2 dans — Rad. Paris 24 gece konseri — Rad, Toulouse 2435 or- kesira — Königibergden haklen Berlin, | Breslau, Hamburg, Kolonya, Leipzig, Mü- ih, Saarbr, Viyana 1 - 4 eğlence” ve dans — Dutschi, 8. 1 - 3 gece muzikası — Stutlr. den naklen Prarkf, 1 - 4 valslar ve e ARŞA aa Matbaa işçilerinin toplantısı Türk Mürettipler Cemiyetinden: Cemi- Piyangonun bu keşide- sinde kazanan talililer Büyük ikramiyeyi kazananlardan biri soruyor: Para ile ne yapılır?... © Tayyare piyangosunun dün nihayet bulan yirmi beşinci tertip birinci ka- şidesinde büyük ikramiye kazanan 28,551 numaralı biletin iki parçası şehrimizdedir. Evvelâ talibiileri tanr- talım: 40,000 liralık büyük ikramiye- yi kazananlardan biri Bakırköyde Fi- liz sokağında oturan ve Bahçekapıda Eminoğlu hanında iki numarada müs- tahdem B. Bekirdir. 15,000 lira kaza- nan biletin bir parçası Ankara- da Çankayada B. Abdi isminde bir sa- ta satılmıştır. Bundan başka 12,000 lirayı Fatihte Tuna apartımanında B. Lütfi ve 10,000 lirayı da Beykoz deri fabrikası muhasebecisi B. Hasan 'Tüze ile arkadaşı B. Mehmed Pınar kazanmışlardır. Bu talihliler dün Ni- met kişesinden paralarını almışlardır. Bu keşidenin büyük ikramiyesini kazananlardan bir diğeri de Kara- köyde Türk Maadin şirketi memur- larından B. Adnandır, B. Adnanı ça- lıştığı yerde bulmak mümkün olmadı. Öğrendiğimize göre az maaşlı bir me- mur olan B. Adnan yazı masası başın- da dalgın daigın çalışırken kendisine büyük ikramiye çıktığını haber almış ve o kadar sevinmiş ki, hemen izin alarak sokağa fırlamış... Uzun müd- det aradıksa da talihiiyi bulmak müm- kün olmadı. Hattâ bir defasında han- | da yolmuzu kesen bir zat gazetecileri tepeden tırnağa kadar süzdükten son- ra ne dese beğenirsiniz?. — Sizene oluyor Allah aşkınıza? Elâleme büyük ikramiye çıktı, tasası size mi düştü? Ve sonra, bu lafları söyliyen sanki o değilmiş gibi sordu: — Acaba büyük ikramiye başka | kimlere çıkmış, biliyor musunuz? — Merak mı ettiniz? — Evet., insan öğrenmek istiyor! — Adaaam siz de... çıksın! Tasası size ml düştü! j Eminönüne uğrak vermek vacib ol- muştu. Ne kadar da isabetli hareket | | etmişiz. Bayan Nimetin eşi B. İsmali | bir otomobile biniyordu. Bizi gö- rünce: — Bakırköyüne kadar seyahat za- rüreti var. İsterseniz sizde geliniz. Talihliyi hep beraber kaçırırız.. dedi. Üç gazeteci, gişe sahibile. birlikte Bakırköy yolunu tuttuk, Filiz sokak 6 numaralı evi bulmak güç olmadı amma, asıl aradığımızı bulamadık. Kapıyı aralıyan bir bayan: — Bahçekapıda Eminoğlu hanına gidiniz. Bay Bekir şimdi iş başında olsa gerek... Ters yüzüne döndük. Fakat bu defa da talihlinin çalıştığı yerden: — O, iki saat evvel yazıhaneye aid eşyaların nakli için Yeşilköye gitti! Şeklinde bir haberle karşılaşınca B. İsmaile: — Benden paso... dedim»ve Emin- önünde talihliyi beklemeğe başladım. Nasıl olsa bulup parasını vermek Üzere buraya getireceklerdi. «Verilmiş sadakam varmış» desem pek te mübalâga yapmış olmuyacağı- mi zannederim. Bizim arkadaşlarla gişe sahibinin başlarına neler gelme- miş, neler!... Yeşilköy yolunda telâş- tan, otomobil bir hendeğe yuvarlan- mamış mı? Bereket versin hendek bü- | yük değilmiş. Arkadaşlar: — Yoksa, diyorlar, bir Maslak fari. ası benzeri muhakkaktı! Otomobilin hendeğe düşen tarafın- da oturan B. İsmailin eli kapıya sı- kışmış ve hafifçe yaralanmış. Otomo- bilin çamurluğu ezilmiş, bir camı çatlamış. Otomobil gişe önünde durunca eli- Kime çıkarsa | ni bir mendille sarmış olan B. İsmail aradığını yakalamış bir «taharri> gu- rTurile kapıyı açtı ve kendi indikten sonra talihlinin de arabadan İnmesi- ne yardım etti. Bugün matinelerden itibaren b Ü RK sinemasında Fransızca sözlü film: ? Büyük Bekâret e B. Bekire 6,000 lira İle neler yaps mak niyetinde olduğunu sorduğum Zaman (uha! bir cevap aldım: — Para ile ne yapılır? — Ne yapılmaz Talihli gülerek — İki çocuk sahibiyim. Yegâne ars zum bunları okutmak, büyük adam yapmaktır; Devlet kuşu bu işi sıkıntı” ya düşmeden başarmama yardım ede cek. Piyango icad edildi edileli bilet alırım, Arasıra çıkan amortiden başka hiçbir faydasını görmemiştim. Hattâ bu tertip bilet almağa devam etmekten vazgeçmiştim. Nimet abla zorlayınca gazetelerde şahid olduğum vakaları hatırladım ve kendi kendime: — Ya, dedim, benim bıraktığım bi- lete bir şey çıkarsal ğ Ve böylece bileti terkedemedim, Gö- © rüyorsunuz ki, isabet etmişim. “ B. Bekir paralarını koynuna yerleş” tirip oradan uzaklaşırken polis mes © © murları, cebinde 4,000 lira taşıyan tas Mhliyi seyreden kalabalığı dağıtmağa © çalışıyordu. BESEBFM2UEBEER REBSBEZE. Necmi M. Erkmen Kazanan talihliler 400,00 lira kazananlar — Ferikö- yünde Arabacı Musa, Marpuççularda Emiroğlu Han 2 numarada Bekir, Kâ- dıköy Moda caddesi 482 numarada be” yan Alis, Galatada Maadin şirketi me müurlarından Adnan. 15,000 lira kazananlar — Gümüş hâcıköyünde mektep talebesi Ömer, Mahmudpaşada 11 numarada kaval Mehmed, Sıvasta telgraf başmemuru” Hakkı, 12,000 lira kazananlar — Fatih Tu na apartımanı 3 numarada Lütfi, Ka” dıköy Pazaryolu kunduracı Teodori, © EZE EREFBİZ 10,000 Tira kazananlar — Beşte bir parçası Sıvas baytar sabik memuru Raif, Zonguldakta gümrük odacısi bayan Zeynep Hüseyin, Halıcıoğlü Kumbârhane caddesinde Ali, Arna vüdköy Kilise sokak 18 numaratı f- rında amele Ahmed, Beykoz kundura fabrikasında muhasebeci Hasan ve Beykoz gazoz fabrlkasında Mehmed, Marpuççulâr caddesi 6 numarada satıcısı Ben Hayım, Galatada seyyar satıcı İstavro, Diyarbakir, Karataşla Allar. BESBSEH de5w Ziraat odaları kongresi Türkiye Ziraat odaları kongresinin 18 mayısta Ankarada toplanmasına karar verilmişti. Şehrimizin alâkadar makamlarınâ gelen malümata göre, kongre 20 mayısa tehir edilmi Kongre dört gün toplanarak 23 ma“ yısta toplantısına nihayet verecektir. 8s: Yangın başlangıcı Bakırköyde Cevizlikte oturan OB. 'Tayyarın evinden dün yangın çıkmış isede derhal yetişen itfaiye tarafın- dan söndürülmüştür. sor Boğaziçi lisesinde spor töreni Darüşşafaka lisesi ile Boğaziçi lisesi Sprocuları arasında 14 mayıs cumar- tesi günü saat 13 te Boğaziçi lisesi spor sahasında bir spor töreni yapılar caktır, Muhtelif atletizm ve futbol müsabakaları, voleybol, Pingpong maçı vardır. goswra Toplantıya çağırma Tıb Fakültesi $34 senesi mezunlari 14 Mayıs 935 cumartesi akşamı saat 19 likte gelmeleri rica olunur. va ŞEHZADEBAS! TURAN TİYATROSU Halk sanatkârı Naşid ve arkadaşları Miçe - Pen- çef varyetesi L0CİEN BARROUX - RAİMU SALİŞ ADAMI