20 Eylül 1937 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 5

20 Eylül 1937 AKŞAM SİYASI İCMAL: Küçük itildi devletleri ve Macaristan Küçük İtilâf devletleri Mületler Ce- | miyeli meclisinin toplanmasından bi- raz evvel akdettikleri konferansta | n sonra takib edecekleri hatlı hareketi kararlaştırmışlardı. İspanya ve Akdeniz işlerinde kendilerinden bir teşebbüste bulunmayıp İngiltere ile Fransanın politikalarına uygun hare- ket etmek hususunda mutabık kalmış- lardı. Hakikaten Akdenizin emniyeti 18- selesinde böylöce hareket etmişlerdir. Küçük İtilâfın teşekkül ve mevcudiye- dinin hikmeti bulunan Macaristan me selesinde dahi Trianon sulh muahede- sile ordusu tahdid edilen ve asri silâh- ları kullanmaktan menolunan Maca- ristanın diğer devletler gibi silâhlan- masını ve ordu bulundurmasını €sa$ ifibarile kabul etmişlerdi. Şu kadar var &i Macaristanın kendi bildiğine, mezktir sulh muahedesinin | ahkâmını fesheeylememesi ve silâhları- | mastna mukabil sulhun muhafazası | için teminat vermesi şart koşulmuştu. İ Küçük İtilâf konferansı bu kararı ve- Dünyâda çıkan her on gazeteden | yedisinin ingilizce olduğunu söyliyen ingilizler bununla iftihar ederler. Fa, | Kat gazetenin doğum yeri İngiltere i değildir. Bundan binlerce sene evvel | Linotip makineleri “yoktu. Günde | binlerce sayı basan gazeteler kim- ! senin rüyasına bile girmezdi. Fakat İ Romalıların da o zaman haber neş- | retmek usulleri vardı. Jules Sezar zamanında Romada | «Acta Diurna» yani gündelik vaka namında bir gazete vardı Acta Romada Forum namı verilen meydana ssılırdı, İstiyenlere <sati- lırdı. Actanın haberleri o zaman ol- dukça basitti. Şişirme pek olmazdı. Bu haberlerden birkaç tanesini ik- | tibas ediyoruz — Bugün sabahleyin Palatina da- ğının Summa Velia civarma bir-yıl- Tuhaf bir âdet İngilterede Surrey eyaletinin Buk- man köyünde tuhaf bir âdet vardır. Bir köylünün karısı, birkaç gün için başka bir köye giderken, köyün delikanlıları evinin damma çıkarlar ve ocak bacasından aşağıya bir süpür-| ge atarlar. Bu ev işleri bir gaç gün | için erkeğe kaldı demektir... | Evvel zamanlardan kalma bu âde- | te ilk güleni de kocadır. Köyün bütün | erkekleri bu uğurlama usulünün ip- tidatliğine gülüyorlar amma, âdet ge- ne de sürüp gidiyor. Vilâyet Hayvan sergisi açıldı Fe ilk gazetenin verdiği haberler rirken Macaristan, bu ilç meml Mücaf dkülliyetlerinin hukukun rümak için bu hükümetlerle “de temasta bulunarak iyi bir tesir ösrük- yaşi Milletler Cemiyeti meclislerinin bu defaki toplantıları münasebetile datmi komisyonları faaliyete geçerken, Si- lâhları brakma komisyonu da böyle bir teşebbüs yapılması üzerine toplan- muştır. Yalnız Macaristan, henüz ken- disinin silâhlanmak hakkının tahak- | Kuk eylemesine müsaade edilmediğine İ protesto tezahürü olarak bu komisyo- na iştirak etmiyeceğini bildirmiştir. Ayni zamanda Macaristan silâhlan- masına müsaade edilmesini bir takım siyasi taşiz mukabilinde almak iste- mediğini ve bunu tabii bir hak gördü- günden bilâkaydü şart buna sahib ok mak fikrinde bulunduğunu anlatmış- tır, Yani Macaristan bu meselede mü- zakereye yanaşmak istemiyor ve ahva- Hin inkişafını bekliyerek fırsat kollu” yor. Maahaza Cenevrede temas devam etmektedir. Feyzullah Kazan dırım düşümş ve bir meşe ağacıni yakmıştır. — Bankalar sokağının aşağı kıs mında «Zırhlı Domuz» meyhanesin- de kavğa çıkmış ve meyhaneci tehli- keli surette yaralanmıştır. — Belediye memuru Dertinius pa- zarcı başı tarafından muayene edil- memiş et sattıkları için bir çok kasap- ları cezalandırmıştır. Acta Diurna Romadaki gündelik vakayli sadıkane kaydeden iyi bir | Fakat Jules Sezarla be- | üğü için dünyanın en eski yanın en eski gazetesi olmak şerefi Pekin gezetesine aittir. Bu gazete elân daha bin sene evvel nasıl ipek üzerine basılıyorsa şimdi de öyle ipek Üzerine basılmaktadır. Rençber filler Bombay köylerinde filler muhtelif işlerde kullanılır, Oralarda fillere yal- niz ağır yk taşıtmakla iktifa edilmez. Fillerin en çok gördükleri işlerden bi- ri de rençberliktir. Bu koca hortum- lu mahlüklar, bir yapının taşları ara- sına harç döküp sıvamakta en usta | rençberden daha ustadırlar. İşin asıl garibi, iş zamani bitip de paydosolunca fillerin işi bir türlü bı- Takmak istememeleridir.. Fillerin en hoşlandıkları şey bu iştir. Sergide birinciliği kazanan boğalar İstanbul vilâyeti hayvan sergisi Edirnekapı dışındaki temizlik ahır larında merasimle dün açılmıştır, Sergiyi vali ve belediye reisi nami- na B, Rauf açmıştır, Açılış resminden Sonra hayvan sergisi gezilmiş ve çok beğenilmiştir. Bu seneki ehli hayva- nat sergisinde otuz yedi tay, yirmi kısrak, on boğa, dokuz inek (teşhir edilmiştir. Bir heyet tarafından yapılan pu- vantaj neticesinde Mehmed Kayalı. nin Yılmaz Kaya adındaki tayı bi- rinciliği kazanmıştır. Kısraklardan Fikret Atlının hayvanı, ineklerden Şamlâr köylü Halil Beşaranın boğa» larından da Alacalı köylü Eşref Teş- Haydarpaşa asma köprüsü Nafia, Belediyeden inşası için tahsisat ayırmasını istedi Haydarpaşada “tren hattı üzerin- deki geçid, zaman yaman açılıp kar pandığından, vesaiti nakliyenin ser- besçe geçmesine mâni oluyor ve bir ta- kım mahzurlara sebebiyet veriyor. Haydarpaşa geçid yerinde bir a$- ma köprü yapılması zarureti bir kaç sene evvel takdir edilmiş, belediye ile Devlet demiryolları arasında bir anlaşma olmuş, ve bu asma köprü” nün üç yüz bin liraya mal olacağına dair bir keşif yapılmıştı. Bu para- nın yarısını Devlet demiryolları, yar rısnı da “belediye ödiyecekti. Fakat belediye, üç sene sıra ile büt- çesine bu parayı koyduğu halde - el- de diğer müstacel işleri olduğun- dan - Haydarpaşa köprüsü için tah- sisat ayıramamış ve köprü de o 2 mandanberi inşa edilememişti. Haber aldığımıza göre, Nafıa Vekâ- leti, bu köprünün Acilen yapılması için belediyece para tefrik edilip edi- Yemiyeceğini sormuş, belediye de tedkikata başlamıştır. Bütçede köprünün nısıf nısıf İn- şaat masrafına tekabül edecek tahsi- sat bulunmazsa'weniden tahsisat te min edilecektir. Bu tahsisat bulunduktan sonra keyfiyet Vekâlete bildirilecek ve ev- velce hazırlanan proje mucibince in- şaata başlanacaktır. İnşaata 938 büt- çesile başalinacağı tahmin ediliyor. Haftada 48 saat çalışma Nizmnamenin Ankaradan gelmesi bekleniyor Haftada 48 saatlik mesai zamanı hakkındaki nizamnamenin bugün, yanın Ankarada tebliği bekleniyor. Nizamname iş dairesi bölge âmirlik- lerine gönderilir gönderilmez tatbik mevkiine konacaktır. Nizamname, işçilerin ayni yevmi. ye ile mutaddan fazla çalıştırıp ez- dirilmesine mâni olması bekımından çok mühimdir. Bu itibarla iş dairesi mıntaka müfettişleri iş yerlerini dal- mi ve sıkı bir kontrol allında bulun- duracaklardır. Bu kontroller bilhassa geceleri yapılacak ve kanun ile bu kanuna ek olan nizamnamelere mü- gayir hareketleri görülen iş yerleri şiddetli cezalara çarptırılacaklardır. Mıntaka Amirliklerine bu husus ta geniş salâhiyet vermiştir. Bu ari da müfettişler lüzum görürlerse İş yerlerini muvakkaten sed edebilecek- lerdir. Bir sergi Teşviki sanayi bayanlar biçki ve ülkiş yurdunda dün güzel bir sergi açılmıştır. 'Bu sergide mektep talebesinin mu- vaffakıyetli eserleri teşhir edilmiştir. Iş kanununa muhalif hareket edenler Yolsuz hareket eden mü- esseseler adliyeye verildi İş kanununun tatbikine geçilmeden evvel olduğu gibi, kanunun tatbikine başlandıktan sonra da birçok işçiler İş dairesi üçüncü mıntaka âmirliğine müracatle bazı şikâyetlerde bulun- muşlardı. Kanuna mugayir hareket ederek on- dan fazla işçi çalıştırmamak için işçi- lere yöl verilmekte olduğunun haber alınması üzerine başlıyan tahkikler peyderpey ikmal edilmiş ve neticede birçok müesseselerin yolsuz hareket ettikleri anlaşılmıştır. Bunların vaziyetleri Ankaraya bil dlrilmekle beraber haklarında kanu- ni takibat yapılmak üzere Cumhuri- yet müddelumumiliğine verilmişler- dir. Şimdiye kadar bu şekilde Adliyeye tevdi edilen iş yerleri epeyce bir ye- kün tutmaktadır, Şehrimizdeki üçün cü mıntaka Amirliği tahkiklerin neti- canın hayvanı birinciliği almışlardır, Kazananlar birinciden beşinciye | kadar para ile taltif edilmişlerdir. celerine göre, patronları bir taraftan müddelumumiliğe tevdle devam ef mektedir, Tarih kurultayı bugün saat on beşte açılıyor Dün profesörler Bayan Afet tarafından çaya davet edilmiş w yatla Horyada, Boğazda gezdirilmiştir Tarih kongresi için dün gelen 'B. Person, Miyres, Tarih Kurultayı bugün öğleden sonra saat on beşte büyük merasimle Dolmabahçe sarayında” açılacaktır. Önce Türk tarih kurumu bâşkanı B. Hasan Cemil Çambel tarafından bir nutukla açılacak, kongrenin rel- si, fahri reisi ve reis vekillerile kâtip- leri seçilecek, kongre reisi bir nutuk #öyliyecek ondan Sonra encümenler seçilecektir. Türk dil kurumu adına genel sek- reter B. Necmi Dilmen bir nutuk söy- liyecek ve bunu tarih fakülteleri adr- na,B. Muzaffer Gökerin bir nutku ta- kib edecektir. Ecnebi profesörler adına profesör Pittard bir nutuk verecektir. Asbaşkan bayan Âfet tarafından kurumun artiolojik faaliyeti hakkın- da bir tebliğ yapılacak ve müteaki- ben genel sekreter B. Muzaffer Göker tarafından kurumun diğer ilmi faa- liyetleri hakkında bir rapor okuna” caktır. Kongre namına Cümhuriyet âbi- desine saat 17,30 da merasimle çelenk konacaktır, Ulu Önder Atatürkün ve Bağvekilin Kurultayı şereflendirmeleri kuvvetle muhtemeldir. £ Kurullayla beraber Dolmabahçe sarayında tertib edilen tarih sergisi de açılacaklır, Kurulta- ya iştirak etmek için davet edilen ec- nebi profesörlerin tam histesi şöyledir: Almanyadan: Andra, Dörpfeld, Hartmann, Kühnel, Sarre, Şehecle; Avusturyadan: Brandeustein, Han- jar, Menghin, Koppers, Melzig; Çekoslovakyadan: Rypka; Fransadan: Deleporte, Valois, Pöre Azais; Yunanistan: Marinatos; İngiltereden: «Childe, Myres; İsveçten: Arne, Persson; İsviçreden: Pittard, Deonna; İlalyadan: Rossi; Lehistandan: Przeworski; Macaristandan: Feher Geza, Fet- tich, Moravesik, Alfüldi, Kont Zichy; Romanyadan: Nestor; Yugoslavyadan: Fehim Bayrakdar Oriteh, Dün misafirlerimize Tarih Kuru- mu asbaşkanı bayan Âfet tarafından saat 16 de Ertuğrul yatında bir çay ziyafeti verilmiştir. Misafirler, sâat on dörtte motörle profesörler soldan itibaren Koper Dolmabahçe önünde £ demirliyen Ertuğrul yatına gitmişler yat hare- ket ederek, ağır ağır, Floryaya doğru ilerlemiştir. Atatürk köşkünde bir müddet istirahat edilmiş, bu moderp ev gezildikten sonra plâj ve civarı görülmüştür. Sonra Acar ve İstanbul motörlerile yata dönülmüştür. İske- lede kalabalık olmuş ve halk misafir- lerimizi selâmlamıştır. Yat Dolma- bahçeye, Yeniköye ilerlemiş, Tarab- yadan sonra elektrikler söndürülmüş mehtap seyredilmiştir. Bu çay ziyafetinde kongreye iştirak edecek yabancı âlimler Dİl ve Tarih cemiyeti üyeleri ile yakından tanış- mak ve konuşmak imkânını bulmuş- ladır. Profesörler, 8,20 de otomobillerle 'Tokatlıyan oteline dönmüşlerdir. Sefirlerden Fethi, Ruşen Eşref ve Şerif de davetlilerimize refakat et- mekteydiler. İstanbul 19 (A.A.) — <Türk Tarih kurumundan» 1 — İkinci Türk Tarih kongresi Yüce'Önder Atatürkün yüksek hima- yelerinde Dolmabahçe sarsyında 20 eylül 937 pazartesi günü saat 15 te açılacaktır. 2 — Kongreye davetliler kendileri- ne gönderilen kartlarda yazılı gün ve saatlerde Türk Tarih sergisini geze- ceklerdir. Serginin ziyaretinden sonra davetliler ayni kartlarla Dolmabahçe sarayında bugün açılacak olan resim ve heykel müzesini de gezebilecek- lerdir. * 3 — 'Tarih sergisi ile resim ve hey- kel müzesinin kongreden sonra umu» ma açılış proğramı ayrıca bildirilecek- Palamut bolluğu Tanesi 20 - 30 para arasında satılıyor Dün Boğaziçinde Palamut balığı boluğu vardı. Denizden çıkan diri, diri palamut balığının tanesi 20-30 para arasında satılmıştır. Bilhassa Kabataş iskelesi önünde daha fazla balığa raslanmıştır. Dün akşam geç vakitlere kadar bu iskele önünde ta» nesi 30 paraya diri palamut balığı satılmıştır. Manda GE ER m a j