29 Ağustos 1937 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 5

— gi 29 Ağustas 1937 AKŞAM © SIYASI İCMAL: Orta Asyada cereyan eden mühim hâdiseler İspanyadaki dahili harp ve bunun “Akdenizde doğurduğu tehlikeli vazi- yet ve Uzak Şarkta iki büyük devlet rasında resmen harp ve muhasame | hali ilân edilmediği halde devam et- mekte olan büyük muharebe haylı zamandanberi Orta Asyada cereyan etm olan mühim hadiseleri göl- gede bırakmıştır. İngiltere son zamanlarda Hindista- nın kara hududları hakkında derin endişeler göstermekte idi. Afganistar ma mücavir olup nim mustakil bulu- nan Veziristan kabileleri İpinin fakir Mullasının teşviki ile İngiltere aley- hine kıyam ederek büyük bir gaile doğurmuşlardı. Diğer taraftan Sovyet Rusyanın dolayı Vaziyet - İngiltere için emniyetbahş olmamıştı. Çünkü istiklâl hareketi yalnız Yarkend ve Hoten havalisinde tutu- Erkek çoraplarının da sağlam yapılması temin edilecek Istanbulda 10 ayda 6 milyon çift çorap harcand harcandığı anlaşılıyor Kadın çoraplarının standardize a mesi hakkında İktisad Vekâleti tara- fından hazırlanan nizamnamenin tat- bikine geçilmesi kararı memnuniyetle karşılanmıştır. Nizamnameye göre beş sınıfa ayrı- lan kadın çorapları vasıflarının ayrı ayrı tayin edilmesi ve halk tarafından bilinerek satın almması kimsenin âl- .danmamasını temin edeceği gibi ba- zı cins çoraplar da nizamnamede gös- terildiği şekilde imal edileceğinden sağlam kadın çorabı bulmak mümkün olacaktır. Standard hizamnamesine riayet etmiyenler ceza göreceklerdir. Kadın çoraplarından sonra erkek çoraplarının da standardize edilmesi içini şehrimizdeki alâkadar daireler uzun uzun tedkikler yapmışlar ve ne- tieeyi İktisad Vekiletine arzetmişler- | di. Bu hususla hazırlanan ikinci bir nizamnamenin de yakında meriyete konacağı haber alınmıştır. Çorap islihlâki şehrimizde mühim bir yekün tutuyor. Sık sık modası de- Zişen kadın çoraplarından daha çok erkek çorapları imal ve istihlâk edil Trakya gümrükleri Müsteşar B. Âdil ile Baş müdür Trakyadan döndüler Tedkiklerde bulunmak üzere Trak- yaya giden Gümrük ve inhisarlar Ve- kâleti müsteşarı B. Âdil ile İstanbul gümrükleri başmüdürü B. Mustafa Nuri dün sabah şehrimize dönmüşler. dir. Müsteşarla başmüdür önce Edirne ve Uzunköprüde gümrük işleri etra- ında tedkiklerde bulunmuşlar, tren- lerde geceleri yapılan kontrol ve mu- ayene usullerini gözden geçirmişler- dir. Bundan Sonra Türk - Bulgar kara hududunda Kapkale ve Türk- Yunan hududunda Çürükköy eiva- rındaki hudud gümrüklerinde tedkik- lerde bulunulmuştur. za Türkiye dostu Amerikalıların bir talebi Türk - Amerikan dostluk cemiyeti Ticaret odasına bir mektup göndere- rek İstanbul hakkında izahat istemiş» 1 lerdir, Bu zevat çok sevdikleri Türki- yenin güzel İstanbuluna ald manzara resimleri gönderilmesini rica etmiş» lerdir. Bu dostların arzusu yerine ge- tirilmekle beraber İstanbulun görül meğe değer yerleri hakkında da izar | hat verilecektir. | nabilmişti. Şarki Türkistanın asıl İ merkezi Urumçide adı Çinli olan bir hükümet Sovyetlerle iktisadi cihetten sıkı bağlanarak aldığı asker! ve hava İ yardımları ile yerleşmişti. Bu suretle Sovyet nüfuzu Şarki Türkistanda | iyice yerleşmişti. Ayni zamanda Urumçi hükümeti Kâşgardaki general Mahmudu sikış» dırmış ve Hindistana kaçırmış oldu- ğundan Sovyet nüfuzu için Kâşgar havalisi ve doğrudan doğruya Hin- distan hududu açılmıştı. Lâkin son dakikada Yarkend ve Hoten mustakil hükümetine mensup askeri kuvvetle birdenbire Kâşgar istilâ ve saptetmişlerdir. Bu kuvvetler burada dormayıp (Aksu) üzerinden Urumçiye doğru ilerlemeğe başlamış tır. Şarki Türkistanda bu hadiseler cs- reyan ederken Garbi Türkistanda Özbekistan ve Tacikistan cumhuriyet- lerinde dahi temizleme ameliyatı ya- . Vesiristandaki kıyam dahi ir. Bütün bu hadiseler Hin- distanın kara hududları üzerindeki tazyiki hafifletmiş olduğundan İngil- tere geniş bir nefes almıştır. Feyzullah Kazan mektedir. Makinelerin faaliyet devre- | leri 300 gün olarak tayin edilmiştir. | Salâhiyettar makamlarca hesaplan- İ dığına göre, İstanbul vilâyeti dahilin. | de 300 günde 2,200,000 çift ipek ka- dın. çorap istihlâk edilmektedir. Er- kek çorabı sarfiyatı 3,800,000 ve ço- cuk çorapları ds 2,000,000 küsur bin çift kadardır. Şu hesaba göre erkek çoraplarının sarfiyatı kadınlardan daha çoktur. Ve | buf'da gösteriyor ki erkek çorapları ka- dın çoraplarından daha çürük yapıl- maktadır. Kadın, erkek ve çocuk ço- raplarının İstanbulda toplu halde 1s- tihlâki mikdarı 6,000,000 küsur çift kadar olduğuna güre, çoraplar yeni nizamname ile sağlamlaştıktan sonra sarfiyat mikdarı acaba azalacak mı- dır? Görünüşe nazaran azalması lâ- zam geliyor; fakat bu hususta hiç kim- | se şimdiden bir tahmin yapamamak- | tadır. Bununla beraber sağlam çorap- ların piyasada görünmesinden bir s0- ne sonra fabrikaların faaliyetlerine göre bir tahmin yapılabilecektir. Hamalların müracaatı Nakliye arabası tipinin biran evvel tebliğini istiyorlar Sırt ve sırık hamallığının kaldırıl- masından sonra hamallar Belediyeye müracaat ederek bir araba tipi gös- terilmesini istemişlerdi. Heyeti fenni- yece tesbit edilen araba tipi Beledi- yenin Müstahdemin şubesinde kalıp hamallara tebliğ edilmeyince şikâyet- ler baş göstermişti. Hamallar bu defa da, Avrupadan gelerek vazifesine başlamış bulunan vali ve Belediye reisi B. Muhiddin Üstündağa müracaate ve düştükleri müşkül vaziyetten kurtulmaları için araba tipinin bir an evvel bildirilmesi- ni rica etmeğe karar vermişlerdir. Ce- miyet âzalarından bir grup yarın va- liye gideceklerdir. İki kurşun hırsızının hkümiyeti Fatih civarında Bayrampaşa med- resesinin kubbesine çıkarak kırk beş kilo kurşun çalan Yahya ve Salim adlarında iki kişi dün asliye ikinci ceza mahkemesinde muhakeme edil mişlerdir. e Muhakeme neticesinde suçları sabit olduğundan bünlardan Salimin bir ay ve Yahyanın üç bu- çuk ay hapislerine, o kadar da Em- niyi umumiye nezareti altında bulun- durulmalarına karar verilmiştir. i — Yeniköy nahiye müdürünün muhakemesi Bir şahid, suçlu aleyhinde şahadette bul bulundu Ahmed Nüzhet & adında | birinden rüş- vet almaktan suçlu eski Yeniköy na- hiye müdürü Alâeddinin mevkufen muhakomesine dün birinci ceza mah» kemesinde bakılmıştır, Dünkü celsede şahit olarak Mithat adında biri din- lenmiştir. Mithat şunları anlatmış» tır. — Ahmed Nüzheti eskiden tanım dım, Bir gün bang geldi ve üç gün Sonra iade edeceğini söyliyerek elli lira borç istedi. Ben de verdim. Ertesi gün Ahmed otomobille Yeniköyden İstanbula inerken bana tesadüf etti, otomobile beni aldı. Yolda giderken nahiye müdürünün kendisinden rüş- vet istediğini söyledi ve şikâyet eder- sem birşey çıkar mı, diye sordu. Ben de şikâyet ederse muvafık olacağını söyledim, Ahmed Nüzhetle beraber İstanbula gelerek vali muavinine mo- Sseleyi anlattık. Sonra ben ayrıldım. Bir kaç gün sonra da cürmü meşhüdü. yapmışlar, Bunu bilâhare gazeteler- de okudum. Halk, nahiye müdürün- den o kadar usanmuşlı ki, bir gün evine eşya taşınırken hamallar para vermiyeceği korkusile eşyasını taşi- madılar, eşyasını çöp rabesile taşıttı ve Bu yüzden çöp arabası da kırıldı. Suçlu Alâeddin bu şahidin sözlerini kabul etmiyerek: * — Bu, bana iftira ediyor. Kendisi aleyhinde, geceleri şarki söyliyerek umumi istirahati - bozmak suçundan kanuni takibat yaptırdım ve mahke- meye verdim. Bunun için bana kız- gındır. İntikam almak için söylüyor. Demiştir. Bu sırada suçlu vekili ile şahit arsisında hararetli münaka- şalar olmuştur. Mahkeme, evraki mütalâa için iddia makamına tevdie karar vererek muhakemeyi başka gü- ne bırakmıştır. Kuruçeşme cinayeti faili Dün sorguya çekildikten sonra tıbbı adliye gönderildi Dört gün evvel Kuruçeşmede babası Şevket ile kardeşi Radiyi tabanca ile öldüren Zekinin deli olup olmadığı- nın tesbiti için Tıbbı adiice müşahede altına alınmasına lüzum görülmüştü. Zeki, dün kendisini ilk defa sorgu- ya çeken dördüncü istintak dairesine getirilmiş ve "Tıbbı adilde müşahede altına alınması için karar yazılarak Tıbbı adliye gönderilmistir. Katil Zeki, hastanede tedavi altına alınmak isteyip istemediği kendisina sorulduğu zaman: — İstemez miyim bayım, Ben zaten ötedenberi tedavi ediliyordum ve bir hastaneye yatmak istiyordum. Çok ri- ca ederim, beni hastaneye gönderiniz. cevâbını vermiştir. Sorgu hükiminden çıkarıldıktan sonra jandarma muhafazası altında Tıbbı adliye gönderilmek üzere Adli- yenin merdivenlerinden indirilirken Zeki merdiven başında yere çömele- rek: — Beni bir daha buralara getirme- yiniz. Artık bu merdivenleri inip çık- maklan bıktım. Beni hastaneye götü- rünüz de rahat edeyim... diye merdi- venden inmek istememiştir. Yunanlı misafirler Atinadaki Türk - Yunan ticaret odası azalarından mürekkep bir kafile bugün şehrimize gelecektir. Misafir. ler ticaret odası namına bir heyet tâ» rafından karşılanacaktır. Merkezi Atinada olan Türk - Yunan ticaret odasının bu azaları şerefine bir akşam ziyafeli verilecek ve şehrin tamaşaya şayan yerleri gezdirilecek- tir. Vapura girerken ölmüş Halil isminde biri, bundan bir müd- det evrel tedavi edilmek üzere Mer- sinden buraya gelmiş ve kendisini tes davi ettirmiştir Artık iyileştiğine kanaat getiren Halil, dün memleketine avdet etmek üzere Anlalya vapuruna bineceği sı- rada ansızın düşmüş ve ölmüştür. - T Üstad Ali Ekrem, Abdülhak Amitin yanına defnedildi Tabut gençliğin hürmetkâr elleri üzerinde son istlirahatgâhına tevdi edildi Merhum Ali Ekremin cena ze merasiminden bir görünüş Büyük vatanperver Nâmık Kema- lin yegâne oğlu merhum Ali Ekrem Cami avlusunda merhum şairin ede- biyat muallimliğini yaptığı Maltepe askeri Nse talebesinden bir müfreze ve mektebin bandosu, üniversite ta- lebesi, bir müfreze piyade askeri ve bir müfreze polis mevki almış, bekliyor- lardı. Namık Kemal Zadeye karşı son hizmet ve sevgiyi göstermek Üzere gelenlerden çu zevat göze çarpıyordu. Merhumun hemşirezadesi Hariciye Vekületi siyasi müsteşarı B. Numan Menemencioğlu, Vali B. Muhiddin Üstündağ, Üniversite rektörü B. Cemil İzmir (Akşam) “ — İzmirin Tepe- cik mahallesind6 * Küğıdhane cad- desinde kadın yüzünden bir ci- nayet olmuş, Ço ban Mehmed a- i dında biri Ada- pazarlı garson Hasanı bıçakla karnından ve S0İ | böğründen ağır surette yaralar Hasanın ölüm (Çoban Mehmed halinde yaralan» masının sebebi, umumhane kadınla” rından Haticenin, bu iki gencin arası- nı açmasıdır. Sürmeti sokağında Zeynebin umu- mi evinde oturan Hatice, altı aydan- beri Çoban Mehmedin dostu idi. Meh- med, bu kadın için her fedakârlığı yapmış, evli olduğu ve genç bir karı- sı bulunduğu halde kurulmuş olan a- ile yuvasını bozmağa kadar ileri git- mişti. Hatice, nedense bundan on beş gün evvel garson Hasanın dostu ok muştur. Bu tercihin sebebi belli de- * gildir, belki de altı aydan beri birlik- te yaşadığı Çoban Mehmedden. bık- mıştır. Hasanın kendisine tercih edilmesini hazmedemiyen Mehmed, gerek kadı- na gerek rakibine müteaddid defalar haber göndermiş, hattâ tehdidde de bulunmuştur. Fakat Hatice ve Hasan bu tehdidlere aldırış etmemişlerdir. Vakrdan bir gün evvel Mehmed, yol da rastladığı Haticeyi gene tehdid €- derek birlikte Lâle sinamasına gitime- ğe ikna etmiştir. Fakat sinemada bu: landukları sırada Hasan da gelmiş, Hatice, bunu görünce, Mehmedin ya- nındaft ayrılarak Hasanın (yanına gitmiştir. Mehmed —, Sen beni takibediyorsun. Bak Merhum şair, çelenk gönderilme- mesini vasiyet etmişti. Bu itibarla Üniversite Edebiyat fakültesi talebesi namına gönderilen çelenk de camiden geriye çevrilmiştir. Mezar başında dini merasim yapıl- dıktan sonra Selim Sırrı, merhumun meziyetlerini gösteren kısa bir söyler söyledi ve cemaat, merhuma rahmef dileyerek mezarlıktan döndü. Çoban Mehmed, kötü bir kadın yüzünden Hasanı vurdu Mehmed, evvelâ sopa ile hücum etti, sonra bıçakla rakibini karnından yaraladı ben sana ne yapacağım. Demiş, Ha- san da mukabelede bulunmuş, sine- mada bir kavga çıkmak üzere iken polisin müdahalesile vakanın önü a- lınmıştır. Ertesi gün, Hasan bir ka- — Seni üldüreceğim hergele! diye bağırarak O gece Hallicenin yanında kalıp kalmadığını sormuş, Hasan da; — Kaldım. Sana ne oluyor? Demiş, bu sözden muğber olan Meh- med, elindeki sopa ile Hasana bir kaç defa vurduktan sonra bıçağını çek- miş, rakibinin karnına ve sol böğrü- ne saplamıştır. Vakağan sonrâ kaçan Mehmed, zabıtaca aranmakladır. Ha- san, hastanede ifadesini alan müddo- İumumiye Hatleeyi çok sevdiğini, on- dan ayrılamadığı cihetle başına bu hal geldiğini söylemiştir. Ecnebi ve sille i tepleri müdür muavinleri ne ile meşgul olacaklar? Ecnebi ve ekalliyet orta mekteblerile Miselerinde Türkçe omuallimlerinden Bu muavinler İstanbul maarif müdürünün riyaseti altında bir top- lantı yaparak bu mekteblerin umumi işleri etrafında, görüşmüşlerdir. Türk müdür muavinlerinin mek- teplerde. yalnız Türkçe derslerinin kontrolile alâkadar olmaları, mekte- Beyoğlunda 59, Eminönünde mii tihte 36 kişi cezalandırılmış, Beyoğ» Vunda 94 ekmek, 166 simit, Eminö- nünde de noksan olduğu görülen 50 tkmek müsadere edilmiştir. Kadıköy Mıntakasında da 10 kö pek ve 14 kedi tutularak Himayel hayvanata teslim edilmiştir. l