8 Şubat 1937 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 3

8 Şubat 1937 —— - GÜNÜN MESELELERİ Bir vatandaşlık vazifesi ” Beyoğlunda gezen bir arkadaş gö- xüne çarpan bir takım garip ilân Ve tabelâlardan şikâyet ediyor. Bu ilânlar ve tabelâlar türkçedir. Fakat hakiki türk lisanından çok uzak bir - Arkadaş bunlardan bir Kısmını sıralıyor: Tamirat ve boya- mak edilir, ısmarlamak ve tamiratla- m, kardaslar, Kondracis, haliş süt, lastıklar tamir olunur, viresiyemiz yoktür... Bu misallerle sütunlar doldurmak kabildir. Hakikaten Beyoğlunda ne- Yeye baksanız bu garip türkçe da tabelâlarda okuduğunuz gibi türk $€ konuştuklarını duyarsınız. Şüphesiz bu r Fakat # türkçe bilen bir yabancı ile karşılaşınca türkçeyi bırakıp fran- Şwca konuşanlar çoktur. Hele ecne- bilerim de bulunduğu bir toplantı- da, bunlar türkçe bilseler bile, mu- başka bir dille konuşulur. Bu #uretle onların türkçelerini ilerlet- Melerine, güzel, temiz türkçe konuş- Malarına imkân bırakılmaz. Bu türkçe meselesinde hize düşen bir vazife vardır ki ona da hiç dikkat etmiyoruz. Bizimle türkçe luşmak suretile vatandaşlık vazi- fesini kavramış olduğunu isbat eden Rum dostumuzun, Ermeni ahbabı Yazın ve yahut bir ecnebinin lisanın- da tesadüf edeceğimiz türkçeye ay- sakat cümleleri düzeltmeye ça- Yız. Walbuki bunlarla ters ko- onların bozuk (türkçesini taklid ederek sakat cümlelerle muka- edenler de yok değildir. İşte buna çok dikkat etmek mec- buriyetindeyiz. Onların vatandaşlık Vazifesi hasıl türkçe konuşmaksa bi- *im vatandaşlık vazifemiz de türkçe aya gayret eden bu vatandaş- arın lisanında tesadüf edeceğimiz Sakatlıkları düzeltmek, onlara temiz türkçe konuşmak zevkini aşılamaktır. mma e Mahmudpaşa hamamı kiraya veriliyor Salın alınan Mahmudpaşa hamami belediye tarafından kiraya çıkarılmış- tır, Ancak hamamın Kiraya verilmesi Müvakkattir. İleride hamamın islah edi- İerek muntazam bir şekilde halka ucuz Olârak tahsisi düşünülüyor. Bundan başka belediye, halkın ucuz- Ca Yıkanabilmesi için şehrimizde diğer yük hamamlardan bir kısmını daha Satın almak ve bunları islah etmek ta- Savvurundadır. Hafta tadili ruhsatiye harçları Son yapılan emlâk tahririnde gayri Sati iradlar değiştiği için hafta tatili Yuhsatiye harçlarının da değştirilmesi iş, ve ozaman yapılan şikâyetler; Üzerine belediye, şehir meclisi bir karar Verinciye kadar, tahakkuk eden mikta- ın dörtte birini tahsile karar vermişti. Şehir meclisinin geçen teşrinisani ŞEHİR HABERLERİ : a . Istimlâk edilecek . , binaların kıymeti . .je tayin ediliyor Şehircilik mütehassısı M. Proste, yaptığı tetkikler neticesinde şehir plânı ne şekle girerse girsin, şehrimizdeki ta- rihi abidelerin etrafını açmağı pren- sip olarak kabul etmiştir. Ancak bu abi- delerin etrafını açmak ve burada gü- zel parklar veya meydanlar vücude ge- tirmek bir para ve zaman işidir. Profe- sörün çizeceği bir program içinde bun- lar sıraya konacaktır. M.Proste âbidelerin etrafında açilacak| sahaları avan projesi üzerinde gösteri diğinden fen heyeti, şimdi yıktırılacak binaları tesbit ediyor. Fen müdürlüğü bu binaları harita üzerinde tesbit edi- yor. Fen müdürlüğü bu binaları ha- rita üzerinde tesbit ettikten sonra be- lediye istimlâk komisyonu bunların is- timlâk bedellerini tayin edecektir, Şehir plânı kabul ve tatbik edilmeğe başladığı zaman ilk önce bu binaların irtimlâkine başlanacağından şimdiden istimlâke tâbi olacak bina kıymetleri- nin bilinmesine lüzum görülüyor. Yeni mektepler İstanbul, Üsküdar birinci ilk mek- teplerile Üsküdar üçüncü mektebin talebeleri çok olduğundan bu mekteple- rin ihtiyaca göre bir misli daha genişle-! tilmesi için bu mekteplerin yanındaki arsalara birer pavyon yapılmasına ka- rar verilmiştir. Bu maksatla yeni sene Maarif bütçesine tahsisat konul muştur, Bundan başka bu sene biri Küçük- mustafapaşada, diğeri Yenikapıda bi- rer orta mektep açılacaktır, Lâstik fabrikaları Oda sanayi şubesi müdür- lüğü bir rapor hazırladı Lâstik fabrikaları bundan bir müd- det evvel, hariçten gelen lâstik kaloşla- rın yerliden ucuza satılabildiğini ileri sürerek faaliyetlerini tatil etmağe ka» rar vermşilerdi. Tcaret odası sanayi şubesi müdürlüğü bu husustaki tedki- katını bitirmiş ve hazırladığı raporu idare heyetine vermiştir, 'Tedkikata göre büyük lâstik fabrika- larının her biri senede bir buçuk mil- yon çift kaloş, bir milyon çift de yazlık beyaz keten ayakkabı yapmaktadır. Fa- kat iptidai maddelerin kendilerine pa- halıya mal olması üzerine bu sene an- cak yüz bin çift lâstik kaloş imal et- mişlerdir. Küçük imalâthaneler vazi- yetlerinden memnun görünmüyorlar. Büyük fabrikalar ise imalâthanelerin, muamele vergisi vermedikleri için ma- mulü kendilerinden daha ucu mal edebildiklerini ve rekabet yaptıklarını ileri sürmüşlerdir. Bir taraftan da şaplı köseleden yazlık toplantısında hafta tatli ruhsatiye har- €1 olan gayri safi iradın yüzde üçünün ması muvafık görülmüştü. Ancak ik tahsil edilen miktar ile kati suret- İ€ tesbit edilen miktar arasnıda fark Börüldüğünden bu farkın tahsiline ka- Tar verilmiştir. beyaz ayakkabı imalına çalışılmakta olduğu haber alınmiştır. Bu yeni çe şid ayakkabılar önümüzdeki yaz satışa çıkarılacaktır. Lâstik fabrikaları su geçmez kumaşlar yapmak için faaliyete geçmişlerdir. Filmin sonu nasıl : . bitermiş? İki sarhoş arkadaş birbir- lerini adam akıllı dövdü Fatihte oturan Hakkı adında biri ©- vine Nedim ismindeki arkadaşını daveti etmiştir. İki arkadaş akşam rakı masasını kurmuşlar, başına, geçmişler, içmeğe başlamışlardır. Bu esnada aralarında gördükleri bir sinema filminin bahsi açılmış Nedim: z — O oyunun sonu öyle bitmez. diye israr etmiştir. Hakkı bunun aksini söyleyince ars- larındaki kavga büsbütün alevlenmiş- tir. Bunun üzerine iki sarhoş biribirle- rini fena halde dövmüşlerdr. O kadar ki, yetişen polisler iki can ciğer arkadaşı dayaktan yarı baygın bir halde bulmuşlardır. Polis 23 kumar- baz yakaladı Basılan evde kâğıdlar fişler, bir mikdar para bulundu Dün öğleden sonra, Taksim polis kâ- rTakolundan çıkarılan bir kafile polis nezareti altında olarak cürmü meşhud mahkemesine sevkediliyordu. 23 kişi- den ibaret olan bu kafilede muhtelif tipte insanlar vardı. Polis tarafından yakalanan bu 23 ki- şi, kumar oynamak ve oynatmak suçi- *le cürmü meşhud mahkemesine gönde- riliyordu. Polisimiz için bir muvaffakı- yet teşkil eden bu meşhud cürüm, ev- velki akşam gece yarısı bütün delâil ve teferrüntile tesbit edilmiştir, Polis, bir müddetten beri Beyoğlun- da telgraf sokağında Rahmi ve Ekrem adında iki kişi tarafından kumar oy- natıldığını haber almış ve burasını ta- rassuda başlamıştı. Evvelki gece geç vakit, polis tarafından ev basılmış ve kumar oynamakla meşgul 23 kişi cür- mü meşhud halinde yakalanmışlardır. Bu yirmi üç kişi içinde iş, güç sahibi kimselere tesadüf edildiği gibi, sabıkalı bir takım maruf kumarbazlar, hattâ yankesicilik cürmile zabıtaca tanın- mış simalarda vardır. Kumar oynatılan binada kâğıd, fiş- ler, bir miktar da para bulunmuştur, Çocuk kampları Bu sene bütçeye 5000 lira kondu Bu sene yaz mevsiminde çocuklar için kamp açmak üzere maarif bütçe- sine beş bin, yeniden mektep bahçeleri İsyapmak için de 3 bin ki, ceman 8000 1i- Ta tahsisat konmuştur. Çocuk bahçeleri, yaz tatili zamanın- da talebenin sokaklarda oynamalarını! önünü almak maksadile geçen sene ilki defa açılmıştı. Bunların başında birer muallim bulundurulmaktadır. Muai- ilimlerin tatil ve istirahat zamanında bu! işlerle meşgul edilmeleri bir külfet teş- kil edeceğinden çocukların oyunları- na nezaret edecek muallimlere müna- sip bir ücret verilecektir. e Tramvay ücretleri yirmi para . Yirmi para deyip de geçmemeli, Cuzluyor diye her keste bir sevinç var | iktisad doktorlarının dedikleri gibi, on Arıca... para on para göl olursa... Bay Amcaya göre... Atpazarı Belediye temizlik! bazı tedbirler! için alıyor Fatihin tam ortasındaki Atpazari- nın bu civardaki evlerin sıhhatini ne dereceye kadar bozduğunu geçenlerde yazmıştık. Haber aldığımıza göre betedi- ye, bu mahzurları kısmen olsun kaldı- Tadak bazı tedbirler almağa karar ver» miş ve bir talimatname hazırlamıştır. Hayvan pazarı haftada bir kurul duğu halde, sair günlerde de hayvanı- nın nalını değiştirmek istiyen hayvan sahipleri araba ve hayvanlarile buraya kadar geliyor ve hayvanlarını meydan- da saatleren bağlıyorlar. Bu suretle meydan dalmi surette pislikten kurtu- Jamıyor. Bunun önünü almak üzere meydanın etrafına demir parmaklıklar çevrilecek, burada araba ve hayvanla rın barınmalarının önü alınacaktır. Pazarın kurulmadığı günlerde atlar buraya hirer birer getirliecek ve nalla- nan at uzun müddet meydanda kal- maksızn hemen uzaklaştırılacaktır. Belediye Atpazarını sik sık, bilhassa pazar günleri yıkamak suretile temizli- yecektir. Bu sahanın temiz tutulma- sından buradaki nalband dükkânları me- Sul olacaklardır, Talimatname hazır- landıktan sonra şehir meclisinde mü- zâkere edilecektir, İki genç kız arasında kavga Balatta oturan Subhiye ve Saliha a- dında iki genç kız dün bir iş mesele- sinden dolayı saç saça kavgaya tutuş- müuşlardır, Bir aralık evdeki bütün san- dalyeleri yakalıyan Saliha bunları ar- kadaşı Subhiyenin başına atmıştır. Subhiye yaralanmıştır. Şehitlik İmar işine belediye de yardım edecek Edirne kapıda şehidliğe tasarruf ©, den bazı kimseler, belediye zleyhine bir dava açmışlardı. Dava,'son safhasına girmiştir. Şimdiye kadar geçen safha- lar tasarruf iddiasının doğru olmadı- ğını gösteriyor. Yakında davanın şehir lehine neticeleneceğinden şüphe edil- miyor. Şehidlik arazisi etrafındaki bu pürüzlü işde halledildikten sonra be- lediye şehidliğin imarı hakkında yeni tedbirler alacaktır. Şehidlikleri imar cemiyeti, Edirneka- pi şehidliğinin imarı için şimdiye ka- dar büyük bir gayret sarfetmiştir. Fa- kat cemiyetin gösterdiği gayreti bir kat daha arttırmak üzere belediyede büt- çesinden ayıracağı tahsisat ile şehid- liğin henüz tanzim edilmiyen kısmını da cemiyet ile birleşmek suretile imar edecektir, Bir kadına tramvay çarptı kadın hastanede öldü Beyoğlunda oturan madam Mariçe isminde bir kadın dün İstiklâl cadde- sahife 2 İ MBür- 'ypneiza TI Meydan «Sarhoş yemeği» tabirini Meşhur | işitmişsinizdir. «Sarhoş yemeği» ga- rip bir yemektir. Beklenilen sarhoş, «şimdi gelecek», «geliyor» diye bir kaç kere ateşin üstüne konulur, kaldırı lir, konulur kaldırılır, konulur kak dırılır.. Ben «İstanbul şehir plânı» sözünü işte bu sarhoş yemeğine benzeti- yorum. Canımız sıkıldıkça bu «Şehir plâ- ni» denilen şeyin hararetini tazeli- yoruz. Şehir plânı... Gariptir bu söz orla- mi elime alıyorum. Bir gazetenin nazaran şehircilik mütehassısı Prost bu ay İşte küçüklüğümden beri hayalim- de yaşayan meydan budur. 'Tasavvur ediniz. Yenicamiin önü olduğu gibi açılmış, Karaköyden, Köp- rüden geçerken Yenicamiin müağ- zam bir âbide halinde ortasında dur- duğu bu meydan İstanbulun âdeta çehresini değiştirecektir. Sonra daha pek gençliğimden beri hayalimde yaşayan bir ikinci mey- da daha var. Yenipostahane ile Dördüncü Vakıf hanı arasındaki binaları kaldırmak.. ve bu iki binanın karşılıklı durduğu muazzam bir meydan yapmak. Fakat bunlar kimbilir kaç milyon liraya bağlıdır?.. İnsan bu hesapları aklma bile getirmiyor. Hoş bütün meydan tavsiye edenler, arzularının kaç milyona bağlı olduğunu akılları- na getiriforlar mı? İnsan bir güzel şeyi gönülden İs- tiyor amma kese ve daha doğrusu bugünkü tabirle kasa müsaade etmi- yor... . i H.F. Maarif müdürlüğü sıhhiye müfettişleri kadrosu genişletilecek sinden göçerken kendisine tramvay Şehrimizde mektep ve talebe mik- çarpmıştır. Madam Mariçe başından ve| tarı her sene artıyor. Bu vaziyet karşı- ayaklarından ağır surette yaralanmış- tar. Yaralı kadın hastaneye kaldırılmış- sa da biraz sonra vefat etmiştir. Kaza yı yapan vatman yakalanmıştır. sında Maarif müdürlüğü sıhhiye mü- fettişleri kadrosunun kifayet etmediği görülmüştür. Gelecek sene bütçesile sıhhiye müfettişlerinin miktarı bir mi$- 1i arttırılacaktır. v vu Yirmi para yirmi part derya olurl, .. Fakat sende bir sevinç alâmeti görülmüyor bay Amçal... B. A, — Şirket, biletlerden indirdi. gini yolcu adedine ilâve ederse vay hür dimize diye düşünüyorum... v i AE Diğ UR neem REM EN