8 Mart 1936 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 8

ea Sğahi1 # Sahife 8 Saray ve Yazan : SÜLEYMAN KÂNİ İRTEM — Tercüme iktibas hakkı mahfuzdur — Tefrika No. 651 Bakkaldan yüz dirnem yıldız şehriyesi isteyen biradam sürgüne Se er Beşinci sultan Muradı hatıra ge- tirebilir diye umumiyetle (Murad) pederi cennetmakarleri) denil- mişti! (Kardeş) tabiri de bundan ne layı mahzurlu idi! (Hasta) sö; (hasta a) delâlet edebilirdi! Telâffuzları bir, fakat arap harf- lerile imlâları başka olan hâl keli- mesi hâl'e, tahta kelimesi tahte benzediği için gazetelere mazdı. (hal ve tesviye) denle. mezdi; (fasıl ve tesviye) yazılma- lıydı. (Saye) kelimesinin padişah- tan başkası için kullanılmasına ce- vaz verilmezdi, Coğrafya isimleri hakkındaki Giridi andırdığı için gazeteye ge- çemezdi! (Tahtı korusun!) gibi söylene- bilir diye tahtakurusu bile kalem ucuna gelmeme! (Yıldız) kelimesine Fehime e er; düştü) de- a (Şehabı > gibi yim mlm Tıydı. Bir ramazan arifesinde Beşik- e bir bakkala; Yüz dirhem yıldız şehriyesi Ni iyen . ei o akşam sür- güne gitmi rif Aİ teftiş ve ü i sından ... etelerde Mi ee oyunla. rından bahsolunamazdı. Serveti en bie nüshasında bir çeşme başında dua eden bir ihtiyar adamın resmini basmak is- Matbuat müdürü Ebul- bey: edendişler bu resim için zımnen (işimiz duaya kaldı, de- e manasını verirler! Diyerek dercine müsaade etme- mişti. (1) Gazeteler Rusyada bir Doma meclisi teşkil edildiğini, a kanunu esasi ilân olunduğunu bil lerdi! Ecnebi hükümdarlar ve cumhur r ve kraliçe Draga suihazimden ölmüş- wrupada siyasi ricalden birine suikast edilmiş olsa bu hâdise ga- e lere (füc'eten öldü) şeklin- de geçerdi! Değil dahildeki, e riçteki ihtilâllerden, iğtişaşlar: bile bahsolunamazdı. e Pe ile Dinamit kelimesini kaleme değil, ağıza almak bile ie Seri — Mısır, Sudan, Kel lusgarp, Girid, Yemi MN tan gibi Osmanlı sikim İleri ait sie ride Bulgaristan işle- âlinin si- elektrik, ici gibi son zamanlarda o kadar ta- ammüm eden keşif ve icatların İkili dahilinde teessüs ve is- timaline müsaade etmezdi; balon- dan korkardı; tayyarenin adını an dırmazdı! Mahmud Har bey (Takvim- den yapri raklarınd zeteler: kında getirtmi İiplarını senelerce dolabında sak- ladığını, ara sıra — Acaba Ballı burada gö- rürlerse hainane evrak yahut di- namit gibi muzır maddeler kabi- Tinden bir pe kalkışmak yazanı da, gazete sale sahibini de,en hafifi, şiddetli sorulara maruz bırakırdı. Hususile tayyare Ne İkdam gazete- sinde (şundan, Elçi sütunun- da nasılsa tayyareden bahsetmiş olması az kalsın başına büyük dert olacaktı! Fakat bütün tazyiklere, şiddet- lere, kapanma cezalarına rağ- men sansür işlerile uğraşa, uğraşa ustalaşan gazete muharrirleri b. rer türlü düzen ile bahsetmek iste- dikleri bir fikri, bir hâdiseyi ke- limeleri, tabirleri evirerek, çevire- rek nekletmeğe, «sansürü mir ve «sansöre yutturmağ. yaffak olurlardı. Bazı ledler için bu bir zevk olmuştu! enin en yüksek siyaset işi saray ile olan münasebeti idi. Bu- nunla imtiyaz sahibi bizzat meş- — olurdu, Bu dai ip üzerinde can- azlıktan 2: işti. lem sahipleri ne kadar dip- mat olsalar, padişaha eyes ei teyidde ne kadar gösterseler arada, sırada 5 edilmekten kendilerini, zarardan keselerini kurtaramazlardı. Ufak bir yanlış, bir jurnal ında en muteber bir gazete imti- ibinin hemen sorgu altı alınması için kâfi idi. Buna karşı saray gazete! yi ve biye vere tal- tiften hali kalmazdı Sansür usulünün ide günle- rinde gazete tiyaz iplerin- den saraya hansiyet ve intisap peyda eylemiş nanlar kiler. atiye ve ihsanlar! nişanlarla taltif olunurlardı. Mat baalarında müstahdem ol g günler gelince di liste arzile rüt- be ,nişan koparırlardı. Her sene Abdülhamid tahta cülüsu günü olan rumi ğ tosta - 31 ağustos - idle AZE teler pek parlak! çıkarlardı. Ab- mahsus tumtıraklı yazıları böyle yak mahir kâtiplere, yüksek kalem sahiplerine «fevka- lâde ücretlerle» yazdırırlardı! t bu zahmetin mükâfatını da görürler in büyüklerin konaklarını Perisi sadakat icabındandı. Donatmıyanlar için jurnal zere “ Bundan çekinen, yahut sar adişaha yaranmak için hiç bir rim kaçırmak istemiyen yüksek tabaka memurlar ve rical kendi donanmalarının parlak bir suret- te tasvir pirilmayi için gazetelere para verirlerdi. Gazetelere yazı yazan belli, başlı muharrirler dev- n let hizmetinde bulunan memur- azeteciler: işlerine yarıyabilecek bir koku alabilmek ümidile burunlarını ga- zete sahifeleri arasına da sokar- lardı. Bir çoklarının sabahleyin ilk iş- bulun gazetelerini se tle mütalea ederek: «Rizayi Bümay ia ve sndakete pl e (Arkası var) Lİ ASİN AKŞAM in tavsiye ettiği günün gramı 8 mari — 12,30: Muhtelif plâk neş- riyatı, “18: Dans musikisi (pl 19 Habeler, eğe si musiki veya retransmission, izan musikisi, (plâk), 20,30: ir orkestraları, 21: Eminönü Halkevi gösterit kolu, 21,45: Son haberler, Saat 22 den sonra Ana- lu ajansının gazetelere mahsus ha- vadis servisi veri tir, — 1,30: Ankarapalastan nakil m “20 ağ skopi: yor, Karışık pi eviye, NE 0,35: Karpiç Şehir lila Mek er Bükreş (1875 ve 364 m.) — 18,15: Brasov filârmonisi (Bach, Mozart), 21,45 Ameriken O müziği o (Chadwick, Macham Bedesani (530 m.) — 19,45: Rad- yo “salon simi (Offenbach, Şira use v3, Varşova (1339 m.) — 18; Askeri bando, 21: Piyano solo (Leh eserleri), 23: Karışık orkestra (Ambroise, Grek vs). Prağ (470 m.) — 21,50: İsveç mu- sikisi, (382 m.) — 20,40: Baus- ner'in 5 inci senfonisi, 22: Bullerian v. K. Thomas kendi eserlerini idare edi yorlar. m.) — 17: etme ve tenor rekl 9,30; (Brahms, Max Reger), 21: Bach mu- sikisi, Münih (405 m.) — 20,20: Beetho- ven ve Staab'ın eserlerinden sonatlar. Viyana — 20,10: Viyana iii 23,20 mam, piyano, org şarkıları. 9 Mart Pazartesi İst epik İni eğime Si Üniver- siteden 18: Orkes- tra ir el. Tr Hibeler 19.15: Operet (plâk). 2! öö solo - piyano refakatile - iki tarafın- e 20, se ai ei 21.30: Son mz erle; di sonra Anadolu Li ale mahsus havadis servisi verile- Meşhur polis hafiyesi ELLİS PARKERİN HATIRALAR Amerikada bir Yunanlınır" müthiş —)— Çok geçmeden Vaşington hükü- meti ve re bürosundan Şu telgra' ei Yağda hükümeti dahilinde Vancouvrede 1915 de izdivaç eylediğini gi ettik.» Tafsilât postada Biraz sonra Sdikli nasıl ya- pıldığına ve şahitlerin kimler ol- duğuna dair tafsilât Vancouvre- den geldi. Bu tafsilât arasında Şeriff yani Kaliforniya idare ve zabıta şefi Odellin çok dikkat ve itina ile top- ladığı malümata uymıyan bir ha- kikat ile büsbütün yeni bir kaki- kat vardı. Zabıta malümatına uy- miyan hakikat Kumasın bir ahçı olduğuna ait kayittir. Yeni haki- kat ise Kumasın Amerikan tabi- iyetine girmiş bulunmasıdır. Bu iki hakikat tahkikata ilerisi i in büsbütün yeni bir istikamet e malümi vermiş olmalıdır. Bu vesikalar da hi herhalde Vaşingtondaki hükü- met dairelerinde bulunmaktadır. Amerika ii bürosunun ü ve Yunanlı- yn tabiiyetini değirmene ait kayıtları rica etti Kumaşın evvelce bir ahçı olma- sı çok ii iŞ sapa Amerikada bazı şehir ü ta ahçıları tıbbi muayeneye tâbi- vim Eğer Kumas şehir ve ya kendi adı ile ya başkasının adile muayeneyi geçirmiş genele Müddeiumumi Dorrova fikrimi söyledim . .Cinayetin li edildiği am muayene ise tafsilât verilmesini rica piri e bir muayene yapılmamış ise lokantalarda bu eşkâldeki bir şah- sın kei eee tahkik et- melerini a irem gelecek malümatı beklerken O Vaşington- dan gelen tabiiyete ait evrakı bir tetkik ettim. Kumas tabiiyet vesikasını Oregon hükümeti da- Bire Portlandda aldığı zaman doğduğu yerin Yunanistanda Ra- <omo Er ifadesinde söyle- Di ile Vancoure arasında bir nehir vardır. İki şehir karşı karşıyadır. VWoncouvre küçük bir şehirdir. Kumasın eder. Yunanlının bu müddeti P, landda geçirmiş olmasına ihtimal verdim. Kumasın Portlandda kendisi- nin mazisine delâlet eden kayıtlar tım. Mumaileyh te kendi muavini Veberi kayıt aramak için Portlan- da gönderdi. Me rl ileri 1, re, anarşistlere, sosyalistlere ait dülhamidin methiyelerile dolar. Ke 9.30: Hukuk il giştirdiği ve lem gi yer P' hareketlere ima bile edilemezdi. | Jardı. Bu methiyeleri yazabilmek | 19. 45: Karş müzik plâk keriyal 204 Stokton civarındaki Merced e gösterdiği in hükümeti m ——— â di ,, | Karpiç Şehir lokântasıridan nakil (orkes- hhiye üriyeti buradaki | hilmde Port e ME kms han Ml ie zetecinin kârı değildi. Bu sıhhiye müdüriyeti pe ime Portland u ; a e Hac Mek Aİ ini için gazete imtiyaz sahipleri Die re BO: Anzer 2 Teka kantalardan birinin sahibinden Arkası idle dali il ii ği ği Gi ül iki silimi di 3 li ii ii cinayeti Kumasa eşkâli benziyen bir adr mın kısa bir müddetle ahçılık pi ğını öğrenmiştir. Fakat lokat” eli kullandığı şahsın adı * mas olup olmadığını hatırlı mıştır, FEş Mercedli lokantacını | kullandığı tarih cinayet zama E. ie nir bunun s olacağı mann aa ie dirdi. Hemen # ritaya baktı: J Merced şehri cinayet Stoktondan yüz mil me: fededi” İl a kadar mesafeyi “ l tasyonlar zabıta tarafından ti sut altına alınmıştı. Cinayet anı ile tarassut kof” tuğ kadar geçen müddet La fında Stoktondan bir yolcu” maz treni e pe os! fakat rek otomobil ile HaeiiN « olmalıdi” üddeiumi Dorrov: Kumasın ehibba sından bilhesi? l Yunanlı kimler olduğunu tesi eylemesini söyledim, Bunlard! hangisinin otomobili ete Semer ieini ii “ İ Si kullanmadıklarını ven di i İşin pi eme tahkik il laydı. Çünkü şehir iki tans! yüksek dağlı —i bir vadinin br gazında bulunuyordu. i Yunanlı Kumas buradan 5 <E 8 i ALETİ gidiyordu, Diğeri Mojave çöl geçerek Kolorado nehrine ve or i dan Arizona hükümetinin bir * | şesinden eski Meksikaya gidi: diye” du. Bu iki yol üzerindeki köy ve w sabalarda Yunanlı Kumasın Nihayet Barstov kasa! küçük bir lokantanın sahibi masın eşkâlinde bir damın dığını söylemi vakit lokantacı derhal tan! > ve Core olduğunu miştir, Kendisini getiren ve — plâki Obregon hük ait olduğunu gösteriyormuş» Otomobilin ie gok işi me radı.. Çünkü Yunanlı cazi nelerce yaşadığı, tabiiy ver gi