22 Şubat 1936 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 8

| Saray ve Babıâlinin iç yüzü Yazan : SÜLEYMAN KÂNİ İRTEM — Tercüme iktibas hakkı mahfuzdur — Tefrika No. 643 Abdülhamid kendi elile sigara yapıb Kemal beye veriyor, kibriti gene kendi ME yakıyordu! Cemiyet lâğvolundu. Ziya paşa Ab- geldi. Kanı paşa gil iki m de umduklarına nail ola- ma Abüükamiin Ziya paşa ile emal beyin Abdülâziz ii mücadelelerini, beşin- sebetlet yüksek kudretli şahsi- yetin ateşin ve müessir İmer le fikirleri tehyi eyliyebileceklerini BET; iyi takdir ediyordu. « Bu kuvveti — bu iki kale- mi susturmak kendi siyaseti için, muhakkak, pek faydalı olacaktı! aa karşı gösteremiyor- kem de matbuat saha- sında ilk hamleyi Ziya paşaya yap- tı. Ziya paşanın İstanbul mebus- luğuna seçilmesi ihtimali Abdül hamidi pek kuşkulandırıyordu; mebuslar arasında Ziya paşa ile Namık Kemal bey gibi zatların bu- Tunması onun hesaplarına hiç uy- gun düşmüyordu, Bu sebeple Ziya paşanın me- sadrazamdan istemişti; İstikbal gazetesi irade ile kapahi- mıştı. Abdülhamid hiç emniyet etme- diği ve kendi tabirince «entrik âmal» eylemesinden çekindiği zi- ya paşayı Suriye valiliğile İstan- buldan uzaklaştırmağı muvafık bulmuştu. © Abdülhamid daha veliahd iken Namık Kemal beyi bir kaç defa huzuruna celb ile sultan Muradın “uğradığı felâket ve musibete kar- şı büyü ermişti! Ço- cuk gibi ağladığı bile rivayet edi- lir! şa vükelâyi Abdülhamidi iclâsa üye eylemek için bütün mevcu- rini kâfi nine hizmetinde bulunan diğer mutemedleri vasi- Tasile kendi lehinde propaganda- lar yaptırıyordu. Bunlar meşruti- yet hilâfında olan müteassıplara: — Hamid efendi ağzıma bir damla işret koymaz. Namaz ve mi © — Bu milleti düştüğü bu fena kalleş ai ak için bundan et- raflı tedbir olamaz. İlânı hakkın- dan, sebattan di eme tebrik me Bu- bul ve icra edec: adişah osmanlıların kalplerini aki et- ad hasta! Anlaşılıyor ki Allah bu sa- adeti ve tevfikini Hamid efendiye müyesser eyliyecektir. Yolunda ağız Pülesayorirdi. Namık Kemal bey irfan ve ha- miyetile sultan Muradın teveccü- bin mi kanı © in de başlı mürevvici idi. Ha- adil efetilidir Bü kudretli ve ateş- li kalem sahibini boşlamaması icap derdi. İşte daha veliahdliğinde Namık al beye gösterdiği iltifatlar > üşümeye ve hesaba müste- me emma Kemal be- ye ne diller dö endisi esasen ii ta pek ha- bişli değildi ama maksadı mille. tin hayat ve rahatına hizmet eyle- mek için meşrutiyeti ilân etmek- ti; dünyada bundan başka düşün- cesi yoktu. Bir padişah ile mille- tin bir ferdi nini hukuken pr olmak lâzım değil miy- kadar ileri gidiyor, meş- ilim halka serbesti vereceği- ni yeminler ile teyid eyliyordu. beyne zannediyordu? Veliahd Hamid efendi sultan Mu- raddan dah. Böyle olmadığını göstermek i > Z kadirşinastı! ni anlamıyor değildi. Bunun için El) mukabeleleri eksik etmi- lu, Fakat bu kadar hüsnü ni- yet Dai bir şehzadenin bir gün bilem en müstebit hüküm- larından olabileceğine na- sıl ihtimal verebilirdi? Abdülhamid tahta geçtikten pek sevdiğini bik diği Namık Kemal beye karşı bir reyi . teveccüh ve iltifat- larını tmedi, Fakat çok geç- medi. Bü ltifatların arkası kesik i. Sık, 'sık m davetle kalbi celbolunmaktan istiğna gösterildi. Mitat paşa Böl in vapuruna bindir şair Kâzım paşanın: thati tardetti mülkünden rELi Nitekim şeytani cennetten çıkardı ; girdigârl Beytile Avrupaya teşyi olunur- ken Kemal bey için de sarayca bir (entrik imâl) olunuyord. tıncı Kostaki namında bir Rum tarafından tertip ve damad bulunduğu şürayi m dairesinde tevkif edildi ve e altına alındı. Tevkifi es. ha dahli 7 Kemal bey irticalen bir nutuk irad ile içtima salonunu çın- lattı, (1) Bu olduğuna göre Kemal bey bir mecliste Abdülâzizle beşinci Mu- meşhur jurnalda yazılmiş Kı İİ ip Sik radın hâli'lerinden bahseylerken: (Şey iki olmakla kalmaz, üç olur Mealindeki arapça cümleyi (2) irad etmiş, bununla iki padişahın hâlinden sonra bir üçüncüsünün de hâli olunacağını ve cumhuri- yet ilân edileceğini bildirmek is- gz miş. Kemal beyi muhakeme edecek mahkemenin riyasetinde Sami pa- şa zade Suphi bey bulunuyordu. Kemal bey ile Suphi bey oğlu A: beyin şahsına hasretmiyere! bası Suphi ve ceddi KN paşala- ra kadar teşmil eylemi Herkes bundan a Suphi paşanın vesileden istifade ederek nda bulu- Kemal beyin ölünceye kadar vicdanında büyük bir azap olarak kalmıştır. Belki biricik azap! Kemal bey beract etti ama tah- liye olunmadı; Midillide ikamete memur edildi; kendisine hazinei hassadan 5000 kuruş maaş ta tah- sis olundu. İki buçuk sene zabıta nezaretinde kaldıktan sonra bu- aya mutasarrıf oldu. Dahiliye nezaretine getirilen El Nedim paşa Abdülhami- : (Kemal verd Midilliden firar eyi müessir çare © Midilliye etim tayin et- mektir. O devlet hizmetine girince Hayal memuriyetine vakfeder.) Mütaleasını arzetmiş, padişah ta bunu ear eyliyerek Kemal beyin ete memuriyetini mu- akafliğe, tahvil eylemişti. A var) nu ———— (1) Abdülhamidin devri saltanatı. (2) Bade, arak tükendi; saki getir selles Eşşeyü rk illâ ve kad simelen Beytidi (Müseles hurma ile kuru üzümden çıkarılan bir içkinin üç kere kaynatıla- Tak koyulaştırılmış nevidir.) leyman Nazif: İki di Kiralık daire Beyoğlunun en işlek yerinde hane, erkek veya kadın terzi atölyesi, doktor muaye- nehanesi, fotoğraf veya Moda atölyesi gibi kullanılmağa el- ost, verişli zemin katta iki odalı bir daire kiralıktır. İstiklâl caddesi “Şık,, sineması karşı- sında 156 numaralı “İstiklâl apartımanı kapı görüş: mek si” “Akşam, ilân me- mi ureddine o müracaat, Teker 24240 Ankarada her a mecmua ve kita a Bütün mektep kitapları ve kriz ucuz olarak AKBA selerinde tedarik edebilirsiniz. REŞAM dü Polis hafiyeliği hayatımda beni en ziyade uğraştıranlardan biri e Louis Livelydir, Daha doğru: bütün hayatım müddetinde ios düf ettiğim adamlardan en şeriri u zencidir. Hem gayet yırtıcı ve vahşi hem de son derecede ahlâk- sız bir adamdı İşitmişsinizdir ki canile- Hatta ailesi bile hakkında iyi bir şey söylemedi. Kaşarlanmış tam bir serseri idi. Bunun için izini bulmak ve kendi- sini yakalamak çok güç oldu. Bu adamla ilk defa 1921 senesinde uğraşmağa başladım. O tarihte Con Brumen ka til hadisesi ile boğazıma kadar meşgul bulunu- yordum, Moorestownda bir çocu; bolduğu haber verildi. Muavinim polise haber verirler. Çok den çocuk bir taraftan çıkar ve ai- ocuk Vk Kaybı n çocuk 11 yaşın- t sonra muavinim geldi. Çocuğu bulamamış. Dedim ki: — Civardaki ormanda araştır- ma yapmadınız mı? ocuk kaybolacak orman yok ki araştırayım, Rossonun evi şehrin ortasındadır. tarafı araştırdım. Bugün mektep vakti- ne kadar bekledim. Kız mektebe de gelmedi Bu sözlerden işin fena olduğu- nu hissettim. Bizzat tahkikat yap- evine gittim. Gayet fakir. Para koparmak için ocuklarının çalınmış olmasına ihtimal yok. İşin içinde başka bir saik olaca- nı düşündüm. Her şeyden evvel çocuğun izini aramak lâzım geli- yordu. Muavinim ile civardaki ev- lerin kapılarını çalarak Matilda kızı görüp görmediklerini sor- du: erkes kızı mektepten eve H gelirken görmüşler. Sonradan bir- denbire ortadan kaybolmuş. Oturdum. Buna benzer vakalari gözden geçirdim. , Ahlâksızlık sai- ki ile bir katil cinayeti olduğunu hatırladım. Bu gibi bâdiselerde tereddi eden ahlâksızı bulmaktır. 'ünkü bu mütereddi e başka akitte normal ve tabii halde bu- Tunurlar. İhtiraslarının feverani muvakkattir. Bunun için böylele- rinin etvar ve eN nazarı dik- kati celbetmez. Yegâne e ca niyi kızdırarak kendi kendisini ifşa ettirmektir. Mâsilir o resi a ELLİS PARKERİN ADAN | Küçük kızları boğazlıyan canavar ZEeiyi na nasıl buldum ? ğun kay- 11 yaşındaki kızın öldürüldüğü evil. kapısını > İn kadına sert bir sordum Kızın ailesinden Matildann, çim oluyordu. Bir sabah bu yol Li d uuğrıyarak ev sahiplerine a sas leri sor um: — Rosso ile kavgali misin! a Holi sık sık gelir Bu suaallere karşı asabiyet a ; Sidal derhal şu suali bastı dım: — Geç rşembe (çocu kayböldüğü gündüz) Matilda il konuştuğunuzu haber aldık. derek sıkılır. Kabahatsiz la dırmaz ve unutur. Bu soruşturmaları cum marti yapmıştım. Pazartesi tekrar ii tım. Daha ilk çaldığım kapli zı ürken alacağım mala Kapısını çaldığım ev Loulk Li di isminde bir zenciye ka Kendisini cumartesi gü pl Sorduğum e > zaman cevap vermişti. Pazar” si ii çaldığım vakit bir zenci kadın çıktı. Louisin et de e söyledi. eve dönecek? Diye biraz sert sual so: Livelynin tam izi üzeri: Zumu deruni bir his ile duym idim, Çünkü Livelyn. bir daha, memek üzere gittiğini pek iyi liyordum. Kadının şüpheli tayıf e iikçi: evin içini sö Tüzumu; issettim. Evin e il pek rçalanarak Vi ii gördüm, Şu kadar m yer evin arka aile Tal gi ta gene kirli ve murdardı, yapam yukarıya — ler şey ün b: yerine a tu, Ortada ğin elbisesi ve elbise sandığı e madığı nazarı dikkatimi © celb? (Arkası vd