ppoya va Sahife 6 © AKŞAM Osmanlıcadan türkçeye karşılıklar kılavuzu N. 38 'Tahattur etmek — Hatırlamak Tahavvül (Tebeddül) etmek — De- öişmek, dö Tahayyül etmek — Sanaymak, hayal etmek — (Fr.) İmaginer Ti ür etmek — şa şırmak — (Fr.) S'dtonner Tahayyüz — , yer tutmak — Ml distinguer Tahdid Sınirlamak, buçla- mak, İkiz — (Fr.) Limiter Tahdiş etmek — Bulandırmek, kanş- tırmak — (Fr.) TEZ Tahkim etmek — Berkitmek — (Fr.) Fortifier Tahlif etmek — Andiçirmek 'Tahlis etmek — Kurtarmak Tahlisiye — Cankurtaran 'Tahlisi giriban etmek — Yakayı kur- tarmak, yakayı sı; Bırakmak — (Fr.) Ouitter rü etmek — Yüklemek Tahmin. etmek — , tasin- Fikra Bükme > Mumyalamak, tütsü- Tahrib etmek — Yıkılamak, harap- bkâr (Bak: Harab) — Yıkıcı — e >. Deran > Harekete getirme, kışkırt- yanıma, işletme — (Fr.) Mettre . actionner; ire Tahrik va İşletmi 'ahrik e! Soyal Tab e S7 ri İM etmek — ekete getirmek etmek eril anlamı terim ölene lam 8 Tahrikâmiz Kışkırtıcı — — (Fr.) Provocant Tahrikât — Kışkırtım — © (Fr.) Provocation Tahrirat, tezkere — Biti, beti ahriren — Yazı ile Tâhriri imtihan — Sia aç riş etm. ş azdır- mak — e Gilarier irriter — Öğrenim — zg & ân $ Tahsil > Alımecı > (Fr) Per e iç Tahsis etmek — Özgülemek — (Fr) iş denim » Masigmez t — Omağ (Fr) Tröne altı Tahtı ayede olan yı cak — SW Protector e tasarruf, — İğelenmek er — Korun- zs (Fi) si yiz ii etmek — Suçbulmak, kusurla- mak akaşşür etmek — Kabuklanmak, ka- ve bağlamak 'akat — (Kudret ye Enerji, (istitaat amına), gi tmek — Della; dam- Takbih etmek — kinlemek, çirkin sip Gr) > Biâmer etmek — Takdim etmek — 1 - ei — (Fr) Prösenter 2 — Tanıtmak, 3 — İleri tutmak, öntutmak, önlet mek — (Fr.) &Prdcâder, accorderla priorit& Takdim ve tehir — Altüsleme iz e — ir etmek — Beden, değerle. mek La Lr a — — Öne ise, öyle olunca, ö ii > (Fr.) Dans ce cas; alors Takdis e >, Kut Takib etmek — Kovi , izlemek, gütmek, peşini tutmak, peşine düşmek, ardına düşmek, arkasından gitmek, ar, kasından gelmek, terkimek — (Fr.) Poursuivre Taklib etmek — 1 - Alüst etmek, 2 - devi Taklid — Taklid etmek — Benzetlemek Takrib etmek — Yaklaştırmak, ya- mestermak Takriben — Aşağı yuk Takrir Okamutağ terimi) — Dilerge Takrir etmek (ders için) — Anlat- mak 0 eze SM — Üleç > Üleşti ek, aliyi, - > be idm İnkısam > Dağımlaşmak, bö- lünmek - Kısmak, kısalt- Taksir etmek > 2 - ği kanlı) Ge) — Asmak, bırakmak, ir. > (r.) pensi remettre ir çimek — — Öğretm ğe - (F.) li true e Taltif etmek — Gönül almak, okşamak, kayramı Tamâ > Açgözlülük, doymazlık, um- du, umsu Tamâ etmek — Göz dikmek, umsun- Tamâkâr — Açgözlü, doymaz Tamam — Tam, tm, bütün, tükel Tamam değ > Bağlamak, bitir- mek Tamik etmek — Derinlemek, derin- leştirmek 'amim — ee (Fr.) Girculaire Tamim etmek — EE genellemek Tamir > Tamir etmek — — Tampon — veee (dane) - Tane ri etmek — Kınamak — Gi Blâmer Teke > Tınlı m vi Tansif — alm Tanzim etmek üzenlemek, di çime ilem vam, yoluna Lay — (Fr) Arrang Tam etmek şleri benzerini Tar eli e el iş Karanlık — Yani Bitaraf — Tarafsız, nötür.— (Fr.) İmpartial Bitaraflık — Nötürlük Tarassud etmek — ül Ti etmek lemek Tard — Kolin püskürtmek Tarhı - irmek — (Fr) Sönlmrer 2 — Salmak (vergi ibi) — ör) Imposer Tari > (Fr) ymm İğ Esilenmek, 2- artırmak tma, süzme — Tasir etmek — Sıkmak, suyunu çıkar- Tasnif etmek — Sınıfla, mal, eli yan -ç asrif etmek — asrih etmek ime .— (Bak: Kabul) > ib etmek (Bak: Zayi a etmek) asvir — Smay vir etmek — ylamak atik zı. İl taplama — (Fr.) Appliguer 2 — Yeritim (Bak: İcra ve infaz) — (Fr.) Ex&tution Tatbik etmek —.1 - Uygutlamak, tap- amak, 2 - Yeritmek (Bak: İcra ve in- ie etmek) Tatil — Azat Tatmğn etmek — Kandırmak, diniz- lemek li ai €tmek — Uzatmak 'evrin Taa r. etmek — Çevrin mek (Bak: aye — Sa ülden adi kerhen vi ve > İster isti istemez, isteyerek isi Tavassut — ei Tav. etmek > Arabulmak, araya girmi Tavattun etmek — Yerleşmek, vatan edinmek Tavik > Asınkı Tavik etmek — Oyalandırmak, asın- ya bı Taviz — Değişit Boyunduruk, tasma (T. Kö) ani (T. Kö.) i emin ii iş RR Tavzih etmek — e Tayf 1 - (Bal yalet) 2 - (Fizik anlamı terim Hi ez kılmıştır) Tayib etmek — Ayıplamak Tayeran — Uçuş Tayyare — Uçak Tayyareci > Uçman Tayyetmek — 1. “YE Gülek, dürmek, 2 - Çıkarmak Tazallim etmek — Sızlanmak, yanıp akilmak Tazammun etmek (Bak: İhtiva et- Mİ. (münacat) — Yakarış Tam ki m > Yakarı yaz etmek — Yakar- Tazib olmek — Rahatsız etmek, ezab Taz'if etmek — İki kat etmek, ikit Yemek Tasibi önek — Büyüklere, lola” etmek > Başsağlamak Tazmin etmek — Ödemek, tölemek Tazminat — Ödek, tölek Tazyik — laik etmek — Sıkıştırmak, bas- eadül etmek — Dengeşmek — (Fr.) öle m > Gecikmek, artakal- Teali e etmek — Se yücelmek nz salim etmek — Öğrenm Da ön a” — (Fr) M cati — alir vermek, verişmek — GE Hibe > Yardımlaşma — (Fr.) Aide ii il “ Tebaiyet etmek — Uyurmak Tebaki etmek — Ağlamsamak — (Fr.) Pleurnicher emir etmek — beri ettirmek yn — Tebl etm: (Fr.) S'eloigner Tebdil etmek — Değiştirmek Tebeddül — Değişim etmek — Değişmek — Se changer, se modifier Ez Yerdeğişme — (Fr.) Per- (Fr.) mutatio; Tebellür etmek — Belirmek, lanmak — (Fr.) Se cristalliser Tebenni etmek — Oğul edinmek, o- gullanmak — (Fr.) a Teber: PE 65.) ia berilen- EN Te acgujtte 'ebriye etmek — Aklamak, berilemek — (Fr.) Don etmek — Veritte bulunmak a) Fire un don etmek — Gülümsemek Sam etmek — Belgirmek Mayıs 1! .tub da, Resne debboyundan aldı- mm Yazan: Mustafa Ragıb Bunlardan Manastır jandarma ku- mandanile Resne jandarma mülâ- zimine yazılan mektublar, birer oklar ve muhatabları- tahkir etmi sipir ibaret oldu- gibi; kendi taburu kumandanı hin, Refik ada yazdığı mek- esabını , vermekten, in de ken- ğunu ve alâkadarlardan hiç kim- senin mesul edilmemesi lâzım gel- diğini bildirmekten ibaretti, Niyazi beyin telgrafları Resne nahiye müdürü vasıtasile m tablarının eline geçtiği an, umu- mi bir heyecan doğurdü. Bilhassa yüz el iki yüz kişilik bir kuvvetin -iddiası ve talebleri ne olursa olsun- isyan la; ilk kışta, o kadar mühimsenecek bir gaile sayılmıyabilirdi. Fakat, R. ne dağlarında gayz ve kin ses- leri çıkararak idare şeklini e tirmeğe kalkışan bu küçük m cudiyetin büyük ve dal budak sar- Maş bir teşekküle istinad etmedi- gini kim. temin edebilirdi? Bahu- nması buna benzer hâdiseler ile Avrupa- daki «Jön Türklük» cereyanının Rumelide de gizli, fakat gen iş bir teşkilât ile münasebet tesis etti- ğinde şüphesi kalmamıştı, O hal- de bu büyük tehlikeyi ezmek, hü- kümetini, saltanatını kurtarma! minde; Padişah, buna karar ermişti!, “Abdülhamid, meşrutiyetin, hürriyetin ne demek olduğunu bilmez değildi. O tarihe kadar bir çok mühim hâdiseler karşısında kalan Abdül: hamid, kendi kurd sistem içinde siyaset mihverini döndür. ni siya: meller takib eden ii ihti- lâllerdi. Abdülhamid, tün bu karışık ve tehlikeli Ey ei halldebilerek yatıştırmış, . hü- at Niyazi beyin çıkışı gibi bir gaile ile karşılaş- u isyan, ne bir Erm ibtilâli ap Osmanlı d nin memleketin mahdud bir ii PEY ettirdiği mev- an MEŞRUTİYETTEN ÖNCE Manastırda patlıyan tabanca «bütün orduyu Sıra No. 68 si zii bir ihtilâldi, ne de Osmanlı Gi rihinde sık sık görülerek «Vezif kellesi» isteyen yeniçeri isyanla! ç Kabilindendi, Bu, devletin kurulü" temin eden yeni bir idare tar# istiyordu. Abdül bu idare tarzı 3, dan gafil değildi: İlk padişah of duğu zamanlarda, saltanatın tef ikeye girmemesi korkusile ve ? zamanki hürriyet taraftarların!” zorile, bu idare tarzını kabul © meğe mecbur olmuş; hükümeti” nin icraatının halk tara fından si len vekillerle ko öz yumı le tenkid ve murakabeye tahan” mül edecek mizacda olmıyan Ab dülhamide bu ne acı gelmiş, mef rutiyet idaresi tezahürlerile o > man ne kadar muztarib olmuştu” O, bir kolayını buülub da kendi sini istediği gibi eki etmek te serbes bırakm (Kanun* esasi)nin elk” İNE ver memiş olaydı, otu: kadar yi ri iz mutlak bir bü olar: ba are tarzına medyun bulunuyO” dedik bu mantık ile tahlil eden padişahın kişi gibi isya; boyun eğerek kendi hüküm “* ar ig m elile bali masına imkân yoktu, Onun nışına göre; Paj ille enevri il hattâ Mısırda birer sığınak buls* takım firarilerin senelerde” beri ileri sürdükleri o meşrutiy' hürriyet gibi iddialara Rumelid€ e yandıkları kuvvetin miktar: e gizun, madem ki Kp b bü di i, ına vurmalı Inkılâbcıları ei kumandaf kim olabilirdi? Abdülhamid, li beyin mf beyi önderdiği beyannaf* ne muhteviyatına göre Resne dağl"” rında kopan isyan seslerinin (g le beraber, bu cere; İ Ermeni ihtilâllerinde olduğu gib” r kuvvetile dağıtıp söndür” bileceğinden emindi, Padişah, bu düşüncesinde p€ ş haksiz değildi. Çünkü eri ve Kuhn cemiyeti» son aylard* ümid iyecek o derecede gi nişlemiş, Fidel, hattâ EM bir çok yerlerinde al umumi Ai isyan yapa yette değ u halde Akai midin bilime sadık gi anlar ve zabitler Mİ taburlarla inkılâbcıları mabvi? mesi mümkündü. o (Devamı ve ii