9 Ağustos 1934 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 4
AKŞAM Yakup Cemil beyin bu açık itirafı En- ver paşayı derinden derine düşün- dürmüştü: Dahiliye nazırı, ilk de- fa olarak bu mesele etrafında al- dığı tavır ve hareketin içyüzünü ifşa ediyordu. Demek ki tahmin- leri doğru çıkıyordu. Maamafih harbiye nazırı, Talât beyin bu mu- kabelesi karşısında o kadar hay- ret içinde kâlmıştı ki deminden- beri kullandığı şiddetli lisanı biraz hafifletmeğe mecbur olarak dei — Talât bey, dediğiniz doğ- ru bir şey değildir. Gerçi siyasi bir fırkaya mensup arkadaşlar arasında ihtilâflar, münaferetler olur, Fakat biribirlerini mahvede- cek derecede biribirlerinin aleyhi- ne hareket etmezler. Bu yapılan geyler yanlıştır. Talât bey, kendini haklı termek ve ayni zamanda paşayı tahrik etmek için şu ceva- bi verdi: gör Enver — Siz böyle söylüyorsunuz am- ma; bunlar, yalnız bizim değil, sizin, bizim, hepimizin aleyhimize hareket ediyorlar... Meselâ bun- dan iki ay evvel, Mümtazla Hak- kı size gelip kaymakam Ali beyin (şimdi Nafıa vekili) merkez ku- mandanlığına, binbaşı İhsani be. | yin (sabık Bahriye vekili) de di- | vanı harp reisliğine tayinini riç etmişler, siz de bu ricayı kabul et- memiştiniz. Enver paşa hemen atıldı: — Evet biliyorum, geçenlerde > Kemal bey Yakupla Hakkı aley- binde bana izahat verirken bun- dan bahsetmişti, Fakat bundan he gıkar ki Talât -bey:. “Taklibi hükümet teşebbüsü esasını kuran Hakkıdır!, , diyor Talât bey mukabele etti: Bunlar mese Ali bey gibi sizi öteden beri | sevmiyen —oObir o zat merkez o kumandanlığına ge | törmek istemekle kuvvetleri dolayısil mak istiyorlardı. Çünkü Ali husumeti size karşı epey eski Siz harbiye nazırı olduğunuz za- man Ali bey size gelmiş: «Leva- zam reisi İsmail Hakkı paşa ile muhasebat müdürü Hacı Muhid- din beyi başınızdan uzaklaştırı- nız. Nezaretteki bütün suiistimal dedikoduları bunların yüzünden çıkıyor.. Merhum Mahmut Şevket paşanın sukutuna sebebiyet veren hadise de İsmail Hakkı paşanın levazım reisliğinde bulunm. dan çıkmıştı. Siz bunların memu- riyetlerine. nihayet vermezseniz. burada muvaffakiyet gösteremez. siniz!» demiş ve siz de Ali beyin bu teklifini reddetmişt Ali bey, İsmail Hakkı paşa ile Hacı Muhiddin beyi feda etmedi- ve bunlarla çalışmakta israr iz ve daha buna mümasile hadiseler yüzünden size karşı kız- Mümtazla Hakkının bu ha- eti ruhiyede bulunan bir zatı mer. kez kumandanlığına çtavsiye et. melerindeki maksatları aşikârdır. Fakat size ne dersek para etmi- yor, siz hâlâ bunlara inanıyorsu- nuz, Hakkı, Mümtazı, Hüsrevi masum zannediyorsunuz!, #ftihat ve Terakki tarihinde esrar perdesi niçin ve nasıl öldürüldü Muharriri: M.R. Sabancanı Hakkı bey Halbuki sizi temin ederim ki Yakup Cemili kandıran, taklibi hükümet esasını kuran Hakkıdır. Hakkı, tertibatını yapmış, Yaku- bu teşvik etmiş, Yakup ta ortaya atılmıştır. Talât beyin son bir gayret eseri larak, Enver paşayı kandırmak istemesine rağmen, muhatabı bir türlü ikna edilemiyordu. Enver , bu sözlere fazla bir ehem- miyet vermiyerek dedi ki: — Ne olursa olsun. Bunlar, Ya- kup Cemilin teşebbüs ve faaliyet- lerile Hakkı ve Mümtazın kine delâlet edecek kil etmez. Esasen di kikatı bu dediklerinizi teyit etmi yor. Hususile, Ali beyin bana kar- $ı, eski bir hukumeti de olsa; bu meselede uzaktan, yakından hiç alâkası yok. Siz, 'aleyhimizde bir- leşmemeleri için çalıştığınızı söy- lüyorsunuz; ben, bu hareketi doğ- ru görmüyorum, Enver paşa, Talât beyi tehdit | edinet... Enver paşa, şimdi sesini biraz | daha yükselterek sözüne devam İV etiz — Talât bey, rica ederim vazi- yetlerimizi hemen tesbit edelim! Beraber çalışacaksak merdane hareket edelim, biribirimizden gizli, kapaklı şeylere karışmıyı lum, Aksi takdirde haber veriniz, ben de ona göre hareket edeyi Enver paşa, Talât beyi tehdit ediyordu.. Dahili; metti. Böyle giderse vaziyet çok vahim olacaktı; bu, muhakkaktı.. (Devamı var) g1 i Belediye Bahçesi AÇILDI Her Gün Müzik ve Caz Gayet ucuz her nevi meşrubat 4757) Tatillerden istifade ediniz. de BERLİT MUHIM TENZİLÂT.. t is İstanbul İstiklâl caddesi nazırı, Enver | TAKSİM mma, TALEBELERE 1 Ağustostan 30 Eylüle kadar T.L, 6,50 Hususi derelere bu müddet için BORSA | Istanbul & Ağustos 1934 (Akşam kapanış fiatleri) Esham ve TahyllAt Jet, dahili G0) İş Bain 9, — Kuponsuz 1988 | > Müessla 08 ietktaı 0,26) 7. C Merkez Ünitrk 7 2826) Bankasi > M #720) Ansdolübls ME #726) Telefon Mümessil 1 48,40) Terkos » ON 4765) Çimente > ME —) İtikat değin 14— Iş Bankamı © 0,—) Şark > 1 Para (Çek İlatleri) Faris 1004) Saya Tenin Are) Kek, li MN Lİ Milano 83654) Kora AB Ana Göledi zi gene Cenevre — 34368) Tengo 9 Brhksel 3862) Bükreş o 784826 Amsterdam 1,1780) Moskova 10,88,76 Teşekkür Uğradığımız derin kedere can- dan iştirak ederek unulmaz acı mızı tesliyet lütfunda bulunan zevatlan şükranlarımızın kabulünü rica ederim, Esbak bat muhasebecisi merhum Ziya Sabri bey ailesi Hazin bir ölüm Türkiye İş Bankası muha- sebecilerinden Ali Riza bey, geçirdiği pek nazik bir ciğer ameliyatından sonra gözleri- ni ebediyen dünyasına pamıştır. Bütün İş ailesi mensupları tarafından hürmet ve muhabbetle sevilen bu genç > Bankacının ufuli meslek arkadaşlarının kalplerinde derin ve sönmez bir yara açını Cenazesi bugun Perşembe saat 10,30 da Cerrahpaşa hastahane- sinden: kaldırılarak Eyüpteki aile makberesine defnedilecektir. İş Bankasına ve kederli ailesine derin taziyetlerimizi sunarız. Maruf Teksayt kapıları daima yle kapalı zarf derununda etz3- AKŞAM: KiTAPHANESİ 'NEŞRİYATI Kadıköyünde NET Kırtasiye mağazasında satılmaktadır. Kadikoy, Alüyol No, 1 Te 60629 “Tepebagı © belediye, fontu! Belediyesi bahçesinde Bu nkşam anat 29 de LUKUS HAYAT 8 perde Şehir Tiyatrosu Yazan: Ekrem Reşit Betulayon: İM Haya yağmurlu olduğu takdirde tem: elller kışlık sahnede verilecektir. Bir ASRİ LISANI öğreniniz. her lisan için kurslar açılmıştır. KAYDA BAŞLANILMIŞTIR. Ankara Konya çaddesi Anadoluda Akşam 9 Ağuktor 1934 Ayvalık asayişi çok mükemmel bir yerdir Gençler arasında spor merakı Ayvalık istiklâl mektebi temsli heyeti, » Piyesinde sonr: Ayvalık (Umumi muhabirimiz- den) — Ayvalık çok güzel bir yer- dir. Yalmız bir kusuru vardır. Bu- rada fazla rumca konuşuluyor. İnsan adeta kendisini Yunanistan- da zannediyor. Bir kısım müba- dillerin bu fena âdeti bırakmala- rilâzımdır. Mersinde, vali Hazım beyin ak dığı tedbirler sayesinde; artık türkçeden bâşka lisan konusulma- dığını işittim. Doğrusu buna gipta ettim, Mersinde Babil kulesi gibi geşit çeşit diller Konuşuyorlardı. Hazım bey bu muvaffakıyetinden ye dolayı ne kadar iftihar etse ridir. Ayvalıkta asayiş çok Yalnız zeytin toplama zamanın- da bazı hadiseler olur. Bu da is- kân işlerinin karışıklığ gan mal paylaşma yüzündedir. Müddeiümümi Hifzı beyin teşeb- büsile güzel bir Hapishane yaptı- rılmıştır. Ayvalıkta spora da çok ehem- miyet veriliyor. Buranın İdman- yardu on sene evvel teşekkül et miştir. Şimdilik 100 âzası vardır. İşgal eylemekte oldukları Halk fırkası tarafından kendile- Fine hediye olunmuştur. Yurdun çalışkan bir idare heyeti ve bun- ların başında da Sülün bey ismin- de kiymetli röisleri vardır. İzmir iyidir. bina ve Balıkesirlilerle maçlar yapmak- tadırlar. Ayvalıkta atletisme çok heves edilmektedir. Yurdun temsil, musiki, spor, bi- siklet, koşu, denizcilik. şube ve kı- B sımları faaliyete başlamıştır. siklet koşularında ve yaya on melre mukavemet koşusunda mın- taka şampiyonu olmuşlardır. 31 senesinde Balıkesir mıntaka şam- piyonu iken 33 senesinde Ayvalık ve Edremitte yaptıkları iki maç ta berabere kaldıkları halde hük- men mağlüp sayılmışlardır. İdmanyurdu özasından Ibrahim bey on bin metreyi 36 dakikada dolaşmış ve büyük takdirlere maz. har olmuştur. Yurdun ihtiyaçları- nın bir kısmı belediye ve bir kısmı de hususi muhasebe tarafından te- min olunmakta ise de yardımlar devamlı değildir ve miktarları da balimiz için hazırlanan azdır. İ gençlerimize çokça tahsisat vere- rek onların yükselmelerine imkân bırakılması lazımdır. gittikçe tevessü ediyor olduktan istiklâl mektebi Buradaki o mektepler emvali metrukeden kalma büyük bina- lardır. Bunlardan İstiklâl mekte bini gezdim. Dokuz kudretli mu- allimin idaresinde (350) mevcu- dile çalışmakta olan bu mektep burada vermekte olduğu temsil- lerle şöhret kazanmıştır. Son si- mıfta 30 talebe imtihan vermiş lerdir. Ticarethaneler Ayvalıkta bü yüksek ticarethaneler ve kıymetli yazıhaneler vardır. Şehir çok bü- yüktür. İnsan çarşıda * dolaşırken kendisini oyalıyacak bir çok gü- zel vitrinlere rasgelir. . Ben bun- lardan birinin camekâmn seyre- derken iltifatlı bir el koluma gi- Terek Çiçeri büyürunuz efendim, bir kahvemizi içiniz) diyerek beni mağazasına çekti, Bu kibar tabi- atli ve misafir seven insan Yan- yalı tuhafiyeci İbrahim Şükrü bey- dir. Mağazası bir çiçek | gibidir. Her tarafında temizlik ve her ep- yasında bir intizam vardır. ibrahim Şükrü beyle hakkında görüştüm. Mumaileyh yaz münasebetile alışverişte biraz ticaret durgunluk olduğunu fakat teş- rinlerden nisana kadar alışveriş lerden memnun olduğunu, çünkü © mevsimlerde zeytin mahsulü meydana geldiğinden satışların çoğaldığını söyledi. Dertler Bura ticarethaneleri hep bir ağızdan çok mutazarrır. oldukl rını söylüyorlar .Kazanç vergisi nin yedi misli yükseldiğini ve ge- gen sene 56 lira verilirken bu sene 315 lira kazanç konduğunu anlat tılar ve bunun da vaktile müsak- kafatın gerek rekabetten ve ge- rekse düşüncesizlikten fazla ya- ğini zılmış olmasından ileri gel anlatıyorlar. Her ne kadar müsak- kafatın yeniden tahririle vergile- rin azaltılması emri. gelmişse de bu sene bu işin düzeltilmesine ims kân görülmemektedir. Alâkadar lar atarafından lâzım gelen yer. lere müracaatlarda bulunulmal” tadır. Maliye vekâletinin halkın za» yarına olarak evvelee yazılmış olan yüksek kıymetleri indirmek hususunda göstermiş olduğunu büyüklük teşekküre şayandır. Ragıp Kemal
